Yeni PCR testi sonucu uzmanları böldü: Şu anki yoğunluğa test yetişmez ANKARA- Covid–19’a bağlı olaylar Omicron varyantıyla bir arada tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de artıyor. tıpkı vakitte Sıhhat Bakanlığı Bilim Konseyi, karantina ve PCR testi uygulamalarında değişikliğe gitti.
Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca başkanlığında toplanan bilim konseyi, aşısını ve hatırlatma dozunu olmuş temaslı şahısların karantinaya alınmamasına, müspet hadiselerin tamamının yedi gün izolasyonu tamamladıktan daha sonra test yaptırmaksızın izolasyondan çıkmasına karar verdi. Bakan Koca’nın deklare ettiğı yeni kararlara nazaran bundan bu biçimde PCR testi de yalnız semptom gösteren şahıslara yapılacak.
Bakanlığın PCR testi ve karantina uygulamasına yönelik aldığı kararlar bilim insanları içinde da fikir ayrılıklarına yol açtı. Sıhhat Bakanlığı’nın kararlarını destekleyen uzmanlar, virüs yoğunluğunun bu derece artığı bir müddetçte herkese PCR testi yapmanın zorluğuna dikkat çekerken, kararların hastalığı daha da yaygınlaştıracağını düşünen uzmanlar, salgın idarenin kendi haline bırakıldığı görüşünde.
Doç. Dr. Ali İhsan Ökten
’AŞILAMA ORANI YÜKSEK OLSAYDI TEMASLILARI KARANTİNA DIŞI BIRAKABİLİRDİK’
Türk Tabipleri Birliği (TTB) 2. Lideri Doç. Dr. Ali İhsan Ökten, kararların bilimsel gerçekliğe uygun olmadığı görüşünde. Omicron varyantının Türkiye’de baskın varyant haline geldiğini ve şiddetini daha da artıracağını tabir eden Ökten, temaslıların karantina haricinde bırakılmasını şu biçimde kıymetlendirdi: “Omicron varyantı Delta’ya nazaran daha yavaşça seyretse de Türkiye’de hala ortalama 150- 200 kişi salgına bağlı olarak hayatını kaybediyor. Aşılama konusunda biz yüzde 90’lara ulaşsaydık temaslıların karantinaya alınmaması uygulamasını yanlışsız kabul edebilirdik. Ancak bizim çabucak hemen ikinci doz aşılama oranımız bile düşük. Hatta üçüncü doz oranımız daha da düşük. Bizim Omicron varyantından epeyce fazla ziyan görmememiz için aşılama oranlarını artırmamız gerekiyor.”
’BAKANLIĞIN SON UYGULAMASI DAHA DA BERBATA GİDEBİLECEK BİR SÜREÇ OLUŞTURACAK’
Sıhhat Bakanlığı’nın önümüzdeki süreçte 100 binin üzerine çıkması mümkün olay sayılarını Covid–19 tablosuna yansıtmamak için yalnızca semptom gösteren şahıslarda test uygulamasını hayata geçirdiğini savunan Ökten, bunun gerçek bir karar olmadığına vurgu yaparak, şunları söylemiş oldu: “Önlemlerin şu süreçte artırılması gerekirken, Bakanlık tüm tedbirleri ortadan kaldırıyor. Önümüzdeki süreç Bakanlığın son uygulamalarıyla daha da berbata gidebilecek bir müddetç oluşturacak. Biz TTB olarak bu süreçte testlerin artırılmasını, hatta PCR testlerine ek olarak süratli antijen testlerinin devreye sokulmasını öneriyoruz. 5- 11 yaş kümesi da bir an evvel aşılama programına dahil edilmeli. Temaslılar, tam aşılı olsalar dahi kesinlikle karantinaya alınmalı.”
Prof. Dr. Bülent Ertuğrul
’TEST YAPTIRMADAN İZOLASYONDAN ÇIKMAK VİRÜSÜN YAYILMASINA YOL AÇABİLİR’
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul’a bakılırsa de Bakanlığın uygulaması ileriye dönük risk oluşturacak. Temaslıların karantina uygulamasının haricinde bırakılmasını pahalandıran Ertuğrul, “Omicron varyantında şahıslar birçok vakit semptom göstermeyebiliyor. Bu yüzden evvela o bireylere test yapılarak negatif olup olmadıklarına bakılması gerekiyor. Şayet testlerin kararında bireyler negatifse bu biçimde bir karantina uygulanmaması gerektiğini düşünüyorum” dedi.
