Kuzey Amerika Ortadoğu Çalışmaları Derneği’nden Erdoğan’a Boğaziçi mektubu Kuzey Amerika Ortadoğu Çalışmaları Derneği (MESA), Boğaziçi Üniversitesi Rektör vekili Naci İnci’nin Can Candan’ı nazaranvden alması ve Feyzi Erçin’in Boğaziçi Üniversitesi’ndeki derslerini iptal etmesi ile ilgili olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, İdare Şurası Lideri Dina Rizk Khoury ve MESA Akademik Özgürlük Komitesi’nin lideri Laurie Brand imzalı bir mektup gönderdi.
Mektupta uzmanlık alanı Fizik olan İnci’nin, yetkinliği olmamasına karşın uzmanlık alanı haricindeki alanlarda verdiği kararlarla, akademik özgürlük, tabir özgürlüğü ihlallerinde bulunduğu ve öğrencilerin eğitim hakkını ihlal ettiği açıklandı.
Mektubun gönderildiği öteki kişi ve kuruluşlar içinde; Cumhurbaşkanı Başdanışmanı İbrahim Kalın, TBMM Lideri Mustafa Şentop, Amerikan Fizik Derneği, European Physics Letters Editoryal Ofisi, Alman Fizik Topluluğu, 4th Physikalisches Institut, Stuttgart Üniversitesi (Almanya) üzere kuruluşlar da yer alıyor.
Mektubun Türkçe çevirisi şöyle:
“Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan,
Bu mektubu, the Middle East Studies Association (MESA) of North America [Kuzey Amerika Ortadoğu Çalışmaları Birliği] ve onun Akademik Özgürlük Komitesi ismine, bu sene başında Boğaziçi Üniversitesi hoca ve öğrencilerinin protestolarına karşın rektör atadığınız Melih Bulu’nun bakılırsavden alınmasının akabinde rektör vekili olan Mehmet Naci İnci tarafınca iki hocanın işten çıkartılmasına yönelik rahatsızlığımızı tabir etmek üzere yazıyoruz. Can Candan ve Feyzi Erçin’in iş akitlerine son verilmesini kınıyor ve acilen bir daha gorevlendirilmelerini talep ediyoruz. Ayrıyeten sizi Rektör Vekili Prof. Dr. Naci İnci’yi nazaranvden almaya ve Boğaziçi Üniversitesi hocalarının esaslı özerk üniversite yönetişim gelenekleri doğrultusunda bir rektör seçmelerine müsaade vermeye davet ediyoruz.
Alanın önde gelen kuruluşu olan MESA, 1966 yılında Ortadoğu ve Kuzey Afrika üzerine araştırma ve öğretimi desteklemek gayesiyle kurulmuştur ve dünya genelinde 2 bin 800’e yakın üyesi bulunmaktadır. Ortadoğu Çalışmaları Memleketler arası Mecmuası ( International Journal of Middle East Studies ) isimli akademik mecmuayı yayımlayan Birlik, Ortadoğu bölgesinde ve bölgeyle ilgili Kuzey Amerika ve dünyanın farklı ülkelerinde gerçekleşen alanla ilgili çalışmalarda akademik özgürlük ve tabir özgürlüğünün sağlanması için çalışmaktadır.
Size bu yıl hükümetinizin Boğaziçi Üniversitesi yönetimine dönük uygunsuz müdahaleleri ve intihal suçlamalarıyla anılan tartışmalı ve yetersiz bir aday olan Melih Bulu’yu rektör olarak atamanız hususlarında çeşitli kere birkaç mektup yazdık. Bulu 15 Temmuz 2021’de tarafınızca nazaranvden alındı ve yerine, Boğaziçi Üniversitesi’nde bir fizik profesörü olan yardımcısı İnci vekalet etmeye başladı. Bulu’yu rektör olarak atamanızı da, bakılırsavden almanızı da, her ikisi de Boğaziçi Üniversitesi’nin akademik özgürlük ve yönetişim normlarını dikkate almayan Cumhurbaşkanlığı kararlarıyla gerçekleştiği için yasal bulmadığımızı söz etmeliyiz.
Kaldı ki, Bulu’nun yerine İnci’nin rektör vekili olarak nazaranve getirilmesi de üniversite yönetimi açısından bir düzgünleştirme manası taşımamaktadır. Gerçekten İnci hocaların karşı çıkışlarını baskılamaya çalışırken ve protestocu öğrencileri gözaltına almaları için özel güvenlik takviyeli polis güçlerini yerleşkeye davet ederken Bulu’nun sadık yardımcısı olarak kendisine hizmet ediyordu.
