Erdoğan’dan ‘S-400’lerin yeni partisini alma niyetinde misiniz?’ sorusuna cevap: Tabi ki evet Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Birleşmiş Milletler (BM) 76’ncı Genel Konsey görüşmeleri için bulunduğu New York’ta, Amerikan CBS televizyon kanalına verdiği röportajın tamamı yayınlandı. Muhabir Margaret Brennan’ın sorularını yanıtlayan Erdoğan, Afganistan’daki gelişmeler ve Türkiye-ABD alakaları hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Brennan’ın “ABD’nin Afganistan’dan ayrılmasının bölgeyi daha emniyetsiz hale getirdiğini düşünüyor musunuz?” sorusunu Erdoğan, şöyleki cevapladı:
“20 yıldır Amerika’nın burada kalışıyla bölge inançlı bir hale gelmedi ki… Tam bilakis, bölge her geçen gün önemli manada kan kaybetti. Biz burada bine yakın elemanımızla havalimanının korunması konusunda nazaranv icra ettik. Bize en sonunda havalimanının korunması teklifi geldiğinde Brüksel’de Sayın Biden’la bunları konuştuk. Bizim bu biçimde bir bakılırsavi üstlenebileceğimizi kendilerine söylemiş olduğimde, “Üç şeyi de isteriz” dedim. Bunun birisi lojistik takviye. Lojistik takviyeden talebimiz, idari ve malidir. Bir başka adım da bilhassa şu an ellerinde bulunan silah, mühimmat vesaire bunların Türkiye’ye dönemidir. Fakat o denli şeyler oldu ki tam tersine Karzai Havalimanı’ndaki tüm silahların mühimmatların, araçların hepsi Taliban’a verildi. Şu anda da Taliban orada Amerika’nın silahlarıyla hareket ediyor. Bu gerçekleri de tabi görmek gerekir. Ama biz kimi şeylere de alıştık. Birebir biçimde Türkiye’ye saldıran terör örgütleri de maalesef Amerika’dan epey önemli silah, mühimmat dayanağı aldı. Bu, geçmiş hükümette de tıpkı biçimde oldu, şu anda da tıpkı biçimde oluyor. Öncelikle PKK/YPG/PYD terör örgütlerine bu çeşit silah dayanaklarının verilmemesi gerekir.”
‘BUNLARIN HEPSİNİ MUHATAPLARINA SUNDUK’
“ABD’nin, IŞİD’e karşı uğraşta müttefik olarak gördüğü kümelere tedarik ettiği silahların Türkiye’ye karşı kullanıldığına yönelik bir delil var mı? ABD takviyesinden dolayı bu kümelerden size yönelik tehdit var mı?” sorusunu Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bunu Sayın Trump devrinde de Trump’ın kendisine de tabir etmiştim. Şu anda da bir daha birebir biçimde tırlarca silah, mühimmat vesaire bölgeye geliyor. Bunların hepsini biz kendilerine istihbarat örgütümüz vasıtasıyla da tabir ettik, söz ediyoruz. Bundan daha sonraki süreçte de birebir biçimde tabi bunu tabir edeceğiz” diye yanıtladı.
“Bunları Lider Biden’a sundunuz mu?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bunların hepsini biz muhataplarımıza sunduk. Şu anda benim istihbarat liderim tıpkı biçimde muhatabına bunları sundu, sunuyor. Bundan daha sonra da bunları sunmaktan çekinmeyiz. Zira kimi gerçekler var. Amerika NATO ülkesidir. Biz birebir biçimde NATO ülkesiyiz. NATO’da dayanışma içerisinde olmamız gerekirken, terör örgütleri buralardan bu cins takviyeleri almamalı. Bunu da söylemek durumundayız” dedi.
‘ŞU ANDA AFGANİSTAN’DA BİZ YOKUZ’
“Türkiye’nin Taliban’a Afganistan’daki havalimanını işletmesi için yardım ve teknik takviye sağlayıp sağlamadığı ve yeni Taliban hükümetiyle ilgili ne düşündüğü” sorusu üzerine Erdoğan, “Şu anda çabucak hemen bizim Taliban’la muahedeye vardığımız rastgele bir bahis yok. Şu anda Taliban daha fazlaca Katar ile müşterek hareket ediyor. Biz ise askerlerimizi, sivil vatandaşlarımızı oradan çektik. Biz şu anda havalimanında yokuz. Taliban ile de şu anda rastgele bir işbirliğimiz yok. Lakin bir şeyi epey açık ve net söylemem lazım. Bizim Afganistan halkına karşı tarihten gelen bir beraberliğimiz var. Kimsenin Afganistan’a vermediği takviyesi her vakit biz verdik. Alt yapıda, üst yapıda Afganistan’da birfazlaca yatırımların içerisinde olduk ve bundan daha sonraki süreçte de bunu yaparız. Dediğim üzere, bu yapılan yanlışlıklar sebebiyle de askerimizi çektik, sivil vatandaşlarımızı çektik ve şu anda Afganistan’da biz yokuz” diye yanıtladı.
