ROYAL COLLAGE OF ARKA ÖDÜLLÜ KIZ KARDEŞLER DOĞAYI DÜZGÜNLEŞTİRMEK İÇİN YOLA ÇIKTILAR Aerseeds, ormanlandırma ve doğal rejenerasyonu hızlandırmaya yönelı̇k bı̇r proje. İkı̇ kız kardeş Begüm ve Bı̇ke Ayaskan tarafınca gelı̇ştı̇rı̇ldı̇ ve Royal Collage Of Arka tarafınca da ödüllendı̇rı̇ldı̇. Doğayı, ödülün önemı̇nı̇ ve ı̇yı̇ bı̇r gelecek yaratmayı konuştuk.
Konuya süratle girmekte yarar var. Aerseeds, ormanlandırma ve doğal rejenerasyonu hızlandırmaya yönelik yaratılmış bir proje. İki aşamalı. Öncelikle besin atıklarıyla toprağı beslemeyi ve toprağın üst katmanını iyileştirmeyi amaçlıyor. Akabinde da mahallî tohumlarla, biyoçeşitliliği artırarak sağlıklı ormanlar oluşturmak geliyor. Bu proje Terra Carta Design Lab’da geçtiğimiz ay ödül kazandı. Yarışma; İngiltere Prensi Charles, Sir Jony Ive, Royal College of Arka ve Sustainable Initiatives Market takviyeleriyle kuruldu. Gelecek 12 ay boyunca Sir Jony Ive kazanan dört ekibe mentorluk yapacak. Ayrıyeten Sustainable Initiatives Market partnerleriyle her grubun muhtaçlığına göre ilişki kurulacak. Bu sene yarışmanın yapıldığı birinci sene. Royal College of Arka mezunları ve öğrencilerine açık bir yarışma ve her sene yenidenlanması hedefleniyor. Amaç iklim değişikliğine çözüm getiren fikirleri desteklemek ve hayata geçirilmesini kolaylaştırmak. Bu sene Studio Ayaskan’la bir arada dört ekip yarışmayı kazandı; Aerseeds, Amphibio, Tyre Collective ve Zelp. Her proje çok önemli farklı alanlara değiniyor. Devamını Begüm ve Bike Ayaskan anlatıyor.
Terra Carta Design Lab yarışmasının sürecinden bahsedebilir misiniz?
Yarışma ekim ayında birinci etapta 125 kadroyla başladı, ikinci etapta 64 ekip ilerledi. Terra Carta Design Lab grubu ve RCA’in Innovation RCA bölümü ile yoğun bir start-up tasarımı ve mentorluk programları yapıldı. Ekipler içinde bizim üzere farklı tecrübelerden gelip yeni başlayanlar da vardı, daha uzun süredir çalışan start-up’lar da. Ocak ayındaki üçüncü etapta 20 kadro seçildi ve tekrar projeye özel bir mentorluk programı yapıldı. Açıkçası bu süreç bizleri etkileyici girişimciler olmaya hazırlamak içindi. Özellikle tecrübemiz sanat ve tasarım odaklı olduğundan bizim için start-up dünyasına hazırlayan bir süreç oldu. Yarışma çok kısa süre önce sonuçlandı, buna rağmen aldığımız dayanak ve ilgi gerçekten çok muazzam.
İklim kriziyle mücadele eden tasarım projesiyle ödülü kazandınız. Bu sizi nasıl hissettirdi?
Yarışmayı kazandığımız için çok memnunuz. Doğada her şey birbirine bağlı ve etkileşim içerisinde, daha düzgün işleyen endüstri ve sistemler için bu prensiplerin her kola uygulanması ve doğayı da dahil eden döngüsel iktisatların oluşturulması gerektiğine inanıyoruz. Bizim için endüstrinin farklı alanlarının birlikte çalışması çok önemli. Aerseeds’le Terra Carta Design Lab yarışmasını kazanmak bu sebepten dolayı bizim için çok önemli. Bizim geçmişimiz sanat, tasarım ve mimari kısımlarında. Yeni şirketimiz Aerseeds’le bir arada bilim ve endüstriyi de projemiz çevresinde birleştirme ve döngüsel iktisatların çok daha kapsamlı olabileceğini gösterme fırsatımız olacak.