Bulu’yu atamanızdan bu yana, Boğaziçi’nde eğitim hakkına ve akademik özgürlük normlarına dönük çeşitli ihlaller gerçekleşti. Bu bahisler hakkında dört mektup yazdık ve MESA İdare Heyeti da bir açıklama yayımladı (bkz. 7 Ocak 2021, 20 Ocak 2021, 4 Şubat 2021 ve 9 Şubat 2021 tarihindeki mektuplar ve 12 Şubat 2021 tarihindeki İdare Heyeti Açıklaması). İnci, bu mektuplarda belgelenen ihlallerde aktif nazaranv aldı. Son olarak, bağlı oldukları kısmın, derslerinin onaylanması ve mukavelelerinin yenilenmesi tarafındaki görüşünü görmezden gelerek, Can Candan ve Feyzi Erçin’in iş akitlerine son verdi. Bu noktada altını çizmekte fayda var: İnci, uzmanlık alanı Fizik olduğu için Sinema Çalışmaları Sertifika Programında ders veren bu hocaları bağımsız halde kıymetlendirme yetisinden bütünüyle mahrumdur. Ayrıyeten İnci, İktisat profesörü Ünal Zenginobuz’u, 9 Şubat 2021’de Toplumsal Bilimler Enstitüsü müdürlüğüne seçilmesini de görmezden gelerek üniversite yönetişim geleneklerini çiğnemiş ve bir daha yetersiz olduğu biçimde bu enstitü müdürlüğüne kendisini atamıştır. Misal bir halde İnci, üniversitenin atama ve yükseltmelerle ilgili kıymetlendirme sistemini görmezden gelerek, Üniversite İdare Kurulu’nun bir yükseltme evrakıyla ilgili olumsuz değerlendirmesini tek başına bilakis çevirip bedellendirilen öğretim üyesini profesörlüğe atamıştır.
İnci’nin akademik özgürlük, tabir özgürlüğü ve öğrencilerin eğitim hakkını nasıl hor gördüğünün tahminen de en açık kanıtı, yerleşkedeki barışçıl bir şov sırasında üniversite özel güvenlik bakılırsavlileri ve polisin şiddetli saldırısına uğrayan ve sonrasındasında LGBTİ+ bayrakları taşıdıkları için gözaltına alınan öğrencileri savunmaktan uzak durmasıdır. İnci öğrencileri savunmak bir yana, protestocu öğrencilere disiplin soruşturmaları açarak ve en sert cezaları almaları için uğraşarak baskıyı artırmayı tercih etmiştir. Emekli ve yarı vakitli hocaların yerleşke erişimini sınırlayan kararlara imza attığı üzere, 13 Nisan 2021 tarihinden itibaren kısım ve fakültelerince ders vermeleri onaylanan kimi emekli ve yarı vakitli hocaların kontratlarını imzalamayı durdurmuştur.
Bunlara ek olarak İnci, kendindilk evvelki rektör vaktinde toplumsal cinsiyet ve cinsel yönelim temelli ayrımcılık yaşayan öğrencilere dönük ayrımcılık tersi muhafaza tedbirlerinin yürürlükten kaldırılmasında da hata ortağıdır. Hatta 2 Şubat 2021’de BULGBTİ+ Öğrenci Kulübü’nün kapatılması ve CİTÖK (cinsel Tacizi Tedbire, Eğitim ve Destek) Koordinatörlüğü ofis koordinatörünün kontratının sonlandırılması ve bu biçimdece koordinatörlüğün fiili olarak bitmiş oldurilmesiyle bu ayrımcılığa bilfiil katkıda bulunmuştur. Çeşitli kısımlardan gelen ve koordinatörlüğün ehemmiyetini vurgulayan yazılara karşın koordinatörlüğün fiilen kapatılmasına müsaade vermiştir. Ayrıyeten rektör yardımcılığı sırasında, akademik işlerden sorumlu rektör yardımcısı olarak nazaranv yaparken, teze bakılırsa rektörün “erkekler içinde daha rahat hissettiği” nedeni öne sürülerek bir fazlaca bayan çalışanı yerlerinden etmiş ve bu biçimdece neredeyse büsbütün erkeklerden oluşan bir üniversite yönetiminin oluşmasına yol açmıştır.
