TeHaYe6 pilot kümesi: THY Türkiye üzere, siyasî kayırmacılık liyakattilk evvel geliyor İZMİR – Türk Hava Yolları (THY) çalışanlarının haklarının gasp edildiğine yönelik tartışmalar sürerken şirket, 2022-2023 periyodu için çalışanlara enflasyona ek olarak yüzde 60 artırım yapıldığını deklare etti. Lakin Twitter adresinden ulaştığımız TeHaYe6 isimli bir pilot kümesi, THY idaresinin dediğinin bilakis, “zam” olarak açıklanan ölçünün maaşlarından yapılan kesintinin “iadesi” olduğunu söylüyor.
TeHaYe6, 3 perde halinde hazırladığı animasyon görüntülerle THY’de “zam” ismi altında verilen artışların nasıl hesaplandığını anlatırken, çalışanların yaşadığı meselelerle ilgili farkındalık yaratması için “THY Uçuş Takımları Memnuniyet Anketi” başlıklı bir de anket düzenledi. Ağır ilgi goren ankete bin 614 pilot ve 905 kabin memuru katıldı. THY çalışanlarına mahsus tasarlanan anketin neticelerina bakılırsa iştirakçilerin yüzde 83’ü THY’de üst kademe yöneticisi olabilmek için liyakat sisteminin dikkate alınmadığı, başka yüzde 80’i ise THY yöneticilerinin vazifelerinin gerektirdiği bilgi, ünite, yetenek ve donanıma sahip olmadıklarına işaret ediyor. Buna ek olarak, ankete katılan büyük bir çoğunluk THY’de siyasi kayırmacılık ve ahbap-çavuş ilgisinin liyakat sistemindilk evvel geldiğini söz ediyor.
Twitter adresinden ulaştığımız TeHaYe6 kümesindeki pilotlarla 2022 yılı maaş artırım oranlarını, şirket çalışanlarının yaşadıkları mağduriyetleri ve anket sonuçlarını konuştuk.
‘KESİNTİLERİN SÜREKSİZ DEĞİL KALICI OLDUĞU BİLİNMİYORDU’
TeHaYe6 kümesi kimdir? bu biçimde bir küme kurmak hangi gereksinimden doğdu?
Küme, THY içerisinde nazaranv yapan pilotlardan oluşuyor. Aslında bizler isimlerimizle öne çıkmak isterdik fakat THY’de idarenin güzeline gitmeyecek gerçekleri dediğinizde kendinizi kapının önünde bulursunuz. Bu yüzden şirkette yapılan haksızlıklarla ilgili farkındalık yaratmak isteyen bu küme anonim olarak kalmak zorunda.
Pandemi ile bir arada en çok etkilenen dalların başında havacılık geliyor. Bu sürecin THY’ye yansımaları nasıl oldu?
Pandeminin başlaması ve tüm uçuşların neredeyse durma noktasına gelmesiyle bir arada rastgele bir bilgilendirme yapmaksızın birinci etapta 60 yaş üzeri ve olağan kaideler altında uçabilen ancak lisansında sıhhat durumu sebebiyle kısıtlılık olan pilotlar 3-4 ay mühletle fiyatsız mecburi müsaadeye çıkarıldı. Yüksek riskli pandemi kaideleri altında kargo uçuşlarını yapan pilotlara cüzi ölçüler ödenirken, uçuş yapmayan başka pilot kümesine ise kısa çalışma ödeneği ödenmesi durumu 2020 Eylül ayına kadar devam etti.
Pilotları temsil ettiğini argüman eden Hava-İş Sendikası, THY idaresi ile anlaşarak toplu iş mukavelesi (TİS) ile verilen fiyatların kalıcı bir biçimde kesilmesine razı oldu. Bu muahede ile en yüksek kesinti oranı pilotlardan yüzde 50 olmak üzere, kabin gorevlilerinden yüzde 35 ve yer çalışanlarından da yüzde 30 kalıcı olmak koşulu ile maaş kesintileri yapıldı. Pilotları temsil eden Hava-İş sendikası, TİS ve hukuka alışılmamış bu kesintiyi kabul etmeyen 40’a yakın pilotun işten atılmasına göz yumdu. THY çalışanları yapılan kesintiyi şirketin geleceği için bir fedakârlık olarak görürken, kesintilerin süreksiz değil kalıcı olduğu bilinmiyordu. Havaalanlarında süresiz park edilmiş uçaklarımızın görünümleri, uçuş grupları olarak hepimizin yüreklerini dağlıyor; bu süreçte maaşlarımızdan yapılan önemli kesintilere katlanarak şirketimizin yeniden eski gücüne döneceği günler bekleniyordu.