Müspet olaylarda 7 güne düşen karantina müddeti daha sonrasında test yapılmaksızın izolasyondan çıkılması sonucunın da salgının yayılımı açısından tehlike arz ettiğini söz eden Ertuğrul şöyleki konuştu: “İzolasyon mühletinin 7 güne düşürülmesinin temel sebebi tıbbi gereklilikten çok iş gücü kaybının engellenmesi. ABD karantina müddetini bu telaşlarla 5 güne düşürdü. Şayet bireyin aşısı tamsa ve karantinada beşinci günü geçtiyse hastalık yavaşça semptomlarla geçiyorsa maske kullanım koşuluyla izolasyonun biteceğini belirttiler. Bizim aldığımız kararlar da ona benzeyen kararlar. Lakin, bu bireyler maske kullanmasını dikkate almadan günlük hayatlarına devam ederlerse PCR olumluluğu devam ettiği sürece bulaş riski devam edecektir. Bu manada PCR denetimi yaparak negatif olan bireylerin izolasyonlarının kalkması taraftarıyım. Yoksa bu da fazlaca önemli formda hastalığın yayılmasına yol açacak uygulamalardan biri haline gelebilir.”
’ARTIK SALGININ BOYUTU AÇISINDAN NET BİR SAYIYA ERİŞEMEYECEĞİZ’
Semptom göstermeyenlere PCR testi yapılmamasının hayli gerçek bir yaklaşım olmayacağı görüşünü savunan Prof. Ertuğrul şöyleki devam etti: “Bu durum insanları test yapmaktan, teşhis konmasından uzaklaştıracak. Öteki taraftan da bir ülkede bir salgına yönelik dataları tam olarak bilmezseniz salgını nasıl yöneteceğinizi de bilemezsiniz. Bir ülkede ne kadar olumlu hadise olduğunu yalnızca yaptığınız test kadar bilebilirsiniz. esasen başından bu yana test sayısı kâfi değildi. Artık bu sorunu daha da derinleştirerek salgının boyutu açısından net bir sayıya erişemeyeceğiz. Fakat Omicron varyantının da tesiriyle süratle artan hadiselere karşı test uygulanacak merkezlerin de kısıtlı olduğunu düşünürsek bu durumu süratli tarama testleriyle destekleyebilirdik. Lakin o da yapılmıyor. Güya salgını kendi haline bırakmış üzereyiz.”
Prof. Derya Unutmaz
’TEMASLILARIN KARANTİNAYA ALINMASI GEREKSİZ BİR DURUM OLUR’
ABD’de Jackson Laboratory’de Bağışıklık Uzmanı olarak misyon yapan Prof. Derya Unutmaz ise Sıhhat Bakanlığı kararlarının günün şartlarına nazaran yanlışsız olduğunu söylemiş oldu. Tam doz aşı olan temaslıların karantinaya alınmaması uygulamasını kıymetlendiren Unutmaz, üç doz aşı olanlarda bulaş mümkünlüğünün düşük olduğuna vurgu yaparak, “Hem bulaştırma mümkünlüğü birebir vakitte size bulaşma mümkünlüğü daha düşük. Bu bakımdan bu şahısların karantinaya alınması gereksiz bir durum olur. Tabi ki hiç bir vakit bulaş mümkünlüğü sıfır değil lakin şu anki durumu göz önüne almak lazım” dedi.
’ŞU ANKİ OMİCRON YOĞUNLUĞUNA TEST YETİŞMEZ’
Dünyada ve Türkiye’de şu anda inanılmaz bir virüs yoğunluğu olduğuna dikkat çekerek, “Gerçek hadise sayıları PCR testiyle tespit edildiğinin epeyce üstünde” diyen Unutmaz, yalnızca semptom gösteren bireylere test yapılması uygulamasını ise şöyleki kıymetlendirdi: “İdeal olan bütün ülkeyi her hafta test etmek olur ancak virüs yoğunluğu bu derece yüksekken günde birkaç milyon bireye PCR testi yapmanız kapasite açısından fazlaca güç. Bunu dünyada tek yapabilen ülke Çin. Omicron ile birlikte Çin bile test yapmakta zorlanıyor. Şu anda dünyada test kasveti var ve Omicron ile bir arada herkese test yapabilmek önemli kapasite gerektiriyor. Şu anki Omicron yoğunluğuna test yetişmez. Bu yüzden eldeki imkanları semptom gösteren bireylere uygulamak bence de yanlışsız. Zira bu şahısların bulaştırma mümkünlüğü epey daha yüksek. Olağan bu durumu, “Omicron yavaşça bir varyant, testlere gerek yok” biçiminde algılamamak lazım. Omicron Delta varyantına nazaran biraz daha yavaşça seyrediyor olabilir ancak bir daha de hastaneye yatışlarda bilhassa aşısızlar içinde kıymetli bir artış var. Bu bakımdan bireylerin aşılama ve maskeye hayli değer vermesi lazım. Bu kurallarla bir arada Bakanlığın kararları hakikat kararlar diyebilirim.”