İnci’yle ilgili şikâyet listesi, üniversite yönetişiminin tüm temel kurallarına dönük ihlalleri içerir: akademik özgürlük, demokratik pahalar, toplumsal cinsiyet eşitliği, öğrencilerin ayrımcı muamelelerden korunması ve tabir özgürlüğüne hürmet. Kendisi şu anda yeni kalıcı rektör olarak atanmak için adaydır da. Hükümetinizi rektör atama uygulamasından vazgeçmeye ve hem Boğaziçi Üniversitesi’ne hem ülkedeki başka tüm kamu üniversitelerine özerk yönetişim ve rektörlerini seçme haklarının iade etmeye davet ediyoruz. Ayrıyeten İnci’nin öğrenci protestolarına dayanak veren ya da kendileri de protestoda bulunan hocaların, misilleme olarak mukavelelerine son verme istikametindeki keyfi kararlarının da geri çekilmesini talep ediyoruz.
İnci’nin Erçin ve Candan’ın iş akitlerine son verişiyle ilgili detaylar öğretici niteliktedir. Mayıs ayında İnci, kısa müddetliğine (25-31 Mayıs) müsaadeye çıkan Bulu’ya vekalet ederken, sekiz yıldır Boğaziçi’nde Sinemada Müzik dersleri veren Feyzi Erçin’in 2021 yaz okulu ve güz akademik yarıyılında vermesi planlanan derslerini açmasına müsaade vermemiştir. Bu sıra dışı ve son dakika sonucunı savunmak için, Erçin’in not vermesiyle ilgili temelsiz tenkitler getirmiş ve bir daha hiç bir delil göstermeden Erçin’in verdiği eğitimin üniversitede sunulan eğitimin niteliğini olumsuz etkilediğini argüman etmiştir. Erçin’in derslerini sonlandırmayla ilgili karara dönük öğrenci ve hoca reaksiyonları ile birebir sırada mevzunun medyada ele alınışı, Erçin’in aslında Bulu atamasına karşı öğrenci ve hoca protestolarına açıktan ve ağır bir biçimde dayanak vermesi niçiniyle işinden edildiğini göstermektedir. Erçin, İnci’nin sonucunı kınayan bir kamuoyu açıklamasında, şu ana kadar Boğaziçi’nde vermiş olduğu 15 dersteki öğrenci notlarının üniversite ortalamalarıyla dengeli olduğunu ancak pandemi sırasında bir epeyce hoca üzere, kapanma şartlarında dersleri tamamlamaya çalışan öğrencilerin karşılaştıkları birfazlaca zorluğu dengelemek için notları biraz daha hoşgörülü verdiğini belirtmiştir.
Ne yazık ki İnci, hocalara dönük misilleme maksadı güden uygulamalarına rektör vekili olarak da devam etmiş, on dört yıldan uzun müddettir Boğaziçi’nin sevilen hocalarından biri olarak Batı Lisanları ve Edebiyatları Bölümü’nde ders veren Can Candan’ın iş akdine son vermiştir. beraberinde bir belgesel sinemacı olan akademisyen Can Candan, sinema çalışmaları alanında dersler vermesinin yanı sıra, LGBTİ+ öğrenci kulübünün danışman hocalığını da yapmıştır. Bu kulübün öğrencilerine üstte da değinilen eziyet örüntüsü, Candan’ın yalnızca protestolarda oynadığı rol niçiniyle değil, Boğaziçi yerleşkesine atadıklarınız tarafınca yürütülen ayrımcı taarruz ötürüsıyla da işinden edildiğine işaret etmektedir. Candan’ın işten çıkarılmasını bir açıklamayla protesto eden Boğaziçili akademisyenler, bu durumun yasanın yanı sıra üniversite senatosu tarafınca onaylanan üniversite yönetişim unsurlarıyla de uyumlu olmadığını tabir etmişlerdir. Akademisyenler, atanmış yöneticilerin keyfi ve adaletsiz hareketlerinin bir modülü olan Candan’ın işten çıkarılmasını kınamış ve işlerinin feshine yasal olarak itiraz etmeleri sürecinde hem Candan hem Erçin ile dayanışma ortasında hareket edeceklerini açıklamışlardır.
