Migren nedir?

SeviYorum

New member
19 Eki 2020
709
0
0
Migren nedir? Baş ağrısı en sık görülen ağrı sebebidir. Çabucak herkes başağrısı deneyimi yaşar. Rastgele bir yılda birçok insan en az bir kere baş ağrısı çeker. Birçok kişi için ise baş ağrıları yenidenlayıcı ve manalı bir sorundur.

MİGREN BAŞ AĞRISI ÖZELLİKLERİ

Tipik migren baş ağrısı özellikleri şunlardır;


önemli zonklayıcı ağrı
bulantı ve kimi vakit kusma
ışık ses ve kokulara hassasiyet
Migren ağrısı başın bir yanında yahut tüm başı etkileyebilir. Baş ağrısı erişkinlerde tipik olarak 4-72 saat sürerken çocuklarda saatlerce sürebilir. Fizikî aktivite, yürüme ve eğilme v.b , ağrıyı kötüleştirebilir.

Migren baş ağrısı sıklığı şahsi değişkenlik gösterir, kimi vakit bir ayda tekraren yahut yılda 1-2 sefer yahut daha az olabilir.

Çoklukla ataklar içinde baş ağrısı olmaz. Kimi bireylerde baş ağrısı ataklarından saatler yahut günler evvel uyarıcı bulgular görülebilir. Bunlar heyecan yahut ağır güç, tatlılara karşı istek, halsizlik, irritabilite yahut depresyon biçiminde görülebilir.

MİGREN TİPLERİ

Migren baş ağrıları avralı ve avrasız olmak üzere iki kümeye ayrılır. Avra migren baş ağrısı öncesi ve sırasında kaybolan görsel yahut duyusal rahatsızlıktır. Avra bir saat evvel başlayıp 15-60 dakika sürer ve baş ağrısı başlayınca biter. Tipik olarak avralar her iki gözü tesirler fakat tek gözü etkileyebilir

Migren avrası aşağıdaki bulguları kapsar :
Işık çakmaları ve ışık huzmeleri,
kapalı gözle bile görülen zigzag çizgiler yahut yıldızlar üzere geometrik paternlerde ışık çakmaları (genellikle beyaz, lakin renkli olabilir)
yavaş yayılan kör noktalar yahut görme alanında bulanıklaşma
yüz yahut kollarda uyuşma, karıncalanma
konuşma ve söz bulmada zorlanma .
Migren baş ağrısı olan birçok şahısta avra olmayabilir. Kimi şahıslarda migren atakları kimi vakit avralı kimi zamande avrasız olabilir. Çok az sayıda şahısta baş ağrısının eşlik etmediği avra olabilir. Bunlara migren muadili ismi verilir.

RİSK FAKTÖRLERİ
Migren her yaşta insanı etkileyebilir fakat en sık 20-50 yaş içinde sıktır. Ailede görülme sıklığı fazladır. Etkilenen şahısların %75 inde aile hikayesi vardır

Bayanlarda görülme sıklığı erkeklerden 2 kat fazladır. 50 yaş üstü bayanlarda migren baş ağrısı sıklığı şiddeti azalır. kimi vakit menopoz daha sonrası kaybolabilir.

niçinLERİ

Migren başağrılarının kesin sebebi bilinmemektedir. Araştırıcılar ; beyinde seratonin ve endorfin seviyelerinde değişikliğin rolü olabildiğince inanmaktadırlar. Seratonin ( bir nörotransmiterdir) trigeminal hudut yolları ile iletilen ağrıyı düzenleyen bir beyin kimyasalıdır. Trigeminal hudutlar ise yüz , göz, burun, sinüsler kan damarları ve beyin kılıflarından kaynaklanan ağrılar için temel yollardır. Endorfinlr ise beyin ve spind hord tarafınca üretilen doğal ağrı giderici kimyasalardır.

TETİKLEYİCİLER

Birçok vakit migren baş ağrılarının açık bir sebebi yoktur fakat yorgunluk, besinler, çevresel faktörler, yavaşça baş travması, hormonal faktörler ve ilaçlar ağrıları tetikleyebilir.

Migren baş ağrısını tetikleyen faktörler;

+Diyetle ilgili etkenler

-Aşırı yemek yada uzun müddet aç kalmak

– Kimi besinler migren baş ağrılarını tetikleyebilir. Bunlar; alkol, fermente-morine yiyecekler, yapay tatlandırıcılar (asportome gibi), monosodyum glutomat (asya yiyeceklerinin sık kullanılan toz katkı maddesi), kafein, kafein yoğunluğu, çikolata, eski peynirler, nitratlar ve nitritler (sosis üzere yiyeceklerde bulunurlar), fındık ve meyve suları.