Studio Ayaskan sanat ve tasarım odaklı bir teşebbüs. Lakin Aerseeds’le bilimi de projelerine katarak döngüsel iktisatların hayli daha kapsamlı olabileceğini gösteriyorlar. (Yukarıda Aerseeds projesinin tasarım evresinden kareler.)
Studio Ayaskan’da doğayla ilgili kavramları yeni teknolojiler aracılığıyla bir daha yorumluyorsunuz. Oluşturduğunuz tecrübelerden biraz bahsedebilir misiniz?
2015 yılında Royal College of Art’dan mezun olduktan daha sonra sanat ve tasarım projelerimizle Studio Ayaskan’ı kurduk. Çalışmalarımızda vaktin akışı ve doğanın döngülerinden esinlenerek, daima yeni malzemeler ve teknolojileri araştırıyorduk. Studio Ayaskan’la olan işlerimizde doğanın döngülerinden esinlenerek vakti, tasarım sürecinin bir parçası olarak görüyoruz. İşlerimizde daima vakit içinde değişen elementler oluyor. Doğaya olan ilgimiz bizi daha çok çevreyle ilgili projeleri araştırmaya yönlendirdi ve vakit içinde stüdyomuzun işlerinin yanında çevreyle ilgili projeler geliş- tirmeye başladık. İlk olarak, farklı alanlarda (mimari, bilim, sanat, tasarım…) doğayı çözümün parçası yapan projeleri araştırarak başladık. İklim sorunu bizden çok daha büyük ve kompleks gösterilince çözümlerin de kompleks olması gerektiği düşünülüyor. halbuki doğanın kendini iyileştirme gücü inanılmaz. Doğayla harmoni içinde yaşamayı öğrenmeliyiz. Hem Aerseeds’le hem Studio Ayaskan’la emelimiz daha çok insanı doğayı dinlemeye yönlendirmek ve doğanın güçleri ile yeni çözümler üretmeye ilham vermek.
“Doğaya olan ilgimiz bizi daha çok çevreyle ilgili projeleri araştırmaya yönlendirdi ve vakit içinde stüdyomuzun işlerinin yanında çevreyle ilgili projeler geliştirmeye başladık.”
Begüm ve Bike Ayaskan
Aerseeds projenizle vurgulamak istediğiniz döngüsel yaşam mı?
Doğada her şey birbirine bağlı ve etkileşim içerisinde, endüstri ve sistemlerin daha güzel işleyebilmesi için bu prensiplerin her kola uygulanması gerektiğine ve doğayı da dahil eden döngüsel iktisatların oluşturulmasının gerekliliğine inanıyoruz. Bir yandan açlıktan söz edilirken bir yandan üretilen besin ürünlerinin üçte biri atık oluyor. Bunlar atık olarak çöpe gidince büsbütün değerlendirilmeden boşa üretilmiş oluyor ve kimyasallarla birleşip doğaya geri döne- miyorlar. Yapılan ormanlandırma araştırmalarıyla bunun bizim için bir fırsat olabileceğini fark ettik. Çünkü toprağın üst katmanının neredeyse üçte biri yok olmuş durumda. Ormanlandırma çalışmalarında en büyük zahmet tohumların yaşama oranının düşük olması. Bu da toprağın bir nevi ölü olmasından ve suyu tutabilme yeteneğini kaybetmiş olmasından kaynaklanıyor. Aerseeds projesiyle besin atıklarını doğaya geri döndürerek doğanın kendini yenilemesini sağlayacağız. Aslında üç sorunu (ormanların yok olması, besin atığı ve toprak kaybı) birbirine döngüsel bir şekilde bağlıyoruz. Emelimiz bunun büyük ölçekte yapılabilirliğini sağlamak. Yani hem yöntem tıpkı vakitte sistemleri geliştirmemiz gerekecek. Gelecek 12 ay boyunca projeyi daha da sıradanleştirip, değişik coğrafyalara adapte edilebilir hale getirebilmek için çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Üretim ve dağıtımı olabildiğince her bölgeye özgü ve lokal beşerlerle yapmak istiyoruz. Emelimiz küresel partnerler ve endüstri içinde köprü oluşturmak.