Boğaziçili hoca ve öğrencilerin protestolarının Bulu’nun misyondan alınmasına karşın devam etmesinde, kısmen İnci’ye ve onun keyfi aksiyonlarına dönük dayanağınızın de tesiri bulunmaktadır. Sonuçta, hükümetinizin üniversite yönetişimi ve akademik özgürlüğü hiçe sayması bu protestoların asıl maksadı olmayı hala sürdürmekte. Hükümetinizin ve atadığınız idarecilerin aksiyonları Türkiye’nin en itibarlı üniversitelerinden birinin prestij ve akademik bütünlüğünü zedelerken, Türkiye’deki yükseköğretimin özerklik ve niteliğine sizin liderliğiniz altında uygulanan hasar verme genel örüntüsünü de devam ettirmiş oluyor. Sizi bu örüntüye son vermeye ve Boğaziçi Üniversitesi’ni de kapsayacak biçimde tüm ülkede üniversite özerkliğine dönük saygıyı bir daha tesis etmeye davet ediyoruz.
Bir Avrupa Kurulu üye ülkesi ve İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi’nin bir imzacısı olarak Türkiye; fikir, söz ve toplanma özgürlüklerini korumakla yükümlüdür. Türkiye ayrıyeten İnsan Hakları Kozmik Bildirgesi, Memleketler arası Sivil ve Siyasal Haklar Mutabakatı ile Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Son Senedi’nin de imzacısıdır. Bunların tümü akademik özgürlüğün temelini oluşturan söz ve bir ortaya gelme özgürlüklerinin korunmasına dönüktür. Hükümetinizin uygulamalarıyla çiğnenen bu haklar bununla birlikte T.C. Anayasası’nın 25-27 ve 42. unsurlarıyla korunmaktadırlar.
Hükümetinizi Türkiye’deki üniversite özyönetim geleneğini canlandırmaya, Boğaziçi Üniversitesi rektör vekili İnci’yi desteklemeyi bitmiş oldurmeye ve üniversitelerin kendi rektörlerini seçtikleri klâsik uygulamaya dönmelerine müsaade vermeye çağırıyoruz. Ayrıyeten Can Candan ve Feyzi Erçin’in üniversitedeki nazaranvlerine iadelerini de talep ediyoruz.
Bu bahse göstereceğiniz ilgi için teşekkür ederiz. Müspet karşılığınızı bekliyor olacağız.
Samimiyetle,
Dina Rizk Khoury MESA Lideri, George Washington Üniversitesi Profesörü
Laurie Brand Akademik Özgürlük Komitesi Lideri, Güney California Üniversitesi Seçkin Emekli Profesörü
Mektubun gönderildiği başka kişi ve kuruluşlar:
Ibrahim Kalın, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı
Mustafa Şentop, Türkiye Büyük Millet Meclisi Lideri
Abdülhamit Gül, Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanı
Yekta Saraç, Türkiye Yüksek Öğretim Konseyi (YÖK) Lideri
Ziya Selçuk, Türkiye Cumhuriyeti Ulusal Eğitim Bakanı
Maria Arena, Avrupa Parlamentos İnsan Hakları Alt Komitesi Lideri
Viktor Almqvist, Avrupa Parlamentosu Dışişleri Komitesi Basın Sözcüsü
Josep Borrell Fontelles, Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Siyasetleri Yüksek Temsilcisi
Fiona Knab-Lunny, Josep Borrell Kabinesi Üyesi, Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Siyasetleri Yüksek Temsilcisi
Hannah Neumann, Avrupa Parlamentosu İnsan Hakları Alt Komitesi Lider Yardımcısı
Raphael Glucksmann, Avrupa Parlamentosu İnsan Hakları Alt Komitesi Lider Yardımcısı Christian Danielsson, Avrupa Kurulu Genişlemeden Sorumlu Genel Müdür
Dunja Mijatović, Avrupa Kurulu İnsan Hakları Komiseri
Kati Piri, Avrupa Parlamentosu Dış Bağlantılar Komitesi Üyesi
Nacho Sanchez Amor, Avrupa Parlamentosu Üyesi ve Avrupa Parlamentosu Daimi Türkiye Raportörü
Verónica Michelle Bachelet Jeria, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri
Irene Khan, Fikir ve söz özgürlüğü hakkını geliştirme ve müdafaaya yönelik Birleşmiş Milletler Özel Raportörü
Koumbou Boly Barry, Eğitim hakkına dair Birleşmiş Milletler Özel Raportörü
Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü
Boğaziçi Üniversitesi Mezunlar Derneği
Matthew A Palmer, ABD Dışişleri Bakanlığı, Bakan Yardımcısı Vekili
Amerikan Fizik Derneği
European Physics Letters Editoryal Ofis
Alman Fizik Topluluğu
Società Italiana di Fisica
The Royal Society of Sciences (UK)
4th Physikalisches Institut, Stuttgart Üniversitesi” (HABER MERKEZİ)
Mektubun İngilizce aslı:
Mektupta uzmanlık alanı Fizik olan İnci’nin, yetkinliği olmamasına karşın uzmanlık alanı haricindeki alanlarda verdiği kararlarla, akademik özgürlük, tabir özgürlüğü ihlallerinde bulunduğu ve öğrencilerin eğitim hakkını ihlal ettiği açıklandı.
