THK’nin uçaklarıyla AB’den gelenler içindeki fark: ‘Beş kova su’ ANKARA – Türkiye günlerdir orman yangınlarıyla uğraş ediyor. Binlerce hektarlık alan yok olurken yangın söndürme uçak sayısının kâfi olmaması niçiniyle iktidara reaksiyon gösteriliyor. Yangınla çaba eden Türk Hava Kurumu’nun (THK) 219 yılında ihale dışı bırakılmasıyla ilgili tenkitler sürerken, Avrupa’dan üç uçak gönderilmesi sonucuyla tartışma devam etti.
Avrupa Kurulu, devam eden yangınlarla gayrete dayanak olmak gayesiyle Hırvatistan’dan 1, İspanya’dan ise 2 Canadair uçağının Türkiye’ye gönderilmesi sonucu aldı. Toplumsal medyada, Türkiye’nin elinde de ‘aynı tip’ uçak olduğu belirtilerek bunların havalandırılmamasına reaksiyon gösterildi.
9 ADET CL-215 SÖNDÜRME UÇAĞI VAR
Edinilen bilgiye nazaran, Avrupa Komisyonu’nun gönderdiği uçakların üçü de Canadair CL-415 modelinden oluşuyor. Türk Hava Kurumu (THK) Gökçen Havacılık’ın sitesinde yer alan bilgilere nazaran ise Türkiye’de yangın söndürme uçak filosunda 11 adet M-18 Dromader, 9 adet de Canadair CL- 215 model yangın söndürme uçağı bulunuyor.
THK’nin eski yöneticilerine nazaran Avrupa Komisyonu’nun gönderdiği CL-415 tipi uçaklar ile onarılmadığı için kullanılmayan Türkiye’deki CL-215 modeli uçaklar içinde fazlaca fazla fark bulunmuyor. Yöneticiler bir an evvel gerekli adımların atılıp Türkiye’deki CL-215 modeli uçakların yangınlarla uğraşta devreye sokulması gerektiğini belirtiyor.
‘CL-215’LER 5 BİN 346, CL- 415’LER 6 BİN 137 LİTRE SU KAPASİTELİ’
THK eski Merkez Denetleme Konseyi Lideri Bayram Duman’a nazaran Avrupa Komisyonu’nun Türkiye’ye gönderdiği uçaklar ile THK bünyesinde olan ama gerekli adımlar atılmadığı için havalanamayan uçakların içinde kapasite manasında hayli fark bulunmuyor. Duman, CL-415’in, CL-215’in bir üst modeli olduğunu tabir ediyor.
“Avrupa’nın yolladığı uçaklarla bizdeki onarılmayan uçakların farkı yok” diyen Duman, iki farklı model içindeki ayrımı ise şu tabirlerle açıklıyor:
“Bizdeki Candair CL-215’ler ile Avrupa Komisyonu’nun gönderdiği CL-415 içinde hayli bir fark yok. Birebir tiptir. Motor gücü farkı vardır. İkisinin süreci birebirdir. Aldığı su ölçüleri farkı da şimdi birebirdir. CL-215’ler 5 bin 346 litre, CL-415’ler de 6 bin 137 litre su kapasitesine sahiptir. CL- 415’ler jet motorlu, CL-215’ler de piston motorludur. “
‘ELİMİZDEKİLERE ‘ANTİKA’ DİYORLAR LAKİN BİRBİRİNE YAKIN UÇAKLAR’
“Bizim elimizdeki CL-215’ler de düşük masraflarla CL-415’e çevrilebilir. CL-415’in motorları takılabilir. Elimizdeki CL-215’e ‘antika’ diyorlardı fakat bunlar birbirine yakın uçaklar. Ortalarında fark yok, hatta elimizde olan CL-215’ler daha uygun uçaklar. İki uçak içindeki fark beş kova su. Avrupa’nın yolladığı uçaklarla bizdeki onarılmayan uçakların farkı yok.”
