Selahattin Demirtaş’tan ‘faşist’ portresi: Bir diktatör kolay yetişmiyor Edirne F Tipi Cezaevi’nde tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş, Artı Gerçek’te İtalyan faşist diktatör Benito Mussolini portresi kaleme aldı. “Velhasıl, bir diktatör kolay yetişmiyor, faşistler faşist olarak doğmuyor. Onları el birliğiyle var eden cürüm ortakları kesinlikle oluyor” diyen Demirtaş, yarın için de Adolf Hitler portresi yazdığını belirtti.
Demirtaş’ın Mussolini portresi şu biçimde:
“Eminim, birtakım savcılar başlığı görünce yeni bir dava açmak için heyecanlanacaktır. Umarım hevesleri kursaklarında kalmaz ve Mussolini’ye hakaretten bana dava açarlar zira kısa bir portresini sunacağım diktatör Mussolini’dir. Gerçi Mussolini yerine istediğiniz ismi koyarak da okuyabilirsiniz yazıyı ancak bu biçimde da sorumluluk bana ilişkin olmaz herbiçimde. O sizin fetbazlığınızdır artık sevgili okur.
Bu yazıda yüklü olarak Baykuş mecmuasının Nisan 2018’de yayımlanan 38. sayısından alıntılar yapacağım. Mecmuanın Mussolini’ye ayırdığı bu sayıda kısa lakin özlü bir diktatör portresi çizilmiş. Okumayanlarınız çoğunluktadır kesinlikle. Mecmuada emeği geçen herkese teşekkür ederek ve gıyaben aldığımı kabul edeceklerini umduğum müsaadeyle sizlerle paylaşıyorum.
– Numune olarak ele alacağımız faşist diktatörümüz, 1883 yılında İtalya’da doğdu. olağan olarak doğduğunda faşist değildi, her bebek üzere son derece saf, şirin bir bebekti.
– Gençliğinde, askerlikten kaçmak için kendisini İsviçre’ye attı. Hitler ve ile birlikte, başta Avrupa olmak üzere dünyayı kasıp kavuran bu büyük komutanın (!) birinci askeri aksiyonu, askerlikten kaçmaktır.
– Kant, Nietsche, Spinoza, Kropotkin, Hegel, Kautsky, Sorel üzere düşünürleri okudu lakin hiç birini tam olarak benimsemedi. Hepsinden biraz, ortaya karışık bir siyasi görüş sahibi oldu. Teorideki eksikliğini hitabet yeteneği ve cazibesiyle kapattı.
– Kültürel bakımdan yenilenmiş Mussolini, 1904 yılında vatanına yani İtalya’ya döndüğünde Sosyalist Partiye üye oldu. Askerlikten kaçmaktan vazgeçip askerliğini de yaptı ve daha sonra kendisini tümden siyasete adadı. Lakin onun sosyalizmi de kültürü üzereydi; bulanık, meçhul, ortaya karışık.
– Hükümdara, dine, kiliseye, militarizme, reformizme saldırmada uzmanlaştı. beraberinde sıkı bir savaş tersiydi. İtalya’nın 1911’de Libya’yı işgaline karşı halkı isyana çağırdı. Bundan dolayı yargılandı, beş ay mahpus cezası aldı ve cezaevinden siyasetin parlayan yıldızı olarak çıktı. Farklı bir benzerlik, değil mi? O gün sosyalist başkanlardan biri onu, “Mussolini, sen İtalyan sosyalistlerinin ‘duce’sisin” (1) diye selamladı. Mussolini, birkaç yıl daha sonra faşistlerin ‘duce’si olacaktı lakin bunu çabucak hemen kendisi de bilmiyordu.
– Çeşitli sosyalist gazetelerde çalıştıktan daha sonra Sınıf Uğraşı ismini verdiği kendi gazetesini çıkardı. Gazetenin büyük muvaffakiyet yakalaması, artık ülke çapında tanınan bir siyasi figüre dönüşmesini sağladı.
