Düzmece alkol zehirlenmeleri: ÖTV kalktığında kimse kaçak içkiye muhtaçlık duymaz Ogün Akkaya
ANKARA – Türkiye’nin farklı vilayetlerinde meydana gelen uydurma içki kaynaklı ölümlerde artış yaşanıyor. Alkollü içkilerin meblağlarına yapılan artırım, vergilerin artırılması ve etil alkol satışının resmi olarak yasaklanması, insanları geçersiz içki kullanmasına yöneltiyor. Bu durum birlikteinde merdiven altı içki üretiminin yayılması ve can kayıpların artmasını getiriyor.
Piyasaya sürülen ve bandrolü bulunmayan birtakım uydurma içkilerin ortasında olağan kurallarda endüstride boya inceltici, antifriz ve cam temizleyici olarak kullanılan metil alkol yer alıyor. Metil alkol, uydurma içki üretenler tarafınca etil alkole bakılırsa daha ucuz olduğu için kullanılıyor. Mesken üretimi içki üretenler ise iki alkol tipi içinde ayrımı bilmedikleri için metil alkol kullanabiliyor ve alkol zehirlenmesine maruz kalıyor.
‘İNSANLARA İNANÇLI ETİL ALKOL ARZINI SAĞLAMAK ZORUNDASINIZ’
TMMOB Kimya Mühendisler Odası İdare Heyeti Lideri Ali Uğurlu’ya bakılırsa Türkiye’de alkollü içeceklerin kıymetli fiyatlara satılması insanları denetimsiz ve kontrolsüz uydurma alkolle baş başa bırakıyor. Özel Tüketim Vergisi’nin alkollü eserlerde yüzde 76’ya kadar çıktığını hatırlatan Uğurlu, pahalılık karşısında insanların kendi içkilerini konutlarında yaptığını ya da ucuz merdiven altı eserleri tercih ettiğini belirtti.
Etil alkolden içki üretilmesinin kimyasal bir müddetç olduğunu ve alanında uzman şahıslar tarafınca yapılması gerektiğinin altını çizen Uğurlu, kontrol yetersizliğinin de yaşanan alkol zehirlenmelerinde değerli bir rol oynadığını belirterek şunları söylemiş oldu: “Piyasa denetlenmediği, etil ve metil alkolü ayırt edemeyen beşerler piyasaya bu içkileri temin ettiği için zehirlenmeler yaşanıyor. Toplumsal medyaya girdiğinizde karşınıza yüzlerce metil alkol satış ilanı çıkıyor. Konutunuza kadar teslim ediyorlar. Geçen yıl 1 Ekim, etil alkolün satışı yasaklandı fakat denetlenmediği için hala satılmaya devam ediliyor. Yasak kelamda, lafta kaldı. Tüketici çaresiz. Beşerler bu ülkede alkol tüketiyorsa, bunu sorgulamayacaksınız. Niçin içiyor, az mı içiyor, epey mu? Bunu karıştırmamak lazım. İçki kıymetli olduğu için monopol bayiden alıp tüketemiyorlar. Şayet merdiven altı üzere bir gerçeklik var ise bu biçimde insanlara inançlı etil alkol arzını sağlamak zorundasınız.”
‘ÖTV KALKTIĞINDA KİMSE KAÇAK İÇKİYE GEREKSİNİM DUYMAZ’
Türkiye Monopol Bayileri Platformu Lideri Özgür Aybaş da uydurma içki kaynaklı yaşanan ölümlerde son beş yıl ortasında arttığını fakat yılbaşı yaklaştıkça daha da dikkat çektiğini belirtti. Yükselen döviz kuru, artırım ve ÖTV’nin alkoldeki kaçak üretim ve tüketimi arttırdığını belirten Aybaş, “Alkollü eserlerde yüzde 244’lere varan bir ÖTV oranı var. Bu oran kaldırıldığı vakit kimse durup dururken kaçak içkiye muhtaçlık duymaz. Dünyada bir sorun yok. Yalnızca kendi ülkemizde bu biçimde bir sorunla karşı karşıyayız” dedi.
‘ZİNCİR MARKETLER İNSANLARI ETİL ALKOLE ALIŞTIRDI’
Düzmece içkiden ölümlerin artması üzerine Tarım ve Orman Bakanlığı, geçtiğimiz aylarda düzenleme yapmış, 1 Ekim 2020’de Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikle evsel kullanım emelli etil alkolün satışı yasaklanmıştı. Yasaktan evvel etil alkolün zincir marketlerde satıldığını hatırlatan Aybaş, “2017 yılında etil alkol marketlerde satılmaya başlandı. Zincir marketler, insanları alıştırdı, bandrollü eser satışı niyet de yasaklattı. Vatandaş kolaya kaçmayı öğrendi, cazip geliyor kendi alkolünü yapması” diye konuştu.
‘ETİL ALKOL SATIŞINA KOTA KONULMASI GEREKİYOR’
Etil alkol satışının yasak bulunmasına karşın internet üzerinden ve el altından satışının devam ettiğini belirten Aybaş, içki bölümü haricindeki bireylerin ve meslek kümelerinin da satış yaptığını belirterek şunları aktardı:
“Facebook kümelerine ‘etil alkol’ yazdığınız vakit binlerce ilan karşınıza çıkıyor. Etil alkol satışına kota konulması ve yalnızca eczanelerde reçete ile satışına müsaade verilmesi gerekiyor. Yasak var fakat kimse ilgilenmiyor. Toptancılar kocaman brandalara yazıyor etil alkol sattığını. Hatta yanında armağan de veriyorlar satış yapabilmek için. Engellenme yapıldığı ve ÖTV kaldırıldığı vakit aslına bakarsan kimse etil alkole yönelmez.”