Saat tarafında: “Sand” projesi, Lexus Design Awards’da paylaşılan “Trace” ve origami sanatından ilhamla “Growth”.
Bu proje büyük ölçekte pratiğe dönüşecek bu biçimde… Dönüşmesi için neler gerekli?
Aerseeds projemiz toprağı yenilemek ve ormanlandırmak üzerine. Besin atıkları ve tohumlardan oluşan aerodinamik formlar rüzgarla toprağa yayılarak doğanın rejenerasyonunu hızlandırıyor. Projenin birinci aşaması öncelikle besin atıklarıyla toprağı beslemek ve toprağın üst katmanını iyileştirme amaçlı. İkinci aşaması da mahallî tohumlarla, biyoçeşitliliği artırarak sağlıklı ormanlar oluşturmak. Bu süreci şekillendirecek en önemli etken insanları, kuruluşları ve devletleri eğitmek ve uzun vadede ormanlandırmanın getireceği kazançları ön plana çıkarmak. Ağaç dikme projeleri mutlaka tıpkı biyoçeşitliliği sağlamıyor. Tek çeşit ağaçlandırma projeleri aslında doğaya daha çok ziyan verebiliyor ve ağaçlar içinde salgınları artırabiliyor. Muz ve kahvenin birkaç sene içinde kaybolabileceği konuşuluyor. Doğanın kompleks mekaniz maları kararı oluşan ekosistemler hayli daha kuvvetli, ağır ve güçlü. Maksat yalnızca karbon depolama olmamalı. Aerseeds’i hayata geçirirken de biyoçeşitlilik bizim için daima ön planda olacak. Aerseeds’le hedefimiz lokal ve küresel iştirakleri kurup projemizi açık inovasyon olarak bütün dünyaya yaymak ve birbirini destekleyen kuvvetli bir network kurmak. Bir yandan da ekonomik modellerin paylaşarak da gelişebileceğini göstermek istiyoruz. İklim değişikliğini dengeleyebilmek için yaklaşık 0,9 milyar hektarın ormanlandırılması gerekiyor ve bunun için epey kısıtlı bir vaktimiz var. Hem tabiatla ilgimizi birebir vakitte çalışma formlarımızı değiştirip daima birlikte tahliller ürettiğimiz bir periyoda geçmemiz gerekiyor. Bundan dolayı işe Terra Carta Network’le başlamamız projenin Ar-Ge’sinin yanında, bu toplumsal ağı kurabilmemiz için epey pahalı. Ayrıyeten ardımızda bu kadar kuvvetli kuruluşların olması, geliştirmek istediğimiz formları denememiz için karşımızdakilere epey daha inanç verip kapıları açmamıza yardımcı oluyor. Biraz da insanların ve devletlerin yanında kuruluşların ve iş dünyasının da bu değişime hazır olduğunu hissettiriyor. Aerseeds’i hayata geçirirken biroldukça insanın tekrar tabiatla olan irtibatını canlandırmamız gerekecek.
“Aerseeds projesiyle besin atıklarını tabiata geri döndürerek tabiatın kendini yenilemesini sağlayacağız.”
Dünyanın daha yaşanılabilir bir yer olması için çalışıyorsunuz. Gelecek hakkında ne kadar optimistsiniz?
