Türkiye’de sığınak prosedürü nasıl işliyor? Rusya’nın Ukrayna’ya başlatmış olduğu askeri operasyon devam ederken ülkede kalan birfazlaca sivil sığınaklara indi. Sokağa çıkma yasağının olduğu kentlerde yetkililer sığınaklardan çıkmama konusunda ihtarlar yapmaya devam ediyor.
Öte yandan Türkiye’den hayli sayıda öğrencinin de bulunduğu Harkov kentinde de sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Sığınaklarda 30-40 kişi kalan öğrenciler yaşadıklarını anlattı.
Atak altındaki ülkede Kiev metrosu tümüyle sığınak moduna geçirildi ve yolcu nakliyatı yapılmayacağı belirtildi. Hatta kentte sığınak olarak kullanılan metroda bir bebek dünyaya geldi.
Muhtemel tehlike durumlarında hayat kurtarıcı olan sığınakların değeri Rusya-Ukrayna gerginliğiyle bir defa daha gündeme gelmiş oldu. Toplumsal medyada ise sık sık Türkiye’deki konutlarda sığınak olup olmadığı soruldu.
Pekala Türkiye’de sığınak prosedürü nasıl işliyor?
‘SIĞINAK YÖNETMELİĞİ BULUNUYOR’
TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Lideri Esin Köymen
Sığınakların kullanım hedefi ve burayı kullanacak şahıslar açısından farklı kategorilere ayrıldığını belirten Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Lideri Esin Köymen, “Bağımsız kısım (binaya ilişkin olan daireler başta olmak üzere katlar, iş ofisleri, mağazalar, mahzen ve depo haricinde dükkânlar vs.) sayısı 12’yi ve toplam kullanım alanı 1500 metrekareyi geçen tüm konutlarda sığınak yapılmak zorunda” dedi.
Sığınakların; insanların, canlı ve cansız kıymetlerin, nükleer ve konvansiyonel silahlarla, biyolojik ve kimyasal savaş hususlarının tesirlerinden ve doğal afetlerden müdafaası maksadıyla inşa edilen yerler olduğunu söz eden Köymen şu biçimde konuştu:
“Sığınaklar; kullanacaklar açısından ikiye ayrılırlar:
1. Özel sığınaklar: Özel yahut kamuya ilişkin bina ve tesislerin evvela en alt bodrum katlarında ya da toprağa oturan kısımlarında, kimyasal ve biyolojik savaş unsurlarına, nükleer silahların zayıflamış basınç ve ısı etkilerine ve konvansiyonel silahların kesim etkilerine karşı korunmak hedefiyle inşa edilen serpinti sığınaklarıdır.
2. Genel sığınaklar: Nüfus ve trafik yoğunluğunun fazla olduğu yerlerde dışarıda bulunan halkın korunmasını sağlamak emeliyle yapılan yapılardır.
Sığınaklar kullanım emeline bakılırsa de ikiye ayrılır:
1. Basınç sığınakları: Nükleer silahların ve konvansiyonel silahların tesirlerine, kimyasal ve biyolojik savaş unsurlarına karşı korunmak gayesiyle devlet tarafınca inşa edilen sığınaklardır.
2. Serpinti sığınakları: Radyoaktif serpinti tesirlerine karşı korunmak hedefiyle inşa edilen sığınaklardır.
Sığınaklarla ilgili 1988 yılında yayınlanmış bir yönetmelik var. Vakit ortasında yapılan değişikliklerle güncellenerek tüm projelerde imar kanunu ve yönetmeliğinin bir eki olarak kullanılmakta. Bağımsız kısım sayısı 12’yi ve toplam kullanım alanı 1500 metrekareyi geçen tüm konutlarda sığınak yapılmak zorundadır. Ayrıyeten otellerde, hastanelerde, eğitim yapılarında vb. yapılarda da sığınak yapılması mecburidir.”
Kiev’de sığınak olarak kullanılan metro istasyonu.
Sığınak yönetmeliğine nazaran, metroların gerektiğinde genel sığınak olarak inşa edilmelerinin temel olduğunu anlatan Köymen, “Ayrıca yeraltında inşa edilen sinema, tiyatro, cümbüş yeri, otopark, garaj, kapalı çarşı ve pasaj üzere yapı ve tesislerinin gerektiğinde genel sığınak olarak kullanılması için gerekli önlemlerin alınması zorunludur” diye belirtti.