İlerideki aylarda “zam” ismi altında verilecek olan artışlar bu kesilen fiyatlar üzerinden hesaplandı. 2021 yılının temmuz ayında şirket çeşitli mecralarda kargo uçuşlarının yüzde 77 arttığını ve işlerin güzele gittiğini, Avrupa’da en çok uçan havayolları içinde 2. sırayı aldıklarını şükürlerle deklare etti. İşlerin güzele gitmesine karşın maaşların niye iade edilmediği sorulduğunda ise her seferinde 2019 yılı sayılarına çabucak hemen ulaşılamadığı üzere mesnetsiz bir argüman öne sürüldü. tıpkı vakitte çalışanlara yapılan fiyat ödemesinde 2019 yılındaki TL üzerinden verilen maaşlar referans alındı -ki bu fazlaca abes bir durumdur-.
Pandemi başladığında THY’nin Avrupa’daki tüm rakipleri hükümetlerinden hayli büyük kurtarma yardım paketleri aldılar. bu vakitte CNN Amerika ile yapmış olduğu röportajda İlker Aycı bu kurtarma yardım paketini niçin almadığı sorulduğunda “kendi yağında kavrulmayı” tercih ettiğini deklare etti. Fakat bu kararla şirket çalışanlarının neredeyse tamamı 6 ay boyunca ekonomik ve bunun kararında toplumsal mağduriyetler yaşadı.
Kümenin yaptığı anketten bir sonuç.
‘THY, BU SÜREÇTE ÇALIŞANLARI YAZGISINA TERK ETTİ’
Pekala, şirket çalışanlarının yaşadıkları mağduriyetler neler?
Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki, ömür standardı şahısların hasılatlarıyla yanlışsız orantılıdır. Bu bağlamda 6 aydan daha fazla bir süre olağan maaşını alamayan THY çalışanlarının çoğunluğu konut ve otomobillerini satmak zorunda kalırken kimileri çocuklarını okullarından almak zorunda kaldı, kimileri kiralarını veremedi, kimilerine ise hacizler yapıldı, kimileri da geniş ailelerinin yanına taşınmak zorunda kaldı. Kimi ailelerde de bu ekonomik darboğaz boşanmalarla sonuçlandı.
Bütün bunların yanında uçucular git gide artan uçuşlarda tıpkı belirsizlikle ve benzeri ekonomik kurallarda bakılırsavlerini yaparken, bu sıkıntılar kokpitlerde büyük birer uçuş emniyeti riski yarattı. Burada bilhassa altını çizmek gerekir ki, Türkiye’deki öbür şirketlerin bilakis THY bu süreçte çalışanları ile rastgele bir irtibatta bulunmadı. Onların toplumsal hayatlarını idame ettirebilecekleri bir planlama yapmadı ve tabir-i caizse onları mukadderatlarına terk etti. Bu süreç içerisinde biz TeHaYe6 kümesi olarak bir şeyler yapma muhtaçlığı duyarak anonim bir anket hazırladık.
‘ÖNCE İADE, daha sonra ZAM’
Siz maaş iadesinden bahsediyorsunuz ancak bir fazlaca basın organında 1 Ocak 2022’den itibaren enflasyona ek yüzde 60 artırım yapıldığı haberleri yer aldı. Hangisi gerçek?
Bugüne kadar THY artırım ismi altında çalışanlarına enflasyon farkı ve iadeler yaptı. 1 Ocak 2022 prestiji ile de çalışanlarına her ne kadar tüm medya mecralarında ve havacılık etraflarında yüzde 60’lık bir artırım olarak lanse edilse de aslında bu bir ARTIRIM değil iadedir. Yüzde 25,47 oranında Türkiye gerçeklerini yansıtmayan enflasyon oranı birlikte üst üste eklenerek yüzde 85,47 oranında çalışanların fiyatlarına yansıtılacaktır. THY ve Hava-İş Sendikası aslında burada da bilerek haksızlık yapıyorlar. İADE ve enflasyon oranlarını toplayarak maaşlara tek kalemde yansıtmak yerine yüzde 60 oranındaki İADE’nin enflasyon oranından evvel maaşlara yansıtılması gerekiyordu. Bu artıştan daha sonra maaşlara enflasyon farkı eklenseydi çalışanların maaşları yüzde 8 ila yüzde 11 içinde bir artış daha gösterecekti, ki pandemide büyük bir özveri ile çalışan THY işçisinin bu biçimdesine bir düzgün niyet gösterisini hak ettiğini düşünüyoruz.