Dünya ve tabiatın kendini düzgünleştirme gücü çok yüksek. Bizim için en değerli nokta doğayı iklim kriziyle ilgili kararların merkezine almak ve iklim değişikliğinde kullanılan sözleri pozitifleştirmek. Zira medyada daima iklim değişikliğiyle savaştaymışız üzere lanse ediliyor. Yapılan araştırmalara bakılırsa yeni kuşakta iklim anksiyetesi çok yüksek ve daima vaktimiz tükeniyormuş üzere hissettiriliyor. bu biçimde olunca çaresizlik hissiyatı öne çıkıyor. Natürel ki iklim krizi bizden çok daha büyük. Tek başımıza çözemeyeceğiz bu sorunu ve tek başımıza da değiliz. Kolektif olarak yanlışsız adımları atmaya başladıktan daha sonra tabiatla daha istikrarlı bir biçimde yaşayabileceğimize inanıyoruz. Sanayinin de bu hususlara takviye vermesi bu sürecin bir başlangıcı.
Zaman kavramı üzerine de çalışıyorsunuz, nedir bu alanda ilginizi çeken?
Zaman aslında her şeyin bir kesimi; var oluşumuzun ve algımızın bir kesimi. Fizikî dünyayı vakit yardımıyla deneyimliyoruz. Vakit epey mekanikleşmedilk evvel, tabiattaki döngülere dayalı bir kavram olarak gelişmiş ve daima insanların ömrünü şekillendirmiş. örneğin beşerler güneşin, yıldızların pozisyonlarından, okyanusun gelgitlerinden vakti takip edebilmiş, yani fizikî dünyayla vakit daima bütün olarak görülüyormuş. İnsanların ritmi aslında o kadar mekanik değil ve vakte yaklaşımımızda daha esnek olmamız gerektiğini düşünüyoruz. Etrafımızdaki nesnelerin de bunu sağlayabileceğine inanıyoruz. Etrafımızda saatler haricinde vaktin akışına dair hiç bir indikasyon kalmadı. Saatleri ve pencereleri bir odadan çıkarırsak, vaktin gerisini algılamamız zorlaşıyor. Bizim için vakit bir daha tabiatla bütün olma isteğinden dolayı hayli değerli. Tasarımlarımızda da daima mekanik elementleri spontane elementlerle birleştirmemizin niçini de bu. örneğin Lexus Design Awards için yaptığımız Trace projesinde ışıkla renk değiştiren pigmentleri sıvıda çözmemiz, her döngüde farklı modellerin oluşmasını istediğimiz içindi. bir daha Aerseeds de büsbütün tabiatın rejenerasyonunu hızlandırmaya yönelik bir proje ve kararların birçoklarını tabiatın vermesi üzerine bir araştırma.
İki kardeş olarak nasıl bir çalışma sisteminiz var?
Bütün eğitim sürecimizi ve iş hayatımızı birlikte yaşadık. 2009’da İngiltere’ye birlikte geldik ve daima birlikte iş kurma isteğiyle kararlarımızı şekillendirdik. İkimiz de birfazlaca mevzuya ilgi duyuyoruz, fotoğraf, sanat, tabiat, mimarlık, bilim… İş hayatımız daima daha doğal gelişti diyebiliriz. Fikirleri birbirimizle paylaşarak şekillendiriyoruz. örneğin Aerseeds’in başlangıcı iki, üç sene önceydi. Natürel ki fikir fazlaca daha farklıydı. Aerseeds’le döngüsel ekonomiyi sağlayabilecek bir iş planı çıkarmamız biroldukça araştırmanın sonuçlarını okumamız, ormanlandırmaya yönelik var olan formları araştırmamızla oldu. Bu süreçte de birbirimizle daima fikir paylaşımı içerisindeydik. İş kısmında bizim için en değerli şey süreci şekillendirmek ve amaçları belirlemek. Genelde yapılacak işleri paylaşıp birbirimize güveniyoruz ve yeni bir görüş gerektiğinde yeniden iş paylaşımı yapıyoruz.
“Ağaç dikme projeleri mutlaka birebir biyoçeşitliliği sağlamıyor. Tek çeşit ağaçlandırma projeleri aslında tabiata daha fazlaca ziyan verebiliyor ve ağaçlar içinde salgınları artırabiliyor.”
Sırada ne var?
Sırada Aerseeds’i baz alıp Studio Ayaskan’la yaptığımız projeleri bir daha şekillendirmek var. Sanatla iklim değişikliğinin epey ilişkili olduğunu ve daha müspet yaklaşılması gerektiğini düşünüyoruz. Birbirini bütünler bir biçimde iki işimizi de devam ettirmek istiyoruz.