ABD ve Almanya üzere ülkelerde PCR testine ek olarak süratli testlerin uygulandığını kaydeden Unutmaz, “Bu etapta süratli testler destek olarak kullanılabilir” halinde konuştu.
’YAZ AYLARINA KADAR KORONA VİRÜSÜ MEVSİMSEL BİR GRİP HALİNE GELEBİLİR’
Omicron ile birlikte korona virüsünün mevsimsel bir grip formatına dönüşeceği görüşlerine de katıldığını söyleyen Prof. Derya Unutmaz şöyleki devam etti: “Omicron tahminen de insanlığın karşılaştığı en bulaşıcı varyant. Bu bakımdan ister istemez biroldukça kişi bu virüsle karşılaşacak. İddialar birkaç ay ortasında Avrupa nüfusunun yarısından fazlasının bu virüsle enfekte olacağı tarafında. Olağan bu da aşılarla birlikte toplumsal bağışıklığa büyük dayanak verecek. Bir yerde sürü bağışıklığı oluşmuş olacak. Benim varsayımım de birkaç ay ortasında biroldukça ülkede Omicron PİK noktasına ulaşacak ve virüs bir süre daha sonra enfekte edecek kimseyi bulamayacak. Bu bakımdan en geç yaz aylarına kadar korona virüsü mevsimsel bir grip haline gelebilir. Korona virüsü hiç bir vakit yok olmaz. Yeni varyantlar çıkabilir. Ona karşı da yeni aşılar geliştirmek gerekebilecek.”
Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca başkanlığında toplanan bilim konseyi, aşısını ve hatırlatma dozunu olmuş temaslı şahısların karantinaya alınmamasına, müspet hadiselerin tamamının yedi gün izolasyonu tamamladıktan daha sonra test yaptırmaksızın izolasyondan çıkmasına karar verdi. Bakan Koca’nın deklare ettiğı yeni kararlara nazaran bundan bu biçimde PCR testi de yalnız semptom gösteren şahıslara yapılacak.
Bakanlığın PCR testi ve karantina uygulamasına yönelik aldığı kararlar bilim insanları içinde da fikir ayrılıklarına yol açtı. Sıhhat Bakanlığı’nın kararlarını destekleyen uzmanlar, virüs yoğunluğunun bu derece artığı bir müddetçte herkese PCR testi yapmanın zorluğuna dikkat çekerken, kararların hastalığı daha da yaygınlaştıracağını düşünen uzmanlar, salgın idarenin kendi haline bırakıldığı görüşünde.
Doç. Dr. Ali İhsan Ökten
’AŞILAMA ORANI YÜKSEK OLSAYDI TEMASLILARI KARANTİNA DIŞI BIRAKABİLİRDİK’
Türk Tabipleri Birliği (TTB) 2. Lideri Doç. Dr. Ali İhsan Ökten, kararların bilimsel gerçekliğe uygun olmadığı görüşünde. Omicron varyantının Türkiye’de baskın varyant haline geldiğini ve şiddetini daha da artıracağını tabir eden Ökten, temaslıların karantina haricinde bırakılmasını şu biçimde kıymetlendirdi: “Omicron varyantı Delta’ya nazaran daha yavaşça seyretse de Türkiye’de hala ortalama 150- 200 kişi salgına bağlı olarak hayatını kaybediyor. Aşılama konusunda biz yüzde 90’lara ulaşsaydık temaslıların karantinaya alınmaması uygulamasını yanlışsız kabul edebilirdik. Ancak bizim çabucak hemen ikinci doz aşılama oranımız bile düşük. Hatta üçüncü doz oranımız daha da düşük. Bizim Omicron varyantından epeyce fazla ziyan görmememiz için aşılama oranlarını artırmamız gerekiyor.”