THY ve Hava İş sendikası her medya ortamında bilhassa pilotlardan yüzde 50 oranında kesilmiş maaşlar üzerinden yapmış oldukları bu iadeyi artırım olarak gösteriyor. Son iadeden daha sonra bilhassa pilot maaşları kabin ve yer çalışanları yanında yüzde 30, 2019 maaşlarına oranla da yüzde -2 aşağıdadır. ötürüsıyla bundan daha sonra yüzde 2 ve üzerinde yapılacak her türlü ödemeyi ve artışı artırım olarak kabul edebiliriz. Bizler, toplumsal medya üzerinden yayınlamış olduğumuz tüm paylaşımlarımızda bu gayeyle “Önce İade, daha sonra Zam” sloganımızı kullandık.
Kümenin yaptığı anketten bir sonuç.
‘AÇIKLANAN KAR İÇERİSİNDE ÇALIŞANLARDAN KESİLEN FİYATLAR VAR’
Pekala, bir daha basında yüzde 60 artırım aldığınız haberlerinin yanında THY ve Turkish Cargo’nun daima kâr deklare ettiklarını duyuyoruz, bu haberlerin aslı nedir?
THY; artan bilet meblağları, uçuş ve yolcu sayısı, yüzde 77 oranında artan kargo ve döviz gelirleri ile geçtiğimiz devirde kâr elde ettiğini deklare etti. Lakin bu kâr içerisinde çalışanlardan kesilen ve hâlâ ödenmeyen hak ve fiyatlar de var. İlker Aycı Habertürk kanalında yapmış olduğu röportajında Turkish Cargo marka bedelinin şu andaki THY marka bedelinden daha pahalı olduğunu açıklarken, kurulacak olan kargo şirketinin yüzde 20-25 payının satılması durumunda Hazine’ye direkt sermaye girişi getireceğini söz etti. Bizler, bu biçimdesine kâr elde eden pahalı bir markanın paylarının niye satılması gerektiğini anlamış değiliz ve bunun niçinlerini sormak isteriz.
İlker Aycı, marka pahası yüksek olan Turkish Cargo’nun satılabileceği haberini verdiğinde program moderatörünün “Kârlı bir şirketi niye satıyorsunuz?” biçiminde sormak yerine “Yeter yani…daha ne olsun” formundaki bahtsız tabirine şaşkınlığımızı belirtmek isteriz. Anket neticelerindan elde ettiğimiz çıkarımlarla birlikte THY’nin da motamot Türkiye üzere yönetildiğini söyleyebiliriz.
‘THY İDARESİ DAVETLERİMİZE HİÇBİR HALDE CEVAP VERMEDİ’
Bize biraz da anketten bahsedebilir misiniz? Anketin konusu ve emeli neydi?
Uçucu grupların ekonomik zorlukları aile yapısını bozmuş, toplumsal sorunlar baş göstermişti. Tüm bunların bilinmesine, artan memnuniyetsizlik ve şikayetlere karşın THY şirket idaresi çalışanları ile sağlıklı ve ikna edici bir irtibat kurmaktan imtina etti ve hala de imtina ediyor. Kelamı geçen devirde ülkemizde faaliyet gösteren başka havayollarının yöneticileri ise çalışanlarını meçhullükten kurtarmak gayesiyle daima bilgilendirip, mümkün durum senaryolarına bakılırsa planlama yaparken; THY idaresinin başarısız irtibat siyasetleri niçiniyle uçuş grupları, kendilerini ilgilendiren her türlü istihdam, maaş üzere ayrıntıları ne yazık ki havacılık internet sitelerinden öğrenmek zorunda kaldılar.
İşte “THY Uçuş Takımları Memnuniyet Anketi” de THY idaresine genel durum hakkında bir ışık tutması ve acil uygunlaştırma önlemleri alınması emeliyle hazırlandı. Şirketimizin iyiliği ve uçuş emniyetinin idamesi hedefiyle hazırlanan bu anket, 2 bin 500 üzeri uçuş grubunun samimi his ve niyetlerini yansıtıyor. Rastgele bir art plan motivasyonu yahut muhalif küme manipülasyonu asla kelam konusu değil. birebir vakitte anketimiz rastgele bir dernek, vakıf yahut sendikanın, uyumu, dayanağı yahut yönlendirmesi olmaksızın büsbütün bağımsız olan TeHaYe6 kümesi tarafınca hazırlanarak iştirake açıldı; sonuçları objektif bir biçimde kıymetlendirilerek erişime hazır hale getirildi. Anketimizin tüm bu sayılan değerlendirmeler ışığında güvenilirliğini pekiştiren biroldukça kriterine karşın THY, anket sonuçlarını ciddiye alıp değerlendirmemiş ve uygunlaştırıcı tedbirler almamıştır.