‘SIĞINAKLARDA HAVA FİLTRESİ OLMAK ZORUNDA’
Sığınaklarda kişi başına 1 metrekare net alan olmasının gerektiğini tabir eden Köymen, “Bu niçinle kullanıcı sayısına göre sığınakların büyüklükleri belirlenir. Ayrıyeten yeteri kadar tuvalet, duş ve mutfak kısmı olmak zorundadır. Sığınakların dış duvar, döşeme ve tavanlarının ışınım geçirgenliğini engellemek açısından hem kalınlıklarında tıpkı vakitte kullanılacak materyallerde standartlar geliştirilmiştir. Kapılarının demir kapı olması zaruridir. Ayrıyeten kesinlikle mekanik bir havalandırma sistemi kurulmalı ve dışarıdan alınan hava filtrelenerek içeriye alınmalıdır” dedi.
Köymen, “Bir binada taban kaç kişi olursa sığınak yapılmalı?” sorusunu ise şöyleki yanıtladı: “Bu yapının kullanım maksadına nazaran değişken bir durumdur. Konutlarda; dairelerin büyüklüklerine nazaran; 1+1 için 2 metrekare, 2+1 daireler için 3 metrekare, 3+1 daireler için 4 metrekare sığınak alanı gerekiyor. Dükkanlarda 20 metrekare için 1 metrekare sığınak alanı gerekiyor. Yurt, koğuş, misafirhane, yatakhane, bakımevi, otel, pansiyon ve yataklı sıhhat tesisleri üzere kalıcı yahut süreksiz konaklama gayeli tesislerde ise onaylı mimari projesinde belirlenen yatak sayısının yüzde yirmi arttırılması kararı bulunur. Eğitim tesislerinde sığınak hesabına husus alan kişi sayısına göre belirlenir.”
‘USULSÜZ UYGULAMALARLA KARŞI KARŞIYA KALABİLİYORUZ’
Birtakım binaların onaylı projesinde bodrum katlarda daire olabileceğini söyleyen Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Lideri, “Yani ‘her vakit bodrum katlardaki daireler sığınaktır’ diyemeyiz. Fakat binaların bodrum katlarındaki sığınaklar kimi vakit iskândan daha sonra yasa dışı olarak daire olarak kullanılabiliyor. Sığınakların nizamlı olarak denetim edilmemesi niçiniyle bu cins adapsız uygulamalarla karşı karşıya kalabiliyoruz” dedi.
‘İMAR AFLARIYLA BU TIP ALANLAR BAĞIMSIZ KISIM OLARAK DA TAPULANDIRILDI’
Kiev’de bir apartmanın bodrum katına sığınan beşerler.
Binaların ortak alanları olan sığınakların, kat mülkiyeti kanununa nazaran bağımsız kısım olarak kullanılmasının yasak olduğunun altını çizen Köymen, “Tapuları olmadığı için aslına bakarsan satışları kelam konusu olamaz. Lakin binanın ortak sonucuyla ve kira geliri apartman malikleri tarafınca alınan örnekler ne yazık ki az değil. Ayrıyeten imar aflarıyla bu çeşit alanlar bağımsız kısım olarak da tapulandırılabildi” bilgisini paylaştı.
Kat maliklerinin; ilgili belediye tarafınca ruhsata temel olan mimari projelerini denetim etmelerinin değerine dikkat çeken Köymen, “Özellikle daire satın alınırken bu denetimlerin yapılması gerekiyor. Genelde beşerler, satın alacakları dairenin yalnızca büyüklüğüne, güneş görmesine, içeride kullanılan gerecin kalitesine bakıyor. Binanın ortak kullanım alanlarını denetim etmiyor. Bu şuurun gelişmesi son derece değerli. Sığınak, otopark vb. ortak alanlar maksadı haricinde kullanılıyorsa ilgili belediyeye bildirimde bulunup, bu alanların onaylı mimari projesindeki kullanımlara döndürülmesini sağlamalılar” hatırlatmasını yaptı.
Sığınakların savaş, afet üzere durumlarda kullanılacak süreksiz ikametgâhlar olduğunu söyleyen Köymen, “ötürüsıyla bu alanların daima olarak pak ve boş olarak tutulması kıymetlidir. Genelde bu alanlar depolama maksatlı olarak da kullanılabiliyor. Ayrıyeten sığınaklarda bulunması gereken tuvalet, duş, mutfak, çöp toplama alanlarının da daima bakımının yapılması ve çalışır durumda olması kıymetlidir. Yapılacak iç düzenlemelerde temel gereksinim hususlarının de bulundurulması ve bunların daima denetimi de temel olmalıdır” diyerek kelamlarını noktaladı.
