Eywana Abbas’tan çîrokbêjler geçti mi? DİYARBAKIR – Hepimizin başına gelmiştir. Bir yere gidersiniz ve kimi vakit yerin kendisi ya da yerdeki şahıslar, kim bilir tahminen rastgele durum size şunu söyletir: Nereye düştüm ben?
Eywana Abbas’a (Abbas’ın Eyvanı) birinci gidişimde tıpkı soruyu sormuştum kendime. İkinci gidişimde, kendime tıpkı soruyu soracağım hiç aklıma gelmemişti doğrusu.
Sur ilçesindeki yasakların çabucak hemen tam manasıyla bitmediği Mart 2016’da, Dağkapı’dan Mardin Kapı’ya kadar yürümüş, Eywana Abbas’ta yorgunluk atmak ve kahvenin eyvanında (siz balkon da diyebilirsiniz) oturan beşerlerle sohbet etmeyi umarak uğramıştım. Çatışmalar bitmiş olsa da ortam epey gerindi ve kahvede daima yaşlı beşerler vardı. Bir kısmı dama oynuyordu lakin güya kim kazanırsa fark etmeyecekti, o denli heyecansız oynuyorlardı. Bir kısmı ise güya susarak dertleşiyorlardı.
Selam verip üç adama yakın bir masaya oturdum. Garsona uzun beyaz saçlı adam seslendi benimle ilgilenmesi için.
Çay bardağını masaya bırakan garson gençten bir adamdı. Ortalıkta yaşlı kimse bulunmadığı için ona sordum:
“Buraya evvelce masal anlatıcıları gelirmiş. Bu tarihi hatırlayan birini tanıyor musun?”
EVSİZ VE ÇARESİZ ADAMLAR
Yaşlı adamlardan biri, caddenin karşı tarafındaki binaları, polisin beton blokla kapattığı bir sokağı göstermiş, “Şuradan girip elli adım daha sonra sola dönersen benim meskenim karşına çıkacak” demişti. Konut duruyor muydu pekala? Bilmiyordu adam. Çatışmalar biteli hayli vakit olmuştu lakin kimse beton bloklarla kapatılmış dar sokaklardan geçemiyor, mahallesine, meskenine gidemiyordu. Öte yandan hafriyat kamyonları harıl harıl çalışıyor ve beşerler, kamyon kasalarına kepçelerle doldurulmuş molozların ortasından mesken eşyalarını tanımaya çalışıyorlardı.
Kahvede oturan erkeklerin hepsi yasaklı mahallede oturuyorlardı çatışmalar başlayıncaya kadar. Çatışmalardan daha sonra hepsi konutlarını terk etmek zorunda kalmıştı. Gazi Caddesi’ndeki yasak kalkınca her gün sabahtan buraya geliyor, Eywana Abbas’ta oturarak yasaklı mahallelerine bakıyor, sohbet ediyor, dama oynuyorlardı. Karşıdaki konutlarda onlarca kurşun yarası vardı.
Bir meskene, bir mahalleye ve komşulara sahip olmanın nasıl bir his olduğunu bu beşerlerle yaptığım sohbet sırasında hissetmiştim. Meskenini, mahallesini, komşularını kaybetmenin bir insanı nasıl sarstığını da birinci defa burada, Eywana Abbas’ta görmüştüm.
O tarihte kahveyi işleten adam, eyvanda oturan yaşlı adamları işaret ederek, “Çoğunun cebinde yol parası bile yok lakin her gün buraya geliyorlar” diye fısıldamıştı kulağıma. Sesinde bir alaycılık, küçümseme yoktu kahvecinin. Tam bilakis, onların hissini da mevcudiyetlerini de sahiplendiğini hissettiriyordu.
2016’da Eywana Abbas…
‘BUYUR YOLDAŞIM’
Eywana Abbas’ta bir vakitler ünlü çîrokbêjler (masal anlatıcıları) Diyarbakırlıları etrafına toplar, bilhassa uzun kış gecelerini şewbuherk’e (gece sohbetleri) çevirirlermiş. Bu bilgiyi kimden aldım, nerede okudum hatırlamıyorum. Fakat bu kültürel ve toplumsal aktifliğin içeriğini daima merak ettim. Kaç yıldır önünden geçip gitsem de uğramadığım Eywana Abbas’a, bu sefer bu niçinle gittim. Artık unutulmuş olsa da Diyarbakır’a ilişkin bir ritüel hakkında bilgiyi, buradaki yaşlı insanlardan alabilirdim.
