Zülfü Livaneli: Dünyayı haydutlara bırakmaya niyetimiz yok, eşkiya dünyaya hükümdar olmaz İZMİR – Halkların Köprüsü Derneği, İzmir Mülteci Sinema Şenliği kapsamında “Soykırımdan hayatta kalmak: Ezidilerin direniş hikayeleri” başlıklı panel düzenledi.
Alsancak Fransız Kültür Merkezi’nde düzenlenen panelde Derneğin Kurucu Lideri Prof. Dr. Cem Terzi moderatör olarak yer alırken, sanatçı ve muharrir Zülfü Livaneli ile IŞİD soykırımı ile karşılaşan ve hayatta kalan bayanlar Natia Navrauzov, Farida Falit Jrdo, Ameena Qasım Khalaf ise panelist olarak katıldı.
Panelin açılış konuşmasını yapan Cem Terzi, bütün konuşmacılara toplantı davetini kabul ettikleri için teşekkür ederek, iştirakçileri tanıttı.
‘ESAS PROBLEM İNSANLARIN BİRBİRİNE MERHAMET GÖSTERMEK ZORUNDA KALMAYACAĞI NİZAMI YARATMAK’
Panelde birinci vakit içinderda kelam alan Zülfü Livaneli, kendisinin de bir devir doğduğu topraklardan uzak yaşamak zorunda kaldığını hatırlattı.
Livaneli, “İnsanlar eşitsizlikten, şiddetten kaçarak canlarını kurtarmak istiyorlar. Bu bizim üzere ülkelerin bahtı haline gelmiş. Ben de 12 Mart hapishanelerinden daha sonra dayanamayacağımı hissetim ve yurt dışına gidip İsveç’te yaşadım. Bunun zorluğunu epeyce düzgün biliyorum. Sürgünlüğüm 11 yıl sürdü. Acısını fazlaca uygun bilen ve ailesiyle yaşayan bir beşerim. İlla yaşamak gerekmiyor insan olmak bu acıyı anlamak için yeterli” dedi.
“Merhamet zulmün merhemi olamaz” kelamını hatırlatan Livaneli, merhamet göstermenin tahlil olmadığını tabir ederek, “Esas problem insanların birbirine merhamet göstermek zorunda kalmayacağı bir nizamı yaratmaktır” diye konuştu.
‘O ZENGİNLİĞİN ALTINDA KAN VAR’
“Muhteşem bir eşitsizlik oluştuğunu” söyleyen Livaneli, şöyleki devam etti:
“Bir tarafta dünyanın bütün halklarını sömürerek inanılmaz bir eşitsizlik yaratıyor ve sömürdüğü ülkelerden gelen insanları da kabul etmiyor, istemiyor. O zenginliğin birikmesinin altında kan var. Biz de bunun kurbanlarından biriyiz. Osmanlı İmparatorluğu da petrol yüzünden yıkıldı. Bu fakirleştirilen çabucak sonrasında da eğitim farkları açılarak batının üstünlüğüne iman etmesi gerektiğine inandırılan halklar, hoş halklar. Bu insanları köleleştiriyor lakin ayağına pranga takarak değil. Beşerler ayağında pranga görmediğinde özgür olduğunu düşünüyor. Beşerler kendini özgür zannederken büyük bir oyunun altında efendileri nasıl isterse o denli düşünüyorlar.”
‘EZİDİLER DÜNYADA EN ÇOK SOYKIRIMA UĞRAYAN HALK’
Ezidilerin dünyada en epey soykırıma uğrayan halk olduğunu belirten Livaneli, Osmanlı Devleti periyodunda yaşanan Ezidi katliamlarını anlattı.