– 1912’de, İtalyan Sosyalist Partisinin resmi yayın organı ve Avrupa solunun en tesirli gazetesi Avanti’nin yayın direktörlüğüne getirildiğinde 29 yaşındaydı. Öylesine ateşli bir telaffuz tutturdu ki, gazetenin satışları iki katına çıktı. Sosyalist Partiye can geldi, ihtilal muhtaçlığını körükledi. Mussolini artık yalnızca İtalya’nın değil, tüm Avrupa’nın önde gelen sosyalist başkanlarından bir tanesiydi. O yıl ölseydi Avrupa solunun büyük isimlerinden biri olarak geçecekti tarihe. Ne yazık ki o yıl ölmedi.
– Fırsatçılığı ruhuna işlemiş olan Mussollini, Birinci Dünya Savaşı öncesinde acayip bir değişim geçirdi ve savaşı desteklemeye başladı. Avrupa’da bir fazlaca sosyalist parti ve başkan savaşı destekliyordu aslında. Lakin onu başkalarından ayıran, savaş yanlısı olmanın ötesinde milliyetçi bir yol izlemeye başlamasıydı. Sosyalizm gömleğini çıkarıyordu yani. Tanıdık geldi mi?
– Mussolini’nin tutumu, partisinde ve gazetesinde şaşkınlıkla karşılanıyordu. İçten içe, “biri buna rüşvet mi verdi” diye konuşuluyordu. Ancak o, “Ben partiye on iki yılımı verdim, kimse benim sosyalistliğimi sorgulayamaz. Ben bir sosyalistim ve daima de o denli kalacağım [elhamdülillah]” diyordu. Buna karşın partiden de gazeteden de kovuldu.
– Mussolini tekrar kendine gelemez zannedilirken acayip bir şey oldu, İtalya’nın Avusturya’ya savaş açmasını isteyen bir yayıncı ile bir silah şirketinin mali dayanağını alarak İtalyan Halkı isimli bir gazete çıkarmaya başladı. Gazetenin birinci maksadı, devrimcileri savaşa ikna etmekti. Orta sınıf gençlere hitap eden yeni bir hareketin birinci işaretlerini de buradan verdi. Kısa müddette bu gençlerin ulusal sözcüsü haline geldi. Enternasyonalizm yerine milliyetçiliği, antimilitarizm yerine militarizmi, ihtilal yerine burjuva devletin onarımı ikame ettiği birinci faşist programını şekillendirmeye de burada başladı. İtalyan personel hareketi için Mussolini bir hain ve dönekti artık. Davasını satmıştı. (Elhamdülillah.)
– İtalya, Birinci Dünya Savaşına girince Mussolini orduya katıldı. 1917’de eğitim sırasında yaralandı ve gazi sayıldı. İleride, savaş artığı askerleri etrafında toplamak için bu gazilik hayli işine yarayacaktı. Resmen Allah’ın lütfu.
Okumaktan sıkılmadıysanız biraz daha devam edelim. Sonuçta, bir diktatör kolay yetişmiyor!
– İtalya savaştan galip çıkmasına karşın İngiltere ve Fransa üzere büyük emperyalist ülkelerin oyununa gelmiş, savaştan beklediği ganimeti alamamıştı. Üstelik İtalya 500 bin askerini kaybetmiş, toplum tam bir yıkım ve sefalete sürüklenmişti. Ülkede öfke ve karmaşa hakimdi. Mussolini’nin, “siperlerin sosyalizmi” diye söz ettiği İtalya için savaşan askerler, bir daha ona göre birebir isimle bir rejime dönüşmeli ve ülkenin gelecekteki yöneticileri olmalıydı. Mussolini asıl mesleğini işte bu iklime borçluydu ve ağzındaki baklayı çıkardı, İtalya’nın kaostan çıkabilmesi için acımasız ve enerjik bir diktatörün gerekli olduğunu ilan etti.
– Aslında açıkça kendisi tanım ediyordu ancak savaştan daha sonra iki yıl küçük ve etkisiz bir hareketin önderi olarak kaldı. Liderliğini yaptığı topluluk da kendisi gibilerden oluşuyordu; emekli askerler, gaziler, dönek sosyalistler vs. İşte birinci faşist örgütünü de Milano kentinde, bu biçimde 200 şahısla kurdu: Faşist Çaba Birliklerinin İttifakı. Bu örgüt sonrasındasında Ulusal Faşist Partisi ismiyle partileşecekti.
