Bilal Ay: 2 milyon bağımlı var, şifreli siparişle meskene uyuşturucu servisi yapılıyor İstanbul, Ankara, İzmir üzere büyükşehirlerde ağırlaşan uyuşturucu unsur bağımlılığı nüfusu az olan vilayet ve ilçelerde de artıyor. Uzmanlar bunun altında biroldukca niye olduğunu sıralarken tedavi için hastanelerin yetersiz kaldığını ve uyuşturucu kullanım yaşının da giderek düştüğünü belirtiyor. 26 Haziran Memleketler arası Uyuşturucu kullanması ve Kaçakçılığıyla Gayret Günü’nde, ülkemizin husus bağımlılığı konusunda geldiği noktayı Pak Toplum Derneği Genel Lideri Bilal Ay’la konuştuk.
‘UYUŞTURUCU TEHDİDİ GİDEREK ARTIYOR’
Dernek olarak uzun yıllardır uyuşturucuyla uğraş ediyorsunuz, tedavi olmak isteyenlere dayanak sunuyorsunuz. Son 5 yıla baktığınız vakit ülkemizde unsur bağımlılığı konusunda hangi noktadayız?
Çok düzgün bir noktada olduğumuzu söylemek güç maalesef. Gönül ister ki bu mevzuda sevindirici gelişmeleri aktarabilelim. bir süre daha sonrasında da bize ve bizim üzere bu çabayı ortaya koyan kurum ve kuruluşlara gereksinim kalmasın fakat maalesef tablo bu türlü değil. Her geçen gün ağırlaşan bir durumla karşı karşıyayız. Son periyotta resmi sayılara baktığımızda uyuşturucudan ölümlerde bir düzgünleşme görüyoruz. Ancak öbür bilgiler bize tıpkı olumlu şeyleri söylemiyor maalesef. Türkiye’de uyuşturucu tehdidi giderek artıyor. Yalnızca büyükşehirlerde değil artık Anadolu’da da, köylerde de bu sıkıntıya rastlanıyor. Şırnak’ın Cizre ilçesini bir arada konuşmuştuk. bir daha Yalova’da bir köyde uyuşturucu satıcısı olduğunu da saha çalışmalarımızda duyduk. Yani sorun her yeri ve herkesi kapsayacak biçimde büyümeye devam ediyor. 2019 yılında 270 bin kişi ayakta tedavi görmüş. Bu sayıya 2017-2019 içinde 60 bine yakın kişi eklenmiş. 2017’de 170 bin olan uyuşturucu şüphelisi sayısı 2019 yılında 220 bin. 2017’de 1 milyara yaklaşan harcama 2019’da 1,5 milyar oldu neredeyse.
‘ÜZÜCÜ BİR TABLO İLE KARŞI KARŞIYAYIZ’
Bilhassa ergenlerde uyuşturucu kullanması her yıl artarak devam ediyor. Bu tabloda bir değişiklik var mı?
Uyuşturucuya başlama yaş ortalaması 19 buçuk. Ana data bu türlü. Fakat bu daha düşük yaşlarda başlayanlar olduğunu gerçeğini maalesef değiştirmiyor. aslına bakarsan 19 buçuk yaşın üstünde bireylerin de uyuşturucuya başladığı gerçeğinden hareketle daha düşük yaşlarda da uyuşturucu kullananların olduğunu söylemek için derin bir tahlil yapmaya gerek yok. Unsura birinci başlama yaşı 14 ve daha düşük yaşlar, NARKOLOG araştırması bilgilerine nazaran, tüm bağımlıların yaklaşık yüzde 10’u iken, bu oran TÜİK bilgilerinde yüzde 23 olarak gösteriliyor. Derneğimizin saha çalışmalarında epeyce düşük yaşlara da şahit olduk. Öte yandan 8 yaşa kadar haberlere yansıyan örnekler de oldu. Sıhhat Bakanlığı Halk Sıhhati Genel Müdürlüğü’nün 2020 yılına ilişkin sayılarına bakılırsa, yatarak tedavi bakılırsanlerin yüzde 11,5’u 15 yaş altı, yüzde 37,4’ü ise 15-19 yaş içinde yer alıyor. Ortalama olarak bakıldığında ise bu yaş 21 oluyor. Tablonun bütünü bu türlü. Hangi kesimini alırsak alalım üzücü bir tablo ile karşı karşıyayız.