Tezlerin tersine Ezidilerin hayli kadim bir medeniyet olduğunu söyleyen Livaneli, “Çok kadim bir medeniyettir. Bütün tek ilahlı dinlerdilk evvelki medeniyettir. Ezidilerden aldıkları kimi motifler sonrasındasında çarpıtıp şeytan diye bir şey ilan ettiler. ondan sonrasında Ezidiler şeytana tapıyor dediler. İnanılmaz bir çarpıtma. Hem kaynaklarını almışlar tıpkı vakitte suçlamalar yöneltmişler. Katliamlara karşın inanılmaz bir biçimde geleneklerini yaşatıyorlar. Fiziki soykırımın yanı sıra artık de kültürel soykırım yapıyorlar. Bu kabul edilemez bir şey” dedi.
‘SÖMÜRÜ DEVAM ETTİĞİ SÜRECE DÜNYANIN BAŞI KAYGIDAN KURTULMAZ’
Orta Doğu’nun Şii, Sünni ve Kürt olarak üçe bölündüğünü tabir eden Livaneli, “Türkiye’de de durumun fazlaca farklı olmadığını” söylemiş oldu.
Livaneli, “Ben artık Türkiye dahil birbiriyle çaba eden siyasetçileri gördüğüm vakit sahnede oyun seyrettiğimi düşünüyorum. Kimse kukla oynatıcıların kim olduğuna bakmıyor. Maalesef bakmıyoruz” sözlerini kullandı.
Halkların birbirine düşman olmadığını vurgulayan Livaneli, “Bu halklar düşman değil. Düşman yukardaydı onları birbirine düşüren. Bugün de o denli. Zavallı Orta Doğu, Anadolu halkları birbirini düşman zannediyorlar. Düşman orada değil, düşman diğer yerde” halinde konuştu.
Ekonomik eşitsizliğe de dikkat çeken Livaneli, “böyle bir gelir dağılımı cürümdür. Ankara’da yaşadığım eski senelerda varlıklı de yoktu, yoksul de yoktu. O günden beri ben bunun nasıl ayrıştığını epeyce âlâ biliyorum. Sınıflar dehşetli bir biçimde birbirinden ayrıştı ve bu bir hayat uğraşı haline geldi. İnsanların neredeyse onurunu zedeleyecek hale geldi. ötürüsıyla bu zengini daha varlıklı, yoksulu daha yoksul yapan bu sistem -ki Karl Marx bunun epey hoş teşhisini koymuştur- bu türlü bir sömürü devam ettiği sürece dünyanın başı kederden kurtulmaz” dedi.
‘EŞKİYA DÜNYAYA HÜKÜMDAR OLMAZ’
ABD’nin sınıf şuuru yerine kimlik şuurunu geçirmeye çalıştığını söyleyen Zülfü Livaneli, gelir dağılımının yarattığı şiddetin yayılacağını söz etti ve son olarak şunları söylemiş oldu:
“Uluslar üstü şirketler Davos’ta toplanıyorlar her sene. Pekala orada konuşurken sıkıntılar yok edildi mi? Suya erişimi olmayan çocuklar, hastalıklara bir deva bulalım denildi mi? Dünya biraz daha yaşanır hale gelsin diye hiç düşünmüyorlar. Tam aksine güvenlik harcamaları bin misline çıktı. Dünyayı kalkındıracaklarını düşünüyorlar lakin o insanları kalkındırmayı düşünmüyorlar. Bu sonunda gelip kendilerini de bulacak. Kesinlikle bulacak. Rahat oturamayacak hiç kimse. ötürüsıyla bu eşitsizlik hepsinin kaynağında olan sıkıntıdır. Bizim üzere sizin üzere beşerler elinden geleni yapmaya devam edecek. Zira dünyayı haydutlara bırakmaya niyetimiz yok. Eşkiya dünyaya hükümdar olmaz.”
IŞİD ZULMÜNÜ ANLATTILAR: BİR GECEDE HER ŞEY DEĞİŞTİ
Livaneli’nin akabinde kelam alan Ameena Qasım Khalaf ise IŞİD zulmünü anlattı.
