Danıştay, basın kartı yönetmeliğinin yürütmesini durdurdu Danıştay, Basın Kartı Yönetmeliğine karşı açılan davada, “İletişim Başkanlığının ytesirinin kart vermekle sonlu olduğu; kartın kimlere verileceği, hangi hâllerde basın kartının iptali gerekeceğinin belirlenmesi konusunda ytesirinin olmadığı” nedeni öne sürülerek yürütmeyi durdurdu.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun verdiği 4 Kasım 2020 tarihindeki karar ile bir fazlaca hususunun yürütmesi durdurulan Basın Kartı Yönetmeliği’nde, 20 Mayıs 2021 tarihinde yeniden değişiklikler yapılmıştı. Türkiye Gazeteciler Sendikası, Gazeteciler Cemiyeti Derneği ve Türkiye Foto Muhabirleri Derneği yönetmeliği yargıya taşıdı. Danıştay 10. Dairesi yönetmeliğin uygulanması hâlinde telafisi güç yahut imkânsız ziyanların doğmasına yol açacağı kararına vararak yürütmesinin durdurulmasına karar verdi.
Danıştay 10. Dairesi Lideri Yılmaz Akçil ile üye Hamdi Şenler’in karşı oyuna karşılık üç üyenin oyu ile verilen kararda, 14 sayılı Bağlantı Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Kanun Kararında Kararname ile Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığına basın kartı ile ilgili olarak yalnızca basın-yayın kuruluşu mensuplarına basın kartı düzenleme yetkisi verildiği, basın kartının kimlere verileceğinin ve hangi hâllerde basın kartının iptali gerekeceğinin belirlenmesi konusunda bir yetkiye yer verilmediği, Anayasanın 13. hususu ve 26. unsurunun 4. fıkrası mucibince, bu belirlemelerin şahsen kanunla yapılması gerektiği vurgulandı. Bu münasebetlerle; Basın Kartı Yönetmeliğinin 3. Unsuru 1. Fıkrasının hukuka karşıt olduğu ve temel hak ve hürriyetleri ilgilendirmesi niçiniyle uygulanması hâlinde telafisi güç yahut imkânsız ziyanların doğmasına yol açacağı kararına varıldığı açıklandı ve bu hususun yürütmesinin durdurulması Yönetmeliğin tamamını dayanaksız hâle getireceğinden, Basın Kartı Yönetmeliği’nin dava konusu unsur ve ibarelerinin tamamının yürütmesinin durdurulmasına karar verildi.
Ayrıyeten Danıştay 10. Dairesi, basın kartının niteliğine ait öne sürülen sebebinde şu satırlara yer verdi:
“Basın kartı ile basın-yayın çalışanları; haber kaynakları olan kamu kurum ve kuruluşlarının ünitelerine ve de nazaranvlilerine akredite bir kart sunarak nazaranvlerini rahatlıkla ifa edebilmekte, ilgili ünitelere ve haber kaynağına ait etkinliklere giriş-çıkış yapabilmekte, özlük haklarında ayrıcalıklara sahip olabilmekte, özel damgalı pasaport sahibi olabilmekte, basın trafik kartından yaralanmabilmekte ve toplumsal olayların takibinde ispat aracı olarak bu kartı kullanabilmektedir. Basın kartının mahiyeti incelendiğinde; bu kartın kullanılmasının, basın hürriyeti, kanıyı açıklama ve yayma hürriyeti, çalışma hak ve ödevi üzere temel hak ve özgürlükleri direkt ilgilendirdiği görülmektedir.”
İRTİBAT BAŞKANLIĞI’NDAN HUKUKA KARŞIT SAVUNMALAR
Birgün’ün haberine nazaran, sonucu kıymetlendiren Türkiye Gazeteciler Sendikası Hukuk Ünitesinden Av. Dava Şahin “Bu karar, gazetecilerin basın kartı uğraşının haklılığını bir kere daha ortaya koymuştur. Evvelki kararlarda Danıştay, sadece düzenlemelerin türel belirsizliğine değinerek yürütmenin durdurulmasına karar verirken, bu son sonucunda Bağlantı Başkanlığına yetkilerini hudutlarını çizmiştir. Daha evvel verdiği kararlarına karşın belirsizliklerle dolu, gazeteciliği kriminalize eden düzenlemeler yapmaktan bıkmayan İrtibat Başkanlığına Danıştay, senin ehil yalnızca kartı vermektir, kart verilecek gazetecileri belirleme işi lakin ve lakin kanunla yapılabilir, yasama organın yetkisindedir demiştir” dedi.
Şahin kelamlarını şu biçimde bitirdi: “Ayrıca basın kartı için açtığımız davalarda Bağlantı Başkanlığı, basın kartının basın özgürlüğü ile bağlantısının olmadığı, yönetmeliğin desteğinin basın özgürlüğü olmadığı tarafında hukuka karşıt savunmalar yapmaktaydı. Danıştay bu kararda basın kartının basın hürriyeti, kanıyı açıklama ve yayma hürriyeti, çalışma hak ve ödevi üzere temel hak ve özgürlükleri direkt ilgilendirdiğini tespit etmiştir. sonucun iptal sonucuna da sirayet etmesini temenni ediyoruz.”
