Kürdün adalet arayışının sembolü: Emine Şenyaşar 24 Haziran 2018 genel seçimlerine 10 gün kalmıştı. Seçimlere sayılı günler kalırken partiler içinde rekabet kızışmış, kent daha da ısınmıştı. AK Parti Şanlıurfa Milletvekili adayı İbrahim Halil Yıldız, seçilmek için Urfa’nın Suruç ilçesinde müdafaaları ve yakınlarıyla bir arada esnafı ziyaret ediyor, oy toplamaya çalışıyordu.
Esnaf ziyaretleri sırasında Şenyaşar Ailesi’ne ilişkin olan dükkâna da uğradı. İbrahim Halil Yıldız’ın oy almak için ziyaret ettiği dükkânda baba Hacı Esvet Şenyaşar’ın oğulları Adil, Ferit, Fadıl, Mehmet ve Celal Şenyaşar bulunuyordu. 14 Haziran gününe kadar Şenyaşar Ailesi mütevazı bir hayat yaşıyordu. Ferit, Şanlıurfa’da fiyatlı öğretmenlik yapıyordu. Okuldan çıkınca kardeşlerine yardım ediyordu. Hafta sonları ise köydeki meskenlerine gidiyor, bahçeleriyle uğraşıyordu. Kardeşler, güçlü bir ekonomik süreci omuz omuza vererek atlatmıştı. Maddi durumları düzeldikten daha sonra çocuklarının geleceği, daha düzgün bir eğitim almaları için hayaller kuruyorlardı. Baba Esvet, yaşlanmıştı. Yorulduğu için dükkâna pek uğramıyordu. Maddi gücü el verdiğince ekonomik durumu makûs olan ailelere yardım ediyordu.
ARBEDE, HASTANEDE KATLİAMA DÖNÜŞTÜ
Şenyaşar kardeşler, 14 Haziran günü birebir umutla dükkanlarını açtı. HDP’den öbür partiye oy vermemişlerdi. Vermeye de niyetleri yoktu. Lakin İbrahim Halil Yıldız oylarını kendisine vermelerini istiyordu. Teze bakılırsa Yıldız, Şenyaşar kardeşleri, “eğer oy vermezlerse, Suruç’ta barınamayacaklarına” biçiminde tehdit ediyordu. Kardeşler ise her seferinde oy vermeyeceklerini söylüyordu. O gün bu tansiyon kısa mühlet ortasında Şenyaşar kardeşler ile İbrahim Halil Yıldız’ın ağabeyi Mehmet Yıldız, yeğeni İbrahim Yıldız ve müdafaaları içinde tartışmaya daha sonra da yumruklu sopalı hengameye dönüştü. Kameraya yansıyan imajlarda, İbrahim Halil Yıldız’ın kardeşi Mehmet Yıldız, silahını Ferit ve Fadıl kardeşlere gerçek yöneltmiş biçimde kayda geçti. Yeğeni İbrahim Yıldız, elindeki silahla Celal Şenyaşar’a 3 el ateş etti. olayda Mehmet Yıldız ve Şenyaşar kardeşler yaralandı. Yaralananlar ambulanslarla Suruç Devlet Hastanesi’ne kaldırıldı. Mehmet Yıldız hastanede öldü. Yıldız ailesi ve yakınlarından oluşan kalabalık bir küme, ellerinde uzun namlulu silahlarla Suruç Devlet Hastanesi’ne baskın düzenledi. Şenyaşar kardeşlerin olduğu ambulans tarandı. Sedye üzerinden taşınan yaralılara tekraren ateş edildi. Baba Esvet ve anne Emine Şenyaşar, oğullarının yaralandığını duyar duymaz apar topar hastaneye koştu. Fakat hastanede öfkeli ve eli silahlı bir kümenin çocuklarını katlettiğini gördü. 64 yaşındaki baba Şenyaşar’ı goren küme, ellerindeki serum şişeleri, sopa ve bıçaklarla ona da saldırdı.
64 YAŞINDAKİ BABA LİNÇ EDİLEREK KATLEDİLDİ
Hacı Esvet Şenyaşar’ın otopsi raporunda, bedeninin 23 noktasında yara olduğu yazıldı. Yaşlı baba, eşi Emine Şenyaşar’ın gözleri önünde linç edilerek katledilmişti. Celal Şenyaşar’ın bedeninde 17 kurşun, Adil Şenyaşar’ın bedeninde ise 6 kurşun yarası tespit edildi. Kısa aralıktan, uzun namlulu silahlarla katledilmişlerdi. Ferit Şenyaşar’ın ise başına nişan alınmıştı fakat kurşun başını sıyırıp geçti. Ferit Şenyaşar kurtuluşunu bir mucize olarak yorumluyor.
Ambulansa en son alınan Fadıl, bir süre bekletildi. Hastaniçin onun ortasında olduğu ambulans arandı, diğer bir hastaneye gdolayılmesi gerektiğini, Suruç Devlet Hastanesi’ne getirilmesi halinde öteki aile üyeleri üzere katledileceği söylendi. Haberi alan sürücü, ambulansı Şanlıurfa Balıklıgöl Devlet Hastanesi’ne sürdü. Fadıl’ın öteki hastaneye gdolayıldüğünü öğrenen Yıldız ailesi, onu da öldürmek üzere yola çıktı. Şanlıurfa Balıklıgöl Hastanesi’ne çabucak haber verildi, hastane yetkilileri çarçabuk Fadıl’ı öteki bir ambulansla Diyarbakır’da bir devlet hastanesine gönderdi. Ağır yaralanan Fadıl Şenyaşar tutuklanıp tedavisine cezaevinde devam edildi. Enver Yıldız ise hadiseden 15 ay daha sonra teslim oldu. Üç yıl daha sonra 2 Nisan 2021 tarihinde Malatya 3’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davanın 7’nci duruşmasında karar belirtildi. Fadıl Şenyaşar’a 37 yıl 9 ay, Enver Yıldız’a ise 18 yıl mahpus cezası verildi. Uzman raporuna göre Mehmet Yıldız’ın vefatına niye olan silah tespit edilmedi.