‘TALİBAN HÜKÜMETİ KAPSAYICI, KUCAKLAYICI OLURSA ADIM ATARIZ’
“Havalimanının işletilmesine yardım etmeyecek misiniz?” sorusu üzerine ise Erdoğan, “Dediğim üzere, bu, mutabakatlara, kontrata bağlı. Burada şayet hakikaten karşılıklı mutabakatlarla olumlu bir adım atılacak olursa… Şu anda Afganistan’daki hükümet kapsayıcı değil, kucaklayıcı değil. Kucaklayıcı, kapsayıcı olmayan bir hükümetle bu biçimde bir adım atmak da bizim için bir kez mümkün değil. Lakin bu kapsayıcı olursa, kucaklayıcı olursa bizler de Türkiye olarak orada yer alırız” dedi.
‘AFGANİSTAN’DA DA BAYANLAR HAYATIN HER YERİNDE OLMALI’
“Taliban şu an yalnızca erkek çocuklarının okula gitmesine müsaade veriyor, kızlara müsaade etmiyor. Kamu kurumlarındaki bayanlara işe gelmemelerini söylemiş olduler. Taliban gelişim göstermiş üzere durmuyor. bu biçimde bir hükümetle çalışır mısınız?” sorusuna Erdoğan, “Türkiye’nin bu mevzuda bilhassa bayana bakışı aşikardır. Bizde bayan hayatın her yerinde vardır. Eğitimde, sıhhatte, adalette, yargıda vardır; ömrün her yerinde vardır. Kendi ülkemizde bu bu biçimde olduğuna bakılırsa, Afganistan’da biz neden farklı bir şey düşünelim? Orada da birebir biçimde bayanın ömrün her yerinde olmasını istek ederiz. Bayanlar buralarda etkin rol alır hale geldiği anda, onlara eğitim, sıhhat, adalet, emniyet, her noktada biz Afganistan’a da bu dayanağı veririz. Bunların eğitimlerine de ayrıyeten ülkemizde fırsat sağlarız” cevabını verdi.
“Mevcut durumda Taliban’la çalışmak istemiyorsunuz üzere görünüyor?” sorusuna ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu saydığım mevzularla ilgili olarak şayet bunlar kabul edilirse yaparız. Lakin kabul edilmezse yapamayız” dedi.
‘BİZİM KAPIMIZ YOL GEÇEN HANI DEĞİL’
“Şu an ülkesinden kaçan Afgan mülteciler var. Bunların kimileri Türkiye’ye yöneldi. Geçen ay Türkiye’nin mülteci deposu olmak üzere bir vazifesi ve yükümlülüğü olmadığını söylemiş olduniz. Bu kimin yükümlülüğü? Bu mültecileri almak ABD’nin yükümlülüğü mü?” sorusu üzerine Erdoğan, “Şu anda ABD esasen bu tıp sorumlulukları yerine getirmedi ki… Şu anda kayıt dışı, kayıt içi olmak üzere benim ülkemde 300 bini aşkın Afganlı mülteci var. Bundan daha sonra da ülkemize hâlâ Afganlı mülteci almaya gücümüz yetmez. Ancak Amerika, Afganlı mültecileri buraya alacaksa o da farklı bir mevzu. Ben Amerika’nın mülteci siyasetlerini paylaşamam fakat Amerika da benim mülteci politikalarımı herbiçimde paylaşamaz. Ancak tabi, bilhassa açık söylüyorum, bizim kapımız da yol geçen hanı değildir” açıklamasını yaptı.