’BAKANLIĞIN SON UYGULAMASI DAHA DA BERBATA GİDEBİLECEK BİR SÜREÇ OLUŞTURACAK’
Sıhhat Bakanlığı’nın önümüzdeki süreçte 100 binin üzerine çıkması mümkün olay sayılarını Covid–19 tablosuna yansıtmamak için yalnızca semptom gösteren şahıslarda test uygulamasını hayata geçirdiğini savunan Ökten, bunun gerçek bir karar olmadığına vurgu yaparak, şunları söylemiş oldu: “Önlemlerin şu süreçte artırılması gerekirken, Bakanlık tüm tedbirleri ortadan kaldırıyor. Önümüzdeki süreç Bakanlığın son uygulamalarıyla daha da berbata gidebilecek bir müddetç oluşturacak. Biz TTB olarak bu süreçte testlerin artırılmasını, hatta PCR testlerine ek olarak süratli antijen testlerinin devreye sokulmasını öneriyoruz. 5- 11 yaş kümesi da bir an evvel aşılama programına dahil edilmeli. Temaslılar, tam aşılı olsalar dahi kesinlikle karantinaya alınmalı.”
Prof. Dr. Bülent Ertuğrul
’TEST YAPTIRMADAN İZOLASYONDAN ÇIKMAK VİRÜSÜN YAYILMASINA YOL AÇABİLİR’
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul’a bakılırsa de Bakanlığın uygulaması ileriye dönük risk oluşturacak. Temaslıların karantina uygulamasının haricinde bırakılmasını pahalandıran Ertuğrul, “Omicron varyantında şahıslar birçok vakit semptom göstermeyebiliyor. Bu yüzden evvela o bireylere test yapılarak negatif olup olmadıklarına bakılması gerekiyor. Şayet testlerin kararında bireyler negatifse bu biçimde bir karantina uygulanmaması gerektiğini düşünüyorum” dedi.
Müspet olaylarda 7 güne düşen karantina müddeti daha sonrasında test yapılmaksızın izolasyondan çıkılması sonucunın da salgının yayılımı açısından tehlike arz ettiğini söz eden Ertuğrul şöyleki konuştu: “İzolasyon mühletinin 7 güne düşürülmesinin temel sebebi tıbbi gereklilikten çok iş gücü kaybının engellenmesi. ABD karantina müddetini bu telaşlarla 5 güne düşürdü. Şayet bireyin aşısı tamsa ve karantinada beşinci günü geçtiyse hastalık yavaşça semptomlarla geçiyorsa maske kullanım koşuluyla izolasyonun biteceğini belirttiler. Bizim aldığımız kararlar da ona benzeyen kararlar. Lakin, bu bireyler maske kullanmasını dikkate almadan günlük hayatlarına devam ederlerse PCR olumluluğu devam ettiği sürece bulaş riski devam edecektir. Bu manada PCR denetimi yaparak negatif olan bireylerin izolasyonlarının kalkması taraftarıyım. Yoksa bu da fazlaca önemli formda hastalığın yayılmasına yol açacak uygulamalardan biri haline gelebilir.”
’ARTIK SALGININ BOYUTU AÇISINDAN NET BİR SAYIYA ERİŞEMEYECEĞİZ’
Semptom göstermeyenlere PCR testi yapılmamasının hayli gerçek bir yaklaşım olmayacağı görüşünü savunan Prof. Ertuğrul şöyleki devam etti: “Bu durum insanları test yapmaktan, teşhis konmasından uzaklaştıracak. Öteki taraftan da bir ülkede bir salgına yönelik dataları tam olarak bilmezseniz salgını nasıl yöneteceğinizi de bilemezsiniz. Bir ülkede ne kadar olumlu hadise olduğunu yalnızca yaptığınız test kadar bilebilirsiniz. esasen başından bu yana test sayısı kâfi değildi. Artık bu sorunu daha da derinleştirerek salgının boyutu açısından net bir sayıya erişemeyeceğiz. Fakat Omicron varyantının da tesiriyle süratle artan hadiselere karşı test uygulanacak merkezlerin de kısıtlı olduğunu düşünürsek bu durumu süratli tarama testleriyle destekleyebilirdik. Lakin o da yapılmıyor. Güya salgını kendi haline bırakmış üzereyiz.”