Eywanda üç adam taban tabana oturuyordu. Biraz ötede bir adam küçük oğluyla dama oynuyordu. Selam verip üç adama yakın bir masaya oturdum. Garsona uzun beyaz saçlı adam seslendi benimle ilgilenmesi için. Çay bardağını masaya bırakan garson gençten bir adamdı. Ortalıkta yaşlı kimse bulunmadığı için ona sordum: “Buraya evvelce masal anlatıcıları gelirmiş. Bu tarihi hatırlayan birini tanıyor musun?”
Garson konuşmadan üç adamın oturduğu masayı işaret etti. Üç adam bizden tarafa bakıyordu aslına bakarsanız. Ortada oturan uzun beyaz saçlı olan, “Buyur yoldaşım” diyerek masaya davet etti beni.
Adamın “Yoldaşım” demesi, tahminen beklenmedik olduğu için, şirin bir hitap olarak mıh üzere çakıldı aklıma.
EYWANA ABBAS’TA HOROZ DÖVÜŞÜ
Uzun beyaz saçlı adamın ismi Ramazan’dı. Sağ tarafında oturanın ismi Miheme’ydi (Mehmet). Solunda oturan şişmanca ve esmer olan ile Mardin’den ortak tanıdıklarımız çıkacaktı. Mele Eledîn için “Kirvemdir” dedim. Bu, masadaki itimat ortamını artırdı.
Masadakilere, Eywana Abbas’ın öyküsünü merak ettiğimi anlattım. Ramazan, uzun bir konuşmaya hazırlanan insanların yaptığı hareketlerden birini yaptı. Evvel şöyleki bir yaslanır üzere geriye, daha sonra öne gerçek eğilerek “Yoldaşım” diyerek anlatmaya başladı. söylemiş olduğine bakılırsa Eywana Abbas kahvesi 1948’de ahşap bir yapı olarak inşa edilerek faaliyete geçmiş. Kendisinin çocukluğu daima buralarda geçmiş. Okuldan çıktıktan daha sonra Arap lakabıyla bilinen akrabasının fırınında çalışmış. Ortada, bir daha Arap lakabıyla bilinen dayısının güvercinlerine bakmak için kahvenin üst katındaki “pîn”e (kümes) gelirmiş. Aslında kahve, birinci yapıldığında, ortasında havuzu da olan büyük bir yapıymış. daha sonradan kaldırım yapılınca küçülmüş.
Ramazan epeyce hoş Kürtçe konuşuyor ve Türkçeye de hakim. ötürüsıyla iki lisanda anlatıyor Eywana Abbas’ı. Bıraksam daha neler anlatacak. Fakat ortaya girip, “Burada masal anlatılır mıydı?” diye sordum. Biraz düşündü güya ve “Burada masal anlatıldığını hatırlamıyorum lakin 1980 faşist darbesine kadar burada horoz dövüşü yapılırdı” dedi.
DİYARBAKIR’I TEK’LEŞTİRDİLER
Eywana Abbas’ta horozların dövüştürüldüğü bilgisi enteresan oldu lakin epeyce üstünde durmadım ve merakımı kurcalayan diğer bir mevzuya geçtim. Ramazan’ın kelamını ettiği bütün akrabalarının lakabı ‘Arap’tı. niye sanki? “Çünkü baba tarafım, kim bilir hangi tarihte Diyarbakır’a yerleşmiş Arap halkındandır” dedi Ramazan.
Derisinin rengi beyazdı ve aile büyüklerine Arap denilse de Kürt olarak büyümüştü Ramazan. Çocukluğundan bu yana konutta daima Kürtçe konuşulmuş. Kürt halkının hakları için çaba etmiş, bu uğurda 18 yıl mahpus bile yatmış.
Lakin Ramazan bu kimlik sıkıntısı üzerinde hayli durmuyor. Mardinkapı’dan Balıkçılarbaşı’na kadar cadde üstündeki esnafı, bunların etnik ve inanç kimliklerini anlattıktan daha sonra, “Diyarbakır’dan herkesi kovdular, kalan herkesi Sünni Müslüman yaptılar. Ne Yahudi, ne Ermeni, ne Süryani bıraktılar” dedi.