Ailesiyle Sincar’da (Şengal) yaşadıkları ve IŞİD gelmedilk evvel çok keyifli yaşadıklarını söz eden Khalaf, “Hedeflerimiz ve hayallerimiz vardı. Lakin bir gecede her şey değişti. Komşularımız da bir anda nasıl değişti anlamadık. 3 Ağustos 2014’de bir anda ömrümüz bir anda alt üst oldu. IŞİD bizi kaçırmaya ve öldürmeye çalıştı” dedi.
“Ezidi olarak dağda yaşadık, susuz ve yemeksiz kaldık. Geleceğimizi bilmiyor ve epeyce korkuyorduk” diyen Khalaf, kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Orada bombalar atarak bizi yok etmeye çalıştılar. Biroldukça ülkeden gelenler oldu. Bayan, çocuk herkesi öldürdüler. Bayanları köle olarak kullandılar ve daima tecavüz ettiler. Bizi kaçırdıkları birinci gün bayanları ayırdılar. daha sonrada Musul’a götürdüler. daha sonra da IŞİD’in istediği bayanları seçip götürdüler. Birtakım bayanlar onları öldürmeye çalıştı. Ortalarında kardeşim Zarife de vardı. Kendimi öldürmeye çalışmıştım. Lakin 14 yaşında olduğum için o denli bir cüretim yoktu. Köle olarak alıp akıl almayan biçimde beni kullandılar.”
Tekraren kaçmaya çalıştıklarını lakin yakalandıklarını da lisana getiren Khalaf, bugün oradan kurtuldukları ve olağan bir biçimde yaşamak istediklerini söylemiş oldu.
Ruhsal dayanak başta olmak üzere biroldukça takviyeye muhtaçlıkları olduğunu söz eden Khalaf, bayanları ve çocukları IŞİD’den uzaklaştırmak için yardım istediklerini belirtti.
‘AMACIMIZ IŞİD’İN İŞLEDİĞİ CÜRÜMLERİN BELGELENMESİ’
Panelde konuşan Nadia Navrauzov, IŞİD Sincar’a saldırdığında Fransa’da olduğunu belirterek, “Çünkü Osmanlı yüz yıl evvel atalarıma saldırmıştı. Onlar da Gürcistan’a göç etmek zorunda kalmıştı” dedi.
Yaşananları basından takip ettiklerini söyleyen Navrauzov, 2018 yılında Irak’a gittiğini anlattı. Navrauzov, “1 yıl daha sonra geri dönmeyi düşünüyordum lakin bir süre daha sonra olağan hayat diye bir şey kalmadığını gördüm. Halkımızın travmalarla, geleceğe dair umutları olmadığını gördüm. YAZDA isimli bir kuruluşta çalışıyorum. Hukuksal savunuculuk faaliyetleri yapıyorum. IŞİD’in işlediği hataların belgelenmesi ve kayda geçmesi için proje başlattık” diye konuştu.
“O kadar epeyce soykırım yaşadık ki ancak tarih kitaplarında bu hususta bilgi görmüyoruz” diyen Navrauzov, “Geçmişteki atalarımdan kimilerinin Ermeni soykırımını yaşadığını biliyorum. Amacımız IŞİD soykırımının da bu türlü kalmaması. İkinci hedefimiz da kabahatleri işleyen faillerin ortaya çıkarılması. Son niye ise Ezidilerin yaşadığı tüm bu soykırımlar hakkında bir şuur yaratmaktı” sözlerini kullandı.
‘ALMANYA’DA 5 IŞİD ÜYESİNİ CEZAEVİNE GÖNDEREBİLDİK’
IŞİD soykırımından sağ kalanların tanıklıkları ve hata mahallerinden alınan bilgiler olduğunu söyleyen Navrauzov, “Katliamlarından kurtulanların tanıklıklarını topluyoruz. Bugüne kadar 2 bine yakın kişinin tanıklığını topladık. Yüzden çok kabahat mahallini saptadık. Bunlar ortasında toplu mezarlar, ziyan goren Ezidi tapınakları ve sağ kalanların tutulduğu yerler var. Bu vakte kadar 5 IŞİD’liyi Almanya’da cezaevine gönderebildik. Bu kararlardan birisi epeyce değerliydi. Bir mahkeme IŞİD’in yaptığını soykırım olarak tanımladı. Irak ve Türkiye’de IŞİD üyelerini örgüt üyeliğinden mahkum ediyorlar lakin soykırım cürmünden etmiyorlar. Hâlâ 2 bin 800 Ezidi kayıp” diye konuştu.
