Nuray Mert: Faziletli beşere katlanmak zordur, Kürşat Bumin epey faziletliydi İZMİR – 3 yıl evvel ortamızdan ayrılan Kürşat Bumin’i en epeyce medya eleştirisi yaptığı yazılarıyla tanıdık. Siyasetin ve medyanın pek çalkantılı olduğu bugünlerde kendisinin muzip, eleştirel, yavaşça de kızgın bakışlarını hissetmemek mümkün değil…
Nuray Mert ile Kürşat Bumin’in gazeteci ve felsefeci olarak hayata karşı duruşu ve herkes tarafınca merak edilen tarafları üzerine konuştuk. Kürşat Bumin’in bir epey bakımdan hayli faziletli bir insan olduğunu anlatan Nuray Mert, “Erdemli insanlara katlanmak zordur, size zaaflarınızı hatırlatırlar. Hakikaten tam da bu niçinle gerçek dostu pek azdı ve dost bildiği bir epey insan tarafınca haksızlığa uğradı” diye ekliyor.
‘İLK SEFER DİYARBAKIR’DA TANIŞTIK’
Kürşat Bumin’le iki gazeteci olarak ne vakit yollarınız kesişti?
Aslında ne ben ne de Kürşat tam manası ile yani habercilik manasında gazeteci değiliz, yorumcuyuz. Fakat evet, gazeteci topluluğu ortasında birinci defa Diyarbakır’da tanıştık. çabucak sonrasında eşi İdeoloji Profesörü Tülin Bumin’in de dahil olduğu daha dar küme bir buluşmada her ikisi ile yakın arkadaşlığımız başladı. aslına bakarsan onların İzmir’den İstanbul’a geldiği birinci yıllardı. Vakit kaybetmeden yakınlaştık ve dostluğumuz kesintisiz devam etti. Tülin de bir siyaset felsefecisi olarak fazlaca değerli bir isimdir, ondan epeyce şey öğrendim.
‘ERDEMLİ İNSANLARA KATLANMAK ZORDUR’
Kürşat Bumin felsefeci fakat daha epey akademinin dışına çıkmış politik bir felsefeci. Nilgün Toker’in deyişi ile tam bir homopolitucus olan Kürşat hocayla sizin serüveniniz nasıldı?
Kürşat yalnızca akademinin değil, hiç bir kurum ve etrafın sonlarına sığacak biri değildi. Siyaseten her bahiste anlaşıyor değildik, kimi konularda sıkı tartışırdık. Fakat bu dostluğumuzu hiç etkilemedi, zira ikimiz de bu tartışmaları hiç şahsileştirmedik. İnsanın siyasi niyetleri natürel ki dostluklarını hiç etkilemeyecek değildir lakin o manada büyük ihtilaflarımız yoktu aslına bakarsanız. Ben Kürşat’ı insan olarak epey önemsedim, bir fazlaca bakımdan hayli faziletli bir insandı ve bu benim için epey kıymetli bir şey. ‘Erdemli insanları kim önemsemez ki?’ diyebilirsiniz. Hayat hiç de o denli değil, faziletli insanlara katlanmak zordur, size zaaflarınızı hatırlatırlar. Gerçekten tam da bu niçinle gerçek dostu pek azdı ve dost bildiği bir epeyce insan tarafınca haksızlığa uğradı.
Her şeydilk evvel, fazlaca yardımsever, diğerkam bir tanesiydi. Beni köşe muharriri yapan da o’dur. Radikal’de başlamam için de teşvik ondan geldi, ona olan borçlarımın bir kısmını dahi ödeyemedim. Tüm vefatlar erkendir, ancak onun kaybı nitekim de epeyce ani ve şok edici oldu.