AKLIM KARIŞTI
Bahis nasıl Rusya-Ukrayna hatta dünya savaşına geldi, inanın hatırlamıyorum. Türkiye’nin Rusya-Ukrayna savaşında inisiyatifsiz kalacağını tez eden Ramazan, Büyük Ortadoğu Projesi’nin (BOP) yürürlükte olduğunu belirterek, aklımın almakta zorluk çektiği senaryolar anlattı. özetlemek gerekirse, “Bu savaşla bir arada küçük devletler kurulacak. Biz Kürtler ne yapacağız, buna bakmalıyız. örneğin Rusya Suriye’nin müttefiki, Rojava’da Kürtlerin durumu ne olacak, buna bakılırsa bir strateji ve taktik geliştirilmeli” dedi.
Muhabbetin eninde sonunda Kürt sıkıntısına geleceğini kestirim etmiştim. 2023’te Lozan Antlaşması’nın 100 yılı tamamlanmış olacaktı. Buna nazaran pozisyonlanmak gerekiyordu Ramazan’a bakılırsa. Türkiye, Lozan Antlaşması’nın 100’üncü yılını önnazaranrek başkanlık sistemine girmişti ve 2023’te federatif bir yapıya girecekti. Ramazan konuştukça, tarihler içinde gidip geldikçe aklımın karıştığını kabul ediyorum.
‘BİRBİRİMİZİ ÇOK GETİRİP GÖTÜRDÜK’
Mevzuyu değiştirmek için son artırımlar hakkında konuşmayı denedim. Miheme bana yakın oturuyordu. Elektrik faturasını sordum, 500 lira gelmiş. Çoktu olağan olarak lakin o, pek oralı değildi güya. “Elektrik sobası mı kullanıyorsun” diye sordum. “Yok” dedi, “odun sobası yakıyorum.”
Bu artırımlar hükümeti sıkıntı durumda bıraktı. Hükümet bunu gördüğü biçimde niye bu biçimde yüklü bir artırım yapmayı göze almış olabilir? Ramazan, “Bu hükümeti bu artırımlar götürecek. Türkiye’deki halklar, kıyamet kopsa bir şey yapmaz ancak ekmeğini kesersen ayaklanır” dedi.
Miheme ile devam etmek istediğim için birebir soruyu sordum. “Bizi sokağa çıkarmaya çalışıyorlar” dedi. Sokağa çıksak ne olacak? Miheme, kendinden çok emin bir biçimde, “Sokağa çıksak, ‘darbe yapıyorlar’ diye saldıracak, herkesi bir daha susturacak. Ancak ne yaparsa yapsın sokağa çıkmayacağız. Korktuğumuz için değil, vaktinde bu caddede birbirimizi epey getirip götürdük. bir daha yaparız fakat artık değil” diye söz etti kanılarını.
EYWANA ABBAS’TAN ÇÎROKBÊJLER GEÇTİ Mİ?
“Birbirimizi epey getirip götürdük”, Diyarbakır Türkçesinde, epey gayret ettik manasına geliyor. Bu kelam, son 40 yılı özetler nitelikteydi. Bundan daha sonra ne olacak? Bir 40 yıl daha savaşılacak mıydı? Soru değerliydi fakat Türklerin Anadolu’ya gelişinden bugüne gelecek yeni bir konuşmaya dahil olmak için pek mecalim kalmamıştı doğrusu.
Ramazan’ın sağ tarafında oturan esmer, şişman adam müsaade isteyip kalktı masadan. Neredeyse onu unutmuştuk, zira hiç konuşmamış, tartışmaya dahil olmamıştı. Özür diledim ondan. “Yok” dedi, “Ramazan her şeyi anlattı aslına bakarsanız.”
Eyvanda bizden öteki kimse yoktu. İçeride iki masada okey oynuyordu beşerler. Kahveye evvelki gelişimde fazlaca sayıda yaşlı adamın eyvanda oturduğunu söylemiş oldum. Ramazan, birçoğunun korona virüsüne yakalandığını ve vefat ettiğini söylemiş oldu. Öbürleri ise hem düzgünce yaşlandıkları için tıpkı vakitte virüs dehşetinden dışarı çıkamıyorlardı.
Bu bilgi yeterlice mecalsiz bıraktı beni. Kahveden içeri girdim, Ramazan’a ve Miheme’ye belirli etmeden içtiğimiz çayların parasını ödemek üzere. Kahveci ya konuşmayı sevmiyordu ya da konuşması bozuktu, oturduğumuz masayı işaret ederek, neredeyse meçhul sözlerle parayı alamayacağını söylemiş oldu.
