Facebook’tan Yeni Ömür sansürüne münasebet: ‘Tehlikeli kişi görüntüsü’ İZMİR – Akademisyen ve Gazete Duvar muharriri Zafer Yörük’ün Facebook’ta paylaştığı Yeni Hayat gazetesi gönderisi sansürlendi. Yörük’ün Abdullah Öcalan fotoğraflı paylaşımı kaldırılarak “29 gün kısıtlama” cezası verildi. Facebook tarafınca, Yörük’ün itirazına karşılık münasebet olarak “topluluk standartlarla uyumsuzluk” (tehlikeli kişi imajı paylaşmak) gösterildi.
Yeni Ömür gazetesinin sıkı kontrol ve sansür altında yayınlanan bir günlük gazete olduğunu tabir eden Yörük, Facebook’un sansür uygulamasını eleştirerek bir paylaşım daha yaptı ve, “Türk sansür düzeneğinin bile gazetenin bu baş sayfayla yayınlanmasına istek gösterdiği şartlarda Facebook tarafınca yasaklanmaya mazhar bulunması çok korkutucu bir global dijital faşizm tehlikesinin işaretidir. Gerçek ‘tehlike’ budur” dedi.
GEREKÇE: TEHLİKELİ KİŞİ İMGESİ PAYLAŞMAK
Her cumartesi akşamı yaptığı üzere geçtiğimiz cumartesi gecesi de Yeni Ömür gazetesinin baskıya giren birinci sayfa manzarasını paylaşan Yörük, daha evvel de tekraren Abdullah Öcalan ismi ya da fotoğrafı olan birinci sayfa manzaralarını paylaştığını söylemiş oldu. Bu paylaşımların niçininin gazetenin müellifi ve destekleyicisi olarak Facebook arkadaşlarını, her pazar yayınlanan yazılarını okumaya ötürüsıyla da gazeteyi satın almaya teşvik etmek olduğunu aktaran Yörük, şunları anlattı:
“Pazar günü akşam saatlerinde bu gönderimin kaldırıldığını ve Facebook tarafınca ’29 gün uzaklaştırma’ cezası aldığımı öğrendim. İtiraz ettim lakin Facebook sonucunda ısrarlı olduğunu belirtti. Münasebet olarak ‘community standartlarla uyumsuzluk’, daha spesifik olarak da ‘tehlikeli kişi imajı paylaşmak’, gösterildi. Artık baktığımda münasebet olarak özetlemek gerekirse ‘nefret’ yazılmış. ‘Nefret’ olarak nitelendirilebilecek rastgele bir şey olmadığına göre ‘Facebook ya benden ya Yeni Ömür gazetesinden ya da Öcalan’ın isminden-resminden nefret ediyor’ formunda bir sonuç çıkardım. Bu cezayı hak etmediğimi düşündüğümden yasal olarak neler yapılabileceğini araştırdım. Facebook’un kendi oluşturduğu bir ‘temyiz kurulu’ var ki bu şura kendisine yapılan müracaatlar içinden kimilerini seçiyor ve başkalarına bakmıyormuş. Müracaatımı yaptım ancak benim itirazım seçilirse kendimi şanslı addedeceğim. Bunun haricinde yasal bir hak arama kanalı olmadığını kederle belirteyim. Bu bahiste milletlerarası literatürde bilhassa hukukçu akademisyenler tarafınca yapılan yayınlarda Facebook ve gibisi toplumsal medya mecralarının bir çeşit dijital diktatörlük ve bağlantı faşizmi kurmuş oldukları vurgulanıyor. Tek çıkar yolun basın ve medya yoluyla durumu protesto ederek ses çıkarmak olduğu belirtiliyor.”