Gayemiz bu anket sonuçlarını THY idaresine göndererek genel durum hakkında bir ışık tutmak ve acil uygunlaştırma önlemleri alınmasına yardımcı olmaktı. Anket sonuçları çıktığında THY idaresine bu sonuçları iletmek istediğimizi defaten bildirdik. Fakat THY idaresi davetlerimize hiç bir biçimde karşılık vermedi.
Kümenin yaptığı anketten bir sonuç.
‘ŞİRKET İSMİNE SON DERECE OLUMSUZ SONUÇLAR ALDIK’
Pekala, bu anketten ne üzere sonuçlar çıktı? THY idaresi anket sonuçlarını niye dikkate almadı?
Bin 614 pilot ve 905 kabin memurunun katıldığı bu anket, iştirak oranı prestiji ile geniş bir kitleye ulaştı. Bu sayılar THY bünyesinde çalışan pilotların yüzde 38’ini, kabin memurlarının ise yüzde 8’ini kapsıyor. Doğal bu sayılar beraberinde anketin inandırıcılığı ve gerçekçiliği bağlamında da son derece kıymetli. Öbür bir deyişle, her 10 pilottan 4’ünün iştirak gösterdiğini söylemek mümkün. Bugün çeşitli kamuoyu yoklamalarının, 84 milyonluk ülkemizde 3-5 bin iştirakçi ile anket yaptıkları dikkate alındığında, anketin inanç aralığının son derece yüksek olduğunu bakılırsabilirsiniz.
Anket sonuçlarını birinci elden görmek istemeyen THY idaresine web sitemiz olan tehaye.com ve değişik mecralardan bu sonuçları sunmak zorunda kaldık. Anket sonuçları bizler için sürpriz olmadı bilhassa irtibat ve idare maharetleri, yeterli niyet, liyakat, aidiyet, Hava-İş Sendikası, maaşlar ve takım planlama ile eğitim borçları başlıkları altında şirket ismine son derece olumsuz sonuçlar aldık. Niyetimiz, temel hareket noktamız olan THY idaresinin çalışanların haklarını muhafaza konusu üzere tüm şirket çalışanları tarafınca hakkında düşünülen ve paylaşılan gerçekleri öğrenmekten imtina ettiği istikametinde. Sonuç prestiji ile gerçekler, daha evvel de anketimizin neticelerinda sunduğumuz idare zafiyetleri, başarısız bağlantı siyasetleri, liyakat üzere problemlerin gündeme gelmesi ve hatta olumlu düzenlemeler getirilmesini gerektirir. Model olarak Türkiye üzere yönetildiğini düşündüğümüz THY’de bu değişiklikleri yapmaya istekli bir idare olduğunu düşünmüyoruz, sonuçların dikkate alınmamasının en değerli sebebi budur.
‘BEYİN GÖÇÜNE TÜRKİYELİ PİLOTLAR DA EKLENECEK’
Evvelden THY çalışanları nazarance öteki şirketlerden epeyce daha güzel durumdaydı ve THY’ye geçişler olurdu. Sizin gerçekleştirdiğiniz anket neticelerina baktığımızda artık aykırısı bir durum kelam konusu mu?
Beşerler şirketlerini değil yöneticilerini terk edermiş! Anket başlığı neticelerinda bu gerçeği epey net olarak gorebiliyoruz. Anketimizdeki aidiyet başlığı neticelerimızda ankete katılanların yüzde 56’sı THY markası ile gurur duyarken yüzde 84’ü öbür bir iş buldukları takdirde THY’de çalışmayacaklarını, yüzde 74’ü de meslektaşlarının THY için çalışmalarını tavsiye etmediklerini lisana getirdiler.
Halihazırda ülkemizde emeklerinin karşılığını bulamadıklarından yurtdışına göçe zorlanan tabip, mühendis, bilim adamı, sanatkarların başlatmış olduğu bu beyin göçüne ne yazık ki Türkiyeli pilotlar da eklenecek ve ülkemizin havacılığı yabancı pilotlara muhtaç kalacaktır.
