İstanbul’un taksi krizi The Guardian’da: ‘Savaş başladı’

bencede

Active member
12 Eki 2020
5,542
0
36
İstanbul’un taksi krizi The Guardian’da: ‘Savaş başladı’ İngiliz gazetesi The Guardian, İstanbul’da yaşanan taksi tartışmasını mercek altına aldı. Gazetenin İstanbul muhabiri Bethan McKernan’ın imzasını taşıyan haberde “İstanbul’un taksi kartellerinin anlaşılması güç dünyasında” başlığı kullanılırken, “Türkiye’nin en büyük kenti sürücüler, siyasetçiler, esnaf odaları ve varlıklı plaka sahipleri içinde yırtıcı bir iktidar uğraşının ortasında kaldı” tabirleri kullanıldı.


‘ERDOĞAN’DAN BU YANA NÜFUS İKİYE KATLANDI, ARAÇ SAYISI TIPKI KALDI’

Haberde “İstanbul’un meşhur siluetinin minarelerinin altında, kuvvetli Taksiciler Esnaf Odası ile kent yetkilileri içinde alışılmadık bir yetki savaşı demleniyor” denilip şöyleki devam edildi:

“İki kıta ve üç su yolu içinde uzanan bu metropolde bir taksi sürücüsü olmak kolay değil. Başka global kentlerin bilakis, sürücüler kendi otomobillerinin sahibi değiller – bunun yerine, İstanbul’daki 50 bin taksici faaliyet halinde olan 17 bin 395 lisanslı arabayı vardiyalı çalışarak kiralıyor.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 1990’larda İstanbul’un belediye lideri olduğu periyotta, kent yaklaşık 8 milyon şahsa mesken sahipliği yapıyordu. O günden bu yana nüfus ikiye katlandı lakin taksi lisanslarının sayısı değişmedi. Talep niçiniyle varlıklı bir lisans sahipleri karteli oluştu: Bir lisansın fiyatı değişiyor lakin şu an yaklaşık 2.6 milyon TL (214 bin sterlin).

Bunun kararında kesimin yabanî bir şöhreti var. Lisans sahiplerinin birçoğu ismini gizliyor, araçlarını kiralamak için aracıları kullanıyorlar ve Erdoğan’ın iktidardaki partisi AKP’ye meyilli olan esnaf odaları, hem İstanbul’un siyaseten bölünmüş biçimdeki ulaşım uyum merkezinde tıpkı vakitte ulusal ulaştırma bakanlığında önemli bir nüfuza sahip. Uber 2014’te İstanbul piyasasına girmeye çalıştı fakat onlara ‘terörist’ diyen bu esnaf odasının lobiciliği yardımıyla yasaklandı. Geçtiğimiz hafta savcılar, Uber Türkiye’nin üst yöneticisi hakkında haksız rekabet sebebi öne sürülerek ve iki yıla kadar mahpus istemiyle iddianame hazırladı.”

‘CİNSEL TACİZ, IRKÇILIK, KABALIK…’

Haberde sarı taksi sürücüleri ile korsan araçlar içinde şiddet içeren hengameler yaşandığı belirtilirken, “Eğer müşteriler bir taksi bulacak kadar şanslı olursa, onlar için de ekseriyetle hüsran kelam konusu. Cinsel taciz, ırkçılık, fazla para alma, kabalık ve emniyetsiz bir sürüş, devam eden sorunlar” denildi.

‘İŞLER ÇİRKİNLEŞEBİLİR’

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) bu yıl ve şu ana dek sürücüler hakkında rekor sayıda -43 bin- şikayet aldıktan daha sonra kentteki taksicilik faaliyetlerinde ıslahat yapma teşebbüslerini hızlandırdığını belirten The Guardian, “Şimdi savaş çizgileri çizildi ve işler çirkinleşebilir” diye yazdı. Gazeteye konuşan İBB Ulaşım Daire Lideri Utku Cihan, “Taksicilik kesimindeki özelleştirmeye son vermeyi ve bu işi, Berlin, New York ve Dubai’de olduğu üzere belediye üzerinden yapmak istiyoruz. Bu sistem yalnızca Türkiye’de var” dedi. Cihan, İstanbul’da kâfi sayıda taksi olmadığının raporlarla belgelendiğini ancak esnaf odasının buna karşı çıktığını anlatarak, “Zorlu bir uğraş ancak denemeye devam edeceğiz” diye konuştu.

