Marmara’da balıkçılık durma noktasında, turizmciler telaşlı İZMİR – Deniz salyası (müsilaj), Marmara Denizi’nin tüm kıyılarını tesiri altına almaya devam ediyor. Etraf örgütleri ve bilim insanları, ağırlaşan müsilajı tasayla izlerken, Etraf ve Şehircilik Vilayet Müdürlüğü, sorunu “mevsimsel ani sıcaklık artışı”na bağladı. Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum ise “çevresel sorun” olarak tanımladığı müsilajın önlenmesi hedefiyle kontrollerin sıklaştırılacağını, yapılacak çalıştay daha sonrası aksiyon planı hazırlanacağını deklare etti.
“Bu sorunun ne kadar devam edeceği bilinmiyor. Balıkçıların kayıplarının telafi edilmesine yönelik bir planlama da çabucak hemen yapılmadı…”
Müsilaj, ekolojik boyutuyla gündemde lakin bir de ekonomik ve toplumsal tesirleri var. Dokuz Eylül Üniversitesi Kamu İdaresi Kısmı Araştırma vazifelisi ve Galimi Çınarlı Kırsal Kalkınma Derneği Sözcüsü Adil Çamur’la müsilaj sıkıntısının tesirleri üzerine konuştuk.
‘SIRADAN BİR TABİAT OLAYI ÜZERE ALGILANIYOR’
Marmara Denizi’nde neler oluyor?
Etraf ve Şehircilik Bakanı, global ısınma kaynaklı sıcaklık değişikliği, denizin durağanlığı ve kirlilik kaynaklı çevresel bir sorun yaşandığını belirtti. MAREM (Marmara Çevresel İzleme) Projesi yürütücüsü Levent Atrüz’e nazaran ise sorun, Marmara Denizi’ndeki çeşit çeşitliliği azalışı kararı kirliliğe dayanabilen çeşidin (Probosciaalata, bir tıp plankton) çok çoğalması ve tomurcuk üzere patlamasından kaynaklanıyor. Patlayıp ölen planktonun hücre içi sıvısı denize yayılıyor. Fotoğraflarda gördüklerimiz bir cins deniz organizmasının parçalanmasıyla ortaya çıkıyor. bu biçimde söylemiş olduğimizde bayağı bir tabiat olayı üzere algılanabiliyor ama o denli değil.
‘MÜSİLAJ, BALIKÇILAR İÇİN PANDEMİ TESİRİ YARATTI’
Marmara denizine kıyısı olan yerlerde yaşayanlar müsilaj probleminden nasıl etkileniyor?
Bu yılın başında av dönemine verilen ortanın akabinde balıkçılar denize çıktıklarında ağlarına müsilaj dolduğunu gördüler. Balık avı zorlaştı, randıman azaldı. Artık bir daha av yasağı başladı. Bir periyodu ziyanla kapadılar. Büyük tekneler ekonomik olarak zorlasa da Ege’ye ve Karadeniz’e giderek çalışmaya devam edebilir. Ancak orta ve küçük uzunluk tekneler için bu mümkün değil.
Müsilaj kaynaklı randıman azalması ve maliyetlerin yüksekliği niçiniyle balıkçılığın ekonomik olarak devamı zorlaştı. Üstelik bu sorunun ne kadar devam edeceği bilinmiyor. Balıkçıların kayıplarının telafi edilmesine yönelik bir planlama da çabucak hemen yapılmadı. ötürüsıyla müsilaj, balıkçılar için pandemiye emsal bir tesir yarattı. Balıkçılık durma noktasına geldi. Aylardır bu sorun niçiniyle mağduriyet yaşıyorlar.
Turizm açısından ise, pandemi niçiniyle kısıtlamaların kalkması beklenirken, artık buna müsilaj tasası eklendi. Marmara Denizi etrafında deniz turizminin geçim kaynağı olduğu yerler var. Marmara Adası da bu merkezlerden birisi. Buradaki turizm faaliyetinde küçük aile işletmelerinin oranı fazla. Yüksek maliyetlere karşı düşük kârlılıkla çalışıyorlar. Bu tip krizler karşısında kırılgan bir yapıları var.