– 1919 yılındaki bir konuşmasında, “Sosyalizm artık öldü. 20. yüzyıl faşizmin çağı olacak” diyordu. Birebir yıl, “eylem mangaları” denilen milis hareketini kurdu. (Sedat ve SADAT’ları anımsatıyor.) Kara Gömlekliler ismi da verilen bu milisler eski askerlerden, militan ergenlerden, polis teşkilatında yuvalanmış faşistlerden oluşturuldu ve Mussolini’nin gereksinim duyduğu terörü yaymakla bakılırsavlendirildi. Mussolini birinci olarak bunları grevci çalışanlara, sosyalistlere ve direnen köylülere saldırttı, çokça kan döktürdü ve bu iç savaşta birden fazla solcu iki bin kişi hayatını yitirdi.
– Mussolini’nin bu barbarlığı kilise, endüstriciler, toprak sahipleri, ordu, kral ve kilit yönetici sınıflar tarafınca desteklendi. Liberaller de bu cürüm iştirakinin mimarı oldu. Bu aptallığın yegane sebebi sosyalizm dehşetiydi. Çok sayıda polis, kamu bakılırsavlisi, yargı mensubu ve parlamento üyesinin faşizme sıcak bakmalarının sebebi de tıpkı dehşetti. Grevler yaygınlaşmış, Torino’da emekçiler, Po Vadisinde köylüler süratle sosyalizm saflarına geçmekteydi. Yönetici sınıflar ve kaymak katman ya ihtilal ya diktatörlük ikilemiyle karşı karşıya kaldılar ve diktatörlüğü tercih ettiler.
– Bu şartlarda yapılan seçimlerde Mussolini’nin Ulusal Faşist Partisi fakat 35 milletvekili çıkarabildi. halbuki Mussolini hırsla iktidarı istiyordu.
– Aradığı fırsatı 1922 yazında yakaladı. Personellerin genel grevine karşı Mussolini, Kara Gömleklileri grev kırıcı olarak kullandı, faşist milisler grevdeki emekçilere saldırdılar. Mussolini küçük bir partinin başkanı bulunmasına karşın aktifliğini kanıtlıyordu. Artık bir seçime gerek yoktu, iktidar dayatılmalıydı.
– İşte tam bu ortamda, Ekim 1922’de 40 bin faşist Napoli’de toplanarak dört farklı koldan başşehir Roma’ya yürümeye başladı. Her yürüyüş kolunun başında bir faşist başkan vardı. Mussolini yürüyüşe katılmayıp Milano’da bekledi. İşler karşıt giderse hududu aşıp İsviçre’ye kaçacaktı. Lakin bir daha Allah’ın lütfu üzere bir şey oldu ve Mussolini’nin dehşetten katılmadığı yürüyüşü tertibin hükümranları destekleyince İtalya Hükümdarı, Mussolini’ye hükümet kurma vazifesi verdi. Sermaye sahipleri ve hükümranlar, o epeyce muhtaçlık duydukları, nizamı sağlayacak adamı nihayet bulmuşlardı. Bu ortada daha sonradan, Mussolini, Roma Yürüyüşü olarak bilinen bu yürüyüşe güya katılmış üzere sembolik bir merasim yaptırıp bir de fotoğraf çektirdi.
O periyotta, Almanya’da Adolf Hitler de Mussolini’den ilham alarak Almanya’da kendi faşist rejimini inşa etmeye hazırlanıyordu. yıllar daha sonra öteki biri, her ikisinden de ilham alacaktı.
– Mussolini yalnızca Roma Yürüyüşüyle değil, grevci çalışanlara saldırarak, onları öldürterek, iktidara cinayetlerle yükselmişti. İktidarda kalabilmek için artık daha hayli cinayet işletecekti. İtalya halkı onu seçmedi tahminen lakin ona karşı da direnmeyerek faşizmi kabullendi, olağanlaştırdı.