TeHaYe6 kümesi olarak yaptığımız çalışmalar ve söylemekten çekinmediğimiz gerçekler temelinde THY ve liyakatsizliğin baş gösterdiği birden fazla kurumu adreslemektedir. Çalışmalarımıza yüz çevrilmesi, görmezden gelinmesi ya da perde ardında karalanması ne yazık ki şirket ve Türk havacılığı için bir şeylerin olumlu tarafta değişmesine sebep olmayacaktır…Aksine çarpık bir biçimde şurası bu nizam devam edecek ve daha epey gasplar olacaktır…
TeHaYe6, 3 perde halinde hazırladığı animasyon görüntülerle THY’de “zam” ismi altında verilen artışların nasıl hesaplandığını anlatırken, çalışanların yaşadığı meselelerle ilgili farkındalık yaratması için “THY Uçuş Takımları Memnuniyet Anketi” başlıklı bir de anket düzenledi. Ağır ilgi goren ankete bin 614 pilot ve 905 kabin memuru katıldı. THY çalışanlarına mahsus tasarlanan anketin neticelerina bakılırsa iştirakçilerin yüzde 83’ü THY’de üst kademe yöneticisi olabilmek için liyakat sisteminin dikkate alınmadığı, başka yüzde 80’i ise THY yöneticilerinin vazifelerinin gerektirdiği bilgi, ünite, yetenek ve donanıma sahip olmadıklarına işaret ediyor. Buna ek olarak, ankete katılan büyük bir çoğunluk THY’de siyasi kayırmacılık ve ahbap-çavuş ilgisinin liyakat sistemindilk evvel geldiğini söz ediyor.
Twitter adresinden ulaştığımız TeHaYe6 kümesindeki pilotlarla 2022 yılı maaş artırım oranlarını, şirket çalışanlarının yaşadıkları mağduriyetleri ve anket sonuçlarını konuştuk.
‘KESİNTİLERİN SÜREKSİZ DEĞİL KALICI OLDUĞU BİLİNMİYORDU’
TeHaYe6 kümesi kimdir? bu biçimde bir küme kurmak hangi gereksinimden doğdu?
Küme, THY içerisinde nazaranv yapan pilotlardan oluşuyor. Aslında bizler isimlerimizle öne çıkmak isterdik fakat THY’de idarenin güzeline gitmeyecek gerçekleri dediğinizde kendinizi kapının önünde bulursunuz. Bu yüzden şirkette yapılan haksızlıklarla ilgili farkındalık yaratmak isteyen bu küme anonim olarak kalmak zorunda.
Pandemi ile bir arada en çok etkilenen dalların başında havacılık geliyor. Bu sürecin THY’ye yansımaları nasıl oldu?
Pandeminin başlaması ve tüm uçuşların neredeyse durma noktasına gelmesiyle bir arada rastgele bir bilgilendirme yapmaksızın birinci etapta 60 yaş üzeri ve olağan kaideler altında uçabilen ancak lisansında sıhhat durumu sebebiyle kısıtlılık olan pilotlar 3-4 ay mühletle fiyatsız mecburi müsaadeye çıkarıldı. Yüksek riskli pandemi kaideleri altında kargo uçuşlarını yapan pilotlara cüzi ölçüler ödenirken, uçuş yapmayan başka pilot kümesine ise kısa çalışma ödeneği ödenmesi durumu 2020 Eylül ayına kadar devam etti.
Pilotları temsil ettiğini argüman eden Hava-İş Sendikası, THY idaresi ile anlaşarak toplu iş mukavelesi (TİS) ile verilen fiyatların kalıcı bir biçimde kesilmesine razı oldu. Bu muahede ile en yüksek kesinti oranı pilotlardan yüzde 50 olmak üzere, kabin gorevlilerinden yüzde 35 ve yer çalışanlarından da yüzde 30 kalıcı olmak koşulu ile maaş kesintileri yapıldı. Pilotları temsil eden Hava-İş sendikası, TİS ve hukuka alışılmamış bu kesintiyi kabul etmeyen 40’a yakın pilotun işten atılmasına göz yumdu. THY çalışanları yapılan kesintiyi şirketin geleceği için bir fedakârlık olarak görürken, kesintilerin süreksiz değil kalıcı olduğu bilinmiyordu. Havaalanlarında süresiz park edilmiş uçaklarımızın görünümleri, uçuş grupları olarak hepimizin yüreklerini dağlıyor; bu süreçte maaşlarımızdan yapılan önemli kesintilere katlanarak şirketimizin yeniden eski gücüne döneceği günler bekleniyordu.