Öte yandan Türkiye’den hayli sayıda öğrencinin de bulunduğu Harkov kentinde de sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Sığınaklarda 30-40 kişi kalan öğrenciler yaşadıklarını anlattı.
Atak altındaki ülkede Kiev metrosu tümüyle sığınak moduna geçirildi ve yolcu nakliyatı yapılmayacağı belirtildi. Hatta kentte sığınak olarak kullanılan metroda bir bebek dünyaya geldi.
Muhtemel tehlike durumlarında hayat kurtarıcı olan sığınakların değeri Rusya-Ukrayna gerginliğiyle bir defa daha gündeme gelmiş oldu. Toplumsal medyada ise sık sık Türkiye’deki konutlarda sığınak olup olmadığı soruldu.
Pekala Türkiye’de sığınak prosedürü nasıl işliyor?
‘SIĞINAK YÖNETMELİĞİ BULUNUYOR’
TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Lideri Esin Köymen
Sığınakların kullanım hedefi ve burayı kullanacak şahıslar açısından farklı kategorilere ayrıldığını belirten Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Lideri Esin Köymen, “Bağımsız kısım (binaya ilişkin olan daireler başta olmak üzere katlar, iş ofisleri, mağazalar, mahzen ve depo haricinde dükkânlar vs.) sayısı 12’yi ve toplam kullanım alanı 1500 metrekareyi geçen tüm konutlarda sığınak yapılmak zorunda” dedi.
Sığınakların; insanların, canlı ve cansız kıymetlerin, nükleer ve konvansiyonel silahlarla, biyolojik ve kimyasal savaş hususlarının tesirlerinden ve doğal afetlerden müdafaası maksadıyla inşa edilen yerler olduğunu söz eden Köymen şu biçimde konuştu:
“Sığınaklar; kullanacaklar açısından ikiye ayrılırlar:
1. Özel sığınaklar: Özel yahut kamuya ilişkin bina ve tesislerin evvela en alt bodrum katlarında ya da toprağa oturan kısımlarında, kimyasal ve biyolojik savaş unsurlarına, nükleer silahların zayıflamış basınç ve ısı etkilerine ve konvansiyonel silahların kesim etkilerine karşı korunmak hedefiyle inşa edilen serpinti sığınaklarıdır.
2. Genel sığınaklar: Nüfus ve trafik yoğunluğunun fazla olduğu yerlerde dışarıda bulunan halkın korunmasını sağlamak emeliyle yapılan yapılardır.
Sığınaklar kullanım emeline bakılırsa de ikiye ayrılır:
1. Basınç sığınakları: Nükleer silahların ve konvansiyonel silahların tesirlerine, kimyasal ve biyolojik savaş unsurlarına karşı korunmak gayesiyle devlet tarafınca inşa edilen sığınaklardır.
2. Serpinti sığınakları: Radyoaktif serpinti tesirlerine karşı korunmak hedefiyle inşa edilen sığınaklardır.
Sığınaklarla ilgili 1988 yılında yayınlanmış bir yönetmelik var. Vakit ortasında yapılan değişikliklerle güncellenerek tüm projelerde imar kanunu ve yönetmeliğinin bir eki olarak kullanılmakta. Bağımsız kısım sayısı 12’yi ve toplam kullanım alanı 1500 metrekareyi geçen tüm konutlarda sığınak yapılmak zorundadır. Ayrıyeten otellerde, hastanelerde, eğitim yapılarında vb. yapılarda da sığınak yapılması mecburidir.”
Kiev’de sığınak olarak kullanılan metro istasyonu.
Sığınak yönetmeliğine nazaran, metroların gerektiğinde genel sığınak olarak inşa edilmelerinin temel olduğunu anlatan Köymen, “Ayrıca yeraltında inşa edilen sinema, tiyatro, cümbüş yeri, otopark, garaj, kapalı çarşı ve pasaj üzere yapı ve tesislerinin gerektiğinde genel sığınak olarak kullanılması için gerekli önlemlerin alınması zorunludur” diye belirtti.
