Demirtaş: hiç birimiz çabucak hemen kültürel açıdan demokrat değiliz Edirne F Tipi Cezaevi’nde 5 yıldır tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş, ‘demokrasi kültürü’ üzerine yazdığı yazısında, “Mutfak kültürümüzün yüzde biri kadar bile demokrasi kültürümüz yoktur. Zira geçmişte kuşaklar uzunluğu sürdürülebilmiş bir demokrasi tecrübemiz yok. Bilakis, sık sık kesintiye uğramış, darbelenmiş demokrasi enkazının afetzedeleri gibiyiz” dedi. Demirtaş, “baskıcı bir idarenin değişmesinin demokrasiye geçildiği manasına gelmediğini” belirterek, “Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçilince her şey tastamam olacakmış üzere bir hava yaratılıyor güya. Ben bu bakış açısını son derece yetersiz görüyorum” tabirini kullandı.
Demirtaş, Artı Gerçek’te yayınlanan yazısında, “Önümüzdeki seçimi bu derece değerli kılan, tarihimizde birinci kere bir seçime demokrasi isteğini, demokrasi vaadini merkeze oturtarak gidecek olmamızdır. Bu, hoş ve sevindirici bir gelişme. Bedelleri ağır olmuştur lakin nihayet demokrasi arayışı toplumsal ve siyasal muhalefetin öncelikli gündemi haline gelmiştir. Bunu küçümsememek lazım. Bu kazanımları bir kenara koyalım, tamam. Ama benim içim bir daha de rahat değil. Hala bir şeyler eksik güya. tıpkı vakitte temelli bir şeyler” dedi.
Demirtaş’ın “Demokrasi kültürü” başlıklı yazısından bir kısım şu biçimde:
“Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçilince her şey tastamam olacakmış üzere bir hava yaratılıyor güya. Ben bu bakış açısını son derece yetersiz görüyorum. Devlet idaresi, eskisine göre kısmen demokratikleşince demokrasi sorunu tümden çözülecek diye düşünenler demokrasiyi zerrece bilmiyorlar kanımca. halbuki demokrasi devlet tarafınca inşa edilmez, devlet demokrasi külçeşidini yaratmaz, yaratamaz. Devlet, en çok demokrasinin önünde mahzur olmakta çıkabilir yahut demokrasi külçeşidinin gelişmesine takviye olabilir. Demokratik devlet budur, bu kadardır.
Demokrasiyi inşa edecek olan, giderek bir kültüre dönüştürecek olan temel özne toplumdur, bireydir. Toplum ve bireyler de bunu siyasetle değil, yalnızca ve yalnızca eğitimle (milli eğitimi kast etmiyorum elbet), sanatla, edebiyatla yapabilir. Zira demokrasi bir yasa, anayasa sorunu değil, kültür problemidir. Anayasa ve yasalar, bu sürece yasakçı olmamakla yardımcı olabilir yalnızca.
DEMOKRAT OLMASANIZ NE MUHARRİR
örneğin eğitim müfredatına ilkokuldan üniversiteye kadar zarurî insan hakları, ayırımcılık, demokrasi, eşitlik dersleri konulmadan; cihanın, yerkürenin, insanlığın bilimsel ve evrimsel tarihi anlatılmadan; dinler, inançlar, devletler tarihi objektif biçimde bilimsel olarak öğretilmeden profesör yetiştirseniz de demokrat insan yetiştiremezsiniz.
Sinema sinemalarında, dizilerde, reklamlarda, tiyatro oyunlarında, romanlarda, hikayelerde, fotoğraflarda adaleti, bayan özgürlüğünü ve eşitliğini, tarihi acılarımızı ve travmalarımızı, sömürüyü, tabiat katliamını, hayvan dostlarımıza sevgiyi anlatamamışsanız sanatçı olsanız ne müellif dünya starı olsanız ne muharrir.
Sivil toplum örgütlerinde, medyada, üniversitelerde, sendikalarda, fabrikalarda, siyasi partilerde demokratik işleyişi, karar alma ve denetleme süreçlerine hakim kılmamışsanız emeğin ve işçinin hakkını layıkıyla teslim etmemişseniz lider olsanız ne müellif işveren olsanız ne müellif rektör olsanız ne müellif.
hanımı meskene kapatmayı maharet sayıp ona köle üzere davranıp söverek, onu döverek, katlederek, aşağılayarak kendi şahsi iktidarınızın keyfini sürerken güçlendirilmiş parlamenter sistemi savunsanız ne müellif muhalif olsanız ne müellif.