‘2 MİLYON İNSAN UNSUR BAĞIMLISI’
Türkiye’de kaç kişinin unsur bağımlısı olduğu istikametinde bir bilgi var mı? Bu istatistikleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye’de şu kadar bağımlı var diye resmi bir sayı ortaya konmuş değil. Lakin çeşitli araştırmalar da var. Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Kabahatlerle Uğraş Daire Başkanlığı’nın 2018 yılında yayınlanan “Genel Nüfusta Tütün, Alkol ve Unsur kullanmasına Yönelik Tavır ve Davranış” başlıklı araştırmasına nazaran, Türkiye nüfusunun yüzde 3,1’i hayatında en az 1 sefer uyuşturucu kullanmış. Bunu nüfusa genellediğimizde 2,5 milyon civarında bir sayıyla karşılaşıyoruz. Biz Pak Toplum Derneği olarak gerek resmi datalar gerekse saha çalışmalarımızdan daha sonra ortaya koyduğumuz öngörü şu ki Türkiye’deki bağımlı sayısı 2 milyona yakın. Lakin dediğim üzere resmi bir açıklama yok. Bunu keskin çizgilerle belirlemek de güç.
Bilal Ay
‘YOKSUL BÖLÜMLERDE DAHA FAZLA’
Bölgelere nazaran husus bağımlılığı içinde farklılıklar var. İstanbul bu oranda en yüksek vilayet. İstanbul’u hangi kentler takip ediyor? Bölgeler içindeki uyuşturucu kullanmasında en büyük etken olarak neyi görüyorsunuz?
Kentten çok bölge olarak tabir etmek gerekirse Marmara Bölgesi’nde tüm bağımlıların 3’te 1’i, İç Anadolu Bölgesi’nde ise 5’te 1’inin olduğu söz ediliyor. Karadeniz Bölgesi ise yüzde 4 ile en az kullanım olan bölge. Fakir bölümlerde risk bir ölçü daha fazla fakat bu kimseyi rahatlatmamalı. Herkes ve her kesim tehdit altında. Saha çalışmalarımızdan gözlemlediğimiz Esenyurt, Küçükçekmece, Beşiktaş, Kadıköy, Gaziosmanpaşa, Bağcılar, Bahçelievler, Pendik, Tuzla, Şişli, Beyoğlu üzere ilçelerde risk bir ölçü daha fazla. İşin özünde, bu bir zehir ve 83 milyonun tamamını tehdit ediyor.
‘SON PERİYOTTA ÖNEMLİ BİR MUVAFFAKİYET VAR LAKİN…’
Uyuşturucuyla uğraşta hükümetin attığı adımları kâfi buluyor musunuz?
Uyuşturucu ile çabada bir adımın kâfi olabilmesi için, uyuşturucu sorunun bitmesi, meskenlere ateş düşmemesi gerekiyor. Bu bağlamda, listenin 1’nci sırasına kendimizi yazarak başarılı olduğumuzu söyleyemiyorum maalesef. Uyuşturucu ile çabadan yalnızca İçişleri Bakanlığı’nın yaptığı çalışmaları anlayacak isek, kabul edelim ki son devirde önemli bir muvaffakiyet var. Sayılar da bunu ortaya koyuyor. Lakin uyuşturucu ile bu biçimde çaba edilmez. Daha doğrusu, uyuşturucu ile uğraşın yalnızca bir tarafıdır narkotik gayret. Siz, uyuşturucuları ve satıcılarını yakalamak zorundasınız. Buna itiraz edemeyiz lakin iş burayla hudutlu kalırsa, sonuç almak mümkün değil.