– daha sonra ne mi yaptı? Seçim yasasını değiştirdi. 1924’te hileli seçimlerle iktidarı tümden ele geçirerek meclis çoğunluğunu elde etti. Sosyalist başkan Giacomo Matteotti’yi öldürttü, siyasi partileri yasakladı, muhalefeti yok etti. Parlamentoyu etkisizleştirdi, hükümeti denetleyen tek bir organ bırakmadı. Basını denetim altına aldı, rejimi eleştirenleri vatandaşlıktan çıkardı, en sert maddelerle diktatörlüğünü pekiştirdi. Sürekli işverenlerden yana oldu. Halk fakirleşti, epeyce büyük servetler biriktiren bir zenginler sınıfı oluştu. İtalyalı personellerin geliri, İngiltereli personellerin üçte biri kadardı. Mussolini ekonomik problemleri görmezden geldi, siyasette olduğu üzere iktisatta de uçuk projeler geliştirdi. “Ekonominin kitabını yazdık” yahut “Faiz sebeptir, enflasyon sonuçtur” falan dedi mi, bilemiyorum artık.
– 1932 yılında, iktidarının 10. yılında, rejimi saran yolsuzluk ve ahlaksızlıkları, şiddet ve baskıyı, ekonomik çöküntüyü gizlemek için yeni bir sihirbazlık yaptı ve “yeni Roma” hülyasını ortaya attı. Yeni Osmanlıcılık üzere bir şey. Rejimden hoşnutsuzlukları dışarıya havale etmenin bir yolu olarak Habeşistan’ı işgal etti. Kimyasal gazların da kullanıldığı bombalamaları toplama kampları izledi. Acımasız bir soykırım gerçekleştiren faşizm, Avrupa’da uygulamaya başlayacağı kıyımın da provasını yapmış oldu.
– Mussolini İtalya’yı İkinci Dünya Savaşına da soktu ancak kaybetti. 1943’te istifaya zorlandı. Faşist rejim, kurulduğundan bile süratli çöktü. Savaşın son günlerinde bir Alman üniformasıyla, Alman askerlerinin içinde ülkeden kaçmaya çalışırken partizanlar tarafınca yakalandı. Sonunun ne olduğunu yazmayayım.
Kısacası, bir diktatör kolay yetişmiyor, faşistler faşist olarak doğmuyor. Onları el birliğiyle var eden kabahat ortakları kesinlikle oluyor. örneğin Mussolini’yi liberaller, muhafazakarlar, devletçi seçkinler, büyük toprak sahipleri, kilise babaları el birliğiyle yarattılar.
Memleketler arası güçlerin takviyesini de unutmayalım olağan. Örneğin ABD’de Roosevelt’in ve ABD medyasının hayranlığı ve takviyesi açık açık ilan ediliyordu. ABD’de o senelerda epeyce sevilen bir müziğin kelamları şöylekiydi:
Sen ne büyüksün
Sen büyük Houdini’sin (2)
Sen en büyüksün
Sen Mussolini’sin
O kadar “büyüktü” ki Mussolini, ABD basınında, “Amerika’ya da bu biçimde bir önder gerekiyor” diye manşetler atılıyordu. bir daha tıpkı basına göre o çağdaş Sezar’dı. İdare anlayışında yeni ideali temsil ediyordu, bir kültür kahramanıydı. Habeşistan’ı işgal edip katliam yapmışsa da o zenciler Habeşistan’ı boa yılanlarından nasıl teslim aldılarsa Mussolini’nin de o toprakları onlardan alma hakkı vardı. (3)
ABD çelik sanayisinin bir numarası US Steel’in liderine bakılırsa dünyanın yaşayan en büyük adamıydı. New York Times’a nazaranyse gerçek diktatörü bulmak koşuluyla da olsa diktatörlük en hoş idare biçimiydi ve bu açında İtalya halkı ne kadar da şanslıydı! İnsanın gözüne baktı mı cinayetleri şıp diye teşhis edebildiği söylenen Freud bile, bu “yönetici ve kültür kahramanını selamlamaktan geri durmamıştı.
Sonuç olarak tarih, yaşadığımız anda batındır.
Hepinize sevgiyle, hürmetle.
Not: Yarın için de Hitler’i yazdım. Onu da okumanızı öneririm.
(1) İtalyancada önder, şef
(2) Harry Houdini, 1874-1926 içinde hayatış olan, dünyanın en bilinen illüzyonistlerinden.