‘AMERİKA 20 YILDIR AFGANİSTAN’DA niye BULUNDUĞU SORGULAMALI’
“ABD’nin bu hususta daha fazlasını mı yapması gerekiyor?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “ABD’nin tabi ki hayli şeyler yapması gerekir, epeyce da yatırım yapması gerekir. Zira 20 yıldır Amerika orada niye vardı? Evvel bu soruların yanıtını Amerika’nın kendi kendisine vermesi gerekirdi. O sosyolojik değerlendirmeyi yapması gerekirdi. Sanki bunlar niçin yapılmadı? Bilhassa bu cins silah yapılandırması vesaire, bunlar ne için yapıldı? Bunların üzerinde durulması gerekir? Orada bu kadar bodyguardlar bakılırsavlendirilirken bu bodyguardlara ödenen fiyatlar kolay sayılar değildi. Yani bunların hepsinin tüm Amerikalılar tarafınca sorgulanması gerekir. ‘Afganistan’a niçin girdik, şu anda niçin çıkıyoruz?’; bunun herbiçimde Amerika tarafınca sorgulanması gerekir diye düşünüyorum” değerlendirmesinde bulundu.
‘NATO ORTAĞI OLARAK MÜŞTEREK HAREKET EDELİM’
“Haziran’da yüz yüze görüştüğünüzde Biden’a bu soruları yönelttiniz mi? Biden’ı potansiyel sorunlar gördüğünüze dair uyardınız mı?” sorusuna Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bizim Brüksel’de konuştuğumuz şeyler daha fazlaca, havalimanı konusu olmuştur. Havalimanı hususuyla ilgili gerekli soruları kendilerine yönelttim. ‘Eğer bizim orada olmamızı istiyorsanız bilhassa lojistik dayanakların verilmesi lazım, idari ve mali noktada gerekli takviyelerin verilmesi lazım. Biz de bir NATO ortağı olarak sizinle burada müşterek hareket edelim’ dedim” karşılığını verdi.
‘BENİ BU 5 TANE UÇAĞIM NİÇİN VERİLMİYOR?’
“Siz de ABD üzere NATO’nun bir parçasısınız. Rusya, Türkiye’nin S-400 hava savunma sistemlerini satın almaya devam etmeyi planladığını söylüyor. niye buna devam ediyorsunuz? Biden sizden durmanızı istedi mi?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söylemiş oldu:
“Ben Lider Biden’a gerekenlerin hepsini söylemiş oldum. Artık de söyleyeyim; bakın biz F-35 uçaklarını aldık ve 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yaptık. Ama bizim bu 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yaptığımız uçaklarımızı Amerika bize teslim etmedi. Patriotlar noktasında bunları istedik, maalesef bu hususta da bir daha birebir biçimde bize Patriot vermedi. Sayın Trump’ın periyodunda de bunları görüştüğümüzde, konuştuğumuzda Sayın Trump şunu söylemiş oldu; ‘F-35’ler için 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yapan Türkiye’ye F-35’leri neden vermiyoruz?’ Bunu dünya basınının önünde söylemiş oldu. Pekala şu anda benim bu 5 tane uçağım niçin verilmiyor? Bu parayı ben ödedim. Ödediğim para ortada.”
‘HANGİ SAVUNMA SİSTEMİNİ ALACAĞIMIZA ABD KARIŞAMAZ’
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin S-400 alımı karşısında ABD’nin tavrına ait, “Ona karışamaz. Siz bana Patriot vermezseniz, savunma noktasında benim bir diğer ülkeden alacağım rastgele bir savunma sistemine müdahale edemezsiniz. Bakın bu bahiste NATO Genel Sekreteri Stoltenberg çok hoş bir açıklama yaptı; ‘Biz ortaklarımızın kimden, nereden, ne kadar rastgele bir sistem satın aldığına müdahale edemeyiz’ dedi. Kim bu? Stoltenberg; NATO’nun Genel Sekreteri. Buyurun, gerçek ortada. Kimse kusura bakmasın. Ben de şunu söyleyeceğim; Türkiye’nin güvenlik riskini kim paylaşacak? Türkiye, kendi güvenlik riskini kendisi temin edemezse, sanki birilerinin eline avucuna mı bakacak? Sen bana Patriot vermeyeceksin, benim hangi ülkeden, hangi savunma sistemini aldığıma da müdahale edeceksin! O denli bir şey olamaz” tabirlerini kullandı.