Nilgün Toker ve Kürşat Bumin
‘BÖYLE SESLERİ DUYMAK KİMSENİN İŞİNE GELMEZ’
Kürşat hoca demokratik duruşu ve anlayışından taviz vermeden mahalleler içinde rahat gezinebilen birisiydi ve bir manada kutuplaşmış kesitler içinde irtibat ve ilgiyi zorlayan bir köprü görevi görüyordu. Sizce Kürşat Bumin bağımsız bir entelektüel miydi? Türkiye üzere cemaatlere bölünmüş bir toplumda kelamın duyulabilir olması zordur. Kürşat hoca bunu nasıl başardı?
Kürşat’ın tam manasıyla bağımsız bir entelektüel olduğu hakikat lakin mahalleler içinde rahat geziyor değildi. Rahat olduğu mevzu, hiç bir mahalleden bir beklentisi olmaması idi. Başka taraftan, benim müşahedem bir cemaat adamı olmaması ötürüsı ile daima dışlanmış olduğu istikametindedir. örneğin, ana medya ve uzantıları onu görmemeyi tercih etmiştir. Yeni Yüzyıl gazetesinden beri durum bu biçimdeydi. Uzun yıllar yazdığı Yeni Şafak’ta da daima yabancı idi. Ki en berbatı bu gazete tarafınca büyük haksızlığa kurban gitti, öldüğünde hakkı olan tazminatını bile alamamıştı. Bu niçinle, ben sesini gereğince duyurabilmiş olduğunu düşünmüyorum. Zira bu biçimde sesleri duymak kimsenin işine gelmez. Sesini duyan ve değerini bilenler onu epey sevdi, o farklı bir bahis.
‘HEP ÇITAYI ÇOK YÜKSEK TUTTUĞUNU SÖYLERDİM’
Kürşat hocanın Türkiye basınına ait fazlaca önemli tenkitleri vardı. Bu manada medyakronikte ve daha öteki mecralarda basının kendi ethosunun ve ötürüsıyla otonomisinin oluşmadığı noktasında değerlendirmeleri de oldu. Kürşat hocanın gazeteciliğe atfettiği mana neydi sizce?
Kürşat’ın yalnızca gazeteciliğe değil hayata atfettiği mana hakkaniyet, vicdan, özgürlük üzere pahaları merkeze alan bir dünya kurmak idi. Medya ortamının bu bedeller etrafında şekillenmediğini biliyoruz, üstelik tüm dünyada da durum iç açıcı değil. Bir dünya görüşü olarak ise, bu pahaların kelamını etmek kolay, peşinden gitmek zordur, o niçinle ömrü kolay olmadı. Doğrusu ben daima çıtayı çok yüksek tuttuğunu söylerdim, fakat kulak asmazdı. Lakin tuhaf bir halde kendisi için yüksek tuttuğu çıtayı, öbürleri için çarçabuk esnetebilirdi, etrafındaki kimilerinin tutarsızlıklarını hatta ilkesizliklerini görmezden gelir, hayra yorardı, bu mevzuda epeyce didişirdik. Ona haksızlık yaptığını düşündüğüm insanlara laf etmeme bile tahammülü yoktu, bu hususta neredeyse inatçıydı.
Kürşat Bumin’in ısrar ettiği bir şey daha vardı: vicdan. Lakin bunu ahlak olarak değil, eleştirel düşünüp taşınmayla ötekini görme kapasitesi olarak tanımlıyor ve hem gazeteciliği birebir vakitte kanaat bildirenlerin sorumluluğunu toplumun ortak bir vicdana sahip olması tarafında bir sorumluluk olarak görüyordu. Sizce kanaat beyan edenler dünyasında bu tavrın pahası neydi ve aslında artık ne durumdayız?
Artık ortasında bulunduğumuz hal, geçmişin de pek iç açıcı olduğunu göstermez. Eklemek istediğim bir başka nokta, örneğin sivil toplum üzere konularda epeyce erken tarihlerde tartışma açmış biri bulunmasına karşın, katkılarının büyük ölçüde unutulmuş olduğudur. Az evvel de belirttiğim üzere, bunun ve öteki ihmallerin sebebi bir cemaat adamı olmamasıydı. halbuki, yalnızca siyasi partiler, akımlar değil, sol, demokrat denilen entelektüel alan da dışarı kapalı küçük cemaatlerden oluşuyordu.