Şenyaşar Ailesi bu biçimdedan bu yana, Fadıl Şenyaşar’ın hukuksuz bir biçimde tutuklandığını, kendi ailelerinden 3 kişiyi katleden Yıldız ailesinden 23 kişinin elini kolunu sallayarak Suruç’ta gezdiğini, adaletin yerini bulmasını söylüyor, bu taleple adalet arıyor.
ANNE ŞENYAŞAR’IN FERYADI
Emine Şenyaşar, akında iki oğlunu ve kocasını kaybetti. Üç yıldır çalmadığı kapı kalmadı fakat hepsi yüzüne kapandı. Ankara’ya giden Emine Şenyaşar, Adalet Bakanlığı’nın kapısından içeri bile alınmadı. Mahkemenin sonucu daha sonrasında Emine Şenyaşar’ın acısı daha da arttı. Ruhsal tedavi görmeye başladı. Lakin yaşadığı hukuksuzluk karşısında umudunu kesen Emine Şenyaşar, yaralı kurtulan oğlu Ferit ile bir arada 8 Mart’ta Adalet Nöbeti’ne başladı. Nöbet, 190 gündür Urfa Adliyesi önünde sürüyor. Bu sırada anne ve oğlu tekraren gözaltına alındı, davalar açıldı. Tüm bu baskılara karşın pes etmediler.
Emine Şenyaşar’ın toprağı kazıp adalet aradığı imajlar toplumda bir travma yarattı. Her gün ağlamaktan sağ gözünde yüzde 70 görme bozukluğu gelişti. Kapı kapı dolaşmaktan dizlerinden de rahatsızlandı. Kalbi sıkışmaya başladı. Hekimler ameliyat olması gerektiğini söylese de Emine Şenyaşar bunu reddediyor ve oğlu Fadıl hür bırakılana kadar tedavi olmayacağını söylüyor. Gözlerini kapayınca, katledilen çocukları ve kocasını görüyor, uyuyamıyor. Lakin uyku ilacı ile dalabiliyor. Ölmeden son bir defa oğlunu görmek istiyor.
BELGEYE BAKAN SAVCI DİĞER BİR YERE TAYİN EDİLDİ
Annesiyle birlikte 190 gündür Adalet Nöbeti tutan Ferit Şenyaşar, “Ölümden daha acı bir durum yaşıyoruz. Ağırlaştırılmış bir zulüm yaşıyoruz. Zulüm ise yargı eliyle yapılıyor. Bize uygulanan ikinci katliam yargı eliyle yapılıyor. Bir kitap yazacağım, kitaba ‘Şanlıurfa Adalet Sarayı’nda zulüm var’ kelamlarıyla başlamak istiyorum. Bunu da kardeşim Fadıl cezaevinden çıktıktan daha sonra yazacağım” diyor.
Ferit Şenyaşar, belgeye bakan savcının kendilerine, “Biroldukca kişinin kellesi masraf, Şanlıurfa Cumhuriyet Başsavcısı ile konuşun, bana dayanak versin ben 23 kişiyi tespit ettim, bu soruşturmayı çabucak başlatayım, namus borcum olsun” söylemiş olduğini lakin bu konuşma daha sonrasında savcının öteki bir yere tayin edildiğini söylüyor.
Şenyaşar Ailesi’nin uğraşı toplumda da büyük bir tesir yarattı. Sanattan edebiyata, hukuktan siyasete ailenin ve anne Emine Şenyaşar’ın yaşadıkları konuşuldu. Mevzuyu akademisyenlerle, edebiyatçılarla, sanatkarlarla ve siyasetçilerle değerlendirdik.
VAHAP COŞKUN: BEŞERLER BAKTIĞINDA ADALETSİZLİĞİ GÖRÜYOR
Dicle Üniversitesi Hukuk
Fakültesi Öğretim
nazaranvlisi Vahap Coşkun
Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim bakılırsavlisi Vahap Coşkun, Emine Şenyaşar’ın başlatmış olduğu Adalet Nöbeti’nin son vakit içinderda gördüğümüz en çarpıcı adalet çabası olduğunun altını çiziyor. “Çok önemli bir biçimde mağdur edilen bir aile. Bunun hukuk nezdinde açığa çıkartılması için gerekli bütün çabayı sarf ediyor” diyen Coşkun, şöyleki devam ediyor: “Ancak adalet sistemlerinden gerekli yanıtı alamayınca ve orada adaleti bulamayınca, çabasını son derece sivil, son derece demokratik bir biçimde toplumsal alana yayıyor. Bu gayrette değerli olan konulardan bir tanesi şu: Karşı karşıya gelen ailelerin birisinin gerisinde iktidarın, devlet gücünün olduğu açık. Olayın net bir biçimde aydınlatılmaması ve adaletin tecelli etmemesinde, taraflardan bir adedinin sırtını devlete dayanmasının büyük bir tesiri olduğu da açıktır. O gün orada neyin meydana geldiği, olayların ne biçimde cereyan ettiği gerek olay esnasında gerekse çabucak sonrasında hastanede nasıl vuku bulduğu toplumsal kamuoyunu tatmin edilmiş değil. bu biçimde bir durumda devlet düzeneği, adalet sistemi çalışmadığında, Şenyaşar Ailesi, bu çabayı kendi başlarına yürütüyor. Toplumun takviyesini de gerilerine aldılar. Bölge baroları bu mevzuda kendilerine önemli dayanak sundular. Bu adalet arayışının bir modülü olduklarını söz ettiler. Emine Şenyaşar’ın toplumsal vicdanda bir maket olduğu kanaatini taşıyorum. Beşerler oraya baktığında bir adaletsizliğin olduğunu görüyorlar.”