Mektubun gönderildiği öteki kişi ve kuruluşlar içinde; Cumhurbaşkanı Başdanışmanı İbrahim Kalın, TBMM Lideri Mustafa Şentop, Amerikan Fizik Derneği, European Physics Letters Editoryal Ofisi, Alman Fizik Topluluğu, 4th Physikalisches Institut, Stuttgart Üniversitesi (Almanya) üzere kuruluşlar da yer alıyor.
Mektubun Türkçe çevirisi şöyle:
“Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan,
Bu mektubu, the Middle East Studies Association (MESA) of North America [Kuzey Amerika Ortadoğu Çalışmaları Birliği] ve onun Akademik Özgürlük Komitesi ismine, bu sene başında Boğaziçi Üniversitesi hoca ve öğrencilerinin protestolarına karşın rektör atadığınız Melih Bulu’nun bakılırsavden alınmasının akabinde rektör vekili olan Mehmet Naci İnci tarafınca iki hocanın işten çıkartılmasına yönelik rahatsızlığımızı tabir etmek üzere yazıyoruz. Can Candan ve Feyzi Erçin’in iş akitlerine son verilmesini kınıyor ve acilen bir daha gorevlendirilmelerini talep ediyoruz. Ayrıyeten sizi Rektör Vekili Prof. Dr. Naci İnci’yi nazaranvden almaya ve Boğaziçi Üniversitesi hocalarının esaslı özerk üniversite yönetişim gelenekleri doğrultusunda bir rektör seçmelerine müsaade vermeye davet ediyoruz.
Alanın önde gelen kuruluşu olan MESA, 1966 yılında Ortadoğu ve Kuzey Afrika üzerine araştırma ve öğretimi desteklemek gayesiyle kurulmuştur ve dünya genelinde 2 bin 800’e yakın üyesi bulunmaktadır. Ortadoğu Çalışmaları Memleketler arası Mecmuası ( International Journal of Middle East Studies ) isimli akademik mecmuayı yayımlayan Birlik, Ortadoğu bölgesinde ve bölgeyle ilgili Kuzey Amerika ve dünyanın farklı ülkelerinde gerçekleşen alanla ilgili çalışmalarda akademik özgürlük ve tabir özgürlüğünün sağlanması için çalışmaktadır.
Size bu yıl hükümetinizin Boğaziçi Üniversitesi yönetimine dönük uygunsuz müdahaleleri ve intihal suçlamalarıyla anılan tartışmalı ve yetersiz bir aday olan Melih Bulu’yu rektör olarak atamanız hususlarında çeşitli kere birkaç mektup yazdık. Bulu 15 Temmuz 2021’de tarafınızca nazaranvden alındı ve yerine, Boğaziçi Üniversitesi’nde bir fizik profesörü olan yardımcısı İnci vekalet etmeye başladı. Bulu’yu rektör olarak atamanızı da, bakılırsavden almanızı da, her ikisi de Boğaziçi Üniversitesi’nin akademik özgürlük ve yönetişim normlarını dikkate almayan Cumhurbaşkanlığı kararlarıyla gerçekleştiği için yasal bulmadığımızı söz etmeliyiz.
Kaldı ki, Bulu’nun yerine İnci’nin rektör vekili olarak nazaranve getirilmesi de üniversite yönetimi açısından bir düzgünleştirme manası taşımamaktadır. Gerçekten İnci hocaların karşı çıkışlarını baskılamaya çalışırken ve protestocu öğrencileri gözaltına almaları için özel güvenlik takviyeli polis güçlerini yerleşkeye davet ederken Bulu’nun sadık yardımcısı olarak kendisine hizmet ediyordu.