Eywana Abbas’tan ayrılırken aklımda hâlâ birebir soru vardı: Bir vakitler kentin beğenilen yerlerinden biri olan Eywana Abbas’ta çîrokbêjler insanları etrafına topluyor muydu?
Eywana Abbas’a (Abbas’ın Eyvanı) birinci gidişimde tıpkı soruyu sormuştum kendime. İkinci gidişimde, kendime tıpkı soruyu soracağım hiç aklıma gelmemişti doğrusu.
Sur ilçesindeki yasakların çabucak hemen tam manasıyla bitmediği Mart 2016’da, Dağkapı’dan Mardin Kapı’ya kadar yürümüş, Eywana Abbas’ta yorgunluk atmak ve kahvenin eyvanında (siz balkon da diyebilirsiniz) oturan beşerlerle sohbet etmeyi umarak uğramıştım. Çatışmalar bitmiş olsa da ortam epey gerindi ve kahvede daima yaşlı beşerler vardı. Bir kısmı dama oynuyordu lakin güya kim kazanırsa fark etmeyecekti, o denli heyecansız oynuyorlardı. Bir kısmı ise güya susarak dertleşiyorlardı.
Selam verip üç adama yakın bir masaya oturdum. Garsona uzun beyaz saçlı adam seslendi benimle ilgilenmesi için.
Çay bardağını masaya bırakan garson gençten bir adamdı. Ortalıkta yaşlı kimse bulunmadığı için ona sordum:
“Buraya evvelce masal anlatıcıları gelirmiş. Bu tarihi hatırlayan birini tanıyor musun?”
EVSİZ VE ÇARESİZ ADAMLAR
Yaşlı adamlardan biri, caddenin karşı tarafındaki binaları, polisin beton blokla kapattığı bir sokağı göstermiş, “Şuradan girip elli adım daha sonra sola dönersen benim meskenim karşına çıkacak” demişti. Konut duruyor muydu pekala? Bilmiyordu adam. Çatışmalar biteli hayli vakit olmuştu lakin kimse beton bloklarla kapatılmış dar sokaklardan geçemiyor, mahallesine, meskenine gidemiyordu. Öte yandan hafriyat kamyonları harıl harıl çalışıyor ve beşerler, kamyon kasalarına kepçelerle doldurulmuş molozların ortasından mesken eşyalarını tanımaya çalışıyorlardı.
Kahvede oturan erkeklerin hepsi yasaklı mahallede oturuyorlardı çatışmalar başlayıncaya kadar. Çatışmalardan daha sonra hepsi konutlarını terk etmek zorunda kalmıştı. Gazi Caddesi’ndeki yasak kalkınca her gün sabahtan buraya geliyor, Eywana Abbas’ta oturarak yasaklı mahallelerine bakıyor, sohbet ediyor, dama oynuyorlardı. Karşıdaki konutlarda onlarca kurşun yarası vardı.
Bir meskene, bir mahalleye ve komşulara sahip olmanın nasıl bir his olduğunu bu beşerlerle yaptığım sohbet sırasında hissetmiştim. Meskenini, mahallesini, komşularını kaybetmenin bir insanı nasıl sarstığını da birinci defa burada, Eywana Abbas’ta görmüştüm.
O tarihte kahveyi işleten adam, eyvanda oturan yaşlı adamları işaret ederek, “Çoğunun cebinde yol parası bile yok lakin her gün buraya geliyorlar” diye fısıldamıştı kulağıma. Sesinde bir alaycılık, küçümseme yoktu kahvecinin. Tam bilakis, onların hissini da mevcudiyetlerini de sahiplendiğini hissettiriyordu.
2016’da Eywana Abbas…
‘BUYUR YOLDAŞIM’
Eywana Abbas’ta bir vakitler ünlü çîrokbêjler (masal anlatıcıları) Diyarbakırlıları etrafına toplar, bilhassa uzun kış gecelerini şewbuherk’e (gece sohbetleri) çevirirlermiş. Bu bilgiyi kimden aldım, nerede okudum hatırlamıyorum. Fakat bu kültürel ve toplumsal aktifliğin içeriğini daima merak ettim. Kaç yıldır önünden geçip gitsem de uğramadığım Eywana Abbas’a, bu sefer bu niçinle gittim. Artık unutulmuş olsa da Diyarbakır’a ilişkin bir ritüel hakkında bilgiyi, buradaki yaşlı insanlardan alabilirdim.