‘ÇOK AĞIR DRAMATİK HADİSELER VAR’
Birtakım davaların sembol niteliği taşıdığını, Şenyaşar Ailesi davasının da bunlardan biri olduğunu belirten Coşkun, kelamlarına şu biçimde devam ediyor: “Gerçeği ortaya çıkarmakla bakılırsavli olan makamların, gerçeği ortaya çıkarmamak noktasında irade gösterdiklerini ortaya koyuyor. Genel olarak toplumda adalet düzeneğine yönelik her vakit bir güvensizlik olduğu tabir edilir. Bu güvensizlik nelerden kaynaklı? Bu, bireyler bir mağduriyet yaşadığında, mağduriyetin ve sorunun hukuk eliyle çözülmemesinden kaynaklanır. Kimi davalar burada son derece sembol niteliği taşır. Şenyaşar davası bu davalardan bir adedidir. Toplumun epeyce değerli bir kısmının dikkatini çeken bir hadisede meydana gelen vefatlar var. Çok ağır dramatik hadiseler var. Bunların ortaya çıkartılması noktasında devletin bütün ünitelerinin çalışması gerekirken, bu performansın gösterilmediğine dair toplumda fazlaca geniş bir algı ve kabul var. Bütün bu kabul ve algılar, toplumun adalete, adalet düzeneğine itimadını örseleyen bir tavır. Şenyaşar Ailesi’nin yaşadığı durum tek başına adaletsizliğin sorumlularını göstermesi açısından bile büyük bir değer taşıyor.”
Emine Şenyaşar toprakta adalet arıyor…
KÜÇÜK: FAİLLEŞMİŞ ANNELER KESİNTİSİZ YAS TUTAN YAŞAYAN ÖLÜLERE DÖNÜŞTÜRÜLMEKTEDİR
Sosyolog Bülent Küçük.
Emine Şenyaşar’ın avuçladığı toprağı alıp başına dökmesinin kendisinin sembolik mevtini söz ettiğine dikkat çeken sosyolog Bülent Küçük, “Sosyolojik olarak bakıldığında Emine Şenyaşar’ın aylardır tek başına verdiği adalet uğraşını, temeli toplumsal ve tarihî olan bir acının şahsileştirilmesi ve mağdurun yalnızlaştırılması olarak görmek mümkün. Gerçekten, adalet binasının önünde günlerce nöbet tutarak ve inşaat molozları ortasında toprağı eşeleyerek adalet arayan annenin maruz kaldığı sistematik şiddeti, faili meçhul cinayetlerle yitirdikleri yakınlarının kemiklerini asit kuyularında arayan annelerin, bombalarla paramparça edilmiş evlatlarının etlerini hudutta elle toplayan annelerin ve kamyonlarla kent dışına taşınan molozların ortasında yitirdikleri evlatlarının uzuvlarını arayan annelerin maruz kaldıkları şiddetin tarihi devamlılığı ortasında okumak gerekir. Kelam konusu adalet arayışının Kürtlerde bir yankı bulması tam da tekil üzere görünen bu acıların nasıl toplumsal olarak tecrübelendiğini ve bu acıların onların toplumsal belleğinde nasıl canlı tutulduğunu göstermektedir. Deverana giren görselde Emine Anne, bir yandan toprağı eşeleyerek yerin bin kat tabanına gömülen hakikati aramaktadır. Öteki yandan, avuçladığı toprağı alıp başına dökmesi bizatihi kendisinin sembolik vefatını tabir etmektedir. Faillerin cezasız bırakılması suretiyle derinleştirilen bu kötülük, yaşanan acıları bir daha üretmekte ve siyaseten failleşmiş anneleri kesintisiz yas tutan yaşayan ölülere dönüştürmektedir” diye konuştu.
ŞOFÖR: BÜTÜN URFA NE OLDUĞUNU BİLİYOR
HDP Urfa Milletvekili Ayşe Şoför.
HDP Urfa Milletvekili Ayşe Şoför, Şenyaşar Ailesi davasının artık toplumsal bir davaya dönüştüğünü, Kürtlerin yaşananlardan rahatsız olduğunu belirtiyor. Şoför, “Yaşanan hadisede bir aileden 3 kişi katledildi. Emine Ana’nın kocası ve iki oğlu gözleri önünde katledildi. Bu katliamı yapan ise bugün iktidar partisi gölgesinde. Bu da hukukun işlemesini engelliyor. Mahkeme işini yapamıyor. Şayet savcılar isterse epeyce kolay bir biçimde her şeyi ortaya koyabilirler. İktidara yakın biri yarın insanları katletse, öldürse hukuk, adalet buna sessiz mi kalacak? Adalet herkesi, Emine Ana’yı da, Şenyaşar Ailesi’ni de muhafazalı. Emine Ana’yı yakından takip ediyoruz. Hepimizin vicdanı sızlıyor. Türkiye ve bütün Kürt toplumu Emine Ana’nın yaşadığı durumu anladı, biroldukca kişi reaksiyon gösterdi. Oluşan bu kamuoyuna karşın savcı soruşturma başlatmıyor. Dava ikiye ayrıldı. Dükkânda yaşananlarla ilgili mahkeme Emine ananın oğluna 37 yıl, Enver Yıldız’a ise 18 yıl ceza verdi. Lakin hastanede yaşanan katliamla ilgili rastgele bir dava açılmış değil. Zira hastanede katledilenler Emine Ana’nın iki oğlu ve kocası. Hacı Esvet hiç bir olaya karışmıyor. Fakat hastaniçin cenazesi çıkıyor. Emine Ana’nın gözleri önünde katledildiği için ‘ben onları tanıyorum, teşhis edebilirim’ diyor. Fakat savcı gözlerini, kulaklarını kapatmış. Güya 3 insan katledilmemiş, ne görüyor ne de duyuyor. 3 mevsim geçti Emine Ana hâlâ o adliye binasının önünde nöbet tutuyor. O savcılar, yargıçlar her gün Emine Ana’nın yanından geçiyorlar. Yalnızca adalet istiyor. Bu dava her insanın vicdanında bir yaraya dönüştü. Bütün Urfa ne olduğunu biliyor. Bu beşerler nasıl ve kimin tarafınca katledildiğini bütün Urfa biliyor. Lakin Emine Ana’ya üst üste davalar açılıyor. Kürtler bu yaşananlardan rahatsız” tabirlerini kullandı.
