Bekir Ağırdır: ‘Ezber bozma zamanı’ Bekir Ağırdır, seçimlere giderken toplumun önceliğinin iktisat olduğunu, muhalefetin ise bu mevzuda topyekûn bir bakış açısı ile ezber bozmadığı sürece, seçmene inanç veremeyeceğini yazdı. Devletin, lokal idarelerin, sivil toplumun ve özel sermayenin işbirliği ile lokal kalkınmaya öncelik verilmesi gerektiğine dikkat çeken Ağırdır, devletin bir daha yapılandırılması, yeni bir ekonomik model ve şeffaflık mevzularında ezber bozacak yaklaşımlara gerek olduğunu tabir etti.
“Eski zihin haritalarını, kodlarını, ezberlerini bir daha üretmenin tahlil olmayacağını” belirten Bekir Ağırdır’ın Oksijen’de yayınlanan “Ezber bozma zamanı” başlıklı yazısının ilgili kısmı şu biçimde:
“Ekonomik ıslahat programının birinci hususlarının mıntıka paklığı manasına gelecek acil önlemler olacağı malum. İktisatta kurum ve kuralların yerli yerine oturtulması ve enflasyonun düşürülmesi en acil bahisler. Muhtemelen muhalefetteki her bir partinin bu mevzudaki teknik teklif ve programları ve tahminen de aday takımları hazır. Ancak asıl ekonomik ıslahatların temel gayeleri ve unsurlarında yeni bir zihin haritasına gereksinim var.
YEREL KALKINMA STRATEJİSİ
Karşımızda üç Türkiye var. Bu üç Türkiye, ekonomik aktörleri, ulusal kalkınma sürecinde geldikleri kademe ve ekonomik refahın paylaşımı bakımından farklı. bununla birlikte üç Türkiye sosyolojisi, demografisi, hayat biçimleri, kıymetleri ve pratikleri bakımından da farklı. Bu farklılıkları dikkate alan bir strateji, klasik bölgesel kalkınma yaklaşımından ya da üretim ve yatırımın tümünün özel teşebbüslere bırakılmasından öte bir hamleyi gerektiriyor.
Güneydoğu’da, Doğu’da ya da sırf Şırnak’ta değil Kırşehir’de de devletin, lokal idarelerin, sivil toplumun ve özel sermayenin ortak olduğu yeni bir mülkiyet, iş ve yatırım modeline gereksinim var. Bunun için bir ulusal stratejinin, yeni lokal kalkınma stratejisinin oluşturulması gerekiyor.
Kamu mülkiyetindeki işletmelerin yarattığı problemleri gereğince hayatıştık. Öte yandan bugün devletin dayanağı, mahallî idarelerin katılımcılığı, sivil toplumun iştiraki ve kontrolü, özel teşebbüsün sermaye katkısı olmadan üç Türkiye’nin ikisinde lokal kalkınmanın dinamikleri de aktörleri de yok yahut kâfi güç ve kapasitede değil.
Büyüme fetişizmine kapılmayalım lakin üretimi yerelleştirerek yaygınlaştırmadan, sermaye monopollerinin ve partizanlığın denetimine kaptırmadan yeni bir lokal kalkınma stratejisi geliştirmek zorundayız.
DEVLETİN TEKRAR İNŞASI
İkinci büyük zihni kopuş toplumsal devletin inşası için gerekli. Yoksulluğun kalıcılaşması hem ulusal hem global bir problem. Ülkeler ortası kalkınma ve refah farkları kalıcılaştığı üzere her ülkenin kendi toplumsal kesitleri içindeki adaletsizlik ve yoksulluk da kalıcılaşıyor. Bu niçinle yoksullukla gayret üzerine global ölçekte değerli tartışmalar, arayışlar, uğraşlar var. Geçimi, eğitimi, sıhhati ve barınma hakkını onurlu ömür hakkı olarak nazarann, yardım mantığından değil onurlu ömür hakkı üzerinden bir daha düşünen bir zihni kopuş kaçınılmaz.
Onurlu hayat hakkının ögeleri olarak her bir yurttaşın taban geçimi, eğitim-sağlık-barınma imkan ve masraflarının anayasal bir hak olarak tanımlanması, sağlanması, anayasa ile kurallara bağlanması sağlanmadan, tümüyle kar hedefli işlere bırakarak sürdürülebilir olması mümkün değil.
Bu mevzuda da neleri eksik, yanlış yaptığımıza dair gereğince tecrübe biriktirdik. Bugün geldiğimiz noktada hayatta ve hayata dair her alanda fırsat eşitliğinin kalmadığı, o niçinle her bireyin kendi şahsi ömrünü sürdürme gayretiyle ümitsizliğe, bencilliğe, lümpenliğe, kayıt dışılığa, ahlaki savrulmaya teslim olduğu noktadayız.