(3) Bir IŞİD taarruzunda hayatını yitiren Davet sinemasının direktörü Mustafa Akad’ın yönettiği, Anthony Quinn’in başrolünü oynadığı, Habeşistan’ın İtalya işgaline direnişini anlatan Ömer Muhtar isimli bir sineması izlemenizi tavsiye ederim.”
Demirtaş’ın Mussolini portresi şu biçimde:
“Eminim, birtakım savcılar başlığı görünce yeni bir dava açmak için heyecanlanacaktır. Umarım hevesleri kursaklarında kalmaz ve Mussolini’ye hakaretten bana dava açarlar zira kısa bir portresini sunacağım diktatör Mussolini’dir. Gerçi Mussolini yerine istediğiniz ismi koyarak da okuyabilirsiniz yazıyı ancak bu biçimde da sorumluluk bana ilişkin olmaz herbiçimde. O sizin fetbazlığınızdır artık sevgili okur.
Bu yazıda yüklü olarak Baykuş mecmuasının Nisan 2018’de yayımlanan 38. sayısından alıntılar yapacağım. Mecmuanın Mussolini’ye ayırdığı bu sayıda kısa lakin özlü bir diktatör portresi çizilmiş. Okumayanlarınız çoğunluktadır kesinlikle. Mecmuada emeği geçen herkese teşekkür ederek ve gıyaben aldığımı kabul edeceklerini umduğum müsaadeyle sizlerle paylaşıyorum.
– Numune olarak ele alacağımız faşist diktatörümüz, 1883 yılında İtalya’da doğdu. olağan olarak doğduğunda faşist değildi, her bebek üzere son derece saf, şirin bir bebekti.
– Gençliğinde, askerlikten kaçmak için kendisini İsviçre’ye attı. Hitler ve ile birlikte, başta Avrupa olmak üzere dünyayı kasıp kavuran bu büyük komutanın (!) birinci askeri aksiyonu, askerlikten kaçmaktır.
– Kant, Nietsche, Spinoza, Kropotkin, Hegel, Kautsky, Sorel üzere düşünürleri okudu lakin hiç birini tam olarak benimsemedi. Hepsinden biraz, ortaya karışık bir siyasi görüş sahibi oldu. Teorideki eksikliğini hitabet yeteneği ve cazibesiyle kapattı.
– Kültürel bakımdan yenilenmiş Mussolini, 1904 yılında vatanına yani İtalya’ya döndüğünde Sosyalist Partiye üye oldu. Askerlikten kaçmaktan vazgeçip askerliğini de yaptı ve daha sonra kendisini tümden siyasete adadı. Lakin onun sosyalizmi de kültürü üzereydi; bulanık, meçhul, ortaya karışık.
– Hükümdara, dine, kiliseye, militarizme, reformizme saldırmada uzmanlaştı. beraberinde sıkı bir savaş tersiydi. İtalya’nın 1911’de Libya’yı işgaline karşı halkı isyana çağırdı. Bundan dolayı yargılandı, beş ay mahpus cezası aldı ve cezaevinden siyasetin parlayan yıldızı olarak çıktı. Farklı bir benzerlik, değil mi? O gün sosyalist başkanlardan biri onu, “Mussolini, sen İtalyan sosyalistlerinin ‘duce’sisin” (1) diye selamladı. Mussolini, birkaç yıl daha sonra faşistlerin ‘duce’si olacaktı lakin bunu çabucak hemen kendisi de bilmiyordu.
– Çeşitli sosyalist gazetelerde çalıştıktan daha sonra Sınıf Uğraşı ismini verdiği kendi gazetesini çıkardı. Gazetenin büyük muvaffakiyet yakalaması, artık ülke çapında tanınan bir siyasi figüre dönüşmesini sağladı.
– 1912’de, İtalyan Sosyalist Partisinin resmi yayın organı ve Avrupa solunun en tesirli gazetesi Avanti’nin yayın direktörlüğüne getirildiğinde 29 yaşındaydı. Öylesine ateşli bir telaffuz tutturdu ki, gazetenin satışları iki katına çıktı. Sosyalist Partiye can geldi, ihtilal muhtaçlığını körükledi. Mussolini artık yalnızca İtalya’nın değil, tüm Avrupa’nın önde gelen sosyalist başkanlarından bir tanesiydi. O yıl ölseydi Avrupa solunun büyük isimlerinden biri olarak geçecekti tarihe. Ne yazık ki o yıl ölmedi.