Prof. Derya Unutmaz
’TEMASLILARIN KARANTİNAYA ALINMASI GEREKSİZ BİR DURUM OLUR’
ABD’de Jackson Laboratory’de Bağışıklık Uzmanı olarak misyon yapan Prof. Derya Unutmaz ise Sıhhat Bakanlığı kararlarının günün şartlarına nazaran yanlışsız olduğunu söylemiş oldu. Tam doz aşı olan temaslıların karantinaya alınmaması uygulamasını kıymetlendiren Unutmaz, üç doz aşı olanlarda bulaş mümkünlüğünün düşük olduğuna vurgu yaparak, “Hem bulaştırma mümkünlüğü birebir vakitte size bulaşma mümkünlüğü daha düşük. Bu bakımdan bu şahısların karantinaya alınması gereksiz bir durum olur. Tabi ki hiç bir vakit bulaş mümkünlüğü sıfır değil lakin şu anki durumu göz önüne almak lazım” dedi.
’ŞU ANKİ OMİCRON YOĞUNLUĞUNA TEST YETİŞMEZ’
Dünyada ve Türkiye’de şu anda inanılmaz bir virüs yoğunluğu olduğuna dikkat çekerek, “Gerçek hadise sayıları PCR testiyle tespit edildiğinin epeyce üstünde” diyen Unutmaz, yalnızca semptom gösteren bireylere test yapılması uygulamasını ise şöyleki kıymetlendirdi: “İdeal olan bütün ülkeyi her hafta test etmek olur ancak virüs yoğunluğu bu derece yüksekken günde birkaç milyon bireye PCR testi yapmanız kapasite açısından fazlaca güç. Bunu dünyada tek yapabilen ülke Çin. Omicron ile birlikte Çin bile test yapmakta zorlanıyor. Şu anda dünyada test kasveti var ve Omicron ile bir arada herkese test yapabilmek önemli kapasite gerektiriyor. Şu anki Omicron yoğunluğuna test yetişmez. Bu yüzden eldeki imkanları semptom gösteren bireylere uygulamak bence de yanlışsız. Zira bu şahısların bulaştırma mümkünlüğü epey daha yüksek. Olağan bu durumu, “Omicron yavaşça bir varyant, testlere gerek yok” biçiminde algılamamak lazım. Omicron Delta varyantına nazaran biraz daha yavaşça seyrediyor olabilir ancak bir daha de hastaneye yatışlarda bilhassa aşısızlar içinde kıymetli bir artış var. Bu bakımdan bireylerin aşılama ve maskeye hayli değer vermesi lazım. Bu kurallarla bir arada Bakanlığın kararları hakikat kararlar diyebilirim.”
ABD ve Almanya üzere ülkelerde PCR testine ek olarak süratli testlerin uygulandığını kaydeden Unutmaz, “Bu etapta süratli testler destek olarak kullanılabilir” halinde konuştu.
’YAZ AYLARINA KADAR KORONA VİRÜSÜ MEVSİMSEL BİR GRİP HALİNE GELEBİLİR’
Omicron ile birlikte korona virüsünün mevsimsel bir grip formatına dönüşeceği görüşlerine de katıldığını söyleyen Prof. Derya Unutmaz şöyleki devam etti: “Omicron tahminen de insanlığın karşılaştığı en bulaşıcı varyant. Bu bakımdan ister istemez biroldukça kişi bu virüsle karşılaşacak. İddialar birkaç ay ortasında Avrupa nüfusunun yarısından fazlasının bu virüsle enfekte olacağı tarafında. Olağan bu da aşılarla birlikte toplumsal bağışıklığa büyük dayanak verecek. Bir yerde sürü bağışıklığı oluşmuş olacak. Benim varsayımım de birkaç ay ortasında biroldukça ülkede Omicron PİK noktasına ulaşacak ve virüs bir süre daha sonra enfekte edecek kimseyi bulamayacak. Bu bakımdan en geç yaz aylarına kadar korona virüsü mevsimsel bir grip haline gelebilir. Korona virüsü hiç bir vakit yok olmaz. Yeni varyantlar çıkabilir. Ona karşı da yeni aşılar geliştirmek gerekebilecek.”