Bu işin ortasında, Sıhhat Bakanlığı daha önemli bir biçimde olmalı. Zira ne tedavi merkezlerimizin kapasiteleri kâfi ne de tedavide başarılıyız.
‘BULAŞICI BİR HASTALIK ÜZERE YAYILIYOR’
Pekala tahlil teklifleriniz nedir?
Bu işin ortasında, Gençlik ve Spor Bakanlığı daha önemli bir biçimde olmalı zira spor yapan gençlerin bu batağa düşme riski epeyce daha az. Bu işin ortasında, Kültür ve Turizm Bakanlığı daha önemli bir biçimde olmalı, zira sanata yönelen gençlerin bu tuzaklara düşme riski fazlaca az. Bu işin ortasında, Diyanet İşleri Başkanlığı daha önemli bir biçimde olmalı, zira manevi olarak kendisini geliştirmiş bireyler bu tehlikeden epeyce az etkilenir. Bu işin ortasında, Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanlığı daha önemli bir biçimde olmalı ki, evladı bağımlı olmuş ailelere yol gösterilebilsin. Bu işin ortasında lokal idareler olmalı zira gençleri sanata, spora yönlendirecek alternatifler koyabilsinler. Gerekirse toplumsal yardım yapar üzere bu bataklığa düşmüş gençlerin tedavi masraflarına dayanak olacak adımlar atabilsinler. Yani, arzı bitirmeye çalıştığımız kadar talebi de ortadan kaldıracak çalışmalar ortaya konmalı. Okul önünde bulamazsa internette buluyor. Pandemi sürecinde pazarın dijitalleştiğine şahit olduk. Şifreli siparişlerle uyuşturucuların artık konutlara servis edildiğini duyduk. Talep var pek arz yolunu buluyor. Biz bir bağımlıyı tedavi edemediğimizde, bağımlılık adeta bulaşıcı bir hastalık üzere yayılıyor. Biz gençlerimize alternatifler sunamadıkça, uyuşturucu tacirlerinin iştahı kabarıyor. Öte yandan, devlet olağan olarak ki en büyük güç. Fakat her şeyi de devletten beklemek hakikat değil. Bu bir uğraş ve her insanın elini taşın altına koyması gerekiyor.
11 TEKLİF…
Ailelere husus bağımlılığı konusunda hangi tekliflerde bulunuyorsunuz?
1. Çocuğunuzu uyuşturucudan korumak için ona sarılın. Sevildiğini hissettirin. Ona ilgi gösterin. “Benim çocuğum yapmaz” yanlışına asla düşmeyin.
2. Dikkatli olmayan aileler, çocuklarının bağımlı olduklarını 1,5-2 sene daha sonra öğreniyor. Çocuğunuzun etrafında radikal değişiklikler var mı? Gözleri kanlanmış mı? Üzerinde berbat bir koku var mı? Onu sıkmadan denetim edin.
3. Şayet çocuğunuz bağımlı ise ona kızmayın, onu dışlamayın. Tedavi için onu yüreklendirin. Siz de bu çabadan asla vazgeçmeyin.
4. Çocuklarınızı uyuşturucu unsurlardan korumak için aile-okul irtibatına azami itina gösterin.
5. Her bağımlılık birbirini tetikliyor. Bağımlı bir beyin, başka bağımlılıklara daha kolay ahenk sağlıyor. Çocuklarınızı her türlü bağımlılıktan koruyun.
6. Makus rol modeller, kolay para kazanma hırsı, uyuşturucu husus konusunda kâfi şuurun oluşmaması tuzağı büyüten en büyük etkenler. Çocuklarınızı bunlardan koruyun.
7. her insanın çocuğunu kendi çocuğunuz üzere bilin. Unutmayın bu illet, korona virüsünden bile daha bulaşıcı.
8. Çocuklarınızı berbat alışkanlıklardan korumak için onların hobilerini destekleyin. Sportif faaliyetlere yönlendirin.
9. Uyuşturucu bağımlısı olan bir bireyin artık hasta birisi olduğunu kabul edin. Ona kızmak yerine sorunu çözmek ismine ona dayanak verin.
