AYM’den kapalı görüşlerin dinlenmesine ait karar: Tazminat ödenecek Anayasa Mahkemesi (AYM), farklı cezaevlerinde bulunan tutuklu ve mahkumların çeşitli tarihlerde yaptığı ferdi müracaatlar kararında, cezaevlerinde kapalı görüşlerin dinlenmesi ve kaydedilmesini anayasaya karşıt buldu. Oybirliğiyle alınan karar, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayınlandı.
‘HABERLEŞME HÜRRİYETİ İHLAL EDİLİYOR’
Anayasa Mahkemesi’nin karar metninde tezlere şu tabirlerle yer verildi:
“Başvurucular; kapalı ziyaretlerdeki görüşmelerin kapalı bölmelerde fizikî temas olmadan ziyaretçiyle telefonla konuşularak yapıldığını, bu görüşmenin dinleneceğine ve kaydedileceğine dair mevzuatta bir karar olmadığını belirtmiştir. Ceza İnfaz Kurumu idaresine başvurarak uygulamanın yasal desteğini sorduklarını, verilen karşılıklarda belirtilen mevzuat kararlarında kapalı görüşlerin dinlenip kayıt altına alınabileceğine ait karar olmadığını tabir etmiştir.
Başvurucular, bu uygulama mucibince aileleri ile yaptıkları görüşmelerin dinlenip kaydedilmesinin hukuka ve mevzuata açıkça ters olduğunu ileri sürmüştür. Bir kısım müracaatçı; infaz hâkimliği ve ağır ceza mahkemelerinin haksız karar verdiğini, savcı mütalaasının kendilerine bildirim edilmediğini, mahkemelerin öne sürülen sebebiz karar verdiğini argüman etmiştir. Müracaatçılar bu niçinlerle haberleşme hürriyetinin, özel hayata ve aile ömrüne hürmet hakkının ve adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.”
‘ÖZEL VE AİLE HAYATINA HÜRMET İLE HABERLEŞME HÜRRİYETİ KAPSAMINDA’
AYM’nin değerlendirmeleri ise şöyleki:
“Başvurucuların savlarının özünün kapalı görüş sırasında aile bireyleriyle yaptıkları görüşmelerin teknik araçla dinlenmesine ve kaydedilmesine yönelik olduğu anlaşılmıştır. Ziyaret hakkının mahpusun yakınları ile haberleşmesini de içeren, ziyaretçiler vasıtasıyla dış dünya ile bağlantı kurarak toplumsal hayatı sürdürmesini ve aile birliğinin devamını sağlamaya yönelik bir hak olduğu, bu özelliği ile de özel hayata ve aile ömrüne hürmet hakkı ile haberleşme hürriyeti kapsamında kaldığı açıktır.
Mahpusların yakınlarının ziyaretleri aracılığıyla kendisi ve yakınlarını ilgilendiren haberleri direkt öğrenme ve ortak mevzular üzerinde konuşma fırsatı elde ettikleri de gözetildiğinde ziyarette yapılan konuşmaların muhakkak bir samimiyet ve mahremiyet içerebileceği, mahpusların da anılan görüşmelerde mahremiyet sağlanacağına ait makul beklenti ile hareket edebilecekleri açıktır.
Bu niçinle ziyaret anında yapılan görüşmelerin teknik araçla dinlenerek kaydedilmesi ve bu kayıtlardaki sözlerin yönetim tarafınca ondan sonrasında mahpus aleyhine kullanılabilmesi ihtimalinin olması hâlinde mahpus ile yakınları içindeki görüşmenin ziyaret hakkının maksatlarını gerçekleştirmeye yönelik nitelikte bir irtibatı içermeme riski barındırdığı vurgulanmalıdır.”
‘SON DEVA OLARAK BAŞVURULABİLECEK BİR TEDBİR’
Öte yandan AYM, kamu sistemi ve ceza infaz kurumunun güvenliğinin sağlanması ile kabahat işlenmesinin önlenmesi gayesiyle görüşmelerin kayıt altına alınmasının çok ağır bir müdahale olduğu gözetildiğinde, lakin son deva olarak başvurulabilecek bir önlem olduğunu kaydetti.