Yeni toplumsal devlet, eğitimde, her bir yurttaşın okuyabildiği yere ve vakte kadar muhtaçlığını garanti etmek, sağlamak zorunda. Yeni toplumsal devlet, sıhhatte, her bir yurttaşın ömür uzunluğu sıhhat hizmetlerine, doktora, ilaca erişimini garanti etmek zorunda. Bunun ön koşulu devleti bir daha kurgulamak, devletin düzenleyici rollerini, standart belirleme ve denetleme rollerini bir daha tanımlamak ve düzenlemek.
Bugün iktisatta ve toplumsal hayatta devletin, lokal idarelerin ve sivil toplumun iştiraki, rol paylaşımı, kontrol ve hesap verebilirliği tarifli yeni bir modele muhtaçlık var. bu biçimde bir zihni kopuş ve yeni model olmadan nakdi yardıma, tüketimde vergi indirimlerine, mali borç affı vaatlerine dayalı bir ekonomik programla başarılı olmak mümkün değil.
ÖN KURAL TOPLUMSAL UZLAŞMA
Asıl değerli üçüncü zihni kopuş ise bunlar dahil tüm bir ekonomik model, bir daha inşa siyasetleri için toplumsal uzlaşmayı ön koşul kabul etmek olur. Topluma seçimdilk evvel bunları, maksatları, unsurları anlatmadan, topluma karşı tüm bu süreçleri hangi kurumlar, hangi kurallarla yöneteceğinize dair taahhütte de bulunmadan, toplumun kabul ve takviyesini bu yoldan aramadan seçimi kazanmak da daha sonrasında başarılı olmak da mümkün olmayacak.
Dördüncü zihni kopuş devletin faal devlet olarak, hesap verebilirliğin, şeffaflığın, katılımcılığın temel olduğu biçimde bir daha tanımlanması olacak. Sadece devletin değil beraberinde mahallî idarenin, sivil toplumun, siyasetin tariflerinin, kurallarının, yetki ve sorumluluklarının bir daha tanımlanması, tasarlanması, yapılandırılması gerekiyor. Eski kodları ve rolleri ile devletin de siyasetin de kalkınmayı, demokrasiyi inşa edebilmesi mümkün değil. Meselelerin büyük kısmının kaynağı bizatihi devletin ve siyasetin eski kodları esasen.
Bu kadar kapsamlı bir daha inşa devri yaşanmadan var olan meselelerimizin çözülebilmesi mümkün değil. Problemleri da yokmuş üzere düşünerek, eski zihin haritalarını, kodlarını, ezberlerini bir daha üreterek toplumsal barış, huzur ve iyiliğe ulaşmak mümkün değil. Siyasetin aradığı sihirli vaat, çılgın proje günlük hayata dair vaatler değil zihin haritalarında evvelce hakikaten kopuşla, yeni zihin haritalarıyla mümkün olacak. ” (YAZININ TAMAMI)
“Eski zihin haritalarını, kodlarını, ezberlerini bir daha üretmenin tahlil olmayacağını” belirten Bekir Ağırdır’ın Oksijen’de yayınlanan “Ezber bozma zamanı” başlıklı yazısının ilgili kısmı şu biçimde:
“Ekonomik ıslahat programının birinci hususlarının mıntıka paklığı manasına gelecek acil önlemler olacağı malum. İktisatta kurum ve kuralların yerli yerine oturtulması ve enflasyonun düşürülmesi en acil bahisler. Muhtemelen muhalefetteki her bir partinin bu mevzudaki teknik teklif ve programları ve tahminen de aday takımları hazır. Ancak asıl ekonomik ıslahatların temel gayeleri ve unsurlarında yeni bir zihin haritasına gereksinim var.
YEREL KALKINMA STRATEJİSİ
Karşımızda üç Türkiye var. Bu üç Türkiye, ekonomik aktörleri, ulusal kalkınma sürecinde geldikleri kademe ve ekonomik refahın paylaşımı bakımından farklı. bununla birlikte üç Türkiye sosyolojisi, demografisi, hayat biçimleri, kıymetleri ve pratikleri bakımından da farklı. Bu farklılıkları dikkate alan bir strateji, klasik bölgesel kalkınma yaklaşımından ya da üretim ve yatırımın tümünün özel teşebbüslere bırakılmasından öte bir hamleyi gerektiriyor.
Güneydoğu’da, Doğu’da ya da sırf Şırnak’ta değil Kırşehir’de de devletin, lokal idarelerin, sivil toplumun ve özel sermayenin ortak olduğu yeni bir mülkiyet, iş ve yatırım modeline gereksinim var. Bunun için bir ulusal stratejinin, yeni lokal kalkınma stratejisinin oluşturulması gerekiyor.
Kamu mülkiyetindeki işletmelerin yarattığı problemleri gereğince hayatıştık. Öte yandan bugün devletin dayanağı, mahallî idarelerin katılımcılığı, sivil toplumun iştiraki ve kontrolü, özel teşebbüsün sermaye katkısı olmadan üç Türkiye’nin ikisinde lokal kalkınmanın dinamikleri de aktörleri de yok yahut kâfi güç ve kapasitede değil.
