100’den çok kara delik bulundu: Yıldız kümesini işgal edecek

Teknotrat

New member
17 Şub 2021
515
0
0
100’den çok kara delik bulundu: Yıldız kümesini işgal edecek Devasa kütleli yıldızların çökmesi kararı oluşan ve bu niçinle “yıldız kaynaklı” diye anılan bu kara deliklerin, Palomar 5 isimli bir yıldız kümesinde gizlendiği anlaşıldı.

Araştırmacılar, bu kara deliklerin bir milyar yıl ortasında yıldız kümesini zapt edeceğine inanıyor. Kara delikler etrafındaki tüm objeleri yutmalarıyla ünlü. Lakin bilim beşerlerine nazaran bu küme fazlaca uzakta olduğu için Dünya açısından direkt bir tehdit oluşturmuyor.

Palomar 5 isimli yıldız kümesi, Dünya’dan yaklaşık 80 bin ışıkyılı uzakta yer alıyor. Küme ortasındaki yıldızlar içinde da yaklaşık 30 bin ışıkyılı ara bulunuyor.

Araştırma takımı, Palomar 5’in bir vakit içinder şimdikinden epey daha ağır olabileceği ve ortasındaki kara delikler yüzünden vakit içinde seyreldiği kararına vardı.

Keşfin arkasındaki isimlerden ve Barselona Üniversitesi’nden astrofizikçi Mark Gieles, buradaki kara deliklerin sayısının beklenenden üç kat fazla olduğunu söz etti.


Bilim insanına göre kümenin kütlesinin yüzde 20’sinden çoksı kara deliklerden oluşuyor. Palomar 5’in şu anda 124 kara deliğe konut sahipliği yaptığı düşünülüyor.

GÜNEŞ’İN KÜTLESİNİN YAKLAŞIK 20 KATI KADAR

Saygın bilimsel mecmua Nature’da yayımlanan araştırmanın muharriri Gieles, bu kara delikleri şu biçimde anlattı: ”Her birinin kütlesi Güneş’in kütlesinin yaklaşık 20 katı kadar ve küme daha hayli gençken, büyük yıldızlar ömürlerinin sonuna geldiğinde ortaya çıkan süpernova patlamalarıyla oluşmuşlar.”

Araştırma takımının yaptığı simülasyonlar, yaklaşık bir milyar yıl ortasında kümenin büsbütün çözülmeye başlayacağını ortaya koyuyor. Buna göre küme çözülmedilk evvel bünyesindeki kara deliklerin sayısı da artacak.

Bu da kümenin bir milyar yıl ortasında kara deliklerden oluşan bir çete haline gelebileceği manasına geliyor. Çünkü Palomar 5, bu mühlet boyunca tüm yıldızlarını dışarı fırlatıp geride yalnızca kara delikleri bırakabilir.

Bu niçinle bulgular, Samanyolu’ndaki emsal kümelerin geleceğine de ışık tutabilir. Ayrıyeten bu keşif, Palomar 5 üzere kümeler ortasındaki kara deliklerin yaşlarının ve ölçüsünün daha kesin olarak belirlenmesini sağlayacak.

Cardiff Üniversitesi’nden astrofizikçi Fabio Antonini, “Bu senaryoda büyük bir bilinmeyen var: Kümelerde kaç tane kara delik olduğu. Kara delikleri goremediğimiz için müşahedelerle sayı belirlemek zor” diye konuştu:

Formülümüz, küme dışına atılan yıldızlara bakarak kümede kaç kara delik olduğunu öğrenmenin yolunu sağlıyor.