‘TALİMAT VERİLİRSE İKİ UÇAK BEŞ GÜNDE UÇUŞA HAZIR OLUR’
THK bünyesinde yer alan 9 adet CL-215 tipi uçakların 2’sinin havalandırılması için talimat verildiği istikametinde duyum aldığını belirten Duman, “Yangın çıkalı beş gün oldu. Benim aldığım net bilgi, iki uçağımız talimat gelirse beş gün içerisinde havada olur” tabirlerini kullandı ve elde olan CL-215 model uçakların havalanması için gerekli mühletlere dair şunları kaydetti:
“İki uçak beş gün içerisinde talimat verildiği anda denetimleri yapılıp uçuşa hazır hale gelir. Bir uçak modülleri geldiği anda yedi günde uçuşa hazır olur. Üç uçak yıllık bakıma hiç girmedi, bunların da sisteme girmesi için modülleri geldiği anda 20 ile 30 gün içerisinde uçuşa hazır hale gelir. Üç uçak da motor ve iniş ekipleri takıldığı anda, o biraz sürer, altı yedi ay içerisinde onarılır uçar hale gelir. Bu sayede dokuz uçağımız olur. “
‘BEŞ GÜNDE HAVALANABİLECEK UÇAKLARI niye HAVALANDIRMADINIZ?’
Toplumsal medyada yangın uçaklarına ait lisana getirilen reaksiyonların haklı olduğunu belirten Duman, “İnsanların, ‘Elimizde uçak varken niye Avrupa’dan aldık’ reaksiyonu haklı. Elimizde uçak var. Beş günde havalanabilecek uçakları niye havalandırmadınız? Elinde bir hafta ortasında havalanabilecek üç uçak varken beş gündür niye havalandırmadınız? Bu inatlaşma niçin? Elimizdeki uçaklar niye aktif edilmiyor?” sözlerini kullandı ve bir an evvel adım atılması gerektiğini söylemiş oldu.
‘TÜRK HAVA KUVVETLERİ DEVREYE GİRSİN’
Avrupa Komitesi tarafınca gönderilen CL-415 tipi uçakların bakımlı biçimde olduğunu, Türkiye’de bulunan CL-215 modellerinin de bakımlarının yapılması halinde uçabileceğini belirten eski THK Genel Lideri Erdoğan Karakuş, “Uçak ölçüsü ne kadar fazla olursa o kadar iyidir” tabirlerini kullandı.
THK bünyesindeki uçaklara ait inceleme yapılması gerektiğini belirten Karakuş, “Bir yıl evvel THK kayyım lideri, ‘Uçakların dört tanesi hazır, beşinci için 150 bin dolar, altıncı için 150 bin dolar verildiği takdirde havada’ diyor. Bir sene daha sonra ‘4 milyon dolar olursa uçar’ diyor. 4 milyon dolara çıkış sebebi ne? Hangi modüller değişecek? Lakin bir inceleme kararında bu ortaya çıkabilir” diye konuştu.
Türk Hava Kuvvetleri bünyesinde üç fabrika olduğunu, onarılmayı bekleyen yangın söndürme uçaklarının yapılacak bir düzenlemeyle burada onarılabileceğini belirten Karakuş şunları kaydetti:
“Ben teklif ediyorum. Türk Hava Kuvvetleri devreye girsin. Onların üç tane bakım fabrikası var. Bir an evvelce bu işi yürütsün. Onların teknik kapasitesi fevkalâde yüksek. bakılırsavden alınan THK çalışanı ve pilotları da işe geri alınsın. Benim gördüğüm kadarıyla sayın cumhurbaşkanına ve sayın bakana devamlı yanlış bilgiler geliyor. Yok efendim motorlarda kuşlar falan var diyor sayın bakan. Cumhurbaşkanı da uygun uçağımız yok diyor.”
‘CL-215’LER BAKIMI YAPILIP DEVREYE SOKULABİLİR’
“Ben oraya genel lider olduğumda az fazlaca bu işlerin insanı olduğumuzdan idaresine tuğgeneral de almıştım. bir daha bakımcı arkadaşlarım vardı. İdaresi bu biçimdeydi. Birinci geldiğimde uçakların uçması için bir buçuk trilyon lazım dediler. Bizim hayatımız uçaklarla geçtiği için hesapladık 400 milyona bu işin olabildiğini gördük. Bu işi bilen inceleyecek. Neye gereksinimimiz var bakacağız. Türk Hava Kuvvetleri’nin Kayseri’deki fabrikasında C-130 uçaklarının bakımı yapılıyor. Tanker uçaklarının bakımı yapılıyor. Radar uçaklarının bakımı yapılıyor. Bilakis mühendislikle kesim üretirler. Alsın hava kuvvetleri bu uçakları. Alt tarafı kanun kararında kararnameye bakar. Kâfi ki bu cumhurbaşkanına izah edilebilsin. CL-215’ler bir biçimde bakımı yapılıp devreye sokulabilir. Türk Hava Kurumu pilotları vazifeden alınmamış olsa, teknik çalışanı bakılırsavden alınmamış olsa bir sorun yoktu ve bu işi bitirirdi. Şu an acil durumdayız ve Türk Hava Kuvvetleri devreye girmelidir.”