Deniz kenarında yaşamayan beşerler da durumun tam olarak ne olduğunu anlamakta zorlanıyor. Sonuçta denizlerle ilgili oluşan soru işaretleri turistlerin tercihlerini etkileyebilir. Bu niçinle kamu kurumlarının şeffaf bilgilendirme yapmaları gerekiyor
‘YÜZÜLEBİLİR ALANLAR HER GEÇEN GÜN DARALIYOR’
Pekala, şu an Marmara Adası kıyılarında durum nedir?
Müsilaj, denizin üstünü büsbütün kaplamış durumda değil lakin geniş bir bölgede deniz tabanına indiğini biliyoruz. Deniz hayatı için büyük bir tehdit olduğu ortada. Acil tedbirler alınmazsa Marmara’da deniz turizmi imkansız hale gelebilir.
Müsilajdan bağımsız olarak Marmara Denizi’nin yüzülebilir alanları her geçen gün daralıyor. Marmara Adası, Çanakkale Boğazı’na yakın pozisyonuyla yüzülebilir yerlerden birisi. Derneğimizin faaliyet alanı olan Çınarlı Köyü (Mahallesi) batıya bakıyor. Bu niçinle denizin kirlilik kaynaklarına en uzak yerlerden birisi.
Ada’nın koylarındaki duruma gelirsek, müsilaj her gün denizin farklı yerlerinde ağırlaşabiliyor. Çınarlı rüzgarlı olduğu için müsilaj kıyıda daima kalmıyor. Rüzgar ve akıntılar müsilaj birikimini engelliyor. Plaj yüzülebilir biçimde. Fakat nasıl bir seyir izleyeceğini bilemiyoruz.
Müsilaj gün içerisinde oluşup yok olabiliyor, koyların yalnızca bir kısmında bulunabiliyor. Şu an müsilaj olmayan yerlerde denize girilebiliyor. Fakat her gün durum değişiyor.
‘MARMARA DENİZİ’Nİ YİNE KAZANABİLİRİZ’
Marmara Denizi’nin öldüğü söyleniyor. Artık Marmara’da denize girilemeyecek mi?
elbette Marmara Denizi bir günde bu hale gelmedi. Uzun senelera dayanan bir kirliliğin kararınu yaşıyoruz. Marmara Denizi’nde her geçen gün kirlilik aslına bakarsan yayılıyordu. ötürüsıyla hepimizin sonunu kolay kolay kestirim edebileceğimiz bir müddetçti. Deniz canlıları çeşitliliğinin azalması, sorunun göstergelerinden birisiydi. Müsilajla kendisini bir sefer daha gösterdi. Bu yüzden deniz salyasını geç kalmış bir ihtar kabul edip radikal tedbirlerle Marmara Denizi’ni bir daha kazanabiliriz.
‘BİRÇOK TIP MARMARA DENİZİ’Nİ TERK ETTİ’
Pekala, bunun için ne yapılmalı?
Kentleşme, sanayi, turizm, madencilik ve güç başta olmak üzere birfazlaca siyaset alanının uygulamaları Marmara Denizi’ni kirletti, kirletmeye devam ediyor. Denizin etrafında yaşayan beşerler bu yıkımın sorumluları değil. Ancak en ağır bedeli onların ödeme ihtimali var. Marmara Denizi’ne kıyısı olan bölgelerin geçim kaynaklarının çeşitlendirilmesi gerekiyor. Örneğin Marmara Adası’nda üzüm bağcılığı tekrar canlandırılabilir.
Kısa vadede ise evvela, aylardır bu problemden olumsuz etkilenen balıkçıların kayıplarını telafi etmeye yönelik adımlar atılmalı. Turizm kesiminin de en az kayıpla dönemi kapatabilmesi için planlama yapılmalı.
Kontroller artırılmalı, mevcut kirlilik kaynaklarının önüne geçilmeli. Kaldı ki yürürlükteki mevzuatın uygulanması dahi katkı sağlayacaktır. Deniz ekosisteminin korunması için, denizdeki her bir tıbbın sisteme tesiri kıymetlendirilerek acil aksiyon planı oluşturulmalı.