Yüksek Mahkeme kıymetlendirme sonunda şu kararı kurdu:
“Açıklanan münasebetlerle; Özel hayata ve aile ömrüne hürmet hakkı ile haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine, sonucun bir meselain ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için bir daha yargılama yapılmak üzere ilgili mahkemelere gönderilmesine, Müracaatçılara manevi tazminatın başka farklı ödenmesine oy birliğiyle karar verildi.” (HABER MERKEZİ)
‘HABERLEŞME HÜRRİYETİ İHLAL EDİLİYOR’
Anayasa Mahkemesi’nin karar metninde tezlere şu tabirlerle yer verildi:
“Başvurucular; kapalı ziyaretlerdeki görüşmelerin kapalı bölmelerde fizikî temas olmadan ziyaretçiyle telefonla konuşularak yapıldığını, bu görüşmenin dinleneceğine ve kaydedileceğine dair mevzuatta bir karar olmadığını belirtmiştir. Ceza İnfaz Kurumu idaresine başvurarak uygulamanın yasal desteğini sorduklarını, verilen karşılıklarda belirtilen mevzuat kararlarında kapalı görüşlerin dinlenip kayıt altına alınabileceğine ait karar olmadığını tabir etmiştir.
Başvurucular, bu uygulama mucibince aileleri ile yaptıkları görüşmelerin dinlenip kaydedilmesinin hukuka ve mevzuata açıkça ters olduğunu ileri sürmüştür. Bir kısım müracaatçı; infaz hâkimliği ve ağır ceza mahkemelerinin haksız karar verdiğini, savcı mütalaasının kendilerine bildirim edilmediğini, mahkemelerin öne sürülen sebebiz karar verdiğini argüman etmiştir. Müracaatçılar bu niçinlerle haberleşme hürriyetinin, özel hayata ve aile ömrüne hürmet hakkının ve adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.”
‘ÖZEL VE AİLE HAYATINA HÜRMET İLE HABERLEŞME HÜRRİYETİ KAPSAMINDA’
AYM’nin değerlendirmeleri ise şöyleki:
“Başvurucuların savlarının özünün kapalı görüş sırasında aile bireyleriyle yaptıkları görüşmelerin teknik araçla dinlenmesine ve kaydedilmesine yönelik olduğu anlaşılmıştır. Ziyaret hakkının mahpusun yakınları ile haberleşmesini de içeren, ziyaretçiler vasıtasıyla dış dünya ile bağlantı kurarak toplumsal hayatı sürdürmesini ve aile birliğinin devamını sağlamaya yönelik bir hak olduğu, bu özelliği ile de özel hayata ve aile ömrüne hürmet hakkı ile haberleşme hürriyeti kapsamında kaldığı açıktır.
Mahpusların yakınlarının ziyaretleri aracılığıyla kendisi ve yakınlarını ilgilendiren haberleri direkt öğrenme ve ortak mevzular üzerinde konuşma fırsatı elde ettikleri de gözetildiğinde ziyarette yapılan konuşmaların muhakkak bir samimiyet ve mahremiyet içerebileceği, mahpusların da anılan görüşmelerde mahremiyet sağlanacağına ait makul beklenti ile hareket edebilecekleri açıktır.
Bu niçinle ziyaret anında yapılan görüşmelerin teknik araçla dinlenerek kaydedilmesi ve bu kayıtlardaki sözlerin yönetim tarafınca ondan sonrasında mahpus aleyhine kullanılabilmesi ihtimalinin olması hâlinde mahpus ile yakınları içindeki görüşmenin ziyaret hakkının maksatlarını gerçekleştirmeye yönelik nitelikte bir irtibatı içermeme riski barındırdığı vurgulanmalıdır.”
‘SON DEVA OLARAK BAŞVURULABİLECEK BİR TEDBİR’
Öte yandan AYM, kamu sistemi ve ceza infaz kurumunun güvenliğinin sağlanması ile kabahat işlenmesinin önlenmesi gayesiyle görüşmelerin kayıt altına alınmasının çok ağır bir müdahale olduğu gözetildiğinde, lakin son deva olarak başvurulabilecek bir önlem olduğunu kaydetti.
Yüksek Mahkeme kıymetlendirme sonunda şu kararı kurdu:
“Açıklanan münasebetlerle; Özel hayata ve aile ömrüne hürmet hakkı ile haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine, sonucun bir meselain ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için bir daha yargılama yapılmak üzere ilgili mahkemelere gönderilmesine, Müracaatçılara manevi tazminatın başka farklı ödenmesine oy birliğiyle karar verildi.” (HABER MERKEZİ)