Nuray Mert ile Kürşat Bumin’in gazeteci ve felsefeci olarak hayata karşı duruşu ve herkes tarafınca merak edilen tarafları üzerine konuştuk. Kürşat Bumin’in bir epey bakımdan hayli faziletli bir insan olduğunu anlatan Nuray Mert, “Erdemli insanlara katlanmak zordur, size zaaflarınızı hatırlatırlar. Hakikaten tam da bu niçinle gerçek dostu pek azdı ve dost bildiği bir epey insan tarafınca haksızlığa uğradı” diye ekliyor.
‘İLK SEFER DİYARBAKIR’DA TANIŞTIK’
Kürşat Bumin’le iki gazeteci olarak ne vakit yollarınız kesişti?
Aslında ne ben ne de Kürşat tam manası ile yani habercilik manasında gazeteci değiliz, yorumcuyuz. Fakat evet, gazeteci topluluğu ortasında birinci defa Diyarbakır’da tanıştık. çabucak sonrasında eşi İdeoloji Profesörü Tülin Bumin’in de dahil olduğu daha dar küme bir buluşmada her ikisi ile yakın arkadaşlığımız başladı. aslına bakarsan onların İzmir’den İstanbul’a geldiği birinci yıllardı. Vakit kaybetmeden yakınlaştık ve dostluğumuz kesintisiz devam etti. Tülin de bir siyaset felsefecisi olarak fazlaca değerli bir isimdir, ondan epeyce şey öğrendim.
‘ERDEMLİ İNSANLARA KATLANMAK ZORDUR’
Kürşat Bumin felsefeci fakat daha epey akademinin dışına çıkmış politik bir felsefeci. Nilgün Toker’in deyişi ile tam bir homopolitucus olan Kürşat hocayla sizin serüveniniz nasıldı?
Kürşat yalnızca akademinin değil, hiç bir kurum ve etrafın sonlarına sığacak biri değildi. Siyaseten her bahiste anlaşıyor değildik, kimi konularda sıkı tartışırdık. Fakat bu dostluğumuzu hiç etkilemedi, zira ikimiz de bu tartışmaları hiç şahsileştirmedik. İnsanın siyasi niyetleri natürel ki dostluklarını hiç etkilemeyecek değildir lakin o manada büyük ihtilaflarımız yoktu aslına bakarsanız. Ben Kürşat’ı insan olarak epey önemsedim, bir fazlaca bakımdan hayli faziletli bir insandı ve bu benim için epey kıymetli bir şey. ‘Erdemli insanları kim önemsemez ki?’ diyebilirsiniz. Hayat hiç de o denli değil, faziletli insanlara katlanmak zordur, size zaaflarınızı hatırlatırlar. Gerçekten tam da bu niçinle gerçek dostu pek azdı ve dost bildiği bir epeyce insan tarafınca haksızlığa uğradı.
Her şeydilk evvel, fazlaca yardımsever, diğerkam bir tanesiydi. Beni köşe muharriri yapan da o’dur. Radikal’de başlamam için de teşvik ondan geldi, ona olan borçlarımın bir kısmını dahi ödeyemedim. Tüm vefatlar erkendir, ancak onun kaybı nitekim de epeyce ani ve şok edici oldu.
Nilgün Toker ve Kürşat Bumin
‘BÖYLE SESLERİ DUYMAK KİMSENİN İŞİNE GELMEZ’
Kürşat hoca demokratik duruşu ve anlayışından taviz vermeden mahalleler içinde rahat gezinebilen birisiydi ve bir manada kutuplaşmış kesitler içinde irtibat ve ilgiyi zorlayan bir köprü görevi görüyordu. Sizce Kürşat Bumin bağımsız bir entelektüel miydi? Türkiye üzere cemaatlere bölünmüş bir toplumda kelamın duyulabilir olması zordur. Kürşat hoca bunu nasıl başardı?