Yalnızca hava kuvvetlerinin bu işe yetmeyeceğini belirten Erdoğan, “Savunma sistemleri farklıdır, hava kuvvetleri farklıdır. Zira şu anda hava kuvvetleri noktasında da yarın Amerika’nın F-16’ların devamını sürdüreceğine, benim elimde bir garanti var mı? bu biçimde bir garanti de olmayacağına bakılırsa tahminen bu biçimde biz hayli daha farklı adımları da atmak zorunda kalacağız” dedi.
‘BUNUN KARARINI VERECEK OLAN BİZİZ’
Sunucunun “Yani siz hâlâ S-400’lerin yeni partisini alma niyetinde misiniz?” sorusu üzerine Erdoğan, “Bundan daha sonraki periyotta de kimse bizim savunma sistemleri noktasında hangi ülkeden ne kadar ne alacağımıza müdahale edemez. Bunun sonucunı verecek olan biziz. Şu anda 84 milyon nüfusa sahip bir ülke olan Türkiye, kendi savunma noktasındaki bütün kararlılığını ortaya koyacaktır. Bu sonucuna da kimse müdahale edemez” diye konuştu.
Sunucunun “Bu, karşılığın ‘evet’ olduğu üzere anlaşılıyor” yorumu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ne demek… Tabi ki evet” dedi.
‘ORTADOĞU’DA NE YAPACAĞIMIZIN KARARINI BİZ VERİRİZ’
“Amerikan halkı ABD’nin Ortadoğu’da askeri dahli bulunmasına siyasi irade göstermediğine karar verdi. Bu sizin ve ülkeniz için ne manaya geliyor?” sorusunu Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu biçimde cevapladı:
“Bu, Amerika’nın kendi takdiridir, bunu biz belirleyemeyiz. Ortadoğu’da ne yapacağımızın sonucunı biz veririz. Ben yalnızca bir şey söylüyorum; Amerika NATO ülkesidir, Türkiye NATO ülkesidir. Amerika, bölgedeki PKK, PYD, YPG üzere terör örgütleriyle birlikte mi hareket edecek yoksa NATO’da birlikte olduğu dostuyla, Türkiye’yle mi birlikte mi hareket edecek? Bunun sonucunı vermesi lazım. Ben ikincisini tercih ediyorum.”
‘OLUMLU YANIT ALAMADIK’
“Biden idaresi size Suriye ve Irak’taki müttefiklerine yönelik siyasetinde değişikliğe gitme niyetinde olduğunu söylemiş oldu mi?” formundaki sorusu üzerine, Erdoğan, “Bu mevzulara girme fırsatımız olmadı, zira üzerinde durduğumuz husus yüklü olarak Afganistan’dı. Ancak ben her vakit Amerika’daki başkan dostlarıma PKK, PYD, YPG terör örgütlerine karşı duruşumuzu anlattım. Bunu Trump devrinde de yaşadık. Dedik ki ‘Bunların Türkiye’ye taşıdıkları binlerce tır silahı, mühimmatı ne yapacaksınız?’ Olumlu yanıt alamadık” dedi.
“Suriye’deki 900 ABD askerinin kalmasını mı yoksa gitmesini mi istiyorsunuz?” sorusu üzerine Erdoğan, “Tabi ki benim burada tasarrufum olursa Suriye’den çıkmalarıdır, Irak’tan çıkmalarıdır; Afganistan’dan çıktıkları üzere çıkmalarıdır. Zira şayet dünyada biz barışa hizmet etmeyi istiyorsak barış için o bölgelerde kalmanın hiç bir manası yok. Bırakalım o bölge halkı, o bölgedeki idare sonucunı kendisi versin” diye konuştu.
‘SURİYE’DE 100 BİN BRİKET MESKEN İNŞA EDİYORUZ’
“Suriye için ortaya girilmesini Türkiye’ye mi bıraksınlar?” sorusunu ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bir sefer şunu fazlaca açık net söyleyeyim; biz istenmediğimiz yerde durmayız, istenmediğimiz yerde bulunmayız. Bakın biz şu anda Suriye’de 100 bin briket mesken inşa ediyoruz. Meskenlerinden barklarından külliyen kovulmuş olan aileler için bunları biz inşa ediyoruz. Sanki öbür ülkeler ne yapıyor? Bu önemli” diye cevapladı.