– Fırsatçılığı ruhuna işlemiş olan Mussollini, Birinci Dünya Savaşı öncesinde acayip bir değişim geçirdi ve savaşı desteklemeye başladı. Avrupa’da bir fazlaca sosyalist parti ve başkan savaşı destekliyordu aslında. Lakin onu başkalarından ayıran, savaş yanlısı olmanın ötesinde milliyetçi bir yol izlemeye başlamasıydı. Sosyalizm gömleğini çıkarıyordu yani. Tanıdık geldi mi?
– Mussolini’nin tutumu, partisinde ve gazetesinde şaşkınlıkla karşılanıyordu. İçten içe, “biri buna rüşvet mi verdi” diye konuşuluyordu. Ancak o, “Ben partiye on iki yılımı verdim, kimse benim sosyalistliğimi sorgulayamaz. Ben bir sosyalistim ve daima de o denli kalacağım [elhamdülillah]” diyordu. Buna karşın partiden de gazeteden de kovuldu.
– Mussolini tekrar kendine gelemez zannedilirken acayip bir şey oldu, İtalya’nın Avusturya’ya savaş açmasını isteyen bir yayıncı ile bir silah şirketinin mali dayanağını alarak İtalyan Halkı isimli bir gazete çıkarmaya başladı. Gazetenin birinci maksadı, devrimcileri savaşa ikna etmekti. Orta sınıf gençlere hitap eden yeni bir hareketin birinci işaretlerini de buradan verdi. Kısa müddette bu gençlerin ulusal sözcüsü haline geldi. Enternasyonalizm yerine milliyetçiliği, antimilitarizm yerine militarizmi, ihtilal yerine burjuva devletin onarımı ikame ettiği birinci faşist programını şekillendirmeye de burada başladı. İtalyan personel hareketi için Mussolini bir hain ve dönekti artık. Davasını satmıştı. (Elhamdülillah.)
– İtalya, Birinci Dünya Savaşına girince Mussolini orduya katıldı. 1917’de eğitim sırasında yaralandı ve gazi sayıldı. İleride, savaş artığı askerleri etrafında toplamak için bu gazilik hayli işine yarayacaktı. Resmen Allah’ın lütfu.
Okumaktan sıkılmadıysanız biraz daha devam edelim. Sonuçta, bir diktatör kolay yetişmiyor!
– İtalya savaştan galip çıkmasına karşın İngiltere ve Fransa üzere büyük emperyalist ülkelerin oyununa gelmiş, savaştan beklediği ganimeti alamamıştı. Üstelik İtalya 500 bin askerini kaybetmiş, toplum tam bir yıkım ve sefalete sürüklenmişti. Ülkede öfke ve karmaşa hakimdi. Mussolini’nin, “siperlerin sosyalizmi” diye söz ettiği İtalya için savaşan askerler, bir daha ona göre birebir isimle bir rejime dönüşmeli ve ülkenin gelecekteki yöneticileri olmalıydı. Mussolini asıl mesleğini işte bu iklime borçluydu ve ağzındaki baklayı çıkardı, İtalya’nın kaostan çıkabilmesi için acımasız ve enerjik bir diktatörün gerekli olduğunu ilan etti.
– Aslında açıkça kendisi tanım ediyordu ancak savaştan daha sonra iki yıl küçük ve etkisiz bir hareketin önderi olarak kaldı. Liderliğini yaptığı topluluk da kendisi gibilerden oluşuyordu; emekli askerler, gaziler, dönek sosyalistler vs. İşte birinci faşist örgütünü de Milano kentinde, bu biçimde 200 şahısla kurdu: Faşist Çaba Birliklerinin İttifakı. Bu örgüt sonrasındasında Ulusal Faşist Partisi ismiyle partileşecekti.