10. Bağımlılık tedavisi olan çocuğunuzu, eski etrafından uzaklaştırın. Taşının. Çocuğunuzun toplumsal medya hesaplarını kapatın. Telefon numarasını değiştirin.
11. Uyuşturucu ile çabanın her safhasında Pak Toplum Derneği’nin yanınızda olduğunu bilin. Bizimle bağlantıya geçmekten asla çekinmeyin.
‘UYUŞTURUCU TEHDİDİ GİDEREK ARTIYOR’
Dernek olarak uzun yıllardır uyuşturucuyla uğraş ediyorsunuz, tedavi olmak isteyenlere dayanak sunuyorsunuz. Son 5 yıla baktığınız vakit ülkemizde unsur bağımlılığı konusunda hangi noktadayız?
Çok düzgün bir noktada olduğumuzu söylemek güç maalesef. Gönül ister ki bu mevzuda sevindirici gelişmeleri aktarabilelim. bir süre daha sonrasında da bize ve bizim üzere bu çabayı ortaya koyan kurum ve kuruluşlara gereksinim kalmasın fakat maalesef tablo bu türlü değil. Her geçen gün ağırlaşan bir durumla karşı karşıyayız. Son periyotta resmi sayılara baktığımızda uyuşturucudan ölümlerde bir düzgünleşme görüyoruz. Ancak öbür bilgiler bize tıpkı olumlu şeyleri söylemiyor maalesef. Türkiye’de uyuşturucu tehdidi giderek artıyor. Yalnızca büyükşehirlerde değil artık Anadolu’da da, köylerde de bu sıkıntıya rastlanıyor. Şırnak’ın Cizre ilçesini bir arada konuşmuştuk. bir daha Yalova’da bir köyde uyuşturucu satıcısı olduğunu da saha çalışmalarımızda duyduk. Yani sorun her yeri ve herkesi kapsayacak biçimde büyümeye devam ediyor. 2019 yılında 270 bin kişi ayakta tedavi görmüş. Bu sayıya 2017-2019 içinde 60 bine yakın kişi eklenmiş. 2017’de 170 bin olan uyuşturucu şüphelisi sayısı 2019 yılında 220 bin. 2017’de 1 milyara yaklaşan harcama 2019’da 1,5 milyar oldu neredeyse.
‘ÜZÜCÜ BİR TABLO İLE KARŞI KARŞIYAYIZ’
Bilhassa ergenlerde uyuşturucu kullanması her yıl artarak devam ediyor. Bu tabloda bir değişiklik var mı?
Uyuşturucuya başlama yaş ortalaması 19 buçuk. Ana data bu türlü. Fakat bu daha düşük yaşlarda başlayanlar olduğunu gerçeğini maalesef değiştirmiyor. aslına bakarsan 19 buçuk yaşın üstünde bireylerin de uyuşturucuya başladığı gerçeğinden hareketle daha düşük yaşlarda da uyuşturucu kullananların olduğunu söylemek için derin bir tahlil yapmaya gerek yok. Unsura birinci başlama yaşı 14 ve daha düşük yaşlar, NARKOLOG araştırması bilgilerine nazaran, tüm bağımlıların yaklaşık yüzde 10’u iken, bu oran TÜİK bilgilerinde yüzde 23 olarak gösteriliyor. Derneğimizin saha çalışmalarında epeyce düşük yaşlara da şahit olduk. Öte yandan 8 yaşa kadar haberlere yansıyan örnekler de oldu. Sıhhat Bakanlığı Halk Sıhhati Genel Müdürlüğü’nün 2020 yılına ilişkin sayılarına bakılırsa, yatarak tedavi bakılırsanlerin yüzde 11,5’u 15 yaş altı, yüzde 37,4’ü ise 15-19 yaş içinde yer alıyor. Ortalama olarak bakıldığında ise bu yaş 21 oluyor. Tablonun bütünü bu türlü. Hangi kesimini alırsak alalım üzücü bir tablo ile karşı karşıyayız.
‘2 MİLYON İNSAN UNSUR BAĞIMLISI’
Türkiye’de kaç kişinin unsur bağımlısı olduğu istikametinde bir bilgi var mı? Bu istatistikleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye’de şu kadar bağımlı var diye resmi bir sayı ortaya konmuş değil. Lakin çeşitli araştırmalar da var. Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Kabahatlerle Uğraş Daire Başkanlığı’nın 2018 yılında yayınlanan “Genel Nüfusta Tütün, Alkol ve Unsur kullanmasına Yönelik Tavır ve Davranış” başlıklı araştırmasına nazaran, Türkiye nüfusunun yüzde 3,1’i hayatında en az 1 sefer uyuşturucu kullanmış. Bunu nüfusa genellediğimizde 2,5 milyon civarında bir sayıyla karşılaşıyoruz. Biz Pak Toplum Derneği olarak gerek resmi datalar gerekse saha çalışmalarımızdan daha sonra ortaya koyduğumuz öngörü şu ki Türkiye’deki bağımlı sayısı 2 milyona yakın. Lakin dediğim üzere resmi bir açıklama yok. Bunu keskin çizgilerle belirlemek de güç.
Bilal Ay
‘YOKSUL BÖLÜMLERDE DAHA FAZLA’
Bölgelere nazaran husus bağımlılığı içinde farklılıklar var. İstanbul bu oranda en yüksek vilayet. İstanbul’u hangi kentler takip ediyor? Bölgeler içindeki uyuşturucu kullanmasında en büyük etken olarak neyi görüyorsunuz?
Kentten çok bölge olarak tabir etmek gerekirse Marmara Bölgesi’nde tüm bağımlıların 3’te 1’i, İç Anadolu Bölgesi’nde ise 5’te 1’inin olduğu söz ediliyor. Karadeniz Bölgesi ise yüzde 4 ile en az kullanım olan bölge. Fakir bölümlerde risk bir ölçü daha fazla fakat bu kimseyi rahatlatmamalı. Herkes ve her kesim tehdit altında. Saha çalışmalarımızdan gözlemlediğimiz Esenyurt, Küçükçekmece, Beşiktaş, Kadıköy, Gaziosmanpaşa, Bağcılar, Bahçelievler, Pendik, Tuzla, Şişli, Beyoğlu üzere ilçelerde risk bir ölçü daha fazla. İşin özünde, bu bir zehir ve 83 milyonun tamamını tehdit ediyor.
‘SON PERİYOTTA ÖNEMLİ BİR MUVAFFAKİYET VAR LAKİN…’
Uyuşturucuyla uğraşta hükümetin attığı adımları kâfi buluyor musunuz?
Uyuşturucu ile çabada bir adımın kâfi olabilmesi için, uyuşturucu sorunun bitmesi, meskenlere ateş düşmemesi gerekiyor. Bu bağlamda, listenin 1’nci sırasına kendimizi yazarak başarılı olduğumuzu söyleyemiyorum maalesef. Uyuşturucu ile çabadan yalnızca İçişleri Bakanlığı’nın yaptığı çalışmaları anlayacak isek, kabul edelim ki son devirde önemli bir muvaffakiyet var. Sayılar da bunu ortaya koyuyor. Lakin uyuşturucu ile bu biçimde çaba edilmez. Daha doğrusu, uyuşturucu ile uğraşın yalnızca bir tarafıdır narkotik gayret. Siz, uyuşturucuları ve satıcılarını yakalamak zorundasınız. Buna itiraz edemeyiz lakin iş burayla hudutlu kalırsa, sonuç almak mümkün değil.
Bu işin ortasında, Sıhhat Bakanlığı daha önemli bir biçimde olmalı. Zira ne tedavi merkezlerimizin kapasiteleri kâfi ne de tedavide başarılıyız.
‘BULAŞICI BİR HASTALIK ÜZERE YAYILIYOR’
Pekala tahlil teklifleriniz nedir?
Bu işin ortasında, Gençlik ve Spor Bakanlığı daha önemli bir biçimde olmalı zira spor yapan gençlerin bu batağa düşme riski epeyce daha az. Bu işin ortasında, Kültür ve Turizm Bakanlığı daha önemli bir biçimde olmalı, zira sanata yönelen gençlerin bu tuzaklara düşme riski fazlaca az. Bu işin ortasında, Diyanet İşleri Başkanlığı daha önemli bir biçimde olmalı, zira manevi olarak kendisini geliştirmiş bireyler bu tehlikeden epeyce az etkilenir. Bu işin ortasında, Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanlığı daha önemli bir biçimde olmalı ki, evladı bağımlı olmuş ailelere yol gösterilebilsin. Bu işin ortasında lokal idareler olmalı zira gençleri sanata, spora yönlendirecek alternatifler koyabilsinler. Gerekirse toplumsal yardım yapar üzere bu bataklığa düşmüş gençlerin tedavi masraflarına dayanak olacak adımlar atabilsinler. Yani, arzı bitirmeye çalıştığımız kadar talebi de ortadan kaldıracak çalışmalar ortaya konmalı. Okul önünde bulamazsa internette buluyor. Pandemi sürecinde pazarın dijitalleştiğine şahit olduk. Şifreli siparişlerle uyuşturucuların artık konutlara servis edildiğini duyduk. Talep var pek arz yolunu buluyor. Biz bir bağımlıyı tedavi edemediğimizde, bağımlılık adeta bulaşıcı bir hastalık üzere yayılıyor. Biz gençlerimize alternatifler sunamadıkça, uyuşturucu tacirlerinin iştahı kabarıyor. Öte yandan, devlet olağan olarak ki en büyük güç. Fakat her şeyi de devletten beklemek hakikat değil. Bu bir uğraş ve her insanın elini taşın altına koyması gerekiyor.
11 TEKLİF…
Ailelere husus bağımlılığı konusunda hangi tekliflerde bulunuyorsunuz?
1. Çocuğunuzu uyuşturucudan korumak için ona sarılın. Sevildiğini hissettirin. Ona ilgi gösterin. “Benim çocuğum yapmaz” yanlışına asla düşmeyin.
2. Dikkatli olmayan aileler, çocuklarının bağımlı olduklarını 1,5-2 sene daha sonra öğreniyor. Çocuğunuzun etrafında radikal değişiklikler var mı? Gözleri kanlanmış mı? Üzerinde berbat bir koku var mı? Onu sıkmadan denetim edin.
3. Şayet çocuğunuz bağımlı ise ona kızmayın, onu dışlamayın. Tedavi için onu yüreklendirin. Siz de bu çabadan asla vazgeçmeyin.
4. Çocuklarınızı uyuşturucu unsurlardan korumak için aile-okul irtibatına azami itina gösterin.
5. Her bağımlılık birbirini tetikliyor. Bağımlı bir beyin, başka bağımlılıklara daha kolay ahenk sağlıyor. Çocuklarınızı her türlü bağımlılıktan koruyun.
6. Makus rol modeller, kolay para kazanma hırsı, uyuşturucu husus konusunda kâfi şuurun oluşmaması tuzağı büyüten en büyük etkenler. Çocuklarınızı bunlardan koruyun.
7. her insanın çocuğunu kendi çocuğunuz üzere bilin. Unutmayın bu illet, korona virüsünden bile daha bulaşıcı.
8. Çocuklarınızı berbat alışkanlıklardan korumak için onların hobilerini destekleyin. Sportif faaliyetlere yönlendirin.
9. Uyuşturucu bağımlısı olan bir bireyin artık hasta birisi olduğunu kabul edin. Ona kızmak yerine sorunu çözmek ismine ona dayanak verin.
10. Bağımlılık tedavisi olan çocuğunuzu, eski etrafından uzaklaştırın. Taşının. Çocuğunuzun toplumsal medya hesaplarını kapatın. Telefon numarasını değiştirin.
11. Uyuşturucu ile çabanın her safhasında Pak Toplum Derneği’nin yanınızda olduğunu bilin. Bizimle bağlantıya geçmekten asla çekinmeyin.