‘PUTİN’LE BUNLARI aslına bakarsanız KONUŞUYORUZ’
“Vladimir Putin’le bunun hakkında mı konuşacaksınız?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Biz bunları esasen Putin’le konuşuyoruz” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Temenni ederim ki Amerika, Rusya, İran ve Türkiye, Suriye’de de Irak’ta da bu bölge insanlarının huzuru için bir çalışma içerisinde olsunlar.” diye konuştu. (HABER MERKEZİ /AA /DHA)
Brennan’ın “ABD’nin Afganistan’dan ayrılmasının bölgeyi daha emniyetsiz hale getirdiğini düşünüyor musunuz?” sorusunu Erdoğan, şöyleki cevapladı:
“20 yıldır Amerika’nın burada kalışıyla bölge inançlı bir hale gelmedi ki… Tam bilakis, bölge her geçen gün önemli manada kan kaybetti. Biz burada bine yakın elemanımızla havalimanının korunması konusunda nazaranv icra ettik. Bize en sonunda havalimanının korunması teklifi geldiğinde Brüksel’de Sayın Biden’la bunları konuştuk. Bizim bu biçimde bir bakılırsavi üstlenebileceğimizi kendilerine söylemiş olduğimde, “Üç şeyi de isteriz” dedim. Bunun birisi lojistik takviye. Lojistik takviyeden talebimiz, idari ve malidir. Bir başka adım da bilhassa şu an ellerinde bulunan silah, mühimmat vesaire bunların Türkiye’ye dönemidir. Fakat o denli şeyler oldu ki tam tersine Karzai Havalimanı’ndaki tüm silahların mühimmatların, araçların hepsi Taliban’a verildi. Şu anda da Taliban orada Amerika’nın silahlarıyla hareket ediyor. Bu gerçekleri de tabi görmek gerekir. Ama biz kimi şeylere de alıştık. Birebir biçimde Türkiye’ye saldıran terör örgütleri de maalesef Amerika’dan epey önemli silah, mühimmat dayanağı aldı. Bu, geçmiş hükümette de tıpkı biçimde oldu, şu anda da tıpkı biçimde oluyor. Öncelikle PKK/YPG/PYD terör örgütlerine bu çeşit silah dayanaklarının verilmemesi gerekir.”
‘BUNLARIN HEPSİNİ MUHATAPLARINA SUNDUK’
“ABD’nin, IŞİD’e karşı uğraşta müttefik olarak gördüğü kümelere tedarik ettiği silahların Türkiye’ye karşı kullanıldığına yönelik bir delil var mı? ABD takviyesinden dolayı bu kümelerden size yönelik tehdit var mı?” sorusunu Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bunu Sayın Trump devrinde de Trump’ın kendisine de tabir etmiştim. Şu anda da bir daha birebir biçimde tırlarca silah, mühimmat vesaire bölgeye geliyor. Bunların hepsini biz kendilerine istihbarat örgütümüz vasıtasıyla da tabir ettik, söz ediyoruz. Bundan daha sonraki süreçte de birebir biçimde tabi bunu tabir edeceğiz” diye yanıtladı.
“Bunları Lider Biden’a sundunuz mu?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bunların hepsini biz muhataplarımıza sunduk. Şu anda benim istihbarat liderim tıpkı biçimde muhatabına bunları sundu, sunuyor. Bundan daha sonra da bunları sunmaktan çekinmeyiz. Zira kimi gerçekler var. Amerika NATO ülkesidir. Biz birebir biçimde NATO ülkesiyiz. NATO’da dayanışma içerisinde olmamız gerekirken, terör örgütleri buralardan bu cins takviyeleri almamalı. Bunu da söylemek durumundayız” dedi.
‘ŞU ANDA AFGANİSTAN’DA BİZ YOKUZ’
“Türkiye’nin Taliban’a Afganistan’daki havalimanını işletmesi için yardım ve teknik takviye sağlayıp sağlamadığı ve yeni Taliban hükümetiyle ilgili ne düşündüğü” sorusu üzerine Erdoğan, “Şu anda çabucak hemen bizim Taliban’la muahedeye vardığımız rastgele bir bahis yok. Şu anda Taliban daha fazlaca Katar ile müşterek hareket ediyor. Biz ise askerlerimizi, sivil vatandaşlarımızı oradan çektik. Biz şu anda havalimanında yokuz. Taliban ile de şu anda rastgele bir işbirliğimiz yok. Lakin bir şeyi epey açık ve net söylemem lazım. Bizim Afganistan halkına karşı tarihten gelen bir beraberliğimiz var. Kimsenin Afganistan’a vermediği takviyesi her vakit biz verdik. Alt yapıda, üst yapıda Afganistan’da birfazlaca yatırımların içerisinde olduk ve bundan daha sonraki süreçte de bunu yaparız. Dediğim üzere, bu yapılan yanlışlıklar sebebiyle de askerimizi çektik, sivil vatandaşlarımızı çektik ve şu anda Afganistan’da biz yokuz” diye yanıtladı.