İlerideki aylarda “zam” ismi altında verilecek olan artışlar bu kesilen fiyatlar üzerinden hesaplandı. 2021 yılının temmuz ayında şirket çeşitli mecralarda kargo uçuşlarının yüzde 77 arttığını ve işlerin güzele gittiğini, Avrupa’da en çok uçan havayolları içinde 2. sırayı aldıklarını şükürlerle deklare etti. İşlerin güzele gitmesine karşın maaşların niye iade edilmediği sorulduğunda ise her seferinde 2019 yılı sayılarına çabucak hemen ulaşılamadığı üzere mesnetsiz bir argüman öne sürüldü. tıpkı vakitte çalışanlara yapılan fiyat ödemesinde 2019 yılındaki TL üzerinden verilen maaşlar referans alındı -ki bu fazlaca abes bir durumdur-.
Pandemi başladığında THY’nin Avrupa’daki tüm rakipleri hükümetlerinden hayli büyük kurtarma yardım paketleri aldılar. bu vakitte CNN Amerika ile yapmış olduğu röportajda İlker Aycı bu kurtarma yardım paketini niçin almadığı sorulduğunda “kendi yağında kavrulmayı” tercih ettiğini deklare etti. Fakat bu kararla şirket çalışanlarının neredeyse tamamı 6 ay boyunca ekonomik ve bunun kararında toplumsal mağduriyetler yaşadı.
Kümenin yaptığı anketten bir sonuç.
‘THY, BU SÜREÇTE ÇALIŞANLARI YAZGISINA TERK ETTİ’
Pekala, şirket çalışanlarının yaşadıkları mağduriyetler neler?
Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki, ömür standardı şahısların hasılatlarıyla yanlışsız orantılıdır. Bu bağlamda 6 aydan daha fazla bir süre olağan maaşını alamayan THY çalışanlarının çoğunluğu konut ve otomobillerini satmak zorunda kalırken kimileri çocuklarını okullarından almak zorunda kaldı, kimileri kiralarını veremedi, kimilerine ise hacizler yapıldı, kimileri da geniş ailelerinin yanına taşınmak zorunda kaldı. Kimi ailelerde de bu ekonomik darboğaz boşanmalarla sonuçlandı.
Bütün bunların yanında uçucular git gide artan uçuşlarda tıpkı belirsizlikle ve benzeri ekonomik kurallarda bakılırsavlerini yaparken, bu sıkıntılar kokpitlerde büyük birer uçuş emniyeti riski yarattı. Burada bilhassa altını çizmek gerekir ki, Türkiye’deki öbür şirketlerin bilakis THY bu süreçte çalışanları ile rastgele bir irtibatta bulunmadı. Onların toplumsal hayatlarını idame ettirebilecekleri bir planlama yapmadı ve tabir-i caizse onları mukadderatlarına terk etti. Bu süreç içerisinde biz TeHaYe6 kümesi olarak bir şeyler yapma muhtaçlığı duyarak anonim bir anket hazırladık.
‘ÖNCE İADE, daha sonra ZAM’
Siz maaş iadesinden bahsediyorsunuz ancak bir fazlaca basın organında 1 Ocak 2022’den itibaren enflasyona ek yüzde 60 artırım yapıldığı haberleri yer aldı. Hangisi gerçek?
Bugüne kadar THY artırım ismi altında çalışanlarına enflasyon farkı ve iadeler yaptı. 1 Ocak 2022 prestiji ile de çalışanlarına her ne kadar tüm medya mecralarında ve havacılık etraflarında yüzde 60’lık bir artırım olarak lanse edilse de aslında bu bir ARTIRIM değil iadedir. Yüzde 25,47 oranında Türkiye gerçeklerini yansıtmayan enflasyon oranı birlikte üst üste eklenerek yüzde 85,47 oranında çalışanların fiyatlarına yansıtılacaktır. THY ve Hava-İş Sendikası aslında burada da bilerek haksızlık yapıyorlar. İADE ve enflasyon oranlarını toplayarak maaşlara tek kalemde yansıtmak yerine yüzde 60 oranındaki İADE’nin enflasyon oranından evvel maaşlara yansıtılması gerekiyordu. Bu artıştan daha sonra maaşlara enflasyon farkı eklenseydi çalışanların maaşları yüzde 8 ila yüzde 11 içinde bir artış daha gösterecekti, ki pandemide büyük bir özveri ile çalışan THY işçisinin bu biçimdesine bir düzgün niyet gösterisini hak ettiğini düşünüyoruz.
