Kısırlaştırma ve kayıt sürecinde son gün: ‘Dişleri dökülen pitbullu da mı götüreceksiniz’ “Tehlikeli” ırk ilan edilen köpeklerin kısırlaştırılıp kayıt altına alınması için verilen müddet yarın (14 Ocak Cuma) doluyor. Hayvanseverler, müddetin uzatılmasını ve sıhhat durumu ya da yaşı sebebiye kısırlaştırılması mümkün olmayan köpekler için istisna getirilmesini istiyor.
14 Temmuz 2021 tarihinde yürürlüğe 7332 sayılı “Hayvanları Müdafaa Kanunu”nda Amerikan Pitbull, Terrier, Japanese Tosa, Dogo Argentino, Fila Brasileiro cinslerinin yahut bu çeşitlerin melezlerinin üretimi, ülkeye girişi ve satışı yasaklandı. 7 Aralık’ta yayımlayanan genelgeyle bu listeye American Staffordshire Terrier ve American Bully cinsi köpekler de eklendi.
Genelgeye bakılırsa “Tehlikeli” ilan edilen köpek ırklarının, 14 Ocak’a kadar kısırlaştırılarak, vilayet ve ilçe tarım müdürlüklerinde kayıt altına alınması gerekiyor. Bu mühlet ortasında kayıt süreçlerini tamamlamayan hayvan sahiplerine 30 bin lira ceza verilecek ve köpekler sahiplerinden alınarak bakımevlerine gdolayılecek. Ayrıyeten bu ırklar kayıt evraksız, ağızlıksız ve tasmasız dolaştırılamayacak; kalabalık kamusal alanlara ve çocuk parklarına sokulamayacak.
‘SÜRENİN UZATILMASIYLA İLGİLİ BİR ÇALIŞMA YOK’
Twitter üzerinden Bakanlığa seslenen hayvanseverler, kısırlaştırma ve kayıt süreci için verilen mühletin uzatılmasını istiyor.
Hayvanları Müdafaa Kurtarma ve Yaşatma Derneği (HAYKURDER) Lideri Erman Paçalı, genelgenin yürütücüsü olan Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, ek mühlet tanınması ya da eksik konularının giderilmesi ile ilgili bir çalışması olmadığını söylüyor. “bu biçimde bir çalışmaya gideceklerine dair bir sinyal de yok.”
HAYKURDER Lideri Erman Paçalı
‘GÜÇTEN DÜŞMÜŞ HAYVANLAR NE OLACAK?’
Eksik ve fiilen uygulanabilir olmadığı nedeni öne sürülerek eleştirilen genelge için “Altı doldurulmadan, amatörce hazırlanmış” diyen Erman Paçalı, farklılıklarına bakılmaksızın tüm ırklara birebir muamelenin yapıldığını belirtiyor: “Tehlikeli ırklar listesinde olan güçten düşmüş hayvanların ne olacağı muhakkak değil. Diyelim ki hayvanın çene kemiğinde erime var, kas gücünü kaybetmiş ya da dişleri dökülmüş ve tehlike niteliği ortadan kalkmış. Artık bu hayvanı tehlike niteliği olmadığı biçimde, ırkı tehlikeli kabul edildiği için alıp barınağa mı götüreceksiniz? Evet, götürecekler. Genelge bu, şu anda.”
Paçalı, 7332 sayılı Hayvanları Muhafaza Kanunu hazırlanırken “tehlikeli” ırklar için belirlenen kayıt mühletinin 6 ay bulunmasına karar verildiğini lakin Bakanlığın ilgili genelgeyi, 5 ay bekledikten daha sonra çıkardığını belirtiyor. “Bunun sebebi de mümkün olan en çok hayvanı bir anda piyasadan çekmek, mevte götürmek. Bir ay içerisinde bunu bütün Türkiye’de duyurup kısırlaştırma yapılmasını bekliyorsun. Bırak kısırlaştırmayı çabucak hemen hiç haberi olmayan beşerler var.”