‘SIĞINAKLARDA HAVA FİLTRESİ OLMAK ZORUNDA’
Sığınaklarda kişi başına 1 metrekare net alan olmasının gerektiğini tabir eden Köymen, “Bu niçinle kullanıcı sayısına göre sığınakların büyüklükleri belirlenir. Ayrıyeten yeteri kadar tuvalet, duş ve mutfak kısmı olmak zorundadır. Sığınakların dış duvar, döşeme ve tavanlarının ışınım geçirgenliğini engellemek açısından hem kalınlıklarında tıpkı vakitte kullanılacak materyallerde standartlar geliştirilmiştir. Kapılarının demir kapı olması zaruridir. Ayrıyeten kesinlikle mekanik bir havalandırma sistemi kurulmalı ve dışarıdan alınan hava filtrelenerek içeriye alınmalıdır” dedi.
Köymen, “Bir binada taban kaç kişi olursa sığınak yapılmalı?” sorusunu ise şöyleki yanıtladı: “Bu yapının kullanım maksadına nazaran değişken bir durumdur. Konutlarda; dairelerin büyüklüklerine nazaran; 1+1 için 2 metrekare, 2+1 daireler için 3 metrekare, 3+1 daireler için 4 metrekare sığınak alanı gerekiyor. Dükkanlarda 20 metrekare için 1 metrekare sığınak alanı gerekiyor. Yurt, koğuş, misafirhane, yatakhane, bakımevi, otel, pansiyon ve yataklı sıhhat tesisleri üzere kalıcı yahut süreksiz konaklama gayeli tesislerde ise onaylı mimari projesinde belirlenen yatak sayısının yüzde yirmi arttırılması kararı bulunur. Eğitim tesislerinde sığınak hesabına husus alan kişi sayısına göre belirlenir.”
‘USULSÜZ UYGULAMALARLA KARŞI KARŞIYA KALABİLİYORUZ’
Birtakım binaların onaylı projesinde bodrum katlarda daire olabileceğini söyleyen Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Lideri, “Yani ‘her vakit bodrum katlardaki daireler sığınaktır’ diyemeyiz. Fakat binaların bodrum katlarındaki sığınaklar kimi vakit iskândan daha sonra yasa dışı olarak daire olarak kullanılabiliyor. Sığınakların nizamlı olarak denetim edilmemesi niçiniyle bu cins adapsız uygulamalarla karşı karşıya kalabiliyoruz” dedi.
‘İMAR AFLARIYLA BU TIP ALANLAR BAĞIMSIZ KISIM OLARAK DA TAPULANDIRILDI’
Kiev’de bir apartmanın bodrum katına sığınan beşerler.
Binaların ortak alanları olan sığınakların, kat mülkiyeti kanununa nazaran bağımsız kısım olarak kullanılmasının yasak olduğunun altını çizen Köymen, “Tapuları olmadığı için aslına bakarsan satışları kelam konusu olamaz. Lakin binanın ortak sonucuyla ve kira geliri apartman malikleri tarafınca alınan örnekler ne yazık ki az değil. Ayrıyeten imar aflarıyla bu çeşit alanlar bağımsız kısım olarak da tapulandırılabildi” bilgisini paylaştı.
Kat maliklerinin; ilgili belediye tarafınca ruhsata temel olan mimari projelerini denetim etmelerinin değerine dikkat çeken Köymen, “Özellikle daire satın alınırken bu denetimlerin yapılması gerekiyor. Genelde beşerler, satın alacakları dairenin yalnızca büyüklüğüne, güneş görmesine, içeride kullanılan gerecin kalitesine bakıyor. Binanın ortak kullanım alanlarını denetim etmiyor. Bu şuurun gelişmesi son derece değerli. Sığınak, otopark vb. ortak alanlar maksadı haricinde kullanılıyorsa ilgili belediyeye bildirimde bulunup, bu alanların onaylı mimari projesindeki kullanımlara döndürülmesini sağlamalılar” hatırlatmasını yaptı.
Sığınakların savaş, afet üzere durumlarda kullanılacak süreksiz ikametgâhlar olduğunu söyleyen Köymen, “ötürüsıyla bu alanların daima olarak pak ve boş olarak tutulması kıymetlidir. Genelde bu alanlar depolama maksatlı olarak da kullanılabiliyor. Ayrıyeten sığınaklarda bulunması gereken tuvalet, duş, mutfak, çöp toplama alanlarının da daima bakımının yapılması ve çalışır durumda olması kıymetlidir. Yapılacak iç düzenlemelerde temel gereksinim hususlarının de bulundurulması ve bunların daima denetimi de temel olmalıdır” diyerek kelamlarını noktaladı.