THY ve Hava İş sendikası her medya ortamında bilhassa pilotlardan yüzde 50 oranında kesilmiş maaşlar üzerinden yapmış oldukları bu iadeyi artırım olarak gösteriyor. Son iadeden daha sonra bilhassa pilot maaşları kabin ve yer çalışanları yanında yüzde 30, 2019 maaşlarına oranla da yüzde -2 aşağıdadır. ötürüsıyla bundan daha sonra yüzde 2 ve üzerinde yapılacak her türlü ödemeyi ve artışı artırım olarak kabul edebiliriz. Bizler, toplumsal medya üzerinden yayınlamış olduğumuz tüm paylaşımlarımızda bu gayeyle “Önce İade, daha sonra Zam” sloganımızı kullandık.
Kümenin yaptığı anketten bir sonuç.
‘AÇIKLANAN KAR İÇERİSİNDE ÇALIŞANLARDAN KESİLEN FİYATLAR VAR’
Pekala, bir daha basında yüzde 60 artırım aldığınız haberlerinin yanında THY ve Turkish Cargo’nun daima kâr deklare ettiklarını duyuyoruz, bu haberlerin aslı nedir?
THY; artan bilet meblağları, uçuş ve yolcu sayısı, yüzde 77 oranında artan kargo ve döviz gelirleri ile geçtiğimiz devirde kâr elde ettiğini deklare etti. Lakin bu kâr içerisinde çalışanlardan kesilen ve hâlâ ödenmeyen hak ve fiyatlar de var. İlker Aycı Habertürk kanalında yapmış olduğu röportajında Turkish Cargo marka bedelinin şu andaki THY marka bedelinden daha pahalı olduğunu açıklarken, kurulacak olan kargo şirketinin yüzde 20-25 payının satılması durumunda Hazine’ye direkt sermaye girişi getireceğini söz etti. Bizler, bu biçimdesine kâr elde eden pahalı bir markanın paylarının niye satılması gerektiğini anlamış değiliz ve bunun niçinlerini sormak isteriz.
İlker Aycı, marka pahası yüksek olan Turkish Cargo’nun satılabileceği haberini verdiğinde program moderatörünün “Kârlı bir şirketi niye satıyorsunuz?” biçiminde sormak yerine “Yeter yani…daha ne olsun” formundaki bahtsız tabirine şaşkınlığımızı belirtmek isteriz. Anket neticelerindan elde ettiğimiz çıkarımlarla birlikte THY’nin da motamot Türkiye üzere yönetildiğini söyleyebiliriz.
‘THY İDARESİ DAVETLERİMİZE HİÇBİR HALDE CEVAP VERMEDİ’
Bize biraz da anketten bahsedebilir misiniz? Anketin konusu ve emeli neydi?
Uçucu grupların ekonomik zorlukları aile yapısını bozmuş, toplumsal sorunlar baş göstermişti. Tüm bunların bilinmesine, artan memnuniyetsizlik ve şikayetlere karşın THY şirket idaresi çalışanları ile sağlıklı ve ikna edici bir irtibat kurmaktan imtina etti ve hala de imtina ediyor. Kelamı geçen devirde ülkemizde faaliyet gösteren başka havayollarının yöneticileri ise çalışanlarını meçhullükten kurtarmak gayesiyle daima bilgilendirip, mümkün durum senaryolarına bakılırsa planlama yaparken; THY idaresinin başarısız irtibat siyasetleri niçiniyle uçuş grupları, kendilerini ilgilendiren her türlü istihdam, maaş üzere ayrıntıları ne yazık ki havacılık internet sitelerinden öğrenmek zorunda kaldılar.
İşte “THY Uçuş Takımları Memnuniyet Anketi” de THY idaresine genel durum hakkında bir ışık tutması ve acil uygunlaştırma önlemleri alınması emeliyle hazırlandı. Şirketimizin iyiliği ve uçuş emniyetinin idamesi hedefiyle hazırlanan bu anket, 2 bin 500 üzeri uçuş grubunun samimi his ve niyetlerini yansıtıyor. Rastgele bir art plan motivasyonu yahut muhalif küme manipülasyonu asla kelam konusu değil. birebir vakitte anketimiz rastgele bir dernek, vakıf yahut sendikanın, uyumu, dayanağı yahut yönlendirmesi olmaksızın büsbütün bağımsız olan TeHaYe6 kümesi tarafınca hazırlanarak iştirake açıldı; sonuçları objektif bir biçimde kıymetlendirilerek erişime hazır hale getirildi. Anketimizin tüm bu sayılan değerlendirmeler ışığında güvenilirliğini pekiştiren biroldukça kriterine karşın THY, anket sonuçlarını ciddiye alıp değerlendirmemiş ve uygunlaştırıcı tedbirler almamıştır.