+Çevresel etkenler
– İklim ve yükseklik değişimi, parlak ışıklara maruziyet, sigara, güçlü kokular ve gürültü migren baş ağrılarını tetikleyebilir

+Hormonal etkenler
Birden fazla bayanda östrojen ve progesterone seviyelerindeki değişikliklerin migren baş ağrılarını tetiklediği gözlenmiştir. Bilhassa, çabucak menstrüasyon öncesi yahut sırasında migren baş ağrısı eğilimi izlenir .doğum denetim hapları ve hormon replasman tedavisi migren baş ağrılarını kötüleştirebilir. Gebelik sırasında migren baş ağrılarında azalma birden fazla bayan tarafınca bildirilmektedir. Ayrıyeten menopozu takiben migren baş ağrılarının düzeldiği birden fazla bayan tarafınca bildirilmiştir.

+İlaçlar
Birtakım kardiyovasküler ilaçlar migren baş ağrılarını kötüleştirebilir.

+Fiziksel Faktörle
Uyku alışkanlığında değişiklik, fazlaca yada az ahenge migren baş ağrılarını tetikleyebilir. Ağır fizikî zorlanma, yorgunluk, akut baş travması da tetikleyebilir

+Duyusal etkenler
Parlak ışıklar, duman, kuvvetli kokular ve yüksek gürültü migreni başlatabilir.

+Stres
Gerilim yahut gerilimin geçmesi(haftasonu yahut yolculuk) migren baş ağrısına niye olabilir.

TEŞHİS

Şayet migren baş ağrılarınız var ise yahut ailenizde migren hikayesi var ise, sıhhat danışmanınız sizin fizik muayene, medical hikaye ve semptomlarınıza dayanarak koyar.

Şayet olağanüstü yahut şiddetli migren – tipi baş ağrılarınız var ise yahut baş ağrılarınız ve nöroloğu semptomlarınız berbata gidiyorsa, öteki ağrı niçinlerini dışlamak üzere birtakım testler önerilebilinir. Bunlar kan testleri, beyin görüntüleme çalışmaları (homputerize tomografi yahut magnetik rezonans), göz muayenesi ve öbür branşlarla konsültasyon olabilir.

Hekiminiz migren günlüğü tutmanızı isteyebilir migren baş ağrısının başladığı vakit, ne kadar sürdüğü, ağrı ölçüsü, öncesinde olan semptomlar, daha sonrasında yahut sırasında olan semptomlar ve ağrının nasıl geçtiği kaydedilmelidir. Ayrıyeten tak öncesi 24 saatteki tetikleyiciler, ilaçlar ve gerilim seviyeniz not edilmelidir. Bu bilgiler tedavi planı ve tedaviye yanıtınız değerlendirmede değerlidir.

TEDAVİ
Migren için tesirli tedavide 3 genel alan vardır;

Migren tetikleyicilerden kaçınmak
Migren baş ağrısı olduğunda akut tedavi
Esirgeyici tedavi
Birden fazla migren baş ağrısının tanımlanabilen tetikleyicisi olmasa da bunlar ayırt edilmeye çalışılmalı ve kaçınılmalıdır. Bu sayede migren ağrılarından korunma ve tedavi mümkün olur.

AKUT ATAK TEDAVİSİ
Migren baş ağrısı tedavisinde en kıymetli faktör süratli davranmaktır. Aşağıdaki yaklaşımlar ağrı ve öteki semptomları azaltmada yardımcı olabilir.

İlaçlar: Çok sayıda ilaç, ağrıyı azaltabilir ve migren ataklarını kısaltabilir. yavaşça – orta şiddetli migren ağrılarında bayağı ağrı kesiciler ( aspirin, asetominofen, ibuprofen ve naproksen) düzgünleşme sağlar. Ağrı kesiciler gerekli olunca kullanılmalıdır. Rastgele bir ağrı kesici haftada 2 den çok alınmamalıdır. Çok dozda alınan ağrı kesiciler; aktifliğini kaybeder, kronik günlük baş ağrılarına yol açarlar, mide yahut bağırsak ağrılarına yahut kanamalarına, ülserlere yahut önemli böbrek yahut karaciğer hasarına yol açarlar. Şayet günlük ağrı kesici dozunu arttırmanız gerekiyorsa hekiminize danışın.

Şayet klasik ağrı kesiciler akut migren ağrılarınız iyileştirmiyorsa; hekiminiz daha güçlü ilaçlar reçete edebilir. Bunlar:

-Analjezikler(ağrı ilaçları)- tek yahut kombine

-Seratonin agonistleri(triptonlar) Beyinde ağrı iletilerini seratonin düzenler, baş derisinde şişmiş kan damarlarını büzer ve ağrıya niye olan hususların salınımını mahzurlar.