Zafer Yörük
GAZETENİN KENDİ YAPTIĞI PAYLAŞIMA YASAK YOK
senelerdır her cumartesi akşamı gazetenin birinci sayfa imajını paylaştığını ve hiç bir vakit bu biçimde bir uygulamayla karşılaşmadığını tabir eden Yörük, temyiz konseyine ilettiği itirazda özetle şunların altını çizdi:
“O sayfada daha evvel de Öcalan ve gibisi Kürt siyasetinin önde gelen figürlerinin isimleri ve fotoğrafları başlıklarda ve manşetlerde yer almıştı. Ayrıyeten hakkımda alınan karar üzerine gazete ile bağlantı kurup Facebook tarafınca kendi sayfalarına bilhassa de birinci sayfa paylaşımlarına bir yasak gelip gelmediğini sordum. bu biçimde bir şey olmadığını belirttiler. Facebook, paylaştığım malzemenin değil de benim şahsen bu biçimde bir şey paylaşmış olma fiilimin ‘tehlikeli’ ve ‘nefret’ olduğu fikrinde olmalı. Üzerine ne yazdığıma bakıldığında her vakit olduğu üzere, ‘Her Pazar ve her sabah bir Yeni Hayat istiyoruz’ kelamından öteki bir şey görülmeyecektir. Bunun nefret ya da tehlikeyle bir ilgisi olmadığı açıktır. Kaldı ki başlığı görünen o haberin içeriğine bakılacak olursa Öcalan’ın savaş değil barış talep ettiği görülecektir. Ayrıyeten Öcalan, 1999 yılından beri mahpusta ve tecrit şartlarında tutulmaktadır. En azından o tarihten beri kimse için rastgele bir ‘tehlike’ arz etmesi kelam konusu olamaz.”
Yeni Hayat gazetesinin 9 Ekim 2022 tarihindeki ön sayfası…
İKİNCİ GÖNDERİ DE KALDIRILDI
Daha evvel de bu şekil paylaşımlar yaptığını lakin bu biçimde bir yaptırımla karşılaşmadığını lisana getiren Yörük, son uygulamanın bir şikayet kararı olduğunu düşündüğünü söylemiş oldu. Yörük’ün kısıtlama sonucundan daha sonra yaptığı paylaşım da kaldırıldı.
Yörük bununla ilgili olarak, “Bu süreçte en can sıkıcı şey itirazın boot’lar (Facebook elektronik robotları) tarafınca kıymetlendirilmesi ve hiç bir gerçek beşerle muhatap olamamak. Yani galiba yapay zekanın iktidarı başlamış bulunuyor ve Facebook’un başında olanlar hiç sorumluluk almadan istedikleri biçimde sansür uygulayıp duruyorlar” dedi.
İNCELENMEYEBİLİR
Facebook’un Yardım Merkezi’nde ise ‘Topluluk Standartları’na muhalif olduğu bedellendirilen gönderilerle ilgili şu sözler yer alıyor.
“Topluluk Standartlarımıza karşıt olduğunu tespit ettiğimiz içerikleri (ör. fotoğraf, yorum, gönderi) gizler yahut Facebook’tan kaldırırız. Topluluk Standartlarımız Facebook’ta nelere müsaade verilip nelere verilmediğini tanımlar ve dünya genelinde geçerlidir. Bu standartlar, insanları kendilerini tabir etmeye teşvik etmek ve Facebook’ta inançlı bir ortam oluşturmak emeliyle tasarlanmıştır.
Bir şeyi kaldırmaya karar verdiğimizde bu sonucun her vakit yanlışsız olmadığını biliyoruz. İçeriğiniz kaldırıldıysa lakin içeriğinizin Topluluk Standartlarımıza alışılmamış olmadığını düşünüyorsanız içeriğin tekrar değerlendirilmesini talep edebilirsiniz. Mümkün olması halinde vermiş olduğumuz sonucu tekrar kıymetlendiririz. Bir yanılgı yapmış olduğumuzu tespit edersek sizi bilgilendiririz ve içerikleriniz geri yüklenir. Birtakım içerik tipleri için ikinci bir kıymetlendirme talep edemezsiniz. Fakat bu üzere içeriklerle ilgili görüş bildirebilmeniz için daha fazla seçenek eklemeye çalışıyoruz.”
İçeriğin kaldırma sonucuna katılmadığı tarafında yapılan itirazlarla ilgili ise şunlar deniliyor,
“İçeriğiniz tekrar değerlendirildikten daha sonra içeriğinizin Facebook’a geri yüklendiğine ya da Topluluk Standartları’na uymadığının onaylandığına ait bir bildirim alırsınız. İçeriğinizi tekrar değerlendirdiysek ve sonucumıza hâlâ katılmıyorsanız Nezaret Konseyine itirazda bulunabilirsiniz. Her içerik sonucu için Nezaret Şurasına itirazda bulunulamayacağını ve şura sadece makul sayıda uygun itirazı seçtiğinden kıymetlendirme için sizin itirazınızı seçmeyebileceğini aklınızda bulundurun. Konseyin iç yönetmelikleri ve yapısı hakkında daha fazla okuma yapabilir yahut heyetin sitesinden daha fazla bilgi alabilirsiniz.”