Sizin kimliğinizden, dininizden, mezhebinizden, cinsiyetinizden, milletinizden olmayana selamı bile epey görürken; partinizden, mahallenizden, tuttuğunuz ekipten olmayanla tıpkı masaya oturmayı, birebir fotoğraf karesine girmeyi zul sayarken yüzde 60 alsanız ne müellif yüzde 90 alsanız ne muharrir.
HİÇBİRİMİZ ŞİMDİ KÜLTÜREL AÇIDAN DEMOKRAT DEĞİLİZ
Demokrasi bir kültür problemidir. Seçim sandığına sıkıştırılamayacak kadar önemli bir hayat şeklidir, davranışlar bütünüdür. Bizim kuşağımız demokrasinin kültüre, bir hayat üslubuna dönüştüğünü nazaranbilecek kadar uzun yaşamayacak. Lakin bizim jenerasyonumuz, demokrasi külçeşidinin tohumlarını bu kadim coğrafyaya atmakla sorumlu ve vazifelidir. Bu niçinle, seçim çalışmaları dahil olmak üzere tüm süreçler geleceğin demokrasi külçeşidini inşa etmenin kesimi olarak ele alınmalıdır. Tüm telaffuzlar, tüm programlar, tüm prensipler, tüm planlamalar bu emele hizmet edecek seviyede öngörüyle hayata geçirilmelidir. Yüzeysel ve taktiksel demokrasi yaklaşımları demokrasinin kökleşmesine, kurumsallaşmasına ve giderek bir kültüre dönüşmesine katkı sağlamayacağı üzere, demokrasi yürüyüşünü de sonuçsuz bırakır.
Unutmayın ki hiç birimiz çabucak hemen kültürel açıdan demokrat değiliz; ya teorik demokratlarız ya da geçersiz demokratlar. Probleme bir de buradan bakalım istedim, işin temeli budur bence. Yoksa iktidarlar gelip geçicidir, bugün var yarın yoklar. Demokrasi kültürü yeşerirse işte o, kalıcı bir kazanım olur ve hiç bir iktidar onu toplumun elinden alamaz. Mutfak kültürümüz üzere kalıcı olur. Artık mutfakta çalışma vakti. Daima bir arada.”
YAZININ TAMAMI
Demirtaş, Artı Gerçek’te yayınlanan yazısında, “Önümüzdeki seçimi bu derece değerli kılan, tarihimizde birinci kere bir seçime demokrasi isteğini, demokrasi vaadini merkeze oturtarak gidecek olmamızdır. Bu, hoş ve sevindirici bir gelişme. Bedelleri ağır olmuştur lakin nihayet demokrasi arayışı toplumsal ve siyasal muhalefetin öncelikli gündemi haline gelmiştir. Bunu küçümsememek lazım. Bu kazanımları bir kenara koyalım, tamam. Ama benim içim bir daha de rahat değil. Hala bir şeyler eksik güya. tıpkı vakitte temelli bir şeyler” dedi.
Demirtaş’ın “Demokrasi kültürü” başlıklı yazısından bir kısım şu biçimde:
“Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçilince her şey tastamam olacakmış üzere bir hava yaratılıyor güya. Ben bu bakış açısını son derece yetersiz görüyorum. Devlet idaresi, eskisine göre kısmen demokratikleşince demokrasi sorunu tümden çözülecek diye düşünenler demokrasiyi zerrece bilmiyorlar kanımca. halbuki demokrasi devlet tarafınca inşa edilmez, devlet demokrasi külçeşidini yaratmaz, yaratamaz. Devlet, en çok demokrasinin önünde mahzur olmakta çıkabilir yahut demokrasi külçeşidinin gelişmesine takviye olabilir. Demokratik devlet budur, bu kadardır.