Örnekleri: Sumatripton (Imigren), zolmitripton(zomig), eletripton( relpax) v.b

Triptonlar akut baş ağrılarında en faal ilaçlardır ve düşük yan tesiri riski vardır. Yan tesirleri; göğüs ve/ yahut uzunluğunda basınç, ağrı, bulantı, sersemli, hayli ender kalp krizidir. Buı niçinle koroner arter hastalığı olanlar yahut riski olanlar kullanmamalıdır.

Bulantı kesici ilaçlar: Migrene eşlik eden bulantı ve hatta ağrı ortasında yararlıdırlar.

Tüm ilaçların istenmeyen yan tesirleri olabilir. Hekiminizin yönlendirmesi fazlaca sayıda ilaç yahut dozlarını denemeyle sizin için en yeterlisi bulunabilir. yararları , yan tesirleri ve risklerini hekiminizle konuşun.

“Dikkat: Şayet gebe yahut emziriyorsanız kimi ilaçlar önerilmez. Kimileri çocuklara verilmez. Hekiminiz hakikat ilacı önerebilir”

Dinlenme ve uyku: Migren baş ağrısı başlayınca sessiz yahut karanlık bir odada dinlenme yahut kestirmek atağın şiddetini azaltır ve mühletini kısaltır.

Fizikî teknikler: Boyun yahut başa buz torbası koymak ağrıyı kesebilir. Kimi şahıslarda baş, bayun ve omuz kaslarına masaj yararlı olabilir.

Dayanak kümeler: Bir terapist gerilim ve ağrı ile baş etme teknikleri öğretebilir

MİGREN KORUNMASI
Şayet şiddetli yahut sık migren ataklarınız oluyorsa hami tedavi gerekebilir.

İlaçlar: Bunlar günlük olarak ağrıdan bağımsız olarak alınır. Akut migren atak ilaçları ile kombine verilebilirler. Birkaç hafta ile bir iki ayda fakat sonuç verirler

Antidepresanlar: Trisiklik antidepresanlar ( Amitriptilin v.b) migren ataklarını önleyebilirler.

Antihipertansif ve kardiyovasküler ilaçlar: Beta blokerler (propronolol, atenolol), kalsiyum kanal blokerleri (verapamil) migren ağrılarının sıklık, şiddet ve müddetini azaltabilirler

Antikonvulzonlar: Sodyum valproat, gabapentri ve topiromate migren ağrılarını önleyebilir.

Botox infeksiyonları: Alın ve kafatası kaslarına botulinum toksin infeksiyonları ile migren baş ağrılarını sıklığı, şiddeti ve mühleti azalabilir. Enfeksiyon daha sonrası 3-4 ay süren süreksiz uygunluk hali olur. Faydasının devam etmesi için 3-4 ayda bir enfeksiyonların yinelanması gereklidir.

Öbür unsurlar: Yüksek doz magnezyum ve riboflavin ( B2 vitamini) ağrı sıklığı, şiddet ve mühletini azaltabilir. Öteki ilaç alırken bunları kullanmak için kesinlikle hekiminize danışın.

Biyofeedback: Kas biyofeedback terapileri farklı durumlarda kasların tansiyonu hakkında bilgi sağlar ve gevşeme sağlar.Baş ağrısına eşlik eden kas gerginliğini azaltma metodları gösterilir.

Kognitif davranış tedavisi: Tipik baş ağrısı tetikleyicilerinden haberdar olmanızı ve dert ve gerilime karşı reaksiyonunuzu azaltmada yardımcı olur.Baş ağrılarınızın sayı ve yoğunluğu azalabilir.

Gevşeme eğitimi: Kas gevşemesi, teneffüs idmanları ve mental- düşüncel hayal etme (sakinleştirici imajlar hayal etmeye yardımcı terapi) içerir. bu türlü baş ağrısı sıklığı ve ağırlı azabilir.

ŞAHSÎ BAKIM
Kollayıcı ilaçlardan bağımzsız olarak, ömür stilinde değişiklikler de migren atak sayı ve şiddetini azaltabilir.

Günlük rutinin-düzenin sağlanamsı: Sistemsiz uyku ve yemek alışkanlıkları migren baş ağrısını tetikleyebilir. Çok uyku yahut epey az uyku migren ağrılarını tetikleyebilir
Tertipli idman: Sistemli aerobik egzsersizi haftada 3 kere enaz 30 dakika tansiyonu azaltır ve baş ağrısı sıklık ve şiddetini azaltır. Yüzme, yürüyüş ve bisiklet de seçilebilir.
Östrojnin tesirlerinin azatılması: Migreni olan bayanlar; aile hikayesinde inme, yüksek kan basıncı yahut damarsal hastalık hikayesi var ise östrojen içeren ilaçlardan(doğum denetim ilaçları ve hormon replosman tedavisi) kaçınmalıdır.