OKUDUCİ: EMİNE ANA, FENERLE ADALET ARAYAN DİYOJEN’E BENZİYOR
Şair ve müellif Çayan Okuduci.
Şair ve müellif Çayan Okuduci, Emine Şenyaşar’ın toprağı kazıp adalet aramasını, elinde fener ile adaleti arayan Diyojen’e benzetiyor. Okuduci, Şenyaşar’ın uğraşını şu sözlerle anlatıyor: “Şenyaşar Ailesi yaşadığımız zalim periyodun sembollerindendir. Bu sembol adaletsizliği, hukuksuzluğu, zalimliği ve kişinin çarpık ve tıkanmış olan hukuk karşısındaki çaresizliğinin de semboller. Anne Şenyaşar’ın çıplak elleriyle toprağı kazarak adaleti araması 21’inci yüzyılı Türkiye’sinin sembolüdür. Devletin lokal işbirlikçileriyle olan alakasının hukuktaki karşılığının da sembolüdür. Milattan evvel Diyojen elinde fenerle adaleti arıyordu. 2021 Türkiye’sinde anne Şenyaşar Urfa Adliyesi’nin önünü kazarak adaleti arıyor. 190 günden çokdır adalet ve vicdan nöbeti tutan anne Şenyaşar’a verilen yanıt ise baskı ve gözaltı. Hukukun ve mahkemelerin dokunaklı ve çürümüş kokusudur burnumuza gelen. Ailesinden 3 insanı kaybetmiş ve bir oğlu 37 yıl ceza almış Kürt bir annenin devlet ve iktidar karşısındaki direnişinin de sembolüdür anne Şenyaşar. Kürtlerin devlet ve onun kurumları karşısında yaşadığı haksızlığın ete kemiğe bürünmüş halidir Şenyaşar’lar. Bir yanıyla devletin kendi hukukunu da ayaklar altına alıp çiğnemesi, Kürt halkına ‘yeri ve vakti gelince ne hukuk bırakırım ne de adalet’ iletisidir. Şenyaşar olayı toplumda var olan ve gitgide derinleşen travmayı daha fazla derinleştirmiştir. Sorun artık anne Şenyaşar’ın adalet talebini de aşmıştır, toplumsal bir talep haline bürünmüştür, bu da anne Şenyaşar’ın direnişinin bir kararıdur. Şenyaşar Ailesi’nin talebi hepimizin talebine dönüştü. Daha fazla sesimizi yükseltmeliyiz, adaletin yerini bulması ve katillerin adalet önünde hesap vermesinin şartlarını sağlamalı ve anne Şenyaşar’ın haklı davasına sahip çıkmalıyız.”
ÖZER: EMİNE ŞENYAŞAR’IN FERYATLARI BENDE TRAVMA YARATTI
Emine Şenyaşar’ın feryatlarının kendisinde bir travma yarattığını, kimi vakit hayallerine girdiğini belirten tiyatrocu Tuncay Özer ise şunları söylemiş oldu: “Olayın yaşandığı güne ait imajlar hâlâ gözlerimin önüne geliyor. Kürdistan coğrafyasında biroldukça katliam oldu. Biroldukca vefatlar ve cinayetler oldu. Emine Şenyaşar’a baktığımda, bir Kürt annesini, Kürdistanlı bir anneyi görüyorum. Ve o annenin kendi çocukları için adalet arayışı, bu haliyle her gün adalet sarayı önünde olması, bir yandan Kürt bayanlarının ne kadar kuvvetli olduğunu gösteriyor. Fakat bir yandan da bu görünüm karşısında içim parçalanıyor. Gayretine bakıyorsun, karşılık bulmuyor. Emine Şenyaşar’ın fotoğrafları kaç sefer hayallerime girdi. Bir haber gördüğümde elimden bir şey gelmese bile paylaşma gereği duyuyorum. şimdi her gün Emine Şenyaşar’la ilgili bir şeyler yazma ihtiyacı duyuyorum. Emine Şenyaşar’ın bu onurlu direnişi benim her vakit bir numaralı gündemim oluyor. Haksızlığa, adaletsizliğe karşı Berfo Ana üzere bir sembol oldu. Emine Şenyaşar’ı Berfo Ana’yla, Cumartesi Anneleri ile özdeşleştiriyorum. Cumartesi Anneleri nasıl faili meçhullerin bir simgesiyse, Emine Şenyaşar da bu ağalık ve hukuksuzluk sistemine başkaldıran bir sembole dönüştü. Polisler tarafınca gözaltına alındığı fotoğrafları gördüğümde ellerim titriyor. Bir suçluluk psikolojisi oluşuyor bende. Bir şey yapamam, elim kolum bağlı ancak hareketlerinde yalnız kaldığı için bir suçluluk psikolojisi de oluşuyor bende.”