Gayemiz bu anket sonuçlarını THY idaresine göndererek genel durum hakkında bir ışık tutmak ve acil uygunlaştırma önlemleri alınmasına yardımcı olmaktı. Anket sonuçları çıktığında THY idaresine bu sonuçları iletmek istediğimizi defaten bildirdik. Fakat THY idaresi davetlerimize hiç bir biçimde karşılık vermedi.
Kümenin yaptığı anketten bir sonuç.
‘ŞİRKET İSMİNE SON DERECE OLUMSUZ SONUÇLAR ALDIK’
Pekala, bu anketten ne üzere sonuçlar çıktı? THY idaresi anket sonuçlarını niye dikkate almadı?
Bin 614 pilot ve 905 kabin memurunun katıldığı bu anket, iştirak oranı prestiji ile geniş bir kitleye ulaştı. Bu sayılar THY bünyesinde çalışan pilotların yüzde 38’ini, kabin memurlarının ise yüzde 8’ini kapsıyor. Doğal bu sayılar beraberinde anketin inandırıcılığı ve gerçekçiliği bağlamında da son derece kıymetli. Öbür bir deyişle, her 10 pilottan 4’ünün iştirak gösterdiğini söylemek mümkün. Bugün çeşitli kamuoyu yoklamalarının, 84 milyonluk ülkemizde 3-5 bin iştirakçi ile anket yaptıkları dikkate alındığında, anketin inanç aralığının son derece yüksek olduğunu bakılırsabilirsiniz.
Anket sonuçlarını birinci elden görmek istemeyen THY idaresine web sitemiz olan tehaye.com ve değişik mecralardan bu sonuçları sunmak zorunda kaldık. Anket sonuçları bizler için sürpriz olmadı bilhassa irtibat ve idare maharetleri, yeterli niyet, liyakat, aidiyet, Hava-İş Sendikası, maaşlar ve takım planlama ile eğitim borçları başlıkları altında şirket ismine son derece olumsuz sonuçlar aldık. Niyetimiz, temel hareket noktamız olan THY idaresinin çalışanların haklarını muhafaza konusu üzere tüm şirket çalışanları tarafınca hakkında düşünülen ve paylaşılan gerçekleri öğrenmekten imtina ettiği istikametinde. Sonuç prestiji ile gerçekler, daha evvel de anketimizin neticelerinda sunduğumuz idare zafiyetleri, başarısız bağlantı siyasetleri, liyakat üzere problemlerin gündeme gelmesi ve hatta olumlu düzenlemeler getirilmesini gerektirir. Model olarak Türkiye üzere yönetildiğini düşündüğümüz THY’de bu değişiklikleri yapmaya istekli bir idare olduğunu düşünmüyoruz, sonuçların dikkate alınmamasının en değerli sebebi budur.
‘BEYİN GÖÇÜNE TÜRKİYELİ PİLOTLAR DA EKLENECEK’
Evvelden THY çalışanları nazarance öteki şirketlerden epeyce daha güzel durumdaydı ve THY’ye geçişler olurdu. Sizin gerçekleştirdiğiniz anket neticelerina baktığımızda artık aykırısı bir durum kelam konusu mu?
Beşerler şirketlerini değil yöneticilerini terk edermiş! Anket başlığı neticelerinda bu gerçeği epey net olarak gorebiliyoruz. Anketimizdeki aidiyet başlığı neticelerimızda ankete katılanların yüzde 56’sı THY markası ile gurur duyarken yüzde 84’ü öbür bir iş buldukları takdirde THY’de çalışmayacaklarını, yüzde 74’ü de meslektaşlarının THY için çalışmalarını tavsiye etmediklerini lisana getirdiler.
Halihazırda ülkemizde emeklerinin karşılığını bulamadıklarından yurtdışına göçe zorlanan tabip, mühendis, bilim adamı, sanatkarların başlatmış olduğu bu beyin göçüne ne yazık ki Türkiyeli pilotlar da eklenecek ve ülkemizin havacılığı yabancı pilotlara muhtaç kalacaktır.
TeHaYe6 kümesi olarak yaptığımız çalışmalar ve söylemekten çekinmediğimiz gerçekler temelinde THY ve liyakatsizliğin baş gösterdiği birden fazla kurumu adreslemektedir. Çalışmalarımıza yüz çevrilmesi, görmezden gelinmesi ya da perde ardında karalanması ne yazık ki şirket ve Türk havacılığı için bir şeylerin olumlu tarafta değişmesine sebep olmayacaktır…Aksine çarpık bir biçimde şurası bu nizam devam edecek ve daha epey gasplar olacaktır…