Bizler, denizin daha güzel vakit içinderına dair anıları dinledik. Örneğin köy açıklarında kılıçbalıklarının görüldüğü vakit içinderı… Lakin artık biroldukça cins Marmara’yı terk etti. Marmara Denizi’nin kurtarılması için harekete geçilmesini bekliyoruz. “Biricikliği” ile övündüğümüz iç denizimizin bir daha eski günlerine dönmesini umut ediyoruz.
“Bu sorunun ne kadar devam edeceği bilinmiyor. Balıkçıların kayıplarının telafi edilmesine yönelik bir planlama da çabucak hemen yapılmadı…”
Müsilaj, ekolojik boyutuyla gündemde lakin bir de ekonomik ve toplumsal tesirleri var. Dokuz Eylül Üniversitesi Kamu İdaresi Kısmı Araştırma vazifelisi ve Galimi Çınarlı Kırsal Kalkınma Derneği Sözcüsü Adil Çamur’la müsilaj sıkıntısının tesirleri üzerine konuştuk.
‘SIRADAN BİR TABİAT OLAYI ÜZERE ALGILANIYOR’
Marmara Denizi’nde neler oluyor?
Etraf ve Şehircilik Bakanı, global ısınma kaynaklı sıcaklık değişikliği, denizin durağanlığı ve kirlilik kaynaklı çevresel bir sorun yaşandığını belirtti. MAREM (Marmara Çevresel İzleme) Projesi yürütücüsü Levent Atrüz’e nazaran ise sorun, Marmara Denizi’ndeki çeşit çeşitliliği azalışı kararı kirliliğe dayanabilen çeşidin (Probosciaalata, bir tıp plankton) çok çoğalması ve tomurcuk üzere patlamasından kaynaklanıyor. Patlayıp ölen planktonun hücre içi sıvısı denize yayılıyor. Fotoğraflarda gördüklerimiz bir cins deniz organizmasının parçalanmasıyla ortaya çıkıyor. bu biçimde söylemiş olduğimizde bayağı bir tabiat olayı üzere algılanabiliyor ama o denli değil.
‘MÜSİLAJ, BALIKÇILAR İÇİN PANDEMİ TESİRİ YARATTI’
Marmara denizine kıyısı olan yerlerde yaşayanlar müsilaj probleminden nasıl etkileniyor?
Bu yılın başında av dönemine verilen ortanın akabinde balıkçılar denize çıktıklarında ağlarına müsilaj dolduğunu gördüler. Balık avı zorlaştı, randıman azaldı. Artık bir daha av yasağı başladı. Bir periyodu ziyanla kapadılar. Büyük tekneler ekonomik olarak zorlasa da Ege’ye ve Karadeniz’e giderek çalışmaya devam edebilir. Ancak orta ve küçük uzunluk tekneler için bu mümkün değil.
Müsilaj kaynaklı randıman azalması ve maliyetlerin yüksekliği niçiniyle balıkçılığın ekonomik olarak devamı zorlaştı. Üstelik bu sorunun ne kadar devam edeceği bilinmiyor. Balıkçıların kayıplarının telafi edilmesine yönelik bir planlama da çabucak hemen yapılmadı. ötürüsıyla müsilaj, balıkçılar için pandemiye emsal bir tesir yarattı. Balıkçılık durma noktasına geldi. Aylardır bu sorun niçiniyle mağduriyet yaşıyorlar.
Turizm açısından ise, pandemi niçiniyle kısıtlamaların kalkması beklenirken, artık buna müsilaj tasası eklendi. Marmara Denizi etrafında deniz turizminin geçim kaynağı olduğu yerler var. Marmara Adası da bu merkezlerden birisi. Buradaki turizm faaliyetinde küçük aile işletmelerinin oranı fazla. Yüksek maliyetlere karşı düşük kârlılıkla çalışıyorlar. Bu tip krizler karşısında kırılgan bir yapıları var.
Deniz kenarında yaşamayan beşerler da durumun tam olarak ne olduğunu anlamakta zorlanıyor. Sonuçta denizlerle ilgili oluşan soru işaretleri turistlerin tercihlerini etkileyebilir. Bu niçinle kamu kurumlarının şeffaf bilgilendirme yapmaları gerekiyor
‘YÜZÜLEBİLİR ALANLAR HER GEÇEN GÜN DARALIYOR’
Pekala, şu an Marmara Adası kıyılarında durum nedir?