Esnaf ziyaretleri sırasında Şenyaşar Ailesi’ne ilişkin olan dükkâna da uğradı. İbrahim Halil Yıldız’ın oy almak için ziyaret ettiği dükkânda baba Hacı Esvet Şenyaşar’ın oğulları Adil, Ferit, Fadıl, Mehmet ve Celal Şenyaşar bulunuyordu. 14 Haziran gününe kadar Şenyaşar Ailesi mütevazı bir hayat yaşıyordu. Ferit, Şanlıurfa’da fiyatlı öğretmenlik yapıyordu. Okuldan çıkınca kardeşlerine yardım ediyordu. Hafta sonları ise köydeki meskenlerine gidiyor, bahçeleriyle uğraşıyordu. Kardeşler, güçlü bir ekonomik süreci omuz omuza vererek atlatmıştı. Maddi durumları düzeldikten daha sonra çocuklarının geleceği, daha düzgün bir eğitim almaları için hayaller kuruyorlardı. Baba Esvet, yaşlanmıştı. Yorulduğu için dükkâna pek uğramıyordu. Maddi gücü el verdiğince ekonomik durumu makûs olan ailelere yardım ediyordu.
ARBEDE, HASTANEDE KATLİAMA DÖNÜŞTÜ
Şenyaşar kardeşler, 14 Haziran günü birebir umutla dükkanlarını açtı. HDP’den öbür partiye oy vermemişlerdi. Vermeye de niyetleri yoktu. Lakin İbrahim Halil Yıldız oylarını kendisine vermelerini istiyordu. Teze bakılırsa Yıldız, Şenyaşar kardeşleri, “eğer oy vermezlerse, Suruç’ta barınamayacaklarına” biçiminde tehdit ediyordu. Kardeşler ise her seferinde oy vermeyeceklerini söylüyordu. O gün bu tansiyon kısa mühlet ortasında Şenyaşar kardeşler ile İbrahim Halil Yıldız’ın ağabeyi Mehmet Yıldız, yeğeni İbrahim Yıldız ve müdafaaları içinde tartışmaya daha sonra da yumruklu sopalı hengameye dönüştü. Kameraya yansıyan imajlarda, İbrahim Halil Yıldız’ın kardeşi Mehmet Yıldız, silahını Ferit ve Fadıl kardeşlere gerçek yöneltmiş biçimde kayda geçti. Yeğeni İbrahim Yıldız, elindeki silahla Celal Şenyaşar’a 3 el ateş etti. olayda Mehmet Yıldız ve Şenyaşar kardeşler yaralandı. Yaralananlar ambulanslarla Suruç Devlet Hastanesi’ne kaldırıldı. Mehmet Yıldız hastanede öldü. Yıldız ailesi ve yakınlarından oluşan kalabalık bir küme, ellerinde uzun namlulu silahlarla Suruç Devlet Hastanesi’ne baskın düzenledi. Şenyaşar kardeşlerin olduğu ambulans tarandı. Sedye üzerinden taşınan yaralılara tekraren ateş edildi. Baba Esvet ve anne Emine Şenyaşar, oğullarının yaralandığını duyar duymaz apar topar hastaneye koştu. Fakat hastanede öfkeli ve eli silahlı bir kümenin çocuklarını katlettiğini gördü. 64 yaşındaki baba Şenyaşar’ı goren küme, ellerindeki serum şişeleri, sopa ve bıçaklarla ona da saldırdı.
64 YAŞINDAKİ BABA LİNÇ EDİLEREK KATLEDİLDİ
Hacı Esvet Şenyaşar’ın otopsi raporunda, bedeninin 23 noktasında yara olduğu yazıldı. Yaşlı baba, eşi Emine Şenyaşar’ın gözleri önünde linç edilerek katledilmişti. Celal Şenyaşar’ın bedeninde 17 kurşun, Adil Şenyaşar’ın bedeninde ise 6 kurşun yarası tespit edildi. Kısa aralıktan, uzun namlulu silahlarla katledilmişlerdi. Ferit Şenyaşar’ın ise başına nişan alınmıştı fakat kurşun başını sıyırıp geçti. Ferit Şenyaşar kurtuluşunu bir mucize olarak yorumluyor.
Ambulansa en son alınan Fadıl, bir süre bekletildi. Hastaniçin onun ortasında olduğu ambulans arandı, diğer bir hastaneye gdolayılmesi gerektiğini, Suruç Devlet Hastanesi’ne getirilmesi halinde öteki aile üyeleri üzere katledileceği söylendi. Haberi alan sürücü, ambulansı Şanlıurfa Balıklıgöl Devlet Hastanesi’ne sürdü. Fadıl’ın öteki hastaneye gdolayıldüğünü öğrenen Yıldız ailesi, onu da öldürmek üzere yola çıktı. Şanlıurfa Balıklıgöl Hastanesi’ne çabucak haber verildi, hastane yetkilileri çarçabuk Fadıl’ı öteki bir ambulansla Diyarbakır’da bir devlet hastanesine gönderdi. Ağır yaralanan Fadıl Şenyaşar tutuklanıp tedavisine cezaevinde devam edildi. Enver Yıldız ise hadiseden 15 ay daha sonra teslim oldu. Üç yıl daha sonra 2 Nisan 2021 tarihinde Malatya 3’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davanın 7’nci duruşmasında karar belirtildi. Fadıl Şenyaşar’a 37 yıl 9 ay, Enver Yıldız’a ise 18 yıl mahpus cezası verildi. Uzman raporuna göre Mehmet Yıldız’ın vefatına niye olan silah tespit edilmedi.