Kürşat’ın tam manasıyla bağımsız bir entelektüel olduğu hakikat lakin mahalleler içinde rahat geziyor değildi. Rahat olduğu mevzu, hiç bir mahalleden bir beklentisi olmaması idi. Başka taraftan, benim müşahedem bir cemaat adamı olmaması ötürüsı ile daima dışlanmış olduğu istikametindedir. örneğin, ana medya ve uzantıları onu görmemeyi tercih etmiştir. Yeni Yüzyıl gazetesinden beri durum bu biçimdeydi. Uzun yıllar yazdığı Yeni Şafak’ta da daima yabancı idi. Ki en berbatı bu gazete tarafınca büyük haksızlığa kurban gitti, öldüğünde hakkı olan tazminatını bile alamamıştı. Bu niçinle, ben sesini gereğince duyurabilmiş olduğunu düşünmüyorum. Zira bu biçimde sesleri duymak kimsenin işine gelmez. Sesini duyan ve değerini bilenler onu epey sevdi, o farklı bir bahis.
‘HEP ÇITAYI ÇOK YÜKSEK TUTTUĞUNU SÖYLERDİM’
Kürşat hocanın Türkiye basınına ait fazlaca önemli tenkitleri vardı. Bu manada medyakronikte ve daha öteki mecralarda basının kendi ethosunun ve ötürüsıyla otonomisinin oluşmadığı noktasında değerlendirmeleri de oldu. Kürşat hocanın gazeteciliğe atfettiği mana neydi sizce?
Kürşat’ın yalnızca gazeteciliğe değil hayata atfettiği mana hakkaniyet, vicdan, özgürlük üzere pahaları merkeze alan bir dünya kurmak idi. Medya ortamının bu bedeller etrafında şekillenmediğini biliyoruz, üstelik tüm dünyada da durum iç açıcı değil. Bir dünya görüşü olarak ise, bu pahaların kelamını etmek kolay, peşinden gitmek zordur, o niçinle ömrü kolay olmadı. Doğrusu ben daima çıtayı çok yüksek tuttuğunu söylerdim, fakat kulak asmazdı. Lakin tuhaf bir halde kendisi için yüksek tuttuğu çıtayı, öbürleri için çarçabuk esnetebilirdi, etrafındaki kimilerinin tutarsızlıklarını hatta ilkesizliklerini görmezden gelir, hayra yorardı, bu mevzuda epeyce didişirdik. Ona haksızlık yaptığını düşündüğüm insanlara laf etmeme bile tahammülü yoktu, bu hususta neredeyse inatçıydı.
Kürşat Bumin’in ısrar ettiği bir şey daha vardı: vicdan. Lakin bunu ahlak olarak değil, eleştirel düşünüp taşınmayla ötekini görme kapasitesi olarak tanımlıyor ve hem gazeteciliği birebir vakitte kanaat bildirenlerin sorumluluğunu toplumun ortak bir vicdana sahip olması tarafında bir sorumluluk olarak görüyordu. Sizce kanaat beyan edenler dünyasında bu tavrın pahası neydi ve aslında artık ne durumdayız?
Artık ortasında bulunduğumuz hal, geçmişin de pek iç açıcı olduğunu göstermez. Eklemek istediğim bir başka nokta, örneğin sivil toplum üzere konularda epeyce erken tarihlerde tartışma açmış biri bulunmasına karşın, katkılarının büyük ölçüde unutulmuş olduğudur. Az evvel de belirttiğim üzere, bunun ve öteki ihmallerin sebebi bir cemaat adamı olmamasıydı. halbuki, yalnızca siyasi partiler, akımlar değil, sol, demokrat denilen entelektüel alan da dışarı kapalı küçük cemaatlerden oluşuyordu.