‘TALİBAN HÜKÜMETİ KAPSAYICI, KUCAKLAYICI OLURSA ADIM ATARIZ’
“Havalimanının işletilmesine yardım etmeyecek misiniz?” sorusu üzerine ise Erdoğan, “Dediğim üzere, bu, mutabakatlara, kontrata bağlı. Burada şayet hakikaten karşılıklı mutabakatlarla olumlu bir adım atılacak olursa… Şu anda Afganistan’daki hükümet kapsayıcı değil, kucaklayıcı değil. Kucaklayıcı, kapsayıcı olmayan bir hükümetle bu biçimde bir adım atmak da bizim için bir kez mümkün değil. Lakin bu kapsayıcı olursa, kucaklayıcı olursa bizler de Türkiye olarak orada yer alırız” dedi.
‘AFGANİSTAN’DA DA BAYANLAR HAYATIN HER YERİNDE OLMALI’
“Taliban şu an yalnızca erkek çocuklarının okula gitmesine müsaade veriyor, kızlara müsaade etmiyor. Kamu kurumlarındaki bayanlara işe gelmemelerini söylemiş olduler. Taliban gelişim göstermiş üzere durmuyor. bu biçimde bir hükümetle çalışır mısınız?” sorusuna Erdoğan, “Türkiye’nin bu mevzuda bilhassa bayana bakışı aşikardır. Bizde bayan hayatın her yerinde vardır. Eğitimde, sıhhatte, adalette, yargıda vardır; ömrün her yerinde vardır. Kendi ülkemizde bu bu biçimde olduğuna bakılırsa, Afganistan’da biz neden farklı bir şey düşünelim? Orada da birebir biçimde bayanın ömrün her yerinde olmasını istek ederiz. Bayanlar buralarda etkin rol alır hale geldiği anda, onlara eğitim, sıhhat, adalet, emniyet, her noktada biz Afganistan’a da bu dayanağı veririz. Bunların eğitimlerine de ayrıyeten ülkemizde fırsat sağlarız” cevabını verdi.
“Mevcut durumda Taliban’la çalışmak istemiyorsunuz üzere görünüyor?” sorusuna ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu saydığım mevzularla ilgili olarak şayet bunlar kabul edilirse yaparız. Lakin kabul edilmezse yapamayız” dedi.
‘BİZİM KAPIMIZ YOL GEÇEN HANI DEĞİL’
“Şu an ülkesinden kaçan Afgan mülteciler var. Bunların kimileri Türkiye’ye yöneldi. Geçen ay Türkiye’nin mülteci deposu olmak üzere bir vazifesi ve yükümlülüğü olmadığını söylemiş olduniz. Bu kimin yükümlülüğü? Bu mültecileri almak ABD’nin yükümlülüğü mü?” sorusu üzerine Erdoğan, “Şu anda ABD esasen bu tıp sorumlulukları yerine getirmedi ki… Şu anda kayıt dışı, kayıt içi olmak üzere benim ülkemde 300 bini aşkın Afganlı mülteci var. Bundan daha sonra da ülkemize hâlâ Afganlı mülteci almaya gücümüz yetmez. Ancak Amerika, Afganlı mültecileri buraya alacaksa o da farklı bir mevzu. Ben Amerika’nın mülteci siyasetlerini paylaşamam fakat Amerika da benim mülteci politikalarımı herbiçimde paylaşamaz. Ancak tabi, bilhassa açık söylüyorum, bizim kapımız da yol geçen hanı değildir” açıklamasını yaptı.