Yeni Ömür gazetesinin sıkı kontrol ve sansür altında yayınlanan bir günlük gazete olduğunu tabir eden Yörük, Facebook’un sansür uygulamasını eleştirerek bir paylaşım daha yaptı ve, “Türk sansür düzeneğinin bile gazetenin bu baş sayfayla yayınlanmasına istek gösterdiği şartlarda Facebook tarafınca yasaklanmaya mazhar bulunması çok korkutucu bir global dijital faşizm tehlikesinin işaretidir. Gerçek ‘tehlike’ budur” dedi.
GEREKÇE: TEHLİKELİ KİŞİ İMGESİ PAYLAŞMAK
Her cumartesi akşamı yaptığı üzere geçtiğimiz cumartesi gecesi de Yeni Ömür gazetesinin baskıya giren birinci sayfa manzarasını paylaşan Yörük, daha evvel de tekraren Abdullah Öcalan ismi ya da fotoğrafı olan birinci sayfa manzaralarını paylaştığını söylemiş oldu. Bu paylaşımların niçininin gazetenin müellifi ve destekleyicisi olarak Facebook arkadaşlarını, her pazar yayınlanan yazılarını okumaya ötürüsıyla da gazeteyi satın almaya teşvik etmek olduğunu aktaran Yörük, şunları anlattı:
“Pazar günü akşam saatlerinde bu gönderimin kaldırıldığını ve Facebook tarafınca ’29 gün uzaklaştırma’ cezası aldığımı öğrendim. İtiraz ettim lakin Facebook sonucunda ısrarlı olduğunu belirtti. Münasebet olarak ‘community standartlarla uyumsuzluk’, daha spesifik olarak da ‘tehlikeli kişi imajı paylaşmak’, gösterildi. Artık baktığımda münasebet olarak özetlemek gerekirse ‘nefret’ yazılmış. ‘Nefret’ olarak nitelendirilebilecek rastgele bir şey olmadığına göre ‘Facebook ya benden ya Yeni Ömür gazetesinden ya da Öcalan’ın isminden-resminden nefret ediyor’ formunda bir sonuç çıkardım. Bu cezayı hak etmediğimi düşündüğümden yasal olarak neler yapılabileceğini araştırdım. Facebook’un kendi oluşturduğu bir ‘temyiz kurulu’ var ki bu şura kendisine yapılan müracaatlar içinden kimilerini seçiyor ve başkalarına bakmıyormuş. Müracaatımı yaptım ancak benim itirazım seçilirse kendimi şanslı addedeceğim. Bunun haricinde yasal bir hak arama kanalı olmadığını kederle belirteyim. Bu bahiste milletlerarası literatürde bilhassa hukukçu akademisyenler tarafınca yapılan yayınlarda Facebook ve gibisi toplumsal medya mecralarının bir çeşit dijital diktatörlük ve bağlantı faşizmi kurmuş oldukları vurgulanıyor. Tek çıkar yolun basın ve medya yoluyla durumu protesto ederek ses çıkarmak olduğu belirtiliyor.”
Zafer Yörük
GAZETENİN KENDİ YAPTIĞI PAYLAŞIMA YASAK YOK
senelerdır her cumartesi akşamı gazetenin birinci sayfa imajını paylaştığını ve hiç bir vakit bu biçimde bir uygulamayla karşılaşmadığını tabir eden Yörük, temyiz konseyine ilettiği itirazda özetle şunların altını çizdi:
“O sayfada daha evvel de Öcalan ve gibisi Kürt siyasetinin önde gelen figürlerinin isimleri ve fotoğrafları başlıklarda ve manşetlerde yer almıştı. Ayrıyeten hakkımda alınan karar üzerine gazete ile bağlantı kurup Facebook tarafınca kendi sayfalarına bilhassa de birinci sayfa paylaşımlarına bir yasak gelip gelmediğini sordum. bu biçimde bir şey olmadığını belirttiler. Facebook, paylaştığım malzemenin değil de benim şahsen bu biçimde bir şey paylaşmış olma fiilimin ‘tehlikeli’ ve ‘nefret’ olduğu fikrinde olmalı. Üzerine ne yazdığıma bakıldığında her vakit olduğu üzere, ‘Her Pazar ve her sabah bir Yeni Hayat istiyoruz’ kelamından öteki bir şey görülmeyecektir. Bunun nefret ya da tehlikeyle bir ilgisi olmadığı açıktır. Kaldı ki başlığı görünen o haberin içeriğine bakılacak olursa Öcalan’ın savaş değil barış talep ettiği görülecektir. Ayrıyeten Öcalan, 1999 yılından beri mahpusta ve tecrit şartlarında tutulmaktadır. En azından o tarihten beri kimse için rastgele bir ‘tehlike’ arz etmesi kelam konusu olamaz.”