Avrupa Kurulu, devam eden yangınlarla gayrete dayanak olmak gayesiyle Hırvatistan’dan 1, İspanya’dan ise 2 Canadair uçağının Türkiye’ye gönderilmesi sonucu aldı. Toplumsal medyada, Türkiye’nin elinde de ‘aynı tip’ uçak olduğu belirtilerek bunların havalandırılmamasına reaksiyon gösterildi.
9 ADET CL-215 SÖNDÜRME UÇAĞI VAR
Edinilen bilgiye nazaran, Avrupa Komisyonu’nun gönderdiği uçakların üçü de Canadair CL-415 modelinden oluşuyor. Türk Hava Kurumu (THK) Gökçen Havacılık’ın sitesinde yer alan bilgilere nazaran ise Türkiye’de yangın söndürme uçak filosunda 11 adet M-18 Dromader, 9 adet de Canadair CL- 215 model yangın söndürme uçağı bulunuyor.
THK’nin eski yöneticilerine nazaran Avrupa Komisyonu’nun gönderdiği CL-415 tipi uçaklar ile onarılmadığı için kullanılmayan Türkiye’deki CL-215 modeli uçaklar içinde fazlaca fazla fark bulunmuyor. Yöneticiler bir an evvel gerekli adımların atılıp Türkiye’deki CL-215 modeli uçakların yangınlarla uğraşta devreye sokulması gerektiğini belirtiyor.
‘CL-215’LER 5 BİN 346, CL- 415’LER 6 BİN 137 LİTRE SU KAPASİTELİ’
THK eski Merkez Denetleme Konseyi Lideri Bayram Duman’a nazaran Avrupa Komisyonu’nun Türkiye’ye gönderdiği uçaklar ile THK bünyesinde olan ama gerekli adımlar atılmadığı için havalanamayan uçakların içinde kapasite manasında hayli fark bulunmuyor. Duman, CL-415’in, CL-215’in bir üst modeli olduğunu tabir ediyor.
“Avrupa’nın yolladığı uçaklarla bizdeki onarılmayan uçakların farkı yok” diyen Duman, iki farklı model içindeki ayrımı ise şu tabirlerle açıklıyor:
“Bizdeki Candair CL-215’ler ile Avrupa Komisyonu’nun gönderdiği CL-415 içinde hayli bir fark yok. Birebir tiptir. Motor gücü farkı vardır. İkisinin süreci birebirdir. Aldığı su ölçüleri farkı da şimdi birebirdir. CL-215’ler 5 bin 346 litre, CL-415’ler de 6 bin 137 litre su kapasitesine sahiptir. CL- 415’ler jet motorlu, CL-215’ler de piston motorludur. “
‘ELİMİZDEKİLERE ‘ANTİKA’ DİYORLAR LAKİN BİRBİRİNE YAKIN UÇAKLAR’
“Bizim elimizdeki CL-215’ler de düşük masraflarla CL-415’e çevrilebilir. CL-415’in motorları takılabilir. Elimizdeki CL-215’e ‘antika’ diyorlardı fakat bunlar birbirine yakın uçaklar. Ortalarında fark yok, hatta elimizde olan CL-215’ler daha uygun uçaklar. İki uçak içindeki fark beş kova su. Avrupa’nın yolladığı uçaklarla bizdeki onarılmayan uçakların farkı yok.”
‘TALİMAT VERİLİRSE İKİ UÇAK BEŞ GÜNDE UÇUŞA HAZIR OLUR’
THK bünyesinde yer alan 9 adet CL-215 tipi uçakların 2’sinin havalandırılması için talimat verildiği istikametinde duyum aldığını belirten Duman, “Yangın çıkalı beş gün oldu. Benim aldığım net bilgi, iki uçağımız talimat gelirse beş gün içerisinde havada olur” tabirlerini kullandı ve elde olan CL-215 model uçakların havalanması için gerekli mühletlere dair şunları kaydetti:
“İki uçak beş gün içerisinde talimat verildiği anda denetimleri yapılıp uçuşa hazır hale gelir. Bir uçak modülleri geldiği anda yedi günde uçuşa hazır olur. Üç uçak yıllık bakıma hiç girmedi, bunların da sisteme girmesi için modülleri geldiği anda 20 ile 30 gün içerisinde uçuşa hazır hale gelir. Üç uçak da motor ve iniş ekipleri takıldığı anda, o biraz sürer, altı yedi ay içerisinde onarılır uçar hale gelir. Bu sayede dokuz uçağımız olur. “
‘BEŞ GÜNDE HAVALANABİLECEK UÇAKLARI niye HAVALANDIRMADINIZ?’