Eywanda üç adam taban tabana oturuyordu. Biraz ötede bir adam küçük oğluyla dama oynuyordu. Selam verip üç adama yakın bir masaya oturdum. Garsona uzun beyaz saçlı adam seslendi benimle ilgilenmesi için. Çay bardağını masaya bırakan garson gençten bir adamdı. Ortalıkta yaşlı kimse bulunmadığı için ona sordum: “Buraya evvelce masal anlatıcıları gelirmiş. Bu tarihi hatırlayan birini tanıyor musun?”
Garson konuşmadan üç adamın oturduğu masayı işaret etti. Üç adam bizden tarafa bakıyordu aslına bakarsanız. Ortada oturan uzun beyaz saçlı olan, “Buyur yoldaşım” diyerek masaya davet etti beni.
Adamın “Yoldaşım” demesi, tahminen beklenmedik olduğu için, şirin bir hitap olarak mıh üzere çakıldı aklıma.
EYWANA ABBAS’TA HOROZ DÖVÜŞÜ
Uzun beyaz saçlı adamın ismi Ramazan’dı. Sağ tarafında oturanın ismi Miheme’ydi (Mehmet). Solunda oturan şişmanca ve esmer olan ile Mardin’den ortak tanıdıklarımız çıkacaktı. Mele Eledîn için “Kirvemdir” dedim. Bu, masadaki itimat ortamını artırdı.
Masadakilere, Eywana Abbas’ın öyküsünü merak ettiğimi anlattım. Ramazan, uzun bir konuşmaya hazırlanan insanların yaptığı hareketlerden birini yaptı. Evvel şöyleki bir yaslanır üzere geriye, daha sonra öne gerçek eğilerek “Yoldaşım” diyerek anlatmaya başladı. söylemiş olduğine bakılırsa Eywana Abbas kahvesi 1948’de ahşap bir yapı olarak inşa edilerek faaliyete geçmiş. Kendisinin çocukluğu daima buralarda geçmiş. Okuldan çıktıktan daha sonra Arap lakabıyla bilinen akrabasının fırınında çalışmış. Ortada, bir daha Arap lakabıyla bilinen dayısının güvercinlerine bakmak için kahvenin üst katındaki “pîn”e (kümes) gelirmiş. Aslında kahve, birinci yapıldığında, ortasında havuzu da olan büyük bir yapıymış. daha sonradan kaldırım yapılınca küçülmüş.
Ramazan epeyce hoş Kürtçe konuşuyor ve Türkçeye de hakim. ötürüsıyla iki lisanda anlatıyor Eywana Abbas’ı. Bıraksam daha neler anlatacak. Fakat ortaya girip, “Burada masal anlatılır mıydı?” diye sordum. Biraz düşündü güya ve “Burada masal anlatıldığını hatırlamıyorum lakin 1980 faşist darbesine kadar burada horoz dövüşü yapılırdı” dedi.
DİYARBAKIR’I TEK’LEŞTİRDİLER
Eywana Abbas’ta horozların dövüştürüldüğü bilgisi enteresan oldu lakin epeyce üstünde durmadım ve merakımı kurcalayan diğer bir mevzuya geçtim. Ramazan’ın kelamını ettiği bütün akrabalarının lakabı ‘Arap’tı. niye sanki? “Çünkü baba tarafım, kim bilir hangi tarihte Diyarbakır’a yerleşmiş Arap halkındandır” dedi Ramazan.
Derisinin rengi beyazdı ve aile büyüklerine Arap denilse de Kürt olarak büyümüştü Ramazan. Çocukluğundan bu yana konutta daima Kürtçe konuşulmuş. Kürt halkının hakları için çaba etmiş, bu uğurda 18 yıl mahpus bile yatmış.
Lakin Ramazan bu kimlik sıkıntısı üzerinde hayli durmuyor. Mardinkapı’dan Balıkçılarbaşı’na kadar cadde üstündeki esnafı, bunların etnik ve inanç kimliklerini anlattıktan daha sonra, “Diyarbakır’dan herkesi kovdular, kalan herkesi Sünni Müslüman yaptılar. Ne Yahudi, ne Ermeni, ne Süryani bıraktılar” dedi.
AKLIM KARIŞTI
Bahis nasıl Rusya-Ukrayna hatta dünya savaşına geldi, inanın hatırlamıyorum. Türkiye’nin Rusya-Ukrayna savaşında inisiyatifsiz kalacağını tez eden Ramazan, Büyük Ortadoğu Projesi’nin (BOP) yürürlükte olduğunu belirterek, aklımın almakta zorluk çektiği senaryolar anlattı. özetlemek gerekirse, “Bu savaşla bir arada küçük devletler kurulacak. Biz Kürtler ne yapacağız, buna bakmalıyız. örneğin Rusya Suriye’nin müttefiki, Rojava’da Kürtlerin durumu ne olacak, buna bakılırsa bir strateji ve taktik geliştirilmeli” dedi.