Bulu’yu atamanızdan bu yana, Boğaziçi’nde eğitim hakkına ve akademik özgürlük normlarına dönük çeşitli ihlaller gerçekleşti. Bu bahisler hakkında dört mektup yazdık ve MESA İdare Heyeti da bir açıklama yayımladı (bkz. 7 Ocak 2021, 20 Ocak 2021, 4 Şubat 2021 ve 9 Şubat 2021 tarihindeki mektuplar ve 12 Şubat 2021 tarihindeki İdare Heyeti Açıklaması). İnci, bu mektuplarda belgelenen ihlallerde aktif nazaranv aldı. Son olarak, bağlı oldukları kısmın, derslerinin onaylanması ve mukavelelerinin yenilenmesi tarafındaki görüşünü görmezden gelerek, Can Candan ve Feyzi Erçin’in iş akitlerine son verdi. Bu noktada altını çizmekte fayda var: İnci, uzmanlık alanı Fizik olduğu için Sinema Çalışmaları Sertifika Programında ders veren bu hocaları bağımsız halde kıymetlendirme yetisinden bütünüyle mahrumdur. Ayrıyeten İnci, İktisat profesörü Ünal Zenginobuz’u, 9 Şubat 2021’de Toplumsal Bilimler Enstitüsü müdürlüğüne seçilmesini de görmezden gelerek üniversite yönetişim geleneklerini çiğnemiş ve bir daha yetersiz olduğu biçimde bu enstitü müdürlüğüne kendisini atamıştır. Misal bir halde İnci, üniversitenin atama ve yükseltmelerle ilgili kıymetlendirme sistemini görmezden gelerek, Üniversite İdare Kurulu’nun bir yükseltme evrakıyla ilgili olumsuz değerlendirmesini tek başına bilakis çevirip bedellendirilen öğretim üyesini profesörlüğe atamıştır.
İnci’nin akademik özgürlük, tabir özgürlüğü ve öğrencilerin eğitim hakkını nasıl hor gördüğünün tahminen de en açık kanıtı, yerleşkedeki barışçıl bir şov sırasında üniversite özel güvenlik bakılırsavlileri ve polisin şiddetli saldırısına uğrayan ve sonrasındasında LGBTİ+ bayrakları taşıdıkları için gözaltına alınan öğrencileri savunmaktan uzak durmasıdır. İnci öğrencileri savunmak bir yana, protestocu öğrencilere disiplin soruşturmaları açarak ve en sert cezaları almaları için uğraşarak baskıyı artırmayı tercih etmiştir. Emekli ve yarı vakitli hocaların yerleşke erişimini sınırlayan kararlara imza attığı üzere, 13 Nisan 2021 tarihinden itibaren kısım ve fakültelerince ders vermeleri onaylanan kimi emekli ve yarı vakitli hocaların kontratlarını imzalamayı durdurmuştur.
Bunlara ek olarak İnci, kendindilk evvelki rektör vaktinde toplumsal cinsiyet ve cinsel yönelim temelli ayrımcılık yaşayan öğrencilere dönük ayrımcılık tersi muhafaza tedbirlerinin yürürlükten kaldırılmasında da hata ortağıdır. Hatta 2 Şubat 2021’de BULGBTİ+ Öğrenci Kulübü’nün kapatılması ve CİTÖK (cinsel Tacizi Tedbire, Eğitim ve Destek) Koordinatörlüğü ofis koordinatörünün kontratının sonlandırılması ve bu biçimdece koordinatörlüğün fiili olarak bitmiş oldurilmesiyle bu ayrımcılığa bilfiil katkıda bulunmuştur. Çeşitli kısımlardan gelen ve koordinatörlüğün ehemmiyetini vurgulayan yazılara karşın koordinatörlüğün fiilen kapatılmasına müsaade vermiştir. Ayrıyeten rektör yardımcılığı sırasında, akademik işlerden sorumlu rektör yardımcısı olarak nazaranv yaparken, teze bakılırsa rektörün “erkekler içinde daha rahat hissettiği” nedeni öne sürülerek bir fazlaca bayan çalışanı yerlerinden etmiş ve bu biçimdece neredeyse büsbütün erkeklerden oluşan bir üniversite yönetiminin oluşmasına yol açmıştır.
İnci’yle ilgili şikâyet listesi, üniversite yönetişiminin tüm temel kurallarına dönük ihlalleri içerir: akademik özgürlük, demokratik pahalar, toplumsal cinsiyet eşitliği, öğrencilerin ayrımcı muamelelerden korunması ve tabir özgürlüğüne hürmet. Kendisi şu anda yeni kalıcı rektör olarak atanmak için adaydır da. Hükümetinizi rektör atama uygulamasından vazgeçmeye ve hem Boğaziçi Üniversitesi’ne hem ülkedeki başka tüm kamu üniversitelerine özerk yönetişim ve rektörlerini seçme haklarının iade etmeye davet ediyoruz. Ayrıyeten İnci’nin öğrenci protestolarına dayanak veren ya da kendileri de protestoda bulunan hocaların, misilleme olarak mukavelelerine son verme istikametindeki keyfi kararlarının da geri çekilmesini talep ediyoruz.