HAKİM Koordinatörü Fatma Biltekin
‘KISIRLAŞTIRMA FİYATINI ÖDEYEMEYENLER HAYVANLARINI TERKEDİYOR’
Öte yandan verilen müddette, maddi imkansızlıklar niçiniyle kısırlaştırmayı yapamayanlar var. Kimi hayvan sahipleri bu süreci karşılayabilmek için toplumsal medyada bağış topluyor. HAKİM’den Fatma Biltekin, kısırlaşma sürecini yapamayanların ceza alacakları telaşı ile köpeklerini sokağa terk ettiğini söylüyor. Yasaya göre, bu ırkları süreç yapmadan sokağa terk eden sahiplerine 30 bin lira idari para cezası uygulanacak. “Kısırlaştırma ve kayıt süreci en ucuz 2 bin 500 TL’ye çıkıyor. Bunu veremeyecek beşerler, müddet dolmadan hayvanlarını atmaya başladı.”
Yaşı ve sıhhat durumu niçiniyle anestezi alamayan köpekler kısırlaştırılamıyor. Genelgede bu biçimde durumlarda ne yapılması gerektiğine dair bir bilgi yer almıyor. HAYKURDER Lideri Erman Paçalı, iki gün evvel Adana’da doğum kademesine gelmiş bir pitbullu kısırlaştırmak için köpeğe zarurî kürtaj yapıldığını söylüyor.
Öte yandan yasaya bakılırsa “tehlikeli” ırklara bakamayanlar bu hayvanları belediyelere ilişkin bakımevlerine bırakabilecek. Lakin bu yerlerde hayvanların kafeste ve hareketsiz yaşamasının önemli sıhhat meselelerine niye olacağı belirtiliyor. Paçalı, Türkiye’de bulunan 256 bakımevinin tam kapasite çalıştığını ve bu yükü kaldıramayacağını vurguluyor.
Köpek eğitmeni Gülru Batur
“TEHLİKELİ” TİPLER NE KADAR TEHLİKELİ?
“Tehlikeli” cins olarak belirlenen 6 ırk, günlerdir canavarlaştırıcı telaffuzlara maruz kalıyor. Uzmanlar, bu ırkların tehlikeli olduğuna dair hiç bir bilimsel çalışma olmadığını belirtiyor. Köpek eğitmeni Gülru Batur, saldırganlığın en büyük sebebinin köpeklerin toplumsallaşmadan büyümesi olduğunu vurguluyor. “Bu küçük ırk olunca ne kadar komik diye gülüyoruz, büyük ve kuvvetli bir ırk olduğu vakitse canavar diyoruz. halbuki iki davranışın birbiriyle hiç bir farkı yok. Hücum, hücumdur. Oyun davranışı ile saldırganlık içinde büyük bir fark var.”
Batur, çene kasları güçlü olan ırkların beşerler tarafınca bilhassa saldırganlaştırıldığını söylüyor. “Özel gayretle karanlığa kapatmak kelam konusu olabilir. Dar bir alanda gücünü atamadan zincire bağlı, epeyce az insan bakılırsarek tutulabiliyorlar. O köpeğin tasmasını çözdükleri vakit ona bir cisim vererek ‘Hadi ısır, haydi bunu yakala’ deniyor. Köpeğin bildiği tek şey, ‘Ben bunu yaparak memnun oluyorum’ oluyor. Zira diğer hiç bir aktivitesi yok. Bildiği tek tatmin kaynağı bu ve toplumsallaşma muhtaçlığını bu türlü gidermeye çalışıyor.”
HAKİM’den Fatma Biltekin ise bu ırkların saldırganlaştırılarak bahis için dövüştürüldüğünü ve kabahat örgütleri tarafınca silah olarak kullanıldığını söz ediyor: “Bu yasaklayarak çözebileceğimiz bir durum değil. Zira bu hayvanlar, mağdur. Siz bir hayvanın saldırgan olduğunu görüyorsanız emin olun o hayvanın geçmişinde şiddet vardır.”