‘İMAMOĞLU’NUN İŞİ ZORLAŞTIRILIYOR’

Haberde, İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu ve lokal seçimden beri yaşananlar hakkında şu sözler kullanıldı:

“Ekrem İmamoğlu 2019 seçimlerinde muhalefetin İstanbul belediye lideri adayı olarak seçildiğinde tanınmış bir isim değildi. Lakin eski inşaat işvereni, Yüksek Seçim Şurası’nın birinci zaferini iptal etmesinin akabinde düzenlenen ikinci seçimlerde geri adım atmayarak AKP’nin yıllar daha sonra karşılaştığı en dikkat alımlı rakip haline geldi; İslamcı partinin ülkenin kültürel ve ekonomik merkezindeki 25 yıllık hâkimiyetine son verdi.

İmamoğlu’nun parıltısı o tarihten bu yana ölçü söndü – Suriyeli sığınmacılara karşı hissiyatla flört etmekle suçlandı ve hükümetin Suriye’deki Kürt güçlerine karşı 2019’daki hudut ötesi harekatını desteklemesi nedeni öne sürülerek soldan tenkitler aldı. Ancak Türkiye’nin derinleşen problemlerinden bıkmış biroldukçaları onu 2023’te yapılması planlanan seçimlerde Erdoğan’a karşı potansiyel bir aday olarak görüyor.

İstanbul Türkiye’nin gayrisafi ulusal hasılasının yüzde 30’unu karşılıyor ve kentin kaybedilmesinin, AKP’nin patronaj ağları açısından finansal tesirleri oldu. Beklendiği üzere Ankara, İmamoğlu’nun belediye başkanlığını şu ana dek güçlü bir işe dönüştürdü. İmamoğlu, finansman sağlama, pandemi idaresi ve Erdoğan’ın kendi tabiriyle ‘çılgın’ Kanal İstanbul projesi konusunda cumhurbaşkanlığı ile arbedelere gömülmüş durumda. Şayet belediye lideri bu muharebeleri kazabilirse, bu durum eski sistemin gücünün azalmakta olduğu algısını güçlendirecektir.”

Haberde Taksiciler Esnaf Odası’nın ise yeni araç eklenmesi yerine taksilerin daha verimli biçimde kullanılması için süratle gelişen teknolojinin güzelleştirilmesini önerdiği, Oda Lideri Eyüp Aksu’nun da artırım yapılmasını savunduğu açıklandı.

‘ONLAR TAM MAFYA’

Gazete, “Bazı sürücüler ise yetkili kim olursa olsun çalışma şartlarının iyileşmeyeceğinden endişeli” tabirlerini kullanarak, Beyoğlu’nda taksicilik yapan Serdar Yılmaz’ın görüşlerine de yer verdi. Aracını beş yıldır kullandığını fakat sahibiyle hiç tanışmadığını, yalnızca günlük kirayı ösöylemiş olduğini anlatan Yılmaz, “Onlar tam bir mafya… Bizim hiç bir toplumsal güvenliğimiz yok. Bu kadar az para kazanmak isteyen herkes bu işi yapabilir. İsimli denetimler yapılmıyor. Bu güzel bir iş değil” dedi. Yılmaz, “İmamoğlu lisansları bir belediye şirketine vereceğini söylüyor. Tahminen bu biçimde da mevcut plaka sahiplerinin yerine yenileri gelecek. Plakaların taksi sürücülerinin kendilerine ilişkin olması gerekiyor” diye konuştu.

‘SAVAŞ BAŞLADI’

Haberin sonunda, İBB’nin taksi sayısını artırma tekliflerinin UKOME’de dokuz defa reddedildiğini, belediyenin 6 bin yeni araç yerine 1000 araçlık teklif sunarak taviz vermesine karşın reddedildiğini ve dolmuşların taksiye dönüştürülmesi sonucunın alındığını hatırlatan The Guardian, “İstanbul’un taksi savaşı başladı: Sürücüler, motorlarınızı çalıştırın” sözlerini kullandı. (DIŞ HABERLER)