Navrauzov, Ezidi topluluğuna adalet sağlanması için davette bulundu.
Farida Falit Jrdo, Ezidilerin kaldığı kampların durumunu anlattı.
‘VÜCUTLARINDA HÂLÂ YAŞANANLARIN İZLERİ VAR’
Panelde son olarak kelam alan Farida Falit Jrdo ise mülteci olarak Kürdistan’da yaşadığını söylemiş oldu. IŞİD’den kurtulan bin 200 bireyle görüşme yaptığını belirten Jrdo, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Toplumsal olarak yaşadıkları zorluklar var. Irak hükümeti ile biroldukça sorun çıkıyor. Kürdistan’da 15 kamp var onları destekliyoruz. İşe başladığımdan beri 28 proje yaptık. 850 aileyi destekliyoruz. Başka projemiz ise bayanlara tıbbi manada yardımcı olmak. IŞİD’den kurulduktan daha sonra kendi başlarına bir şey yapamayanları destekliyoruz. Kürdistan’da yaşayanların durumu epey berbat. Bedenlerinde hâlâ yaşananların izleri var. Irak hükümetinden resmi olarak bir şey alamadık. Hükümetten bir takviye gelmeyince projelerimizi sürdüremiyoruz. Kampta yaşayanlar kışın fazlaca güç koşullarda yaşıyor. Ailesini kaybeden beşerler yardım alamıyor. Geçen yıl bir kampta yangın çıktı. Bir bayanın yanına gittik bayan, ‘IŞİD’den kurtulduk ancak burada öleceğiz’ dedi. Bu bahiste takviye bekliyoruz.” (DUVAR)
Alsancak Fransız Kültür Merkezi’nde düzenlenen panelde Derneğin Kurucu Lideri Prof. Dr. Cem Terzi moderatör olarak yer alırken, sanatçı ve muharrir Zülfü Livaneli ile IŞİD soykırımı ile karşılaşan ve hayatta kalan bayanlar Natia Navrauzov, Farida Falit Jrdo, Ameena Qasım Khalaf ise panelist olarak katıldı.
Panelin açılış konuşmasını yapan Cem Terzi, bütün konuşmacılara toplantı davetini kabul ettikleri için teşekkür ederek, iştirakçileri tanıttı.
‘ESAS PROBLEM İNSANLARIN BİRBİRİNE MERHAMET GÖSTERMEK ZORUNDA KALMAYACAĞI NİZAMI YARATMAK’
Panelde birinci vakit içinderda kelam alan Zülfü Livaneli, kendisinin de bir devir doğduğu topraklardan uzak yaşamak zorunda kaldığını hatırlattı.
Livaneli, “İnsanlar eşitsizlikten, şiddetten kaçarak canlarını kurtarmak istiyorlar. Bu bizim üzere ülkelerin bahtı haline gelmiş. Ben de 12 Mart hapishanelerinden daha sonra dayanamayacağımı hissetim ve yurt dışına gidip İsveç’te yaşadım. Bunun zorluğunu epeyce düzgün biliyorum. Sürgünlüğüm 11 yıl sürdü. Acısını fazlaca uygun bilen ve ailesiyle yaşayan bir beşerim. İlla yaşamak gerekmiyor insan olmak bu acıyı anlamak için yeterli” dedi.