GENELGE DANIŞTAY’A GÖTÜRÜLDÜ
Hayvanları Müdafaa Kurtarma ve Yaşatma Derneği (HAYKURDER), 6 Ocak tarihinde genelgeyi yargıya taşıdı. Danıştay‘a başvuran dernek, yürütmenin durdurulmasını talep ederek iptal davası açtı.
14 Temmuz 2021 tarihinde yürürlüğe 7332 sayılı “Hayvanları Müdafaa Kanunu”nda Amerikan Pitbull, Terrier, Japanese Tosa, Dogo Argentino, Fila Brasileiro cinslerinin yahut bu çeşitlerin melezlerinin üretimi, ülkeye girişi ve satışı yasaklandı. 7 Aralık’ta yayımlayanan genelgeyle bu listeye American Staffordshire Terrier ve American Bully cinsi köpekler de eklendi.
Genelgeye bakılırsa “Tehlikeli” ilan edilen köpek ırklarının, 14 Ocak’a kadar kısırlaştırılarak, vilayet ve ilçe tarım müdürlüklerinde kayıt altına alınması gerekiyor. Bu mühlet ortasında kayıt süreçlerini tamamlamayan hayvan sahiplerine 30 bin lira ceza verilecek ve köpekler sahiplerinden alınarak bakımevlerine gdolayılecek. Ayrıyeten bu ırklar kayıt evraksız, ağızlıksız ve tasmasız dolaştırılamayacak; kalabalık kamusal alanlara ve çocuk parklarına sokulamayacak.
‘SÜRENİN UZATILMASIYLA İLGİLİ BİR ÇALIŞMA YOK’
Twitter üzerinden Bakanlığa seslenen hayvanseverler, kısırlaştırma ve kayıt süreci için verilen mühletin uzatılmasını istiyor.
Hayvanları Müdafaa Kurtarma ve Yaşatma Derneği (HAYKURDER) Lideri Erman Paçalı, genelgenin yürütücüsü olan Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, ek mühlet tanınması ya da eksik konularının giderilmesi ile ilgili bir çalışması olmadığını söylüyor. “bu biçimde bir çalışmaya gideceklerine dair bir sinyal de yok.”
HAYKURDER Lideri Erman Paçalı
‘GÜÇTEN DÜŞMÜŞ HAYVANLAR NE OLACAK?’
Eksik ve fiilen uygulanabilir olmadığı nedeni öne sürülerek eleştirilen genelge için “Altı doldurulmadan, amatörce hazırlanmış” diyen Erman Paçalı, farklılıklarına bakılmaksızın tüm ırklara birebir muamelenin yapıldığını belirtiyor: “Tehlikeli ırklar listesinde olan güçten düşmüş hayvanların ne olacağı muhakkak değil. Diyelim ki hayvanın çene kemiğinde erime var, kas gücünü kaybetmiş ya da dişleri dökülmüş ve tehlike niteliği ortadan kalkmış. Artık bu hayvanı tehlike niteliği olmadığı biçimde, ırkı tehlikeli kabul edildiği için alıp barınağa mı götüreceksiniz? Evet, götürecekler. Genelge bu, şu anda.”
Paçalı, 7332 sayılı Hayvanları Muhafaza Kanunu hazırlanırken “tehlikeli” ırklar için belirlenen kayıt mühletinin 6 ay bulunmasına karar verildiğini lakin Bakanlığın ilgili genelgeyi, 5 ay bekledikten daha sonra çıkardığını belirtiyor. “Bunun sebebi de mümkün olan en çok hayvanı bir anda piyasadan çekmek, mevte götürmek. Bir ay içerisinde bunu bütün Türkiye’de duyurup kısırlaştırma yapılmasını bekliyorsun. Bırak kısırlaştırmayı çabucak hemen hiç haberi olmayan beşerler var.”
