Bel fıtığı (lomber disk hernisi) hakkında

SeviYorum

New member
19 Eki 2020
700
0
0
Bel fıtığı (lomber disk hernisi) hakkında Bel bölgemizde bulunan omurgaların içindeki kıkırdak yapının yırtılarak, omurilikten çıkan hudutları sıkıştırmasıdır. Evvel şiddetli bel ağrısı, ondan sonrasındada ayağa yayılan ağrıyla ortaya çıkar. Yatak istirahati ve kimi ağrı kesicilerle tedaviye karşın, ağrısı geçmeyen, toplumsal yaşantısı etkilenen ve ayakta felçler ortaya çıkan hastalarda uygulanan cerrahi teşebbüsler bu gün süratle gelişmekte, hasta kısa müddette eski yaşantısına dönmektedir. Tedavisinde gecikilen olaylardaysa, ağrılar ve felçler kalıcı olmaktadır.


Bel Anatomisi

– Omurgada boyun, sırt ve bel bölgesinde 3 adet doğal eğrilik (kavis) vardır.

– Bu eğrilikler yardımıyla omurgamız üstüne düşen yük ölçüsünü en aza indirir ve esnek bir formda hareket edebilir.

– Bel bölgesi 5 adet omur ve sakrum(sağrı) kemiğinden oluşur.

– Omurlar üst üste gelerek; ortasından omurilik ve sonların geçtiği omurga kanalını oluşturur.

– Omurga omuriliği ve hudutları korur; bedenimizin hareketini sağlar.

– Omurlar birbirlerine önde “disk” dediğimiz yastıkçıklar, geride “faset” eklemleri ile tutunurlar.

– Diskler aslında omurların birbirine sürtünmesini engelleyen jöle kıvamında amortisörlerdir.

– Disklerin nazaranvi yürüme, oturma, yük kaldırma sırasında oluşan sarsıntıları emmek, omurların üzerine düşen yükü eşit olarak azaltarak, tartısı istikrarlı biçimde alt düzeylere iletmektir.

– Omurlar birbirlerine arttan iki adet faset eklemi ile tutunur.

– Her disk iki kısımdan oluşur: sağlam liflerle örülmüş dış kısım yumuşak ve jölemsi iç kısım.

– Sağlam dış kısım yumuşak ve jölemsi iç kısmı korur ve esnek hareketi sağlar.

– Omurga bu oluşumlar haricinde bağlar ve kaslar tarafınca desteklenir. Bağlar, diskleri ve omurları yerinde tutan sağlam şeritlerdir.

– Kaslar ise hareketi denetler, omurgayı takviyeler ve sağlamlık kazandırır.

-Omurilik beyinimizin verdiği buyrukları bedenimizin başka kısımlarına taşınmasından sorumludur.

– Omurilik üst bel bölgesinde sonlanarak bacak kaslarına, idrar kesesine, cinsel organlara giden hudut kısımları verir.

– Bu sonlar bacağın hareketini, hissini, idrar çıkarma, dışkılama ve cinsel işlevinizi sağlar.

Bel Fıtığı Nasıl Oluşur?

Ağır bir yükü kaldırmak yahut aykırı bir hareket yapmak üzere bir epey dış faktörün yanında bireye ilişkin faktörler de bel fıtığının oluşmasında değerli rol oynarlar.

Zira o denli insan vardır ki 120 kg. kaldırır, hiç bir şey olmaz; öylesi de vardır ki 5 kg. kaldırır, bel fıtığı olur.Kişiye ilişkin faktörlerin başında omur kemikleri içinde bulunan ve disk ismi verilen kıkırdaklardaki dejenerasyon gelir. Kâinatta hiç bir şeyin tesadüfe bırakılmamış olması üzere diskin beslenmesi de belli bir plan ve program dahilinde gerçekleşmektedir.

Muhakkak unsurlar diskin muhakkak yerlerinden geçmektedir. Fakat yaş ilerledikçe diski besleyen damarlar da azalır ve yaklaşık sekiz yaşından daha sonra hiç görülmezler. Bu yaştan daha sonra diskin beslenmesi diffüzyonla olur. Disklerin ihtiva ettiği su oranı da çocuk yaştan itibaren yavaş yavaş azalmaya başlar. Bir ceninin diskinde su oranı % 90 iken, çocuklarda bu oran % 80’e, yetişkinlerde ise % 50-60’a düşer.

Sonuçta disk de giderek küçülür ve yüksekliği azalır. Buna disklerdeki beslenme bozukluğu ve mikro düzeydeki değişiklikler ile kimyasal değişiklikler ve disk üzerine uygulanan mekanik kuvvetlerin yaptığı dejenerasyon eşlik eder.