Toplumsal medyada yangın uçaklarına ait lisana getirilen reaksiyonların haklı olduğunu belirten Duman, “İnsanların, ‘Elimizde uçak varken niye Avrupa’dan aldık’ reaksiyonu haklı. Elimizde uçak var. Beş günde havalanabilecek uçakları niye havalandırmadınız? Elinde bir hafta ortasında havalanabilecek üç uçak varken beş gündür niye havalandırmadınız? Bu inatlaşma niçin? Elimizdeki uçaklar niye aktif edilmiyor?” sözlerini kullandı ve bir an evvel adım atılması gerektiğini söylemiş oldu.
‘TÜRK HAVA KUVVETLERİ DEVREYE GİRSİN’
Avrupa Komitesi tarafınca gönderilen CL-415 tipi uçakların bakımlı biçimde olduğunu, Türkiye’de bulunan CL-215 modellerinin de bakımlarının yapılması halinde uçabileceğini belirten eski THK Genel Lideri Erdoğan Karakuş, “Uçak ölçüsü ne kadar fazla olursa o kadar iyidir” tabirlerini kullandı.
THK bünyesindeki uçaklara ait inceleme yapılması gerektiğini belirten Karakuş, “Bir yıl evvel THK kayyım lideri, ‘Uçakların dört tanesi hazır, beşinci için 150 bin dolar, altıncı için 150 bin dolar verildiği takdirde havada’ diyor. Bir sene daha sonra ‘4 milyon dolar olursa uçar’ diyor. 4 milyon dolara çıkış sebebi ne? Hangi modüller değişecek? Lakin bir inceleme kararında bu ortaya çıkabilir” diye konuştu.
Türk Hava Kuvvetleri bünyesinde üç fabrika olduğunu, onarılmayı bekleyen yangın söndürme uçaklarının yapılacak bir düzenlemeyle burada onarılabileceğini belirten Karakuş şunları kaydetti:
“Ben teklif ediyorum. Türk Hava Kuvvetleri devreye girsin. Onların üç tane bakım fabrikası var. Bir an evvelce bu işi yürütsün. Onların teknik kapasitesi fevkalâde yüksek. bakılırsavden alınan THK çalışanı ve pilotları da işe geri alınsın. Benim gördüğüm kadarıyla sayın cumhurbaşkanına ve sayın bakana devamlı yanlış bilgiler geliyor. Yok efendim motorlarda kuşlar falan var diyor sayın bakan. Cumhurbaşkanı da uygun uçağımız yok diyor.”
‘CL-215’LER BAKIMI YAPILIP DEVREYE SOKULABİLİR’
“Ben oraya genel lider olduğumda az fazlaca bu işlerin insanı olduğumuzdan idaresine tuğgeneral de almıştım. bir daha bakımcı arkadaşlarım vardı. İdaresi bu biçimdeydi. Birinci geldiğimde uçakların uçması için bir buçuk trilyon lazım dediler. Bizim hayatımız uçaklarla geçtiği için hesapladık 400 milyona bu işin olabildiğini gördük. Bu işi bilen inceleyecek. Neye gereksinimimiz var bakacağız. Türk Hava Kuvvetleri’nin Kayseri’deki fabrikasında C-130 uçaklarının bakımı yapılıyor. Tanker uçaklarının bakımı yapılıyor. Radar uçaklarının bakımı yapılıyor. Bilakis mühendislikle kesim üretirler. Alsın hava kuvvetleri bu uçakları. Alt tarafı kanun kararında kararnameye bakar. Kâfi ki bu cumhurbaşkanına izah edilebilsin. CL-215’ler bir biçimde bakımı yapılıp devreye sokulabilir. Türk Hava Kurumu pilotları vazifeden alınmamış olsa, teknik çalışanı bakılırsavden alınmamış olsa bir sorun yoktu ve bu işi bitirirdi. Şu an acil durumdayız ve Türk Hava Kuvvetleri devreye girmelidir.”