“Merhamet zulmün merhemi olamaz” kelamını hatırlatan Livaneli, merhamet göstermenin tahlil olmadığını tabir ederek, “Esas problem insanların birbirine merhamet göstermek zorunda kalmayacağı bir nizamı yaratmaktır” diye konuştu.
‘O ZENGİNLİĞİN ALTINDA KAN VAR’
“Muhteşem bir eşitsizlik oluştuğunu” söyleyen Livaneli, şöyleki devam etti:
“Bir tarafta dünyanın bütün halklarını sömürerek inanılmaz bir eşitsizlik yaratıyor ve sömürdüğü ülkelerden gelen insanları da kabul etmiyor, istemiyor. O zenginliğin birikmesinin altında kan var. Biz de bunun kurbanlarından biriyiz. Osmanlı İmparatorluğu da petrol yüzünden yıkıldı. Bu fakirleştirilen çabucak sonrasında da eğitim farkları açılarak batının üstünlüğüne iman etmesi gerektiğine inandırılan halklar, hoş halklar. Bu insanları köleleştiriyor lakin ayağına pranga takarak değil. Beşerler ayağında pranga görmediğinde özgür olduğunu düşünüyor. Beşerler kendini özgür zannederken büyük bir oyunun altında efendileri nasıl isterse o denli düşünüyorlar.”
‘EZİDİLER DÜNYADA EN ÇOK SOYKIRIMA UĞRAYAN HALK’
Ezidilerin dünyada en epey soykırıma uğrayan halk olduğunu belirten Livaneli, Osmanlı Devleti periyodunda yaşanan Ezidi katliamlarını anlattı.
Tezlerin tersine Ezidilerin hayli kadim bir medeniyet olduğunu söyleyen Livaneli, “Çok kadim bir medeniyettir. Bütün tek ilahlı dinlerdilk evvelki medeniyettir. Ezidilerden aldıkları kimi motifler sonrasındasında çarpıtıp şeytan diye bir şey ilan ettiler. ondan sonrasında Ezidiler şeytana tapıyor dediler. İnanılmaz bir çarpıtma. Hem kaynaklarını almışlar tıpkı vakitte suçlamalar yöneltmişler. Katliamlara karşın inanılmaz bir biçimde geleneklerini yaşatıyorlar. Fiziki soykırımın yanı sıra artık de kültürel soykırım yapıyorlar. Bu kabul edilemez bir şey” dedi.
‘SÖMÜRÜ DEVAM ETTİĞİ SÜRECE DÜNYANIN BAŞI KAYGIDAN KURTULMAZ’
Orta Doğu’nun Şii, Sünni ve Kürt olarak üçe bölündüğünü tabir eden Livaneli, “Türkiye’de de durumun fazlaca farklı olmadığını” söylemiş oldu.
Livaneli, “Ben artık Türkiye dahil birbiriyle çaba eden siyasetçileri gördüğüm vakit sahnede oyun seyrettiğimi düşünüyorum. Kimse kukla oynatıcıların kim olduğuna bakmıyor. Maalesef bakmıyoruz” sözlerini kullandı.
Halkların birbirine düşman olmadığını vurgulayan Livaneli, “Bu halklar düşman değil. Düşman yukardaydı onları birbirine düşüren. Bugün de o denli. Zavallı Orta Doğu, Anadolu halkları birbirini düşman zannediyorlar. Düşman orada değil, düşman diğer yerde” halinde konuştu.
Ekonomik eşitsizliğe de dikkat çeken Livaneli, “böyle bir gelir dağılımı cürümdür. Ankara’da yaşadığım eski senelerda varlıklı de yoktu, yoksul de yoktu. O günden beri ben bunun nasıl ayrıştığını epeyce âlâ biliyorum. Sınıflar dehşetli bir biçimde birbirinden ayrıştı ve bu bir hayat uğraşı haline geldi. İnsanların neredeyse onurunu zedeleyecek hale geldi. ötürüsıyla bu zengini daha varlıklı, yoksulu daha yoksul yapan bu sistem -ki Karl Marx bunun epey hoş teşhisini koymuştur- bu türlü bir sömürü devam ettiği sürece dünyanın başı kederden kurtulmaz” dedi.