Diske giren oksijen ve besin ölçüsü giderek azalırken metabolizma artıklarının atılması zorlaşır. Disk vakit içinde elastikiyetini yitirir, artık kuvvet aktarma ve kuvveti etraf dokularda istikrarlı bir biçimde yayma vazifesini yapamaz olur. Diskin ortasında bulunan ve tamir nazaranvi üstüne alan takviye hücrelerinin sayısı da yaş ilerledikçe azalır.

Tamir olayı zayıflar. Mikro seviyede bulunan çatlaklar üzerine çok yük binince yahut kişi yanlış bir hareket yaptığında diskin ortasındaki yumuşak kısım etrafındaki kapsülü kolay kolay yırtarak dışarıya gerçek çıkar ve bel fıtığı oluşur. Yani taban hazır hale geldikten daha sonra bardağı taşıran son bir damla gerekmektedir ki bu, yavaşça bir cismi kaldırmak yahut yalnızca öksürmek de olabilir. Birtakım ailelerin tüm fertlerinde kıkırdak yapıdaki dejenerasyon nispeten daha erken yaşlarda olmakta, ötürüsıyla daha sık ve kolay bel fıtığına yakalanmaktadırlar.

O denli aileler vardır ki, dede, baba ve çeşitli yakın akrabaları bel fıtığından ameliyat etmişizdir. Yani kıkırdak yapıdaki dejenerasyonun genetik tarafının olduğu da söylenebilir.


Hangi Hastalar Ameliyat Edilmelidir?

Bel fıtığına yakalanan hastaların büyük çoğunluğu cerrahi dışı metotlarla tedavi edilir. Lakin kimi hastalar vardır ki, kesinlikle ameliyat olmaları gerekir.

Konservatif tedavi dediğimiz cerrahi dışı metodlarla tedavi edilen hasta herşeye karşın iyileşmiyorsa, yani dayanılmaz inatçı bir ağrıya sahipse ve bu ağrı doğal olarak hayat kalitesinin düşük seyretmesine yol açıyorsa, kelam konusu hasta cerrahiye aday demektir. Ne kendisinin ne de etrafının daima ıstırap çekmesine gerek yoktur.

Birtakım hastalar konservatif tedaviyle güzelleşirler ancak bir süre daha sonra rahatsızlıkları bir daha nükseder. kimi vakit güzel, kimi vakit makus durumdadırlar. Hastalığı bu türlü yıllarce sürüp giden beşerler vardır. Her rahatsızlık periyodunda iş, aile ve toplumsal hayatları bundan önemli biçimde etkilenir ve adeta altüst olur. Bunlar genelde cerrahiden çok korkan hastalardır.

Bel fıtığı bu biçimde sık nükseden ve bilhassa iş hayatlarındaki randıman ve kalite önemli boyutlarda düşen, bu türlü haftalar uzunluğu olağan yaşantıdan kopan bireylerde cerrahi müdahale gündeme gelmektedir. Bu kümedeki hastalara rahatsızlıklarının sebebi teferruatlı olarak anlatılmalı ve ameliyat sonucu kendilerine bırakılmalıdır.

Bel ve bacak ağrısıyla birlikte bacaklarında uyuşma, kuvvetsizlik, bacak adalelerinde zayıflama ve incelme bulunan hastalar da vardır. Daima berbata gitmektedirler. Bunların daha fazla berbata gitmelerine müsaade verilmemeli, ameliyatın gerekliliği kendilerine anlatılmalıdır.

Bel fıtığı bulunan bir hastada idrar ve büyük abdest yapamama yahut tutamama, makat ve cinsel organlar civarında uyuşma, bacaklarda felce gidiş üzere belirtiler var ise o kişi ivedilikle ameliyata alınmalıdır.

bu biçimde bir hastada saatlerin hatta dakikaların dahi değeri vardır. Gece yarısında bile olsa derhal ameliyata girilerek hudut elemanları üstündeki bası bir an evvel ortadan kaldırılmalıdır.

Beklendiği takdirde bel fıtığının bizatihi güzelleşeceği fikri her hasta için geçerli değildir. Bizim uzun yılları kapsayan deneyimlerimiz göstermiştir ki, başarılı bir cerrahi teşebbüs güzelleşme sürecini kısaltmakta ve hastalar işlerinin başına ekseriyetle daha kısa müddette dönmektedirler.

Bel fıtığı değişik tekniklerle ameliyat edilebilir. Ameliyat tekniği fıtığın yeri, büyüklüğü ve sayısına bakarak değişebilir. Hekim MR kararına bakarak her hasta için en uygun tekniğe karar verir.

Esas 3 teknik vardır;

Tam kapalı (endoskopik) formül

Mikrocerrahi (mikroskop altında küçük kesi yeri ile) ameliyat

Lazer (nükleoplasti) ile epeyce küçük fıtıkların yakılması