Şenyaşar Ailesi bu biçimdedan bu yana, Fadıl Şenyaşar’ın hukuksuz bir biçimde tutuklandığını, kendi ailelerinden 3 kişiyi katleden Yıldız ailesinden 23 kişinin elini kolunu sallayarak Suruç’ta gezdiğini, adaletin yerini bulmasını söylüyor, bu taleple adalet arıyor.
ANNE ŞENYAŞAR’IN FERYADI
Emine Şenyaşar, akında iki oğlunu ve kocasını kaybetti. Üç yıldır çalmadığı kapı kalmadı fakat hepsi yüzüne kapandı. Ankara’ya giden Emine Şenyaşar, Adalet Bakanlığı’nın kapısından içeri bile alınmadı. Mahkemenin sonucu daha sonrasında Emine Şenyaşar’ın acısı daha da arttı. Ruhsal tedavi görmeye başladı. Lakin yaşadığı hukuksuzluk karşısında umudunu kesen Emine Şenyaşar, yaralı kurtulan oğlu Ferit ile bir arada 8 Mart’ta Adalet Nöbeti’ne başladı. Nöbet, 190 gündür Urfa Adliyesi önünde sürüyor. Bu sırada anne ve oğlu tekraren gözaltına alındı, davalar açıldı. Tüm bu baskılara karşın pes etmediler.
Emine Şenyaşar’ın toprağı kazıp adalet aradığı imajlar toplumda bir travma yarattı. Her gün ağlamaktan sağ gözünde yüzde 70 görme bozukluğu gelişti. Kapı kapı dolaşmaktan dizlerinden de rahatsızlandı. Kalbi sıkışmaya başladı. Hekimler ameliyat olması gerektiğini söylese de Emine Şenyaşar bunu reddediyor ve oğlu Fadıl hür bırakılana kadar tedavi olmayacağını söylüyor. Gözlerini kapayınca, katledilen çocukları ve kocasını görüyor, uyuyamıyor. Lakin uyku ilacı ile dalabiliyor. Ölmeden son bir defa oğlunu görmek istiyor.
BELGEYE BAKAN SAVCI DİĞER BİR YERE TAYİN EDİLDİ
Annesiyle birlikte 190 gündür Adalet Nöbeti tutan Ferit Şenyaşar, “Ölümden daha acı bir durum yaşıyoruz. Ağırlaştırılmış bir zulüm yaşıyoruz. Zulüm ise yargı eliyle yapılıyor. Bize uygulanan ikinci katliam yargı eliyle yapılıyor. Bir kitap yazacağım, kitaba ‘Şanlıurfa Adalet Sarayı’nda zulüm var’ kelamlarıyla başlamak istiyorum. Bunu da kardeşim Fadıl cezaevinden çıktıktan daha sonra yazacağım” diyor.
Ferit Şenyaşar, belgeye bakan savcının kendilerine, “Biroldukca kişinin kellesi masraf, Şanlıurfa Cumhuriyet Başsavcısı ile konuşun, bana dayanak versin ben 23 kişiyi tespit ettim, bu soruşturmayı çabucak başlatayım, namus borcum olsun” söylemiş olduğini lakin bu konuşma daha sonrasında savcının öteki bir yere tayin edildiğini söylüyor.
Şenyaşar Ailesi’nin uğraşı toplumda da büyük bir tesir yarattı. Sanattan edebiyata, hukuktan siyasete ailenin ve anne Emine Şenyaşar’ın yaşadıkları konuşuldu. Mevzuyu akademisyenlerle, edebiyatçılarla, sanatkarlarla ve siyasetçilerle değerlendirdik.
VAHAP COŞKUN: BEŞERLER BAKTIĞINDA ADALETSİZLİĞİ GÖRÜYOR
Dicle Üniversitesi Hukuk
Fakültesi Öğretim
nazaranvlisi Vahap Coşkun
Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim bakılırsavlisi Vahap Coşkun, Emine Şenyaşar’ın başlatmış olduğu Adalet Nöbeti’nin son vakit içinderda gördüğümüz en çarpıcı adalet çabası olduğunun altını çiziyor. “Çok önemli bir biçimde mağdur edilen bir aile. Bunun hukuk nezdinde açığa çıkartılması için gerekli bütün çabayı sarf ediyor” diyen Coşkun, şöyleki devam ediyor: “Ancak adalet sistemlerinden gerekli yanıtı alamayınca ve orada adaleti bulamayınca, çabasını son derece sivil, son derece demokratik bir biçimde toplumsal alana yayıyor. Bu gayrette değerli olan konulardan bir tanesi şu: Karşı karşıya gelen ailelerin birisinin gerisinde iktidarın, devlet gücünün olduğu açık. Olayın net bir biçimde aydınlatılmaması ve adaletin tecelli etmemesinde, taraflardan bir adedinin sırtını devlete dayanmasının büyük bir tesiri olduğu da açıktır. O gün orada neyin meydana geldiği, olayların ne biçimde cereyan ettiği gerek olay esnasında gerekse çabucak sonrasında hastanede nasıl vuku bulduğu toplumsal kamuoyunu tatmin edilmiş değil. bu biçimde bir durumda devlet düzeneği, adalet sistemi çalışmadığında, Şenyaşar Ailesi, bu çabayı kendi başlarına yürütüyor. Toplumun takviyesini de gerilerine aldılar. Bölge baroları bu mevzuda kendilerine önemli dayanak sundular. Bu adalet arayışının bir modülü olduklarını söz ettiler. Emine Şenyaşar’ın toplumsal vicdanda bir maket olduğu kanaatini taşıyorum. Beşerler oraya baktığında bir adaletsizliğin olduğunu görüyorlar.”