– 1919 yılındaki bir konuşmasında, “Sosyalizm artık öldü. 20. yüzyıl faşizmin çağı olacak” diyordu. Birebir yıl, “eylem mangaları” denilen milis hareketini kurdu. (Sedat ve SADAT’ları anımsatıyor.) Kara Gömlekliler ismi da verilen bu milisler eski askerlerden, militan ergenlerden, polis teşkilatında yuvalanmış faşistlerden oluşturuldu ve Mussolini’nin gereksinim duyduğu terörü yaymakla bakılırsavlendirildi. Mussolini birinci olarak bunları grevci çalışanlara, sosyalistlere ve direnen köylülere saldırttı, çokça kan döktürdü ve bu iç savaşta birden fazla solcu iki bin kişi hayatını yitirdi.
– Mussolini’nin bu barbarlığı kilise, endüstriciler, toprak sahipleri, ordu, kral ve kilit yönetici sınıflar tarafınca desteklendi. Liberaller de bu cürüm iştirakinin mimarı oldu. Bu aptallığın yegane sebebi sosyalizm dehşetiydi. Çok sayıda polis, kamu bakılırsavlisi, yargı mensubu ve parlamento üyesinin faşizme sıcak bakmalarının sebebi de tıpkı dehşetti. Grevler yaygınlaşmış, Torino’da emekçiler, Po Vadisinde köylüler süratle sosyalizm saflarına geçmekteydi. Yönetici sınıflar ve kaymak katman ya ihtilal ya diktatörlük ikilemiyle karşı karşıya kaldılar ve diktatörlüğü tercih ettiler.
– Bu şartlarda yapılan seçimlerde Mussolini’nin Ulusal Faşist Partisi fakat 35 milletvekili çıkarabildi. halbuki Mussolini hırsla iktidarı istiyordu.
– Aradığı fırsatı 1922 yazında yakaladı. Personellerin genel grevine karşı Mussolini, Kara Gömleklileri grev kırıcı olarak kullandı, faşist milisler grevdeki emekçilere saldırdılar. Mussolini küçük bir partinin başkanı bulunmasına karşın aktifliğini kanıtlıyordu. Artık bir seçime gerek yoktu, iktidar dayatılmalıydı.
– İşte tam bu ortamda, Ekim 1922’de 40 bin faşist Napoli’de toplanarak dört farklı koldan başşehir Roma’ya yürümeye başladı. Her yürüyüş kolunun başında bir faşist başkan vardı. Mussolini yürüyüşe katılmayıp Milano’da bekledi. İşler karşıt giderse hududu aşıp İsviçre’ye kaçacaktı. Lakin bir daha Allah’ın lütfu üzere bir şey oldu ve Mussolini’nin dehşetten katılmadığı yürüyüşü tertibin hükümranları destekleyince İtalya Hükümdarı, Mussolini’ye hükümet kurma vazifesi verdi. Sermaye sahipleri ve hükümranlar, o epeyce muhtaçlık duydukları, nizamı sağlayacak adamı nihayet bulmuşlardı. Bu ortada daha sonradan, Mussolini, Roma Yürüyüşü olarak bilinen bu yürüyüşe güya katılmış üzere sembolik bir merasim yaptırıp bir de fotoğraf çektirdi.
O periyotta, Almanya’da Adolf Hitler de Mussolini’den ilham alarak Almanya’da kendi faşist rejimini inşa etmeye hazırlanıyordu. yıllar daha sonra öteki biri, her ikisinden de ilham alacaktı.
– Mussolini yalnızca Roma Yürüyüşüyle değil, grevci çalışanlara saldırarak, onları öldürterek, iktidara cinayetlerle yükselmişti. İktidarda kalabilmek için artık daha hayli cinayet işletecekti. İtalya halkı onu seçmedi tahminen lakin ona karşı da direnmeyerek faşizmi kabullendi, olağanlaştırdı.
– daha sonra ne mi yaptı? Seçim yasasını değiştirdi. 1924’te hileli seçimlerle iktidarı tümden ele geçirerek meclis çoğunluğunu elde etti. Sosyalist başkan Giacomo Matteotti’yi öldürttü, siyasi partileri yasakladı, muhalefeti yok etti. Parlamentoyu etkisizleştirdi, hükümeti denetleyen tek bir organ bırakmadı. Basını denetim altına aldı, rejimi eleştirenleri vatandaşlıktan çıkardı, en sert maddelerle diktatörlüğünü pekiştirdi. Sürekli işverenlerden yana oldu. Halk fakirleşti, epeyce büyük servetler biriktiren bir zenginler sınıfı oluştu. İtalyalı personellerin geliri, İngiltereli personellerin üçte biri kadardı. Mussolini ekonomik problemleri görmezden geldi, siyasette olduğu üzere iktisatta de uçuk projeler geliştirdi. “Ekonominin kitabını yazdık” yahut “Faiz sebeptir, enflasyon sonuçtur” falan dedi mi, bilemiyorum artık.