HAKİM Koordinatörü Fatma Biltekin
‘KISIRLAŞTIRMA FİYATINI ÖDEYEMEYENLER HAYVANLARINI TERKEDİYOR’
Öte yandan verilen müddette, maddi imkansızlıklar niçiniyle kısırlaştırmayı yapamayanlar var. Kimi hayvan sahipleri bu süreci karşılayabilmek için toplumsal medyada bağış topluyor. HAKİM’den Fatma Biltekin, kısırlaşma sürecini yapamayanların ceza alacakları telaşı ile köpeklerini sokağa terk ettiğini söylüyor. Yasaya göre, bu ırkları süreç yapmadan sokağa terk eden sahiplerine 30 bin lira idari para cezası uygulanacak. “Kısırlaştırma ve kayıt süreci en ucuz 2 bin 500 TL’ye çıkıyor. Bunu veremeyecek beşerler, müddet dolmadan hayvanlarını atmaya başladı.”
Yaşı ve sıhhat durumu niçiniyle anestezi alamayan köpekler kısırlaştırılamıyor. Genelgede bu biçimde durumlarda ne yapılması gerektiğine dair bir bilgi yer almıyor. HAYKURDER Lideri Erman Paçalı, iki gün evvel Adana’da doğum kademesine gelmiş bir pitbullu kısırlaştırmak için köpeğe zarurî kürtaj yapıldığını söylüyor.
Öte yandan yasaya bakılırsa “tehlikeli” ırklara bakamayanlar bu hayvanları belediyelere ilişkin bakımevlerine bırakabilecek. Lakin bu yerlerde hayvanların kafeste ve hareketsiz yaşamasının önemli sıhhat meselelerine niye olacağı belirtiliyor. Paçalı, Türkiye’de bulunan 256 bakımevinin tam kapasite çalıştığını ve bu yükü kaldıramayacağını vurguluyor.
Köpek eğitmeni Gülru Batur
“TEHLİKELİ” TİPLER NE KADAR TEHLİKELİ?
“Tehlikeli” cins olarak belirlenen 6 ırk, günlerdir canavarlaştırıcı telaffuzlara maruz kalıyor. Uzmanlar, bu ırkların tehlikeli olduğuna dair hiç bir bilimsel çalışma olmadığını belirtiyor. Köpek eğitmeni Gülru Batur, saldırganlığın en büyük sebebinin köpeklerin toplumsallaşmadan büyümesi olduğunu vurguluyor. “Bu küçük ırk olunca ne kadar komik diye gülüyoruz, büyük ve kuvvetli bir ırk olduğu vakitse canavar diyoruz. halbuki iki davranışın birbiriyle hiç bir farkı yok. Hücum, hücumdur. Oyun davranışı ile saldırganlık içinde büyük bir fark var.”
Batur, çene kasları güçlü olan ırkların beşerler tarafınca bilhassa saldırganlaştırıldığını söylüyor. “Özel gayretle karanlığa kapatmak kelam konusu olabilir. Dar bir alanda gücünü atamadan zincire bağlı, epeyce az insan bakılırsarek tutulabiliyorlar. O köpeğin tasmasını çözdükleri vakit ona bir cisim vererek ‘Hadi ısır, haydi bunu yakala’ deniyor. Köpeğin bildiği tek şey, ‘Ben bunu yaparak memnun oluyorum’ oluyor. Zira diğer hiç bir aktivitesi yok. Bildiği tek tatmin kaynağı bu ve toplumsallaşma muhtaçlığını bu türlü gidermeye çalışıyor.”
HAKİM’den Fatma Biltekin ise bu ırkların saldırganlaştırılarak bahis için dövüştürüldüğünü ve kabahat örgütleri tarafınca silah olarak kullanıldığını söz ediyor: “Bu yasaklayarak çözebileceğimiz bir durum değil. Zira bu hayvanlar, mağdur. Siz bir hayvanın saldırgan olduğunu görüyorsanız emin olun o hayvanın geçmişinde şiddet vardır.”
GENELGE DANIŞTAY’A GÖTÜRÜLDÜ
Hayvanları Müdafaa Kurtarma ve Yaşatma Derneği (HAYKURDER), 6 Ocak tarihinde genelgeyi yargıya taşıdı. Danıştay‘a başvuran dernek, yürütmenin durdurulmasını talep ederek iptal davası açtı.