Büyüme fetişizmine kapılmayalım lakin üretimi yerelleştirerek yaygınlaştırmadan, sermaye monopollerinin ve partizanlığın denetimine kaptırmadan yeni bir lokal kalkınma stratejisi geliştirmek zorundayız.
DEVLETİN TEKRAR İNŞASI
İkinci büyük zihni kopuş toplumsal devletin inşası için gerekli. Yoksulluğun kalıcılaşması hem ulusal hem global bir problem. Ülkeler ortası kalkınma ve refah farkları kalıcılaştığı üzere her ülkenin kendi toplumsal kesitleri içindeki adaletsizlik ve yoksulluk da kalıcılaşıyor. Bu niçinle yoksullukla gayret üzerine global ölçekte değerli tartışmalar, arayışlar, uğraşlar var. Geçimi, eğitimi, sıhhati ve barınma hakkını onurlu ömür hakkı olarak nazarann, yardım mantığından değil onurlu ömür hakkı üzerinden bir daha düşünen bir zihni kopuş kaçınılmaz.
Onurlu hayat hakkının ögeleri olarak her bir yurttaşın taban geçimi, eğitim-sağlık-barınma imkan ve masraflarının anayasal bir hak olarak tanımlanması, sağlanması, anayasa ile kurallara bağlanması sağlanmadan, tümüyle kar hedefli işlere bırakarak sürdürülebilir olması mümkün değil.
Bu mevzuda da neleri eksik, yanlış yaptığımıza dair gereğince tecrübe biriktirdik. Bugün geldiğimiz noktada hayatta ve hayata dair her alanda fırsat eşitliğinin kalmadığı, o niçinle her bireyin kendi şahsi ömrünü sürdürme gayretiyle ümitsizliğe, bencilliğe, lümpenliğe, kayıt dışılığa, ahlaki savrulmaya teslim olduğu noktadayız.
Yeni toplumsal devlet, eğitimde, her bir yurttaşın okuyabildiği yere ve vakte kadar muhtaçlığını garanti etmek, sağlamak zorunda. Yeni toplumsal devlet, sıhhatte, her bir yurttaşın ömür uzunluğu sıhhat hizmetlerine, doktora, ilaca erişimini garanti etmek zorunda. Bunun ön koşulu devleti bir daha kurgulamak, devletin düzenleyici rollerini, standart belirleme ve denetleme rollerini bir daha tanımlamak ve düzenlemek.
Bugün iktisatta ve toplumsal hayatta devletin, lokal idarelerin ve sivil toplumun iştiraki, rol paylaşımı, kontrol ve hesap verebilirliği tarifli yeni bir modele muhtaçlık var. bu biçimde bir zihni kopuş ve yeni model olmadan nakdi yardıma, tüketimde vergi indirimlerine, mali borç affı vaatlerine dayalı bir ekonomik programla başarılı olmak mümkün değil.
ÖN KURAL TOPLUMSAL UZLAŞMA
Asıl değerli üçüncü zihni kopuş ise bunlar dahil tüm bir ekonomik model, bir daha inşa siyasetleri için toplumsal uzlaşmayı ön koşul kabul etmek olur. Topluma seçimdilk evvel bunları, maksatları, unsurları anlatmadan, topluma karşı tüm bu süreçleri hangi kurumlar, hangi kurallarla yöneteceğinize dair taahhütte de bulunmadan, toplumun kabul ve takviyesini bu yoldan aramadan seçimi kazanmak da daha sonrasında başarılı olmak da mümkün olmayacak.
Dördüncü zihni kopuş devletin faal devlet olarak, hesap verebilirliğin, şeffaflığın, katılımcılığın temel olduğu biçimde bir daha tanımlanması olacak. Sadece devletin değil beraberinde mahallî idarenin, sivil toplumun, siyasetin tariflerinin, kurallarının, yetki ve sorumluluklarının bir daha tanımlanması, tasarlanması, yapılandırılması gerekiyor. Eski kodları ve rolleri ile devletin de siyasetin de kalkınmayı, demokrasiyi inşa edebilmesi mümkün değil. Meselelerin büyük kısmının kaynağı bizatihi devletin ve siyasetin eski kodları esasen.
Bu kadar kapsamlı bir daha inşa devri yaşanmadan var olan meselelerimizin çözülebilmesi mümkün değil. Problemleri da yokmuş üzere düşünerek, eski zihin haritalarını, kodlarını, ezberlerini bir daha üreterek toplumsal barış, huzur ve iyiliğe ulaşmak mümkün değil. Siyasetin aradığı sihirli vaat, çılgın proje günlük hayata dair vaatler değil zihin haritalarında evvelce hakikaten kopuşla, yeni zihin haritalarıyla mümkün olacak. ” (YAZININ TAMAMI)