– 1932 yılında, iktidarının 10. yılında, rejimi saran yolsuzluk ve ahlaksızlıkları, şiddet ve baskıyı, ekonomik çöküntüyü gizlemek için yeni bir sihirbazlık yaptı ve “yeni Roma” hülyasını ortaya attı. Yeni Osmanlıcılık üzere bir şey. Rejimden hoşnutsuzlukları dışarıya havale etmenin bir yolu olarak Habeşistan’ı işgal etti. Kimyasal gazların da kullanıldığı bombalamaları toplama kampları izledi. Acımasız bir soykırım gerçekleştiren faşizm, Avrupa’da uygulamaya başlayacağı kıyımın da provasını yapmış oldu.
– Mussolini İtalya’yı İkinci Dünya Savaşına da soktu ancak kaybetti. 1943’te istifaya zorlandı. Faşist rejim, kurulduğundan bile süratli çöktü. Savaşın son günlerinde bir Alman üniformasıyla, Alman askerlerinin içinde ülkeden kaçmaya çalışırken partizanlar tarafınca yakalandı. Sonunun ne olduğunu yazmayayım.
Kısacası, bir diktatör kolay yetişmiyor, faşistler faşist olarak doğmuyor. Onları el birliğiyle var eden kabahat ortakları kesinlikle oluyor. örneğin Mussolini’yi liberaller, muhafazakarlar, devletçi seçkinler, büyük toprak sahipleri, kilise babaları el birliğiyle yarattılar.
Memleketler arası güçlerin takviyesini de unutmayalım olağan. Örneğin ABD’de Roosevelt’in ve ABD medyasının hayranlığı ve takviyesi açık açık ilan ediliyordu. ABD’de o senelerda epeyce sevilen bir müziğin kelamları şöylekiydi:
Sen ne büyüksün
Sen büyük Houdini’sin (2)
Sen en büyüksün
Sen Mussolini’sin
O kadar “büyüktü” ki Mussolini, ABD basınında, “Amerika’ya da bu biçimde bir önder gerekiyor” diye manşetler atılıyordu. bir daha tıpkı basına göre o çağdaş Sezar’dı. İdare anlayışında yeni ideali temsil ediyordu, bir kültür kahramanıydı. Habeşistan’ı işgal edip katliam yapmışsa da o zenciler Habeşistan’ı boa yılanlarından nasıl teslim aldılarsa Mussolini’nin de o toprakları onlardan alma hakkı vardı. (3)
ABD çelik sanayisinin bir numarası US Steel’in liderine bakılırsa dünyanın yaşayan en büyük adamıydı. New York Times’a nazaranyse gerçek diktatörü bulmak koşuluyla da olsa diktatörlük en hoş idare biçimiydi ve bu açında İtalya halkı ne kadar da şanslıydı! İnsanın gözüne baktı mı cinayetleri şıp diye teşhis edebildiği söylenen Freud bile, bu “yönetici ve kültür kahramanını selamlamaktan geri durmamıştı.
Sonuç olarak tarih, yaşadığımız anda batındır.
Hepinize sevgiyle, hürmetle.
Not: Yarın için de Hitler’i yazdım. Onu da okumanızı öneririm.
(1) İtalyancada önder, şef
(2) Harry Houdini, 1874-1926 içinde hayatış olan, dünyanın en bilinen illüzyonistlerinden.
(3) Bir IŞİD taarruzunda hayatını yitiren Davet sinemasının direktörü Mustafa Akad’ın yönettiği, Anthony Quinn’in başrolünü oynadığı, Habeşistan’ın İtalya işgaline direnişini anlatan Ömer Muhtar isimli bir sineması izlemenizi tavsiye ederim.”