İnci’nin Erçin ve Candan’ın iş akitlerine son verişiyle ilgili detaylar öğretici niteliktedir. Mayıs ayında İnci, kısa müddetliğine (25-31 Mayıs) müsaadeye çıkan Bulu’ya vekalet ederken, sekiz yıldır Boğaziçi’nde Sinemada Müzik dersleri veren Feyzi Erçin’in 2021 yaz okulu ve güz akademik yarıyılında vermesi planlanan derslerini açmasına müsaade vermemiştir. Bu sıra dışı ve son dakika sonucunı savunmak için, Erçin’in not vermesiyle ilgili temelsiz tenkitler getirmiş ve bir daha hiç bir delil göstermeden Erçin’in verdiği eğitimin üniversitede sunulan eğitimin niteliğini olumsuz etkilediğini argüman etmiştir. Erçin’in derslerini sonlandırmayla ilgili karara dönük öğrenci ve hoca reaksiyonları ile birebir sırada mevzunun medyada ele alınışı, Erçin’in aslında Bulu atamasına karşı öğrenci ve hoca protestolarına açıktan ve ağır bir biçimde dayanak vermesi niçiniyle işinden edildiğini göstermektedir. Erçin, İnci’nin sonucunı kınayan bir kamuoyu açıklamasında, şu ana kadar Boğaziçi’nde vermiş olduğu 15 dersteki öğrenci notlarının üniversite ortalamalarıyla dengeli olduğunu ancak pandemi sırasında bir epeyce hoca üzere, kapanma şartlarında dersleri tamamlamaya çalışan öğrencilerin karşılaştıkları birfazlaca zorluğu dengelemek için notları biraz daha hoşgörülü verdiğini belirtmiştir.
Ne yazık ki İnci, hocalara dönük misilleme maksadı güden uygulamalarına rektör vekili olarak da devam etmiş, on dört yıldan uzun müddettir Boğaziçi’nin sevilen hocalarından biri olarak Batı Lisanları ve Edebiyatları Bölümü’nde ders veren Can Candan’ın iş akdine son vermiştir. beraberinde bir belgesel sinemacı olan akademisyen Can Candan, sinema çalışmaları alanında dersler vermesinin yanı sıra, LGBTİ+ öğrenci kulübünün danışman hocalığını da yapmıştır. Bu kulübün öğrencilerine üstte da değinilen eziyet örüntüsü, Candan’ın yalnızca protestolarda oynadığı rol niçiniyle değil, Boğaziçi yerleşkesine atadıklarınız tarafınca yürütülen ayrımcı taarruz ötürüsıyla da işinden edildiğine işaret etmektedir. Candan’ın işten çıkarılmasını bir açıklamayla protesto eden Boğaziçili akademisyenler, bu durumun yasanın yanı sıra üniversite senatosu tarafınca onaylanan üniversite yönetişim unsurlarıyla de uyumlu olmadığını tabir etmişlerdir. Akademisyenler, atanmış yöneticilerin keyfi ve adaletsiz hareketlerinin bir modülü olan Candan’ın işten çıkarılmasını kınamış ve işlerinin feshine yasal olarak itiraz etmeleri sürecinde hem Candan hem Erçin ile dayanışma ortasında hareket edeceklerini açıklamışlardır.
Boğaziçili hoca ve öğrencilerin protestolarının Bulu’nun misyondan alınmasına karşın devam etmesinde, kısmen İnci’ye ve onun keyfi aksiyonlarına dönük dayanağınızın de tesiri bulunmaktadır. Sonuçta, hükümetinizin üniversite yönetişimi ve akademik özgürlüğü hiçe sayması bu protestoların asıl maksadı olmayı hala sürdürmekte. Hükümetinizin ve atadığınız idarecilerin aksiyonları Türkiye’nin en itibarlı üniversitelerinden birinin prestij ve akademik bütünlüğünü zedelerken, Türkiye’deki yükseköğretimin özerklik ve niteliğine sizin liderliğiniz altında uygulanan hasar verme genel örüntüsünü de devam ettirmiş oluyor. Sizi bu örüntüye son vermeye ve Boğaziçi Üniversitesi’ni de kapsayacak biçimde tüm ülkede üniversite özerkliğine dönük saygıyı bir daha tesis etmeye davet ediyoruz.