‘EŞKİYA DÜNYAYA HÜKÜMDAR OLMAZ’
ABD’nin sınıf şuuru yerine kimlik şuurunu geçirmeye çalıştığını söyleyen Zülfü Livaneli, gelir dağılımının yarattığı şiddetin yayılacağını söz etti ve son olarak şunları söylemiş oldu:
“Uluslar üstü şirketler Davos’ta toplanıyorlar her sene. Pekala orada konuşurken sıkıntılar yok edildi mi? Suya erişimi olmayan çocuklar, hastalıklara bir deva bulalım denildi mi? Dünya biraz daha yaşanır hale gelsin diye hiç düşünmüyorlar. Tam aksine güvenlik harcamaları bin misline çıktı. Dünyayı kalkındıracaklarını düşünüyorlar lakin o insanları kalkındırmayı düşünmüyorlar. Bu sonunda gelip kendilerini de bulacak. Kesinlikle bulacak. Rahat oturamayacak hiç kimse. ötürüsıyla bu eşitsizlik hepsinin kaynağında olan sıkıntıdır. Bizim üzere sizin üzere beşerler elinden geleni yapmaya devam edecek. Zira dünyayı haydutlara bırakmaya niyetimiz yok. Eşkiya dünyaya hükümdar olmaz.”
IŞİD ZULMÜNÜ ANLATTILAR: BİR GECEDE HER ŞEY DEĞİŞTİ
Livaneli’nin akabinde kelam alan Ameena Qasım Khalaf ise IŞİD zulmünü anlattı.
Ailesiyle Sincar’da (Şengal) yaşadıkları ve IŞİD gelmedilk evvel çok keyifli yaşadıklarını söz eden Khalaf, “Hedeflerimiz ve hayallerimiz vardı. Lakin bir gecede her şey değişti. Komşularımız da bir anda nasıl değişti anlamadık. 3 Ağustos 2014’de bir anda ömrümüz bir anda alt üst oldu. IŞİD bizi kaçırmaya ve öldürmeye çalıştı” dedi.
“Ezidi olarak dağda yaşadık, susuz ve yemeksiz kaldık. Geleceğimizi bilmiyor ve epeyce korkuyorduk” diyen Khalaf, kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Orada bombalar atarak bizi yok etmeye çalıştılar. Biroldukça ülkeden gelenler oldu. Bayan, çocuk herkesi öldürdüler. Bayanları köle olarak kullandılar ve daima tecavüz ettiler. Bizi kaçırdıkları birinci gün bayanları ayırdılar. daha sonrada Musul’a götürdüler. daha sonra da IŞİD’in istediği bayanları seçip götürdüler. Birtakım bayanlar onları öldürmeye çalıştı. Ortalarında kardeşim Zarife de vardı. Kendimi öldürmeye çalışmıştım. Lakin 14 yaşında olduğum için o denli bir cüretim yoktu. Köle olarak alıp akıl almayan biçimde beni kullandılar.”
Tekraren kaçmaya çalıştıklarını lakin yakalandıklarını da lisana getiren Khalaf, bugün oradan kurtuldukları ve olağan bir biçimde yaşamak istediklerini söylemiş oldu.
Ruhsal dayanak başta olmak üzere biroldukça takviyeye muhtaçlıkları olduğunu söz eden Khalaf, bayanları ve çocukları IŞİD’den uzaklaştırmak için yardım istediklerini belirtti.
‘AMACIMIZ IŞİD’İN İŞLEDİĞİ CÜRÜMLERİN BELGELENMESİ’
Panelde konuşan Nadia Navrauzov, IŞİD Sincar’a saldırdığında Fransa’da olduğunu belirterek, “Çünkü Osmanlı yüz yıl evvel atalarıma saldırmıştı. Onlar da Gürcistan’a göç etmek zorunda kalmıştı” dedi.