‘ÇOK AĞIR DRAMATİK HADİSELER VAR’
Birtakım davaların sembol niteliği taşıdığını, Şenyaşar Ailesi davasının da bunlardan biri olduğunu belirten Coşkun, kelamlarına şu biçimde devam ediyor: “Gerçeği ortaya çıkarmakla bakılırsavli olan makamların, gerçeği ortaya çıkarmamak noktasında irade gösterdiklerini ortaya koyuyor. Genel olarak toplumda adalet düzeneğine yönelik her vakit bir güvensizlik olduğu tabir edilir. Bu güvensizlik nelerden kaynaklı? Bu, bireyler bir mağduriyet yaşadığında, mağduriyetin ve sorunun hukuk eliyle çözülmemesinden kaynaklanır. Kimi davalar burada son derece sembol niteliği taşır. Şenyaşar davası bu davalardan bir adedidir. Toplumun epeyce değerli bir kısmının dikkatini çeken bir hadisede meydana gelen vefatlar var. Çok ağır dramatik hadiseler var. Bunların ortaya çıkartılması noktasında devletin bütün ünitelerinin çalışması gerekirken, bu performansın gösterilmediğine dair toplumda fazlaca geniş bir algı ve kabul var. Bütün bu kabul ve algılar, toplumun adalete, adalet düzeneğine itimadını örseleyen bir tavır. Şenyaşar Ailesi’nin yaşadığı durum tek başına adaletsizliğin sorumlularını göstermesi açısından bile büyük bir değer taşıyor.”
Emine Şenyaşar toprakta adalet arıyor…
KÜÇÜK: FAİLLEŞMİŞ ANNELER KESİNTİSİZ YAS TUTAN YAŞAYAN ÖLÜLERE DÖNÜŞTÜRÜLMEKTEDİR
Sosyolog Bülent Küçük.
Emine Şenyaşar’ın avuçladığı toprağı alıp başına dökmesinin kendisinin sembolik mevtini söz ettiğine dikkat çeken sosyolog Bülent Küçük, “Sosyolojik olarak bakıldığında Emine Şenyaşar’ın aylardır tek başına verdiği adalet uğraşını, temeli toplumsal ve tarihî olan bir acının şahsileştirilmesi ve mağdurun yalnızlaştırılması olarak görmek mümkün. Gerçekten, adalet binasının önünde günlerce nöbet tutarak ve inşaat molozları ortasında toprağı eşeleyerek adalet arayan annenin maruz kaldığı sistematik şiddeti, faili meçhul cinayetlerle yitirdikleri yakınlarının kemiklerini asit kuyularında arayan annelerin, bombalarla paramparça edilmiş evlatlarının etlerini hudutta elle toplayan annelerin ve kamyonlarla kent dışına taşınan molozların ortasında yitirdikleri evlatlarının uzuvlarını arayan annelerin maruz kaldıkları şiddetin tarihi devamlılığı ortasında okumak gerekir. Kelam konusu adalet arayışının Kürtlerde bir yankı bulması tam da tekil üzere görünen bu acıların nasıl toplumsal olarak tecrübelendiğini ve bu acıların onların toplumsal belleğinde nasıl canlı tutulduğunu göstermektedir. Deverana giren görselde Emine Anne, bir yandan toprağı eşeleyerek yerin bin kat tabanına gömülen hakikati aramaktadır. Öteki yandan, avuçladığı toprağı alıp başına dökmesi bizatihi kendisinin sembolik vefatını tabir etmektedir. Faillerin cezasız bırakılması suretiyle derinleştirilen bu kötülük, yaşanan acıları bir daha üretmekte ve siyaseten failleşmiş anneleri kesintisiz yas tutan yaşayan ölülere dönüştürmektedir” diye konuştu.
ŞOFÖR: BÜTÜN URFA NE OLDUĞUNU BİLİYOR
HDP Urfa Milletvekili Ayşe Şoför.
HDP Urfa Milletvekili Ayşe Şoför, Şenyaşar Ailesi davasının artık toplumsal bir davaya dönüştüğünü, Kürtlerin yaşananlardan rahatsız olduğunu belirtiyor. Şoför, “Yaşanan hadisede bir aileden 3 kişi katledildi. Emine Ana’nın kocası ve iki oğlu gözleri önünde katledildi. Bu katliamı yapan ise bugün iktidar partisi gölgesinde. Bu da hukukun işlemesini engelliyor. Mahkeme işini yapamıyor. Şayet savcılar isterse epeyce kolay bir biçimde her şeyi ortaya koyabilirler. İktidara yakın biri yarın insanları katletse, öldürse hukuk, adalet buna sessiz mi kalacak? Adalet herkesi, Emine Ana’yı da, Şenyaşar Ailesi’ni de muhafazalı. Emine Ana’yı yakından takip ediyoruz. Hepimizin vicdanı sızlıyor. Türkiye ve bütün Kürt toplumu Emine Ana’nın yaşadığı durumu anladı, biroldukca kişi reaksiyon gösterdi. Oluşan bu kamuoyuna karşın savcı soruşturma başlatmıyor. Dava ikiye ayrıldı. Dükkânda yaşananlarla ilgili mahkeme Emine ananın oğluna 37 yıl, Enver Yıldız’a ise 18 yıl ceza verdi. Lakin hastanede yaşanan katliamla ilgili rastgele bir dava açılmış değil. Zira hastanede katledilenler Emine Ana’nın iki oğlu ve kocası. Hacı Esvet hiç bir olaya karışmıyor. Fakat hastaniçin cenazesi çıkıyor. Emine Ana’nın gözleri önünde katledildiği için ‘ben onları tanıyorum, teşhis edebilirim’ diyor. Fakat savcı gözlerini, kulaklarını kapatmış. Güya 3 insan katledilmemiş, ne görüyor ne de duyuyor. 3 mevsim geçti Emine Ana hâlâ o adliye binasının önünde nöbet tutuyor. O savcılar, yargıçlar her gün Emine Ana’nın yanından geçiyorlar. Yalnızca adalet istiyor. Bu dava her insanın vicdanında bir yaraya dönüştü. Bütün Urfa ne olduğunu biliyor. Bu beşerler nasıl ve kimin tarafınca katledildiğini bütün Urfa biliyor. Lakin Emine Ana’ya üst üste davalar açılıyor. Kürtler bu yaşananlardan rahatsız” tabirlerini kullandı.