Müsilaj, denizin üstünü büsbütün kaplamış durumda değil lakin geniş bir bölgede deniz tabanına indiğini biliyoruz. Deniz hayatı için büyük bir tehdit olduğu ortada. Acil tedbirler alınmazsa Marmara’da deniz turizmi imkansız hale gelebilir.
Müsilajdan bağımsız olarak Marmara Denizi’nin yüzülebilir alanları her geçen gün daralıyor. Marmara Adası, Çanakkale Boğazı’na yakın pozisyonuyla yüzülebilir yerlerden birisi. Derneğimizin faaliyet alanı olan Çınarlı Köyü (Mahallesi) batıya bakıyor. Bu niçinle denizin kirlilik kaynaklarına en uzak yerlerden birisi.
Ada’nın koylarındaki duruma gelirsek, müsilaj her gün denizin farklı yerlerinde ağırlaşabiliyor. Çınarlı rüzgarlı olduğu için müsilaj kıyıda daima kalmıyor. Rüzgar ve akıntılar müsilaj birikimini engelliyor. Plaj yüzülebilir biçimde. Fakat nasıl bir seyir izleyeceğini bilemiyoruz.
Müsilaj gün içerisinde oluşup yok olabiliyor, koyların yalnızca bir kısmında bulunabiliyor. Şu an müsilaj olmayan yerlerde denize girilebiliyor. Fakat her gün durum değişiyor.
‘MARMARA DENİZİ’Nİ YİNE KAZANABİLİRİZ’
Marmara Denizi’nin öldüğü söyleniyor. Artık Marmara’da denize girilemeyecek mi?
elbette Marmara Denizi bir günde bu hale gelmedi. Uzun senelera dayanan bir kirliliğin kararınu yaşıyoruz. Marmara Denizi’nde her geçen gün kirlilik aslına bakarsan yayılıyordu. ötürüsıyla hepimizin sonunu kolay kolay kestirim edebileceğimiz bir müddetçti. Deniz canlıları çeşitliliğinin azalması, sorunun göstergelerinden birisiydi. Müsilajla kendisini bir sefer daha gösterdi. Bu yüzden deniz salyasını geç kalmış bir ihtar kabul edip radikal tedbirlerle Marmara Denizi’ni bir daha kazanabiliriz.
‘BİRÇOK TIP MARMARA DENİZİ’Nİ TERK ETTİ’
Pekala, bunun için ne yapılmalı?
Kentleşme, sanayi, turizm, madencilik ve güç başta olmak üzere birfazlaca siyaset alanının uygulamaları Marmara Denizi’ni kirletti, kirletmeye devam ediyor. Denizin etrafında yaşayan beşerler bu yıkımın sorumluları değil. Ancak en ağır bedeli onların ödeme ihtimali var. Marmara Denizi’ne kıyısı olan bölgelerin geçim kaynaklarının çeşitlendirilmesi gerekiyor. Örneğin Marmara Adası’nda üzüm bağcılığı tekrar canlandırılabilir.
Kısa vadede ise evvela, aylardır bu problemden olumsuz etkilenen balıkçıların kayıplarını telafi etmeye yönelik adımlar atılmalı. Turizm kesiminin de en az kayıpla dönemi kapatabilmesi için planlama yapılmalı.
Kontroller artırılmalı, mevcut kirlilik kaynaklarının önüne geçilmeli. Kaldı ki yürürlükteki mevzuatın uygulanması dahi katkı sağlayacaktır. Deniz ekosisteminin korunması için, denizdeki her bir tıbbın sisteme tesiri kıymetlendirilerek acil aksiyon planı oluşturulmalı.
Bizler, denizin daha güzel vakit içinderına dair anıları dinledik. Örneğin köy açıklarında kılıçbalıklarının görüldüğü vakit içinderı… Lakin artık biroldukça cins Marmara’yı terk etti. Marmara Denizi’nin kurtarılması için harekete geçilmesini bekliyoruz. “Biricikliği” ile övündüğümüz iç denizimizin bir daha eski günlerine dönmesini umut ediyoruz.