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun verdiği 4 Kasım 2020 tarihindeki karar ile bir fazlaca hususunun yürütmesi durdurulan Basın Kartı Yönetmeliği’nde, 20 Mayıs 2021 tarihinde yeniden değişiklikler yapılmıştı. Türkiye Gazeteciler Sendikası, Gazeteciler Cemiyeti Derneği ve Türkiye Foto Muhabirleri Derneği yönetmeliği yargıya taşıdı. Danıştay 10. Dairesi yönetmeliğin uygulanması hâlinde telafisi güç yahut imkânsız ziyanların doğmasına yol açacağı kararına vararak yürütmesinin durdurulmasına karar verdi.
Danıştay 10. Dairesi Lideri Yılmaz Akçil ile üye Hamdi Şenler’in karşı oyuna karşılık üç üyenin oyu ile verilen kararda, 14 sayılı Bağlantı Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Kanun Kararında Kararname ile Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığına basın kartı ile ilgili olarak yalnızca basın-yayın kuruluşu mensuplarına basın kartı düzenleme yetkisi verildiği, basın kartının kimlere verileceğinin ve hangi hâllerde basın kartının iptali gerekeceğinin belirlenmesi konusunda bir yetkiye yer verilmediği, Anayasanın 13. hususu ve 26. unsurunun 4. fıkrası mucibince, bu belirlemelerin şahsen kanunla yapılması gerektiği vurgulandı. Bu münasebetlerle; Basın Kartı Yönetmeliğinin 3. Unsuru 1. Fıkrasının hukuka karşıt olduğu ve temel hak ve hürriyetleri ilgilendirmesi niçiniyle uygulanması hâlinde telafisi güç yahut imkânsız ziyanların doğmasına yol açacağı kararına varıldığı açıklandı ve bu hususun yürütmesinin durdurulması Yönetmeliğin tamamını dayanaksız hâle getireceğinden, Basın Kartı Yönetmeliği’nin dava konusu unsur ve ibarelerinin tamamının yürütmesinin durdurulmasına karar verildi.
Ayrıyeten Danıştay 10. Dairesi, basın kartının niteliğine ait öne sürülen sebebinde şu satırlara yer verdi:
“Basın kartı ile basın-yayın çalışanları; haber kaynakları olan kamu kurum ve kuruluşlarının ünitelerine ve de nazaranvlilerine akredite bir kart sunarak nazaranvlerini rahatlıkla ifa edebilmekte, ilgili ünitelere ve haber kaynağına ait etkinliklere giriş-çıkış yapabilmekte, özlük haklarında ayrıcalıklara sahip olabilmekte, özel damgalı pasaport sahibi olabilmekte, basın trafik kartından yaralanmabilmekte ve toplumsal olayların takibinde ispat aracı olarak bu kartı kullanabilmektedir. Basın kartının mahiyeti incelendiğinde; bu kartın kullanılmasının, basın hürriyeti, kanıyı açıklama ve yayma hürriyeti, çalışma hak ve ödevi üzere temel hak ve özgürlükleri direkt ilgilendirdiği görülmektedir.”
İRTİBAT BAŞKANLIĞI’NDAN HUKUKA KARŞIT SAVUNMALAR
Birgün’ün haberine nazaran, sonucu kıymetlendiren Türkiye Gazeteciler Sendikası Hukuk Ünitesinden Av. Dava Şahin “Bu karar, gazetecilerin basın kartı uğraşının haklılığını bir kere daha ortaya koymuştur. Evvelki kararlarda Danıştay, sadece düzenlemelerin türel belirsizliğine değinerek yürütmenin durdurulmasına karar verirken, bu son sonucunda Bağlantı Başkanlığına yetkilerini hudutlarını çizmiştir. Daha evvel verdiği kararlarına karşın belirsizliklerle dolu, gazeteciliği kriminalize eden düzenlemeler yapmaktan bıkmayan İrtibat Başkanlığına Danıştay, senin ehil yalnızca kartı vermektir, kart verilecek gazetecileri belirleme işi lakin ve lakin kanunla yapılabilir, yasama organın yetkisindedir demiştir” dedi.
Şahin kelamlarını şu biçimde bitirdi: “Ayrıca basın kartı için açtığımız davalarda Bağlantı Başkanlığı, basın kartının basın özgürlüğü ile bağlantısının olmadığı, yönetmeliğin desteğinin basın özgürlüğü olmadığı tarafında hukuka karşıt savunmalar yapmaktaydı. Danıştay bu kararda basın kartının basın hürriyeti, kanıyı açıklama ve yayma hürriyeti, çalışma hak ve ödevi üzere temel hak ve özgürlükleri direkt ilgilendirdiğini tespit etmiştir. sonucun iptal sonucuna da sirayet etmesini temenni ediyoruz.”