‘AMERİKA 20 YILDIR AFGANİSTAN’DA niye BULUNDUĞU SORGULAMALI’
“ABD’nin bu hususta daha fazlasını mı yapması gerekiyor?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “ABD’nin tabi ki hayli şeyler yapması gerekir, epeyce da yatırım yapması gerekir. Zira 20 yıldır Amerika orada niye vardı? Evvel bu soruların yanıtını Amerika’nın kendi kendisine vermesi gerekirdi. O sosyolojik değerlendirmeyi yapması gerekirdi. Sanki bunlar niçin yapılmadı? Bilhassa bu cins silah yapılandırması vesaire, bunlar ne için yapıldı? Bunların üzerinde durulması gerekir? Orada bu kadar bodyguardlar bakılırsavlendirilirken bu bodyguardlara ödenen fiyatlar kolay sayılar değildi. Yani bunların hepsinin tüm Amerikalılar tarafınca sorgulanması gerekir. ‘Afganistan’a niçin girdik, şu anda niçin çıkıyoruz?’; bunun herbiçimde Amerika tarafınca sorgulanması gerekir diye düşünüyorum” değerlendirmesinde bulundu.
‘NATO ORTAĞI OLARAK MÜŞTEREK HAREKET EDELİM’
“Haziran’da yüz yüze görüştüğünüzde Biden’a bu soruları yönelttiniz mi? Biden’ı potansiyel sorunlar gördüğünüze dair uyardınız mı?” sorusuna Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bizim Brüksel’de konuştuğumuz şeyler daha fazlaca, havalimanı konusu olmuştur. Havalimanı hususuyla ilgili gerekli soruları kendilerine yönelttim. ‘Eğer bizim orada olmamızı istiyorsanız bilhassa lojistik dayanakların verilmesi lazım, idari ve mali noktada gerekli takviyelerin verilmesi lazım. Biz de bir NATO ortağı olarak sizinle burada müşterek hareket edelim’ dedim” karşılığını verdi.
‘BENİ BU 5 TANE UÇAĞIM NİÇİN VERİLMİYOR?’
“Siz de ABD üzere NATO’nun bir parçasısınız. Rusya, Türkiye’nin S-400 hava savunma sistemlerini satın almaya devam etmeyi planladığını söylüyor. niye buna devam ediyorsunuz? Biden sizden durmanızı istedi mi?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söylemiş oldu:
“Ben Lider Biden’a gerekenlerin hepsini söylemiş oldum. Artık de söyleyeyim; bakın biz F-35 uçaklarını aldık ve 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yaptık. Ama bizim bu 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yaptığımız uçaklarımızı Amerika bize teslim etmedi. Patriotlar noktasında bunları istedik, maalesef bu hususta da bir daha birebir biçimde bize Patriot vermedi. Sayın Trump’ın periyodunda de bunları görüştüğümüzde, konuştuğumuzda Sayın Trump şunu söylemiş oldu; ‘F-35’ler için 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yapan Türkiye’ye F-35’leri neden vermiyoruz?’ Bunu dünya basınının önünde söylemiş oldu. Pekala şu anda benim bu 5 tane uçağım niçin verilmiyor? Bu parayı ben ödedim. Ödediğim para ortada.”
‘HANGİ SAVUNMA SİSTEMİNİ ALACAĞIMIZA ABD KARIŞAMAZ’
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin S-400 alımı karşısında ABD’nin tavrına ait, “Ona karışamaz. Siz bana Patriot vermezseniz, savunma noktasında benim bir diğer ülkeden alacağım rastgele bir savunma sistemine müdahale edemezsiniz. Bakın bu bahiste NATO Genel Sekreteri Stoltenberg çok hoş bir açıklama yaptı; ‘Biz ortaklarımızın kimden, nereden, ne kadar rastgele bir sistem satın aldığına müdahale edemeyiz’ dedi. Kim bu? Stoltenberg; NATO’nun Genel Sekreteri. Buyurun, gerçek ortada. Kimse kusura bakmasın. Ben de şunu söyleyeceğim; Türkiye’nin güvenlik riskini kim paylaşacak? Türkiye, kendi güvenlik riskini kendisi temin edemezse, sanki birilerinin eline avucuna mı bakacak? Sen bana Patriot vermeyeceksin, benim hangi ülkeden, hangi savunma sistemini aldığıma da müdahale edeceksin! O denli bir şey olamaz” tabirlerini kullandı.
Yalnızca hava kuvvetlerinin bu işe yetmeyeceğini belirten Erdoğan, “Savunma sistemleri farklıdır, hava kuvvetleri farklıdır. Zira şu anda hava kuvvetleri noktasında da yarın Amerika’nın F-16’ların devamını sürdüreceğine, benim elimde bir garanti var mı? bu biçimde bir garanti de olmayacağına bakılırsa tahminen bu biçimde biz hayli daha farklı adımları da atmak zorunda kalacağız” dedi.