Yaşananları basından takip ettiklerini söyleyen Navrauzov, 2018 yılında Irak’a gittiğini anlattı. Navrauzov, “1 yıl daha sonra geri dönmeyi düşünüyordum lakin bir süre daha sonra olağan hayat diye bir şey kalmadığını gördüm. Halkımızın travmalarla, geleceğe dair umutları olmadığını gördüm. YAZDA isimli bir kuruluşta çalışıyorum. Hukuksal savunuculuk faaliyetleri yapıyorum. IŞİD’in işlediği hataların belgelenmesi ve kayda geçmesi için proje başlattık” diye konuştu.
“O kadar epeyce soykırım yaşadık ki ancak tarih kitaplarında bu hususta bilgi görmüyoruz” diyen Navrauzov, “Geçmişteki atalarımdan kimilerinin Ermeni soykırımını yaşadığını biliyorum. Amacımız IŞİD soykırımının da bu türlü kalmaması. İkinci hedefimiz da kabahatleri işleyen faillerin ortaya çıkarılması. Son niye ise Ezidilerin yaşadığı tüm bu soykırımlar hakkında bir şuur yaratmaktı” sözlerini kullandı.
‘ALMANYA’DA 5 IŞİD ÜYESİNİ CEZAEVİNE GÖNDEREBİLDİK’
IŞİD soykırımından sağ kalanların tanıklıkları ve hata mahallerinden alınan bilgiler olduğunu söyleyen Navrauzov, “Katliamlarından kurtulanların tanıklıklarını topluyoruz. Bugüne kadar 2 bine yakın kişinin tanıklığını topladık. Yüzden çok kabahat mahallini saptadık. Bunlar ortasında toplu mezarlar, ziyan goren Ezidi tapınakları ve sağ kalanların tutulduğu yerler var. Bu vakte kadar 5 IŞİD’liyi Almanya’da cezaevine gönderebildik. Bu kararlardan birisi epeyce değerliydi. Bir mahkeme IŞİD’in yaptığını soykırım olarak tanımladı. Irak ve Türkiye’de IŞİD üyelerini örgüt üyeliğinden mahkum ediyorlar lakin soykırım cürmünden etmiyorlar. Hâlâ 2 bin 800 Ezidi kayıp” diye konuştu.
Navrauzov, Ezidi topluluğuna adalet sağlanması için davette bulundu.
Farida Falit Jrdo, Ezidilerin kaldığı kampların durumunu anlattı.
‘VÜCUTLARINDA HÂLÂ YAŞANANLARIN İZLERİ VAR’
Panelde son olarak kelam alan Farida Falit Jrdo ise mülteci olarak Kürdistan’da yaşadığını söylemiş oldu. IŞİD’den kurtulan bin 200 bireyle görüşme yaptığını belirten Jrdo, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Toplumsal olarak yaşadıkları zorluklar var. Irak hükümeti ile biroldukça sorun çıkıyor. Kürdistan’da 15 kamp var onları destekliyoruz. İşe başladığımdan beri 28 proje yaptık. 850 aileyi destekliyoruz. Başka projemiz ise bayanlara tıbbi manada yardımcı olmak. IŞİD’den kurulduktan daha sonra kendi başlarına bir şey yapamayanları destekliyoruz. Kürdistan’da yaşayanların durumu epey berbat. Bedenlerinde hâlâ yaşananların izleri var. Irak hükümetinden resmi olarak bir şey alamadık. Hükümetten bir takviye gelmeyince projelerimizi sürdüremiyoruz. Kampta yaşayanlar kışın fazlaca güç koşullarda yaşıyor. Ailesini kaybeden beşerler yardım alamıyor. Geçen yıl bir kampta yangın çıktı. Bir bayanın yanına gittik bayan, ‘IŞİD’den kurtulduk ancak burada öleceğiz’ dedi. Bu bahiste takviye bekliyoruz.” (DUVAR)