Yazı: Aykun Taşdöner
Fotoğraflar: Studio Ayaskan, Royal Collage of Art
ELLE Türkiye Haziran 2022 sayısından alınmıştır.
Konuya süratle girmekte yarar var. Aerseeds, ormanlandırma ve doğal rejenerasyonu hızlandırmaya yönelik yaratılmış bir proje. İki aşamalı. Öncelikle besin atıklarıyla toprağı beslemeyi ve toprağın üst katmanını iyileştirmeyi amaçlıyor. Akabinde da mahallî tohumlarla, biyoçeşitliliği artırarak sağlıklı ormanlar oluşturmak geliyor. Bu proje Terra Carta Design Lab’da geçtiğimiz ay ödül kazandı. Yarışma; İngiltere Prensi Charles, Sir Jony Ive, Royal College of Arka ve Sustainable Initiatives Market takviyeleriyle kuruldu. Gelecek 12 ay boyunca Sir Jony Ive kazanan dört ekibe mentorluk yapacak. Ayrıyeten Sustainable Initiatives Market partnerleriyle her grubun muhtaçlığına göre ilişki kurulacak. Bu sene yarışmanın yapıldığı birinci sene. Royal College of Arka mezunları ve öğrencilerine açık bir yarışma ve her sene yenidenlanması hedefleniyor. Amaç iklim değişikliğine çözüm getiren fikirleri desteklemek ve hayata geçirilmesini kolaylaştırmak. Bu sene Studio Ayaskan’la bir arada dört ekip yarışmayı kazandı; Aerseeds, Amphibio, Tyre Collective ve Zelp. Her proje çok önemli farklı alanlara değiniyor. Devamını Begüm ve Bike Ayaskan anlatıyor.
Terra Carta Design Lab yarışmasının sürecinden bahsedebilir misiniz?
Yarışma ekim ayında birinci etapta 125 kadroyla başladı, ikinci etapta 64 ekip ilerledi. Terra Carta Design Lab grubu ve RCA’in Innovation RCA bölümü ile yoğun bir start-up tasarımı ve mentorluk programları yapıldı. Ekipler içinde bizim üzere farklı tecrübelerden gelip yeni başlayanlar da vardı, daha uzun süredir çalışan start-up’lar da. Ocak ayındaki üçüncü etapta 20 kadro seçildi ve tekrar projeye özel bir mentorluk programı yapıldı. Açıkçası bu süreç bizleri etkileyici girişimciler olmaya hazırlamak içindi. Özellikle tecrübemiz sanat ve tasarım odaklı olduğundan bizim için start-up dünyasına hazırlayan bir süreç oldu. Yarışma çok kısa süre önce sonuçlandı, buna rağmen aldığımız dayanak ve ilgi gerçekten çok muazzam.
İklim kriziyle mücadele eden tasarım projesiyle ödülü kazandınız. Bu sizi nasıl hissettirdi?
Yarışmayı kazandığımız için çok memnunuz. Doğada her şey birbirine bağlı ve etkileşim içerisinde, daha düzgün işleyen endüstri ve sistemler için bu prensiplerin her kola uygulanması ve doğayı da dahil eden döngüsel iktisatların oluşturulması gerektiğine inanıyoruz. Bizim için endüstrinin farklı alanlarının birlikte çalışması çok önemli. Aerseeds’le Terra Carta Design Lab yarışmasını kazanmak bu sebepten dolayı bizim için çok önemli. Bizim geçmişimiz sanat, tasarım ve mimari kısımlarında. Yeni şirketimiz Aerseeds’le bir arada bilim ve endüstriyi de projemiz çevresinde birleştirme ve döngüsel iktisatların çok daha kapsamlı olabileceğini gösterme fırsatımız olacak.