OKUDUCİ: EMİNE ANA, FENERLE ADALET ARAYAN DİYOJEN’E BENZİYOR
Şair ve müellif Çayan Okuduci.
Şair ve müellif Çayan Okuduci, Emine Şenyaşar’ın toprağı kazıp adalet aramasını, elinde fener ile adaleti arayan Diyojen’e benzetiyor. Okuduci, Şenyaşar’ın uğraşını şu sözlerle anlatıyor: “Şenyaşar Ailesi yaşadığımız zalim periyodun sembollerindendir. Bu sembol adaletsizliği, hukuksuzluğu, zalimliği ve kişinin çarpık ve tıkanmış olan hukuk karşısındaki çaresizliğinin de semboller. Anne Şenyaşar’ın çıplak elleriyle toprağı kazarak adaleti araması 21’inci yüzyılı Türkiye’sinin sembolüdür. Devletin lokal işbirlikçileriyle olan alakasının hukuktaki karşılığının da sembolüdür. Milattan evvel Diyojen elinde fenerle adaleti arıyordu. 2021 Türkiye’sinde anne Şenyaşar Urfa Adliyesi’nin önünü kazarak adaleti arıyor. 190 günden çokdır adalet ve vicdan nöbeti tutan anne Şenyaşar’a verilen yanıt ise baskı ve gözaltı. Hukukun ve mahkemelerin dokunaklı ve çürümüş kokusudur burnumuza gelen. Ailesinden 3 insanı kaybetmiş ve bir oğlu 37 yıl ceza almış Kürt bir annenin devlet ve iktidar karşısındaki direnişinin de sembolüdür anne Şenyaşar. Kürtlerin devlet ve onun kurumları karşısında yaşadığı haksızlığın ete kemiğe bürünmüş halidir Şenyaşar’lar. Bir yanıyla devletin kendi hukukunu da ayaklar altına alıp çiğnemesi, Kürt halkına ‘yeri ve vakti gelince ne hukuk bırakırım ne de adalet’ iletisidir. Şenyaşar olayı toplumda var olan ve gitgide derinleşen travmayı daha fazla derinleştirmiştir. Sorun artık anne Şenyaşar’ın adalet talebini de aşmıştır, toplumsal bir talep haline bürünmüştür, bu da anne Şenyaşar’ın direnişinin bir kararıdur. Şenyaşar Ailesi’nin talebi hepimizin talebine dönüştü. Daha fazla sesimizi yükseltmeliyiz, adaletin yerini bulması ve katillerin adalet önünde hesap vermesinin şartlarını sağlamalı ve anne Şenyaşar’ın haklı davasına sahip çıkmalıyız.”
ÖZER: EMİNE ŞENYAŞAR’IN FERYATLARI BENDE TRAVMA YARATTI
Emine Şenyaşar’ın feryatlarının kendisinde bir travma yarattığını, kimi vakit hayallerine girdiğini belirten tiyatrocu Tuncay Özer ise şunları söylemiş oldu: “Olayın yaşandığı güne ait imajlar hâlâ gözlerimin önüne geliyor. Kürdistan coğrafyasında biroldukça katliam oldu. Biroldukca vefatlar ve cinayetler oldu. Emine Şenyaşar’a baktığımda, bir Kürt annesini, Kürdistanlı bir anneyi görüyorum. Ve o annenin kendi çocukları için adalet arayışı, bu haliyle her gün adalet sarayı önünde olması, bir yandan Kürt bayanlarının ne kadar kuvvetli olduğunu gösteriyor. Fakat bir yandan da bu görünüm karşısında içim parçalanıyor. Gayretine bakıyorsun, karşılık bulmuyor. Emine Şenyaşar’ın fotoğrafları kaç sefer hayallerime girdi. Bir haber gördüğümde elimden bir şey gelmese bile paylaşma gereği duyuyorum. şimdi her gün Emine Şenyaşar’la ilgili bir şeyler yazma ihtiyacı duyuyorum. Emine Şenyaşar’ın bu onurlu direnişi benim her vakit bir numaralı gündemim oluyor. Haksızlığa, adaletsizliğe karşı Berfo Ana üzere bir sembol oldu. Emine Şenyaşar’ı Berfo Ana’yla, Cumartesi Anneleri ile özdeşleştiriyorum. Cumartesi Anneleri nasıl faili meçhullerin bir simgesiyse, Emine Şenyaşar da bu ağalık ve hukuksuzluk sistemine başkaldıran bir sembole dönüştü. Polisler tarafınca gözaltına alındığı fotoğrafları gördüğümde ellerim titriyor. Bir suçluluk psikolojisi oluşuyor bende. Bir şey yapamam, elim kolum bağlı ancak hareketlerinde yalnız kaldığı için bir suçluluk psikolojisi de oluşuyor bende.”