Muhabbetin eninde sonunda Kürt sıkıntısına geleceğini kestirim etmiştim. 2023’te Lozan Antlaşması’nın 100 yılı tamamlanmış olacaktı. Buna nazaran pozisyonlanmak gerekiyordu Ramazan’a bakılırsa. Türkiye, Lozan Antlaşması’nın 100’üncü yılını önnazaranrek başkanlık sistemine girmişti ve 2023’te federatif bir yapıya girecekti. Ramazan konuştukça, tarihler içinde gidip geldikçe aklımın karıştığını kabul ediyorum.
‘BİRBİRİMİZİ ÇOK GETİRİP GÖTÜRDÜK’
Mevzuyu değiştirmek için son artırımlar hakkında konuşmayı denedim. Miheme bana yakın oturuyordu. Elektrik faturasını sordum, 500 lira gelmiş. Çoktu olağan olarak lakin o, pek oralı değildi güya. “Elektrik sobası mı kullanıyorsun” diye sordum. “Yok” dedi, “odun sobası yakıyorum.”
Bu artırımlar hükümeti sıkıntı durumda bıraktı. Hükümet bunu gördüğü biçimde niye bu biçimde yüklü bir artırım yapmayı göze almış olabilir? Ramazan, “Bu hükümeti bu artırımlar götürecek. Türkiye’deki halklar, kıyamet kopsa bir şey yapmaz ancak ekmeğini kesersen ayaklanır” dedi.
Miheme ile devam etmek istediğim için birebir soruyu sordum. “Bizi sokağa çıkarmaya çalışıyorlar” dedi. Sokağa çıksak ne olacak? Miheme, kendinden çok emin bir biçimde, “Sokağa çıksak, ‘darbe yapıyorlar’ diye saldıracak, herkesi bir daha susturacak. Ancak ne yaparsa yapsın sokağa çıkmayacağız. Korktuğumuz için değil, vaktinde bu caddede birbirimizi epey getirip götürdük. bir daha yaparız fakat artık değil” diye söz etti kanılarını.
EYWANA ABBAS’TAN ÇÎROKBÊJLER GEÇTİ Mİ?
“Birbirimizi epey getirip götürdük”, Diyarbakır Türkçesinde, epey gayret ettik manasına geliyor. Bu kelam, son 40 yılı özetler nitelikteydi. Bundan daha sonra ne olacak? Bir 40 yıl daha savaşılacak mıydı? Soru değerliydi fakat Türklerin Anadolu’ya gelişinden bugüne gelecek yeni bir konuşmaya dahil olmak için pek mecalim kalmamıştı doğrusu.
Ramazan’ın sağ tarafında oturan esmer, şişman adam müsaade isteyip kalktı masadan. Neredeyse onu unutmuştuk, zira hiç konuşmamış, tartışmaya dahil olmamıştı. Özür diledim ondan. “Yok” dedi, “Ramazan her şeyi anlattı aslına bakarsanız.”
Eyvanda bizden öteki kimse yoktu. İçeride iki masada okey oynuyordu beşerler. Kahveye evvelki gelişimde fazlaca sayıda yaşlı adamın eyvanda oturduğunu söylemiş oldum. Ramazan, birçoğunun korona virüsüne yakalandığını ve vefat ettiğini söylemiş oldu. Öbürleri ise hem düzgünce yaşlandıkları için tıpkı vakitte virüs dehşetinden dışarı çıkamıyorlardı.
Bu bilgi yeterlice mecalsiz bıraktı beni. Kahveden içeri girdim, Ramazan’a ve Miheme’ye belirli etmeden içtiğimiz çayların parasını ödemek üzere. Kahveci ya konuşmayı sevmiyordu ya da konuşması bozuktu, oturduğumuz masayı işaret ederek, neredeyse meçhul sözlerle parayı alamayacağını söylemiş oldu.
Eywana Abbas’tan ayrılırken aklımda hâlâ birebir soru vardı: Bir vakitler kentin beğenilen yerlerinden biri olan Eywana Abbas’ta çîrokbêjler insanları etrafına topluyor muydu?