‘BUNUN KARARINI VERECEK OLAN BİZİZ’
Sunucunun “Yani siz hâlâ S-400’lerin yeni partisini alma niyetinde misiniz?” sorusu üzerine Erdoğan, “Bundan daha sonraki periyotta de kimse bizim savunma sistemleri noktasında hangi ülkeden ne kadar ne alacağımıza müdahale edemez. Bunun sonucunı verecek olan biziz. Şu anda 84 milyon nüfusa sahip bir ülke olan Türkiye, kendi savunma noktasındaki bütün kararlılığını ortaya koyacaktır. Bu sonucuna da kimse müdahale edemez” diye konuştu.
Sunucunun “Bu, karşılığın ‘evet’ olduğu üzere anlaşılıyor” yorumu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ne demek… Tabi ki evet” dedi.
‘ORTADOĞU’DA NE YAPACAĞIMIZIN KARARINI BİZ VERİRİZ’
“Amerikan halkı ABD’nin Ortadoğu’da askeri dahli bulunmasına siyasi irade göstermediğine karar verdi. Bu sizin ve ülkeniz için ne manaya geliyor?” sorusunu Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu biçimde cevapladı:
“Bu, Amerika’nın kendi takdiridir, bunu biz belirleyemeyiz. Ortadoğu’da ne yapacağımızın sonucunı biz veririz. Ben yalnızca bir şey söylüyorum; Amerika NATO ülkesidir, Türkiye NATO ülkesidir. Amerika, bölgedeki PKK, PYD, YPG üzere terör örgütleriyle birlikte mi hareket edecek yoksa NATO’da birlikte olduğu dostuyla, Türkiye’yle mi birlikte mi hareket edecek? Bunun sonucunı vermesi lazım. Ben ikincisini tercih ediyorum.”
‘OLUMLU YANIT ALAMADIK’
“Biden idaresi size Suriye ve Irak’taki müttefiklerine yönelik siyasetinde değişikliğe gitme niyetinde olduğunu söylemiş oldu mi?” formundaki sorusu üzerine, Erdoğan, “Bu mevzulara girme fırsatımız olmadı, zira üzerinde durduğumuz husus yüklü olarak Afganistan’dı. Ancak ben her vakit Amerika’daki başkan dostlarıma PKK, PYD, YPG terör örgütlerine karşı duruşumuzu anlattım. Bunu Trump devrinde de yaşadık. Dedik ki ‘Bunların Türkiye’ye taşıdıkları binlerce tır silahı, mühimmatı ne yapacaksınız?’ Olumlu yanıt alamadık” dedi.
“Suriye’deki 900 ABD askerinin kalmasını mı yoksa gitmesini mi istiyorsunuz?” sorusu üzerine Erdoğan, “Tabi ki benim burada tasarrufum olursa Suriye’den çıkmalarıdır, Irak’tan çıkmalarıdır; Afganistan’dan çıktıkları üzere çıkmalarıdır. Zira şayet dünyada biz barışa hizmet etmeyi istiyorsak barış için o bölgelerde kalmanın hiç bir manası yok. Bırakalım o bölge halkı, o bölgedeki idare sonucunı kendisi versin” diye konuştu.
‘SURİYE’DE 100 BİN BRİKET MESKEN İNŞA EDİYORUZ’
“Suriye için ortaya girilmesini Türkiye’ye mi bıraksınlar?” sorusunu ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bir sefer şunu fazlaca açık net söyleyeyim; biz istenmediğimiz yerde durmayız, istenmediğimiz yerde bulunmayız. Bakın biz şu anda Suriye’de 100 bin briket mesken inşa ediyoruz. Meskenlerinden barklarından külliyen kovulmuş olan aileler için bunları biz inşa ediyoruz. Sanki öbür ülkeler ne yapıyor? Bu önemli” diye cevapladı.
‘PUTİN’LE BUNLARI aslına bakarsanız KONUŞUYORUZ’
“Vladimir Putin’le bunun hakkında mı konuşacaksınız?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Biz bunları esasen Putin’le konuşuyoruz” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Temenni ederim ki Amerika, Rusya, İran ve Türkiye, Suriye’de de Irak’ta da bu bölge insanlarının huzuru için bir çalışma içerisinde olsunlar.” diye konuştu. (HABER MERKEZİ /AA /DHA)