Bir Avrupa Kurulu üye ülkesi ve İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi’nin bir imzacısı olarak Türkiye; fikir, söz ve toplanma özgürlüklerini korumakla yükümlüdür. Türkiye ayrıyeten İnsan Hakları Kozmik Bildirgesi, Memleketler arası Sivil ve Siyasal Haklar Mutabakatı ile Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Son Senedi’nin de imzacısıdır. Bunların tümü akademik özgürlüğün temelini oluşturan söz ve bir ortaya gelme özgürlüklerinin korunmasına dönüktür. Hükümetinizin uygulamalarıyla çiğnenen bu haklar bununla birlikte T.C. Anayasası’nın 25-27 ve 42. unsurlarıyla korunmaktadırlar.
Hükümetinizi Türkiye’deki üniversite özyönetim geleneğini canlandırmaya, Boğaziçi Üniversitesi rektör vekili İnci’yi desteklemeyi bitmiş oldurmeye ve üniversitelerin kendi rektörlerini seçtikleri klâsik uygulamaya dönmelerine müsaade vermeye çağırıyoruz. Ayrıyeten Can Candan ve Feyzi Erçin’in üniversitedeki nazaranvlerine iadelerini de talep ediyoruz.
Bu bahse göstereceğiniz ilgi için teşekkür ederiz. Müspet karşılığınızı bekliyor olacağız.
Samimiyetle,
Dina Rizk Khoury MESA Lideri, George Washington Üniversitesi Profesörü
Laurie Brand Akademik Özgürlük Komitesi Lideri, Güney California Üniversitesi Seçkin Emekli Profesörü
Mektubun gönderildiği başka kişi ve kuruluşlar:
Ibrahim Kalın, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı
Mustafa Şentop, Türkiye Büyük Millet Meclisi Lideri
Abdülhamit Gül, Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanı
Yekta Saraç, Türkiye Yüksek Öğretim Konseyi (YÖK) Lideri
Ziya Selçuk, Türkiye Cumhuriyeti Ulusal Eğitim Bakanı
Maria Arena, Avrupa Parlamentos İnsan Hakları Alt Komitesi Lideri
Viktor Almqvist, Avrupa Parlamentosu Dışişleri Komitesi Basın Sözcüsü
Josep Borrell Fontelles, Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Siyasetleri Yüksek Temsilcisi
Fiona Knab-Lunny, Josep Borrell Kabinesi Üyesi, Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Siyasetleri Yüksek Temsilcisi
Hannah Neumann, Avrupa Parlamentosu İnsan Hakları Alt Komitesi Lider Yardımcısı
Raphael Glucksmann, Avrupa Parlamentosu İnsan Hakları Alt Komitesi Lider Yardımcısı Christian Danielsson, Avrupa Kurulu Genişlemeden Sorumlu Genel Müdür
Dunja Mijatović, Avrupa Kurulu İnsan Hakları Komiseri
Kati Piri, Avrupa Parlamentosu Dış Bağlantılar Komitesi Üyesi
Nacho Sanchez Amor, Avrupa Parlamentosu Üyesi ve Avrupa Parlamentosu Daimi Türkiye Raportörü
Verónica Michelle Bachelet Jeria, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri
Irene Khan, Fikir ve söz özgürlüğü hakkını geliştirme ve müdafaaya yönelik Birleşmiş Milletler Özel Raportörü
Koumbou Boly Barry, Eğitim hakkına dair Birleşmiş Milletler Özel Raportörü
Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü
Boğaziçi Üniversitesi Mezunlar Derneği
Matthew A Palmer, ABD Dışişleri Bakanlığı, Bakan Yardımcısı Vekili
Amerikan Fizik Derneği
European Physics Letters Editoryal Ofis
Alman Fizik Topluluğu
Società Italiana di Fisica
The Royal Society of Sciences (UK)
4th Physikalisches Institut, Stuttgart Üniversitesi” (HABER MERKEZİ)
Mektubun İngilizce aslı:
Middle East Studies Association
Letter to President Erdoğan regarding the termination of the contracts of two professors at Boğaziçi University by Acting-Rector Mehmet Naci İnci, who is continuing the politically motivated campaign against Boğaziçi University’s autonomous university governance launched by his predecessor, the...
mesana.org