Demokrasiyi inşa edecek olan, giderek bir kültüre dönüştürecek olan temel özne toplumdur, bireydir. Toplum ve bireyler de bunu siyasetle değil, yalnızca ve yalnızca eğitimle (milli eğitimi kast etmiyorum elbet), sanatla, edebiyatla yapabilir. Zira demokrasi bir yasa, anayasa sorunu değil, kültür problemidir. Anayasa ve yasalar, bu sürece yasakçı olmamakla yardımcı olabilir yalnızca.
DEMOKRAT OLMASANIZ NE MUHARRİR
örneğin eğitim müfredatına ilkokuldan üniversiteye kadar zarurî insan hakları, ayırımcılık, demokrasi, eşitlik dersleri konulmadan; cihanın, yerkürenin, insanlığın bilimsel ve evrimsel tarihi anlatılmadan; dinler, inançlar, devletler tarihi objektif biçimde bilimsel olarak öğretilmeden profesör yetiştirseniz de demokrat insan yetiştiremezsiniz.
Sinema sinemalarında, dizilerde, reklamlarda, tiyatro oyunlarında, romanlarda, hikayelerde, fotoğraflarda adaleti, bayan özgürlüğünü ve eşitliğini, tarihi acılarımızı ve travmalarımızı, sömürüyü, tabiat katliamını, hayvan dostlarımıza sevgiyi anlatamamışsanız sanatçı olsanız ne müellif dünya starı olsanız ne muharrir.
Sivil toplum örgütlerinde, medyada, üniversitelerde, sendikalarda, fabrikalarda, siyasi partilerde demokratik işleyişi, karar alma ve denetleme süreçlerine hakim kılmamışsanız emeğin ve işçinin hakkını layıkıyla teslim etmemişseniz lider olsanız ne müellif işveren olsanız ne müellif rektör olsanız ne müellif.
hanımı meskene kapatmayı maharet sayıp ona köle üzere davranıp söverek, onu döverek, katlederek, aşağılayarak kendi şahsi iktidarınızın keyfini sürerken güçlendirilmiş parlamenter sistemi savunsanız ne müellif muhalif olsanız ne müellif.
Sizin kimliğinizden, dininizden, mezhebinizden, cinsiyetinizden, milletinizden olmayana selamı bile epey görürken; partinizden, mahallenizden, tuttuğunuz ekipten olmayanla tıpkı masaya oturmayı, birebir fotoğraf karesine girmeyi zul sayarken yüzde 60 alsanız ne müellif yüzde 90 alsanız ne muharrir.
HİÇBİRİMİZ ŞİMDİ KÜLTÜREL AÇIDAN DEMOKRAT DEĞİLİZ
Demokrasi bir kültür problemidir. Seçim sandığına sıkıştırılamayacak kadar önemli bir hayat şeklidir, davranışlar bütünüdür. Bizim kuşağımız demokrasinin kültüre, bir hayat üslubuna dönüştüğünü nazaranbilecek kadar uzun yaşamayacak. Lakin bizim jenerasyonumuz, demokrasi külçeşidinin tohumlarını bu kadim coğrafyaya atmakla sorumlu ve vazifelidir. Bu niçinle, seçim çalışmaları dahil olmak üzere tüm süreçler geleceğin demokrasi külçeşidini inşa etmenin kesimi olarak ele alınmalıdır. Tüm telaffuzlar, tüm programlar, tüm prensipler, tüm planlamalar bu emele hizmet edecek seviyede öngörüyle hayata geçirilmelidir. Yüzeysel ve taktiksel demokrasi yaklaşımları demokrasinin kökleşmesine, kurumsallaşmasına ve giderek bir kültüre dönüşmesine katkı sağlamayacağı üzere, demokrasi yürüyüşünü de sonuçsuz bırakır.
Unutmayın ki hiç birimiz çabucak hemen kültürel açıdan demokrat değiliz; ya teorik demokratlarız ya da geçersiz demokratlar. Probleme bir de buradan bakalım istedim, işin temeli budur bence. Yoksa iktidarlar gelip geçicidir, bugün var yarın yoklar. Demokrasi kültürü yeşerirse işte o, kalıcı bir kazanım olur ve hiç bir iktidar onu toplumun elinden alamaz. Mutfak kültürümüz üzere kalıcı olur. Artık mutfakta çalışma vakti. Daima bir arada.”
YAZININ TAMAMI