Yeni Hayat gazetesinin 9 Ekim 2022 tarihindeki ön sayfası…
İKİNCİ GÖNDERİ DE KALDIRILDI
Daha evvel de bu şekil paylaşımlar yaptığını lakin bu biçimde bir yaptırımla karşılaşmadığını lisana getiren Yörük, son uygulamanın bir şikayet kararı olduğunu düşündüğünü söylemiş oldu. Yörük’ün kısıtlama sonucundan daha sonra yaptığı paylaşım da kaldırıldı.
Yörük bununla ilgili olarak, “Bu süreçte en can sıkıcı şey itirazın boot’lar (Facebook elektronik robotları) tarafınca kıymetlendirilmesi ve hiç bir gerçek beşerle muhatap olamamak. Yani galiba yapay zekanın iktidarı başlamış bulunuyor ve Facebook’un başında olanlar hiç sorumluluk almadan istedikleri biçimde sansür uygulayıp duruyorlar” dedi.
İNCELENMEYEBİLİR
Facebook’un Yardım Merkezi’nde ise ‘Topluluk Standartları’na muhalif olduğu bedellendirilen gönderilerle ilgili şu sözler yer alıyor.
“Topluluk Standartlarımıza karşıt olduğunu tespit ettiğimiz içerikleri (ör. fotoğraf, yorum, gönderi) gizler yahut Facebook’tan kaldırırız. Topluluk Standartlarımız Facebook’ta nelere müsaade verilip nelere verilmediğini tanımlar ve dünya genelinde geçerlidir. Bu standartlar, insanları kendilerini tabir etmeye teşvik etmek ve Facebook’ta inançlı bir ortam oluşturmak emeliyle tasarlanmıştır.
Bir şeyi kaldırmaya karar verdiğimizde bu sonucun her vakit yanlışsız olmadığını biliyoruz. İçeriğiniz kaldırıldıysa lakin içeriğinizin Topluluk Standartlarımıza alışılmamış olmadığını düşünüyorsanız içeriğin tekrar değerlendirilmesini talep edebilirsiniz. Mümkün olması halinde vermiş olduğumuz sonucu tekrar kıymetlendiririz. Bir yanılgı yapmış olduğumuzu tespit edersek sizi bilgilendiririz ve içerikleriniz geri yüklenir. Birtakım içerik tipleri için ikinci bir kıymetlendirme talep edemezsiniz. Fakat bu üzere içeriklerle ilgili görüş bildirebilmeniz için daha fazla seçenek eklemeye çalışıyoruz.”
İçeriğin kaldırma sonucuna katılmadığı tarafında yapılan itirazlarla ilgili ise şunlar deniliyor,
“İçeriğiniz tekrar değerlendirildikten daha sonra içeriğinizin Facebook’a geri yüklendiğine ya da Topluluk Standartları’na uymadığının onaylandığına ait bir bildirim alırsınız. İçeriğinizi tekrar değerlendirdiysek ve sonucumıza hâlâ katılmıyorsanız Nezaret Konseyine itirazda bulunabilirsiniz. Her içerik sonucu için Nezaret Şurasına itirazda bulunulamayacağını ve şura sadece makul sayıda uygun itirazı seçtiğinden kıymetlendirme için sizin itirazınızı seçmeyebileceğini aklınızda bulundurun. Konseyin iç yönetmelikleri ve yapısı hakkında daha fazla okuma yapabilir yahut heyetin sitesinden daha fazla bilgi alabilirsiniz.”