ANKARA – Türkiye’nin farklı vilayetlerinde meydana gelen uydurma içki kaynaklı ölümlerde artış yaşanıyor. Alkollü içkilerin meblağlarına yapılan artırım, vergilerin artırılması ve etil alkol satışının resmi olarak yasaklanması, insanları geçersiz içki kullanmasına yöneltiyor. Bu durum birlikteinde merdiven altı içki üretiminin yayılması ve can kayıpların artmasını getiriyor.
Piyasaya sürülen ve bandrolü bulunmayan birtakım uydurma içkilerin ortasında olağan kurallarda endüstride boya inceltici, antifriz ve cam temizleyici olarak kullanılan metil alkol yer alıyor. Metil alkol, uydurma içki üretenler tarafınca etil alkole bakılırsa daha ucuz olduğu için kullanılıyor. Mesken üretimi içki üretenler ise iki alkol tipi içinde ayrımı bilmedikleri için metil alkol kullanabiliyor ve alkol zehirlenmesine maruz kalıyor.
‘İNSANLARA İNANÇLI ETİL ALKOL ARZINI SAĞLAMAK ZORUNDASINIZ’
TMMOB Kimya Mühendisler Odası İdare Heyeti Lideri Ali Uğurlu’ya bakılırsa Türkiye’de alkollü içeceklerin kıymetli fiyatlara satılması insanları denetimsiz ve kontrolsüz uydurma alkolle baş başa bırakıyor. Özel Tüketim Vergisi’nin alkollü eserlerde yüzde 76’ya kadar çıktığını hatırlatan Uğurlu, pahalılık karşısında insanların kendi içkilerini konutlarında yaptığını ya da ucuz merdiven altı eserleri tercih ettiğini belirtti.
Etil alkolden içki üretilmesinin kimyasal bir müddetç olduğunu ve alanında uzman şahıslar tarafınca yapılması gerektiğinin altını çizen Uğurlu, kontrol yetersizliğinin de yaşanan alkol zehirlenmelerinde değerli bir rol oynadığını belirterek şunları söylemiş oldu: “Piyasa denetlenmediği, etil ve metil alkolü ayırt edemeyen beşerler piyasaya bu içkileri temin ettiği için zehirlenmeler yaşanıyor. Toplumsal medyaya girdiğinizde karşınıza yüzlerce metil alkol satış ilanı çıkıyor. Konutunuza kadar teslim ediyorlar. Geçen yıl 1 Ekim, etil alkolün satışı yasaklandı fakat denetlenmediği için hala satılmaya devam ediliyor. Yasak kelamda, lafta kaldı. Tüketici çaresiz. Beşerler bu ülkede alkol tüketiyorsa, bunu sorgulamayacaksınız. Niçin içiyor, az mı içiyor, epey mu? Bunu karıştırmamak lazım. İçki kıymetli olduğu için monopol bayiden alıp tüketemiyorlar. Şayet merdiven altı üzere bir gerçeklik var ise bu biçimde insanlara inançlı etil alkol arzını sağlamak zorundasınız.”
‘ÖTV KALKTIĞINDA KİMSE KAÇAK İÇKİYE GEREKSİNİM DUYMAZ’
Türkiye Monopol Bayileri Platformu Lideri Özgür Aybaş da uydurma içki kaynaklı yaşanan ölümlerde son beş yıl ortasında arttığını fakat yılbaşı yaklaştıkça daha da dikkat çektiğini belirtti. Yükselen döviz kuru, artırım ve ÖTV’nin alkoldeki kaçak üretim ve tüketimi arttırdığını belirten Aybaş, “Alkollü eserlerde yüzde 244’lere varan bir ÖTV oranı var. Bu oran kaldırıldığı vakit kimse durup dururken kaçak içkiye muhtaçlık duymaz. Dünyada bir sorun yok. Yalnızca kendi ülkemizde bu biçimde bir sorunla karşı karşıyayız” dedi.
‘ZİNCİR MARKETLER İNSANLARI ETİL ALKOLE ALIŞTIRDI’
Düzmece içkiden ölümlerin artması üzerine Tarım ve Orman Bakanlığı, geçtiğimiz aylarda düzenleme yapmış, 1 Ekim 2020’de Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikle evsel kullanım emelli etil alkolün satışı yasaklanmıştı. Yasaktan evvel etil alkolün zincir marketlerde satıldığını hatırlatan Aybaş, “2017 yılında etil alkol marketlerde satılmaya başlandı. Zincir marketler, insanları alıştırdı, bandrollü eser satışı niyet de yasaklattı. Vatandaş kolaya kaçmayı öğrendi, cazip geliyor kendi alkolünü yapması” diye konuştu.
‘ETİL ALKOL SATIŞINA KOTA KONULMASI GEREKİYOR’
Etil alkol satışının yasak bulunmasına karşın internet üzerinden ve el altından satışının devam ettiğini belirten Aybaş, içki bölümü haricindeki bireylerin ve meslek kümelerinin da satış yaptığını belirterek şunları aktardı:
“Facebook kümelerine ‘etil alkol’ yazdığınız vakit binlerce ilan karşınıza çıkıyor. Etil alkol satışına kota konulması ve yalnızca eczanelerde reçete ile satışına müsaade verilmesi gerekiyor. Yasak var fakat kimse ilgilenmiyor. Toptancılar kocaman brandalara yazıyor etil alkol sattığını. Hatta yanında armağan de veriyorlar satış yapabilmek için. Engellenme yapıldığı ve ÖTV kaldırıldığı vakit aslına bakarsan kimse etil alkole yönelmez.”