Studio Ayaskan sanat ve tasarım odaklı bir teşebbüs. Lakin Aerseeds’le bilimi de projelerine katarak döngüsel iktisatların hayli daha kapsamlı olabileceğini gösteriyorlar. (Yukarıda Aerseeds projesinin tasarım evresinden kareler.)
Studio Ayaskan’da doğayla ilgili kavramları yeni teknolojiler aracılığıyla bir daha yorumluyorsunuz. Oluşturduğunuz tecrübelerden biraz bahsedebilir misiniz?
2015 yılında Royal College of Art’dan mezun olduktan daha sonra sanat ve tasarım projelerimizle Studio Ayaskan’ı kurduk. Çalışmalarımızda vaktin akışı ve doğanın döngülerinden esinlenerek, daima yeni malzemeler ve teknolojileri araştırıyorduk. Studio Ayaskan’la olan işlerimizde doğanın döngülerinden esinlenerek vakti, tasarım sürecinin bir parçası olarak görüyoruz. İşlerimizde daima vakit içinde değişen elementler oluyor. Doğaya olan ilgimiz bizi daha çok çevreyle ilgili projeleri araştırmaya yönlendirdi ve vakit içinde stüdyomuzun işlerinin yanında çevreyle ilgili projeler geliş- tirmeye başladık. İlk olarak, farklı alanlarda (mimari, bilim, sanat, tasarım…) doğayı çözümün parçası yapan projeleri araştırarak başladık. İklim sorunu bizden çok daha büyük ve kompleks gösterilince çözümlerin de kompleks olması gerektiği düşünülüyor. halbuki doğanın kendini iyileştirme gücü inanılmaz. Doğayla harmoni içinde yaşamayı öğrenmeliyiz. Hem Aerseeds’le hem Studio Ayaskan’la emelimiz daha çok insanı doğayı dinlemeye yönlendirmek ve doğanın güçleri ile yeni çözümler üretmeye ilham vermek.
“Doğaya olan ilgimiz bizi daha çok çevreyle ilgili projeleri araştırmaya yönlendirdi ve vakit içinde stüdyomuzun işlerinin yanında çevreyle ilgili projeler geliştirmeye başladık.”
Begüm ve Bike Ayaskan
Aerseeds projenizle vurgulamak istediğiniz döngüsel yaşam mı?
Doğada her şey birbirine bağlı ve etkileşim içerisinde, endüstri ve sistemlerin daha güzel işleyebilmesi için bu prensiplerin her kola uygulanması gerektiğine ve doğayı da dahil eden döngüsel iktisatların oluşturulmasının gerekliliğine inanıyoruz. Bir yandan açlıktan söz edilirken bir yandan üretilen besin ürünlerinin üçte biri atık oluyor. Bunlar atık olarak çöpe gidince büsbütün değerlendirilmeden boşa üretilmiş oluyor ve kimyasallarla birleşip doğaya geri döne- miyorlar. Yapılan ormanlandırma araştırmalarıyla bunun bizim için bir fırsat olabileceğini fark ettik. Çünkü toprağın üst katmanının neredeyse üçte biri yok olmuş durumda. Ormanlandırma çalışmalarında en büyük zahmet tohumların yaşama oranının düşük olması. Bu da toprağın bir nevi ölü olmasından ve suyu tutabilme yeteneğini kaybetmiş olmasından kaynaklanıyor. Aerseeds projesiyle besin atıklarını doğaya geri döndürerek doğanın kendini yenilemesini sağlayacağız. Aslında üç sorunu (ormanların yok olması, besin atığı ve toprak kaybı) birbirine döngüsel bir şekilde bağlıyoruz. Emelimiz bunun büyük ölçekte yapılabilirliğini sağlamak. Yani hem yöntem tıpkı vakitte sistemleri geliştirmemiz gerekecek. Gelecek 12 ay boyunca projeyi daha da sıradanleştirip, değişik coğrafyalara adapte edilebilir hale getirebilmek için çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Üretim ve dağıtımı olabildiğince her bölgeye özgü ve lokal beşerlerle yapmak istiyoruz. Emelimiz küresel partnerler ve endüstri içinde köprü oluşturmak.
Saat tarafında: “Sand” projesi, Lexus Design Awards’da paylaşılan “Trace” ve origami sanatından ilhamla “Growth”.
Bu proje büyük ölçekte pratiğe dönüşecek bu biçimde… Dönüşmesi için neler gerekli?
Aerseeds projemiz toprağı yenilemek ve ormanlandırmak üzerine. Besin atıkları ve tohumlardan oluşan aerodinamik formlar rüzgarla toprağa yayılarak doğanın rejenerasyonunu hızlandırıyor. Projenin birinci aşaması öncelikle besin atıklarıyla toprağı beslemek ve toprağın üst katmanını iyileştirme amaçlı. İkinci aşaması da mahallî tohumlarla, biyoçeşitliliği artırarak sağlıklı ormanlar oluşturmak. Bu süreci şekillendirecek en önemli etken insanları, kuruluşları ve devletleri eğitmek ve uzun vadede ormanlandırmanın getireceği kazançları ön plana çıkarmak. Ağaç dikme projeleri mutlaka tıpkı biyoçeşitliliği sağlamıyor. Tek çeşit ağaçlandırma projeleri aslında doğaya daha çok ziyan verebiliyor ve ağaçlar içinde salgınları artırabiliyor. Muz ve kahvenin birkaç sene içinde kaybolabileceği konuşuluyor. Doğanın kompleks mekaniz maları kararı oluşan ekosistemler hayli daha kuvvetli, ağır ve güçlü. Maksat yalnızca karbon depolama olmamalı. Aerseeds’i hayata geçirirken de biyoçeşitlilik bizim için daima ön planda olacak. Aerseeds’le hedefimiz lokal ve küresel iştirakleri kurup projemizi açık inovasyon olarak bütün dünyaya yaymak ve birbirini destekleyen kuvvetli bir network kurmak. Bir yandan da ekonomik modellerin paylaşarak da gelişebileceğini göstermek istiyoruz. İklim değişikliğini dengeleyebilmek için yaklaşık 0,9 milyar hektarın ormanlandırılması gerekiyor ve bunun için epey kısıtlı bir vaktimiz var. Hem tabiatla ilgimizi birebir vakitte çalışma formlarımızı değiştirip daima birlikte tahliller ürettiğimiz bir periyoda geçmemiz gerekiyor. Bundan dolayı işe Terra Carta Network’le başlamamız projenin Ar-Ge’sinin yanında, bu toplumsal ağı kurabilmemiz için epey pahalı. Ayrıyeten ardımızda bu kadar kuvvetli kuruluşların olması, geliştirmek istediğimiz formları denememiz için karşımızdakilere epey daha inanç verip kapıları açmamıza yardımcı oluyor. Biraz da insanların ve devletlerin yanında kuruluşların ve iş dünyasının da bu değişime hazır olduğunu hissettiriyor. Aerseeds’i hayata geçirirken biroldukça insanın tekrar tabiatla olan irtibatını canlandırmamız gerekecek.
“Aerseeds projesiyle besin atıklarını tabiata geri döndürerek tabiatın kendini yenilemesini sağlayacağız.”
Dünyanın daha yaşanılabilir bir yer olması için çalışıyorsunuz. Gelecek hakkında ne kadar optimistsiniz?
Dünya ve tabiatın kendini düzgünleştirme gücü çok yüksek. Bizim için en değerli nokta doğayı iklim kriziyle ilgili kararların merkezine almak ve iklim değişikliğinde kullanılan sözleri pozitifleştirmek. Zira medyada daima iklim değişikliğiyle savaştaymışız üzere lanse ediliyor. Yapılan araştırmalara bakılırsa yeni kuşakta iklim anksiyetesi çok yüksek ve daima vaktimiz tükeniyormuş üzere hissettiriliyor. bu biçimde olunca çaresizlik hissiyatı öne çıkıyor. Natürel ki iklim krizi bizden çok daha büyük. Tek başımıza çözemeyeceğiz bu sorunu ve tek başımıza da değiliz. Kolektif olarak yanlışsız adımları atmaya başladıktan daha sonra tabiatla daha istikrarlı bir biçimde yaşayabileceğimize inanıyoruz. Sanayinin de bu hususlara takviye vermesi bu sürecin bir başlangıcı.
Zaman kavramı üzerine de çalışıyorsunuz, nedir bu alanda ilginizi çeken?
Zaman aslında her şeyin bir kesimi; var oluşumuzun ve algımızın bir kesimi. Fizikî dünyayı vakit yardımıyla deneyimliyoruz. Vakit epey mekanikleşmedilk evvel, tabiattaki döngülere dayalı bir kavram olarak gelişmiş ve daima insanların ömrünü şekillendirmiş. örneğin beşerler güneşin, yıldızların pozisyonlarından, okyanusun gelgitlerinden vakti takip edebilmiş, yani fizikî dünyayla vakit daima bütün olarak görülüyormuş. İnsanların ritmi aslında o kadar mekanik değil ve vakte yaklaşımımızda daha esnek olmamız gerektiğini düşünüyoruz. Etrafımızdaki nesnelerin de bunu sağlayabileceğine inanıyoruz. Etrafımızda saatler haricinde vaktin akışına dair hiç bir indikasyon kalmadı. Saatleri ve pencereleri bir odadan çıkarırsak, vaktin gerisini algılamamız zorlaşıyor. Bizim için vakit bir daha tabiatla bütün olma isteğinden dolayı hayli değerli. Tasarımlarımızda da daima mekanik elementleri spontane elementlerle birleştirmemizin niçini de bu. örneğin Lexus Design Awards için yaptığımız Trace projesinde ışıkla renk değiştiren pigmentleri sıvıda çözmemiz, her döngüde farklı modellerin oluşmasını istediğimiz içindi. bir daha Aerseeds de büsbütün tabiatın rejenerasyonunu hızlandırmaya yönelik bir proje ve kararların birçoklarını tabiatın vermesi üzerine bir araştırma.
İki kardeş olarak nasıl bir çalışma sisteminiz var?
Bütün eğitim sürecimizi ve iş hayatımızı birlikte yaşadık. 2009’da İngiltere’ye birlikte geldik ve daima birlikte iş kurma isteğiyle kararlarımızı şekillendirdik. İkimiz de birfazlaca mevzuya ilgi duyuyoruz, fotoğraf, sanat, tabiat, mimarlık, bilim… İş hayatımız daima daha doğal gelişti diyebiliriz. Fikirleri birbirimizle paylaşarak şekillendiriyoruz. örneğin Aerseeds’in başlangıcı iki, üç sene önceydi. Natürel ki fikir fazlaca daha farklıydı. Aerseeds’le döngüsel ekonomiyi sağlayabilecek bir iş planı çıkarmamız biroldukça araştırmanın sonuçlarını okumamız, ormanlandırmaya yönelik var olan formları araştırmamızla oldu. Bu süreçte de birbirimizle daima fikir paylaşımı içerisindeydik. İş kısmında bizim için en değerli şey süreci şekillendirmek ve amaçları belirlemek. Genelde yapılacak işleri paylaşıp birbirimize güveniyoruz ve yeni bir görüş gerektiğinde yeniden iş paylaşımı yapıyoruz.
“Ağaç dikme projeleri mutlaka birebir biyoçeşitliliği sağlamıyor. Tek çeşit ağaçlandırma projeleri aslında tabiata daha fazlaca ziyan verebiliyor ve ağaçlar içinde salgınları artırabiliyor.”
Sırada ne var?
Sırada Aerseeds’i baz alıp Studio Ayaskan’la yaptığımız projeleri bir daha şekillendirmek var. Sanatla iklim değişikliğinin epey ilişkili olduğunu ve daha müspet yaklaşılması gerektiğini düşünüyoruz. Birbirini bütünler bir biçimde iki işimizi de devam ettirmek istiyoruz.
Yazı: Aykun Taşdöner
Fotoğraflar: Studio Ayaskan, Royal Collage of Art
ELLE Türkiye Haziran 2022 sayısından alınmıştır.