ABD’de yazılan tez için Türkiye’de hata duyurusu ABD’deki, New York Eyalet Üniversitesi’nde (State University of New York-SUNY) toplumsal bilimler alanında doktora yapan Mehmet Baki Deniz’in tezinin, Türkiye’de Üniversitelerarası Heyet Başkanlığı tarafınca niye reddedildiğiyle ilgili detaylar ortaya çıktı.
Deniz’in ‘1980-2008 içinde Türkiye’yi Kim Yönetiyor? Sermaye Gücü Ve Otoriter Popülizmin Yükselişi’ isimli doktora denklik başvurusu, ‘doktora tez konusu ve içeriği’ münasebet gösterilerek reddedildi. Açılan denklik davasında 3 farklı üniversiteden görüş istendi. Fakat sosyoloji kısmında yazılan tezle ilgili görüş hukuk fakültelerinden alındı.
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Ankara Hacı Bayram Veli ve Marmara Üniversitesi hukuk fakültelerinden görüş istendi. Tezle ilgili Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi ve Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi görüş vermedi.
HATA DUYURUSUNA HUSUS OLDU
Marmara Üniversitesi’nde ise sosyoloji tezi bulunmasına karşın çalışmayı Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Ahmet Gökçen ve ceza hukukçuları Doç. Dr. Yusuf Yaşar ve Dr. Zafer İçer inceledi. Marmara Üniversitesi’nin görüşünde, “Bilimsel ve akademik kurallarla bağdaşmayan; objektiflik, gerçeklik, doğruluk kriterlerini taşımıyor” tespiti yer aldı. Ayrıyeten tezin içeriğinde yer alan ‘otoriterleşme’ sözü niçiniyle ‘cumhurbaşkanına hakaret’, ‘terörü övme’ üzere suçlamalar yöneltildi. Bu değerlendirmeler niçiniyle Üniversiteler Ortası Şura Başkanlığı, tezle ilgili 25 Mayıs 2021’de savcılığa kabahat duyurusunda bulundu.
TEZİN İÇERİĞİNDE ‘SUÇ UNSURU’ GÖRDÜLER
Marmara Üniversitesi’nden gelen görüş üzerine tezle ilgili bulunulan hata duyurusunda yer alan tabirler şu biçimde:
“…Ne derseniz deyin, bugün … REJİMİN OTORİTERLİĞİ İNKAR EDİLEMEZ- kitlesel tutuklamalar, devlet bürokratlarının kitlesel tasfiyesine yol açan davalar ve muhaliflerin birçoklarının bastırılması Türk siyasetini tanımlıyor. Hakikaten rejimin otoriter karakteri son 10 yıldır emsalsizdır…”
“… 2013 haziran ve sonbaharında meydana gelen Seyahat protestolarının şiddetle bastırılması …. Türkiye’sini açıkça otoriter olarak nitelendirmektedir…”
AVUKAT SEPİN: AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE TABİR ÖZGÜRLÜĞÜNE ALIŞILMAMIŞ
Tezin muharriri Mehmet Baki Deniz’in avukatı Mehmet Sepin, ‘doktora tez konusu ve içeriği’ münasebet gösterilerek denklik müracaatının reddedilmesine reaksiyon gösterdi. Sepin, bu değerlendirmenin türel bellilik ve türel güvenlik prensiplerine, hem de bu durumun akademik özgürlük ve tabir özgürlüğüne karşıt olduğunu söylemiş oldu.
Sepin, “Üniversitelerarası Kurul’un ‘doktora tez konusu ve içeriği’ formunda düzenlemesi kanunla değil, idari bir kararla yapılmıştır. Bu düzenleme insanların doktora eğitimine ait kıymetli lakin muğlak bir sınırlama getirerek Anayasal eğitim hakkına karşıt bir düzenleme olarak denklik davasının ana münasebetlerinden birini oluşturmakta. Tez konusu ve içeriğindeki düzenleme keyfiyete varabilecek sınırsız bir takdir yetkisi getirmekte. Bu durum tüzel bellilik ve tüzel güvenlik unsurlarına muhalif. Kaldı ki bu biçimde bir düzenleme Anayasa’nın 13. hususu gereği eğitim hakkı sebebiyle idari bir kararla değil lakin kanunla yapılabilir” dedi.
Avukat Sepin, tezle ilgili hata duyurusunda bulunulmasına ise şu sözlerle reaksiyon gösterdi: “Davalı savunmasında enteresan olarak kelam konusu tezin reddine münasebet oluşturan ve üniversiteden görüşü alınan akademisyenler, sosyoloji alanındaki akademisyenler değil, ceza hukuku alanından öğretim üyeleridir. halbuki müvekkilimiz sosyoloji kısmında, siyaset sosyolojisi özelinde bir tez yazmıştı.”
‘TEZDEKİ TENKİTLER AKADEMİK DEĞERLENDİRMEDİR’
Avukat Sepin şöyleki devam etti: “Müvekkilimizin tezinin ismi ‘1980-2008 içinde Türkiye’yi Kim Yönetiyor? Sermaye Gücü Ve Otoriter Popülizmin Yükselişi’. Müvekkilimiz akademik bir kıymetlendirme yapmayı hedeflemiş ve tezinin içeriği sadece mevcut idareyle ilgili değil. 1980 daha sonrası, Türkiye’nin değişimindeki sermaye, bu sermayenin dönüşümü ile siyaset ve idare ilgisini kıymetlendirerek siyaset, iktisat ve idare bağlamında bir akademik tez çalışması yapmış.”
Mehmet Baki Deniz’in tezinde kullandığı tabirler sebebiyle, doktora denklik talebinin reddedilmesinin Anayasa’nın 26. Hususu ve Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi (AİHS) 10. Hususu bağlamında tabir özgürlüğünün de engellenmesi manasına geldiğini belirten Sepin şöyleki devam etti: “AİHS ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) içtihatlarına göre, siyasalları eleştiren bir tabir, sert bir söz bile olsa tabir özgürlüğü bağlamında kıymetlendirilir. Bir tabirin, sınırlama niçini yahut kabahat ögesi oluşturduğundan bahsedebilmek için tabirlerin, şiddeti teşvik edip etmediğine bakılır. Müvekkilin tezindeki tenkitler, hem bir akademik kıymetlendirme tıpkı vakitte söz özgürlüğü bağlamında bir tenkittir.”
Sepin son olarak şunları söylemiş oldu: “Kamuoyu tarafınca tartışılan yahut kamu faydasını ilgilendiren konularda, politik tartışmalarda, bilhassa iktidarda olan siyasilere yahut kamu otoritesine yapılmış tenkitlerin AİHM tarafınca demokratik bir toplumda gereklilik tarafından incelemesi yapılmakta ve bu sözler kamuoyunda yer almasının bireylerin bilgi edinme ve fikir oluşumuna katkısı sebebiyle toplum için değerli olmasından dolayı ‘tolerans gösterilmesi gereken düşünceler’ olarak değerlendirilmekte. Tezin içeriğinde yer alan tabirler hakaret değil, tezde son derece ölçülü bir biçimde akademik bir kıymetlendirme yapılmış. Tezde Türkiye’nin son 10 yıldır otoriterleştiği belirtiliyor. Bu da tezin büsbütün AK Parti periyoduna yönelik yapılmadığının ispatı. Araştırma tezi, 1980’den bugüne tüm idareleri incelemekte ve dikkat edilecek olursa AK Parti’nin 2010 öncesi değil, 2010 daha sonrası devri için otoriterleştiği eleştirisini yapmakta. Görüleceği üzere müvekkilimin emeli, salt AK Parti’yi kötüleme gayesiyle değil, olaylara ve periyoda bakılırsa kendi değerlendirmesini yapmakta.”
Deniz’in ‘1980-2008 içinde Türkiye’yi Kim Yönetiyor? Sermaye Gücü Ve Otoriter Popülizmin Yükselişi’ isimli doktora denklik başvurusu, ‘doktora tez konusu ve içeriği’ münasebet gösterilerek reddedildi. Açılan denklik davasında 3 farklı üniversiteden görüş istendi. Fakat sosyoloji kısmında yazılan tezle ilgili görüş hukuk fakültelerinden alındı.
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Ankara Hacı Bayram Veli ve Marmara Üniversitesi hukuk fakültelerinden görüş istendi. Tezle ilgili Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi ve Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi görüş vermedi.
HATA DUYURUSUNA HUSUS OLDU
Marmara Üniversitesi’nde ise sosyoloji tezi bulunmasına karşın çalışmayı Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Ahmet Gökçen ve ceza hukukçuları Doç. Dr. Yusuf Yaşar ve Dr. Zafer İçer inceledi. Marmara Üniversitesi’nin görüşünde, “Bilimsel ve akademik kurallarla bağdaşmayan; objektiflik, gerçeklik, doğruluk kriterlerini taşımıyor” tespiti yer aldı. Ayrıyeten tezin içeriğinde yer alan ‘otoriterleşme’ sözü niçiniyle ‘cumhurbaşkanına hakaret’, ‘terörü övme’ üzere suçlamalar yöneltildi. Bu değerlendirmeler niçiniyle Üniversiteler Ortası Şura Başkanlığı, tezle ilgili 25 Mayıs 2021’de savcılığa kabahat duyurusunda bulundu.
TEZİN İÇERİĞİNDE ‘SUÇ UNSURU’ GÖRDÜLER
Marmara Üniversitesi’nden gelen görüş üzerine tezle ilgili bulunulan hata duyurusunda yer alan tabirler şu biçimde:
“…Ne derseniz deyin, bugün … REJİMİN OTORİTERLİĞİ İNKAR EDİLEMEZ- kitlesel tutuklamalar, devlet bürokratlarının kitlesel tasfiyesine yol açan davalar ve muhaliflerin birçoklarının bastırılması Türk siyasetini tanımlıyor. Hakikaten rejimin otoriter karakteri son 10 yıldır emsalsizdır…”
“… 2013 haziran ve sonbaharında meydana gelen Seyahat protestolarının şiddetle bastırılması …. Türkiye’sini açıkça otoriter olarak nitelendirmektedir…”
AVUKAT SEPİN: AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE TABİR ÖZGÜRLÜĞÜNE ALIŞILMAMIŞ
Tezin muharriri Mehmet Baki Deniz’in avukatı Mehmet Sepin, ‘doktora tez konusu ve içeriği’ münasebet gösterilerek denklik müracaatının reddedilmesine reaksiyon gösterdi. Sepin, bu değerlendirmenin türel bellilik ve türel güvenlik prensiplerine, hem de bu durumun akademik özgürlük ve tabir özgürlüğüne karşıt olduğunu söylemiş oldu.
Sepin, “Üniversitelerarası Kurul’un ‘doktora tez konusu ve içeriği’ formunda düzenlemesi kanunla değil, idari bir kararla yapılmıştır. Bu düzenleme insanların doktora eğitimine ait kıymetli lakin muğlak bir sınırlama getirerek Anayasal eğitim hakkına karşıt bir düzenleme olarak denklik davasının ana münasebetlerinden birini oluşturmakta. Tez konusu ve içeriğindeki düzenleme keyfiyete varabilecek sınırsız bir takdir yetkisi getirmekte. Bu durum tüzel bellilik ve tüzel güvenlik unsurlarına muhalif. Kaldı ki bu biçimde bir düzenleme Anayasa’nın 13. hususu gereği eğitim hakkı sebebiyle idari bir kararla değil lakin kanunla yapılabilir” dedi.
Avukat Sepin, tezle ilgili hata duyurusunda bulunulmasına ise şu sözlerle reaksiyon gösterdi: “Davalı savunmasında enteresan olarak kelam konusu tezin reddine münasebet oluşturan ve üniversiteden görüşü alınan akademisyenler, sosyoloji alanındaki akademisyenler değil, ceza hukuku alanından öğretim üyeleridir. halbuki müvekkilimiz sosyoloji kısmında, siyaset sosyolojisi özelinde bir tez yazmıştı.”
‘TEZDEKİ TENKİTLER AKADEMİK DEĞERLENDİRMEDİR’
Avukat Sepin şöyleki devam etti: “Müvekkilimizin tezinin ismi ‘1980-2008 içinde Türkiye’yi Kim Yönetiyor? Sermaye Gücü Ve Otoriter Popülizmin Yükselişi’. Müvekkilimiz akademik bir kıymetlendirme yapmayı hedeflemiş ve tezinin içeriği sadece mevcut idareyle ilgili değil. 1980 daha sonrası, Türkiye’nin değişimindeki sermaye, bu sermayenin dönüşümü ile siyaset ve idare ilgisini kıymetlendirerek siyaset, iktisat ve idare bağlamında bir akademik tez çalışması yapmış.”
Mehmet Baki Deniz’in tezinde kullandığı tabirler sebebiyle, doktora denklik talebinin reddedilmesinin Anayasa’nın 26. Hususu ve Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi (AİHS) 10. Hususu bağlamında tabir özgürlüğünün de engellenmesi manasına geldiğini belirten Sepin şöyleki devam etti: “AİHS ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) içtihatlarına göre, siyasalları eleştiren bir tabir, sert bir söz bile olsa tabir özgürlüğü bağlamında kıymetlendirilir. Bir tabirin, sınırlama niçini yahut kabahat ögesi oluşturduğundan bahsedebilmek için tabirlerin, şiddeti teşvik edip etmediğine bakılır. Müvekkilin tezindeki tenkitler, hem bir akademik kıymetlendirme tıpkı vakitte söz özgürlüğü bağlamında bir tenkittir.”
Sepin son olarak şunları söylemiş oldu: “Kamuoyu tarafınca tartışılan yahut kamu faydasını ilgilendiren konularda, politik tartışmalarda, bilhassa iktidarda olan siyasilere yahut kamu otoritesine yapılmış tenkitlerin AİHM tarafınca demokratik bir toplumda gereklilik tarafından incelemesi yapılmakta ve bu sözler kamuoyunda yer almasının bireylerin bilgi edinme ve fikir oluşumuna katkısı sebebiyle toplum için değerli olmasından dolayı ‘tolerans gösterilmesi gereken düşünceler’ olarak değerlendirilmekte. Tezin içeriğinde yer alan tabirler hakaret değil, tezde son derece ölçülü bir biçimde akademik bir kıymetlendirme yapılmış. Tezde Türkiye’nin son 10 yıldır otoriterleştiği belirtiliyor. Bu da tezin büsbütün AK Parti periyoduna yönelik yapılmadığının ispatı. Araştırma tezi, 1980’den bugüne tüm idareleri incelemekte ve dikkat edilecek olursa AK Parti’nin 2010 öncesi değil, 2010 daha sonrası devri için otoriterleştiği eleştirisini yapmakta. Görüleceği üzere müvekkilimin emeli, salt AK Parti’yi kötüleme gayesiyle değil, olaylara ve periyoda